We wrześniu 2025 na kanale YouTube Bloga Transportowego (Lukaszwo – Transport Movies) zamieściłem sześć nowych nagrań. Jeden duży film 4K i pięć krótkich typu „shorts”. Tematyka kolejowa, autobusowa i tramwajowa.
Zaczynam od większego filmu. Nagrałem go na słowackiej stacji Bańska Bystrzyca (Banská Bystrica). Jego głównym bohaterem jest „brejlovec”, po polsku określany jako „nurek”. Dokładnie to lokomotywa 754 032-1, która prowadzi pociąg R 942 „Fatran” w relacji Zvolen - Vrútky.
Fragment filmu. Lokomotywa 754 032-1 przewoźnika ZSSK (Železničná spoločnosť Slovensko) wjeżdża na stację Bańska Bystrzyca (Banská Bystrica).
Film prezentuje wjazd i odjazd tego pociągu. Nagrałem także spalinowy zespół trakcyjny 861 035-8, który odjeżdża jako pociąg Os 7325 do stacji Zvolen. 3.05.2025.
Teraz zapraszam do Krakowa. Pętla autobusowa Aleja Przyjaźni, z której w kolejny kurs do końcówki Cracovia Stadion (linia 502) wyrusza Volvo 7900A Hybrid nr BH431. Pojazd należy do MPK Kraków.
Na końcu nagrania widać także niebieski autobus Castrosua New City CNG nr MS611 z firmy Mobilis. Obsługuje on linię 110. 31 maja 2025.
Zabytkowy skład Konstal N + Lora (nr 26 + 1017) reklamuje paradę tramwajów, która przejedzie ulicami Krakowa w dniu 21 września 2025.
Oldtimery jadą z ul. św. Gertrudy w Westerplatte. 10 września 2025.
Ponownie Słowacja. Stacja Stary Smokowiec (Starý Smokovec). Odjazd dwóch wąskotorowych przegubowych wagonów silnikowych Stadler GTW kolei TEŽ (Tatranské elektrické železnice) jako pociąg Os 8224 relacji Starý Smokovec (16:06) - Tatranská Lomnica (16:20).
Pociąg tworzą wagony o oznaczeniu 425 951-1 + 425 958-6. 1 sierpnia 2025.
Wracamy do Krakowa, do tamtejszych oldtimerów. Przez przystanek „Rondo Czyżyńskie” na al. Jana Pawła II jedzie wypożyczony z Wrocławia Konstal 4N1 nr 1444 z krakowską doczepą ND nr 512. To zjazd do zajezdni Nowa Huta po zakończonej obsłudze specjalnej linii nr 7 w relacji Górka Narodowa P+R - Dąbie. 22 czerwca 2025.
Kraków. Uruchomiona w ramach obchodów 150-lecia komunikacji miejskiej specjalna linia oznaczona jako „PR”. Do jej obsługi wyznaczono wyłącznie autobusy Jelcz PR-110. Wszystkie przyjechały z innych miast. Po jednym egzemplarzu z Wrocławia, Poznania i Rzeszowa oraz dwa z Warszawy.
Linia „PR” kursowała pomiędzy pętlami autobusowymi Aleja Przyjaźni i Nowy Kleparz. Na nagraniu warszawski Jelcz PR-110M nr 4617 z 1991 roku, który właśnie rozpoczął kurs z Alei Przyjaźni. 31.05.2025.
Słowacka stacja Stary Smokowiec pojawi się w Blogu Transportowym jeszcze kilka razy. Będą kolejne filmy oraz większy materiał. Ponownie zaproszę Was także do Bańskiej Bystrzycy.
Zatem pora na kontynuację tematu tramwajów w Wiedniu. Ostatnio pisałem o najstarszym taborze, który systematycznie znika z ulic austriackiej stolicy. Tu link do tego materiału.
Mowa o wagonach silnikowych E2 i doczepnych C5, którym poświęcę również ten wpis.
Na stanie przewoźnika Wiener Linien wciąż pozostaje kilkadziesiąt takich tramwajów.
Poniżej kilka zdjęć prezentujących te stopniowo odchodzące do historii pojazdy.
Heldenplatz. Przez Burgring jedzie skład SGP E2 + Bombardier-Rotax C5 nr 4027 + 1427. Rocznik 1979 + 1978. Obsługa linii 2 w kierunku pętli Dornbach. 19.07.2022. Wagon silnikowy z eksploatacji został wycofany dnia 7.04.2025. Doczepę ten los spotkał wcześniej, bo już 19.11.2024. Po prawej stronie widoczny fragment gmachu Kunsthistorisches Museum Wien (Muzeum Historii Sztuki).
Universitätsring. Linię D w stronę pętli Nußdorf obsługuje skład Bombardier-Rotax E2 + Bombardier-Rotax C5 nr 4308 + 1508. Rocznik 1978 + 1989. W tle okazały budynek Burgtheater. Ciemne okna to efekt stosowania specjalnych folii przeciwsłonecznych, którymi wagony E2 i C5 są oklejane od 2022 roku. 20.06.2023. Skład wagonów E2 + C5 po raz pierwszy pojawił się na linii D w dniu 31.05.1980. Prezentowane pojazdy już nie są już razem eksploatowane. Wagon silnikowy wycofano 13.03.2025, a doczepny jest nadal czynny.
Jeszcze raz skład Bombardier-Rotax E2 + Bombardier-Rotax C5 nr 4308 + 1508 na linii D. Universitätsring. 20.06.2023.
Przystanek „Parlament” na Dr. Karl Renner-Ring. Tuż obok budynek parlamentu. Dość długo był on ukryty pod rusztowaniami. Prace na szczęście już się zakończyły i obiekt można podziwiać w całej okazałości. Linia nr 2 objeżdża Parlament z dwóch stron. Od przodu przez Dr. Karl Renner-Ring i z boku przez Rathausplatz. Na zdjęciu skład SGP E2 + Bombardier-Rotax C5 nr 4003 + 1403. Kierunek pętla Dornbach. Wagon silnikowy to rocznik 1978, nadal w eksploatacji. To jednocześnie najstarszy wciąż czynny wagon typu E2. Doczepa powstała kilka miesięcy wcześniej, w 1977 roku i także jest eksploatowana. Mamy zatem najstarszy skład E2 + C5. Warto jeszcze dodać, że składy E2 + C5 regularną obsługę linii nr 2 rozpoczęły dopiero od 14.01.2015. Zdjęcia powstały 26.09.2022.
Jeszcze raz skład nr 4003 + 1403 na linii 2. Objazd Parlamentu, czyli przejazd z Dr. Karl Renner-Ring w Rathausplatz. W tle wieżyczka wiedeńskiego ratusza - kolejny niedawno remontowany budynek. Po lewej fragment wagonu ULF, także na linii 2. 26.09.2022.
Tak Parlament Österreich wyglądał w trakcie remontu - zastawiony, zasłonięty. Na przystanku „Ring, Volkstheater U” stoi skład SGP E2 + Bombardier-Rotax C5 nr 4008 + 1408. Oba wagony z 1978 roku. Ich eksploatacja zakończyła się w połowie października 2023. Obsługa linii D w kierunku pętli Absberggasse. 19.07.2022.
Burgring. Od strony Parlamentu jedzie skład SGP E2 + Bombardier-Rotax C5 nr 4012 + 1412. Rocznik 1978. Wagon silnikowy z ruchu został wycofany 8.11.2023, a doczepa 8.05.2024. Obsługa linii 1 w kierunku pętli Stefan-Fadinger-Platz. Składy E2 + C5 regularne kursowanie na linii nr 1 zaczęły dopiero od 9.12.2012. Zdjęcia powstały 19.07.2022.
Schwedenplatz. Na linii 1 w kierunku pętli Prater, Hauptallee stoi skład SGP E2 + Bombardier-Rotax C5 nr 4082 + 1482 (prawdopodobnie). Rocznik 1988 + 1987. Nadal w eksploatacji. Po prawej żółty SGP E1 nr 4867 z 1977 roku jako linia turystyczna Vienna Ring Tram, która ma tutaj przystanek początkowy i końcowy. 28.05.2016.
Węzeł przesiadkowy „Schottentor” (tramwaje, metro, autobusy). Linię D w stronę pętli Quartier Belvedere obsługuje SGP E2 + Bombardier-Rotax C5 nr 4011 + 1411. Oba wagony z 1978 roku. Doczepę wycofano z ruchu w roku 2023, a wagon silnikowy w 2024. 20.06.2023.
Schwarzenbergplatz. Jeszcze w latach 90-tych miejsce to pełniło funkcję parkingu dla samochodów osobowych. Teraz jest to reprezentatywny plac z charakterystycznym konnym pomnikiem feldmarszałka Karla Schwarzenberga. Przejeżdżają tędy linie D i 71. W miejscu tym zobaczymy wszystkie modele tramwajów eksploatowanych obecnie przez Wiener Linien. Na pierwszym planie skład SGP E2 + Bombardier-Rotax C5 nr 4031 + 1431. Rocznik 1979. Oba wagony wycofano z eksploatacji w styczniu 2025. Obsługa linii D. Za składem stoi przyczyna wycofywania E2 + C5, czyli Alstom Flexity Wien. W tym przypadku wagon nr 335 z 2022 roku. Linia 71. W tle pierwszego zdjęcia wagon ULF. 21.06.2023.
Skład SGP E2 + Bombardier-Rotax C5 nr 4031 + 1431 na linii D w stronę pętli Nußdorf skręca z Schwarzenbergplatz w Kärntner Ring. 21.06.2023.
Schottentor. Bombardier-Rotax E2 + Bombardier-Rotax C5 nr 4311 + 1511. Rocznik 1986 + 1990. Skład nadal czynny. Linia D w kierunku pętli Nußdorf. 20.06.2023.
To zdjęcie pokazuje różnicę wielkości nowego i starego taboru. Jako pierwszy stoi Siemens ULF B nr 637 z 2000 roku. Za nim mała doczepa Bombardier-Rotax C5 nr 1508 z 1989 roku. Remise Gudrunstraße. 20.06.2023.
Wagony E2 i C5 udokumentowałem także na większym materiale filmowym. Nagrywałem w różnych rejonach austriackiej stolicy. Również manewry przy zajezdni Remise Gudrunstraße.
Na nagraniu pojawia się także tramwaj, którego dostawy są głównym powodem wycofywania starego taboru. To pojazd typu D, czyli Alstom Flexity Wien. Wagon nr 335 z 2022 roku.
W dalszej części tramwajowej relacji z Wiednia zajmę się słynnymi niskopodłogowymi wagonami ULF.
Wracam do tematu parady tramwajów, która 22 września 2024 przejechała przez Kraków. Tu link do materiału, w którym opisałem prezentowane pojazdy, od „Zeppelina” do warszawskiej „parówki”.
Następny przemieszczał się Konstal 102N nr 203, czyli „wiatrówka”. To rocznik 1969.
Konstal 102N nr 203 paraduje na nowym torowisku w rejonie dawnego węzła „Wiadukty”. 22.09.2024.
Kolejne paradowały dwa przegubowce. Drugi wyjątkowy, bo to doczepa.
Konstal 102Na + 102NaD nr 210+155. Oba powstały w 1970 roku, ale przebudowa drugiego z nich na doczepę nastąpiła znacznie później, bo dopiero w 1985 roku.
Wyjątkowy skład przegubowców, czyli Konstal 102Na + 102NaD nr 210 + 155.
Potem jechał sprowadzony z Wiednia Lohner E1 nr HW101. Rocznik 1968. Ex 4488 Wiener Linien. Pierwszy „Wiedeńczyk” w Krakowie – od 2003 roku, stąd pozostawione czerwone malowanie.
Czerwony jak w Wiedniu. Lohner E1 nr HW101.
Kolejny jechał Konstal 105N. Dokładnie wagony nr 271 + 266. Oba z roku 1975.
Konstal 105N nr 271 + 266.
Za niebieskim składem przemieszczał się Konstal 105NT. To rocznik 1989, początkowo w WPK Katowice, a po zmianach w Przedsiębiorstwie Komunikacji Tramwajowej i finalnie w Tramwajach Śląskich. Cały czas był tam eksploatowany pod numerem 789, który ma nadal.
Wagon w 2007 roku został wypożyczony do MPK Kraków, gdzie pełnił funkcję holownika. Finalnie, po kilku latach eksploatacji krakowski przewoźnik kupił „tyrystora”. Przywrócono go do stanu z początku eksploatacji w WPK Katowice (wraz z adekwatnym malowaniem) oraz zamontowano aparaturę do odladzania sieci trakcyjnej. Konstal ten pełni zatem dość nietypową funkcję. Jest wagonem techniczno-historycznym.
Latem wagon historyczny, zimą techniczny do odladzania sieci trakcyjnej. Konstal 105NT nr 789.
Kolejny wagon to przedstawiciel starszego taboru liniowego. Można powiedzieć, że stały uczestnik parad, bo regularnie pojawia się jako reprezentant tego typu wagonów. Pozyskany z Norymbergi MAN N8S-NF nr HK459. Rocznik 1977. Ex nr 370 w VAG Nürnberg. W Krakowie od 2011 roku. W początkowym okresie eksploatacji wyróżniał się on pozostawioną niemiecką reklamą, którą woził po stolicy Małopolski przez kilka miesięcy.
Paradujący MAN N8S-NF nr HK459.
Za nim jechał przedstawiciel młodszego taboru. Bombardier NGT6-2 nr RP650. Rocznik 2008. Wyróżnia się on nietypowym, białym kolorem wyświetlaczy. To również stały uczestnik parad tramwajów.
Bombardier NGT6-2 nr RP650.
Następnie paradowała PESA 2014N nr HG936. Rocznik 2015. Za nią jechał Stadler Tango nr HY743 z 2023 roku.
PESA 2014N nr HG936.
Stadler Tango nr HY743.
Następny pojazd był dla mnie zaskoczeniem, bo to zabytek przemieszczający się pośród taboru współczesnego.
Techniczny Konstal N. Wagon szlifierka oznaczony numerem 304. Rocznik 1954. Ciągnął on wagon towarowy – Lora, na którym umieszczono reklamę parady tramwajów. Wcześniej skład ten pojawiał się na krakowskich torowiskach, promując to ciekawe wydarzenie.
Lora otrzymała nr 1017. To rocznik 1953. Oto, co na jej temat pisze właściciel, czyli MPK Kraków: „W 1980 roku na potrzeby obsługi w Miejskim Przedsiębiorstwie Komunikacyjnym podjęto decyzję o przebudowie jednego doczepnego wagonu pasażerskiego pochodzącego z połowy lat 50. XX wieku na wagon otwarty typu „lora” służącego do przewozu ciężkich elementów (silników, przekładni itd.). Wagon poddano przebudowie mocno przebudowując dotychczasowe nadwozie - na wózku wagonu pozostawiono część środkową pudła wagonu, na której zabudowano burty, skrócono pomosty”. Tak doczepa Konstal ND stała się Lorą.
Konstal N szlifierka + Lora promująca paradę tramwajów.
Paradę zakończyła jeszcze jedna PESA 2014N. Wagon nr HG927.
Kończąca paradę PESA 2014N nr HG927, czyli drugi wagon tego samego typu.
Poniżej film prezentujący przejazd parady w rejonie wówczas nowego przystanku „Grodzki Urząd Pracy” przy ul. Łowińskiego. Jak już wspomniałem, miałem problemy z aparatem i niestety nie wszystkie tramwaje nagrałem.
Na początku filmu przez ul. Łowińskiego jedzie Warszawa M20 z MPK Kraków. Później prowadziła ona kolumnę paradujących tramwajów – tam, gdzie torowisko było w jezdni.
W paradzie nie wzięły udziału wszystkie rodzaje tramwajów krakowskiego MPK. Niektóre zabytki były w delegacji w Warszawie i Poznaniu, a pewnych wagonów eksploatowanych liniowo nie uwzględniono.
Wprowadzenie do kolumny „wszystkiego, co jest” znacznie by ją wydłużyło, zwiększając czas przejazdu. Parada dość mocno ingeruje w funkcjonowanie miasta (czasowe wstrzymywanie ruchu pozostałych pojazdów, pieszych), więc takie działanie jest jak najbardziej zrozumiałe. Tu muszę jednak stwierdzić, że w paradach zawsze brakuje mi wyjątkowego, jedynego na świecie wagonu Protram 405N-Kr. Co ciekawe, dwa dni wcześniej kursował on w miejscu, w którym dokumentowałem paradę – w związku z awaryjną zmianą trasy. Dodatkowe informacje o tym wyjątkowym wagonie tutaj.
Ten tramwaj nie bierze udziału w paradach. Protram 405N-Kr nr HG999. Tu udokumentowany na trasie parady, dwa dni przed nią. Przystanek „Grodzki Urząd Pracy” przy ul. Łowińskiego. Obsługa linii 4, która w związku z kradzieżą sieci trakcyjnej została czasowo skierowana w tę lokalizację. 20.09.2024.
Parada przez Kraków przemieszczała się dość wolno, więc korzystając z komunikacji tramwajowej zdążyłem dotrzeć na skrzyżowanie ul. Dietla z ul. Stradomską, gdzie ponownie dokumentowałem uczestniczące w niej pojazdy. Poniżej nagrany wówczas film. Widać na nim także wspomnianą Warszawę M20.
Kolejna parada tramwajów przejedzie przez Kraków w niedzielę, 21 września 2025.
Zatem pora na kolejną porcję informacji o nowościach filmowych na kanale YouTube Bloga Transportowego (Lukaszwo – Transport Movies).
W lipcu 2025 opublikowałem siedem nowych filmów. Tradycyjnie tylko jeden duży (4K), a pozostałe to krótkie nagrania typu „shorts”. Tematyka autobusowa i tramwajowa.
Zaczynam od tradycyjnego filmu. Przedstawia on paradę historycznych i współczesnych pojazdów MPK Kraków, którą zorganizowano w związku z obchodami 150-lecia komunikacji miejskiej.
Fragment filmu. Jelcz 272 MEX + przyczepa PO1.
Fragment filmu. MAN SG242.
Fragment filmu. Scania CR111
Pojazdy skręcają z ul. Kocmyrzowskiej w ul. Nad Dłubnią. Jadą w następującej kolejności:
1.FSO 125p nadzór ruchu.
2.Rugby Express L z roku 1929.
3.Nysa N59M.
4.San H01B.
5.Ikarus 620 + przyczepa Karosa B40 „vlečka”.
6.Jelcz 272 MEX + przyczepa PO1.
7.Jelcz 021.
8.Jelcz 272 MEX pogotowie techniczne + przyczepa Gottfried Lindner.
To wyjątkowe wydarzenie miało miejsce 29 czerwca 2025.
Kolejny film to także materiał nagrany w trakcie obchodów 150-lecia komunikacji miejskiej w Krakowie. Po paradzie można było zwiedzać zajezdnię autobusową Bieńczyce. Z jej terenu, obsługując specjalną linię 150 do pętli Czyżyny Dworzec, odjeżdża San H01B.
Nadal obchody 150-lecia komunikacji miejskiej w Krakowie. Zajezdnia Bieńczyce, po terenie której przewozi pasażerów historyczny Autosan H6-20.02 nr 10108.
Pozostajemy w temacie autobusowym, ale zmieniamy lokalizację. Norwegia, Oslo i trochę dłuższy elektryk.
Solaris Urbino 18,75 electric nr 23301 na linii 30. Obsługa przystanku Bygdøynes zlokalizowanego przy trzech muzeach: Kon-Tiki, Fram (wyprawy polarne) i Norwegian Maritime Museum. 18.06.2025.
Zostajemy w Oslo. Tym razem bohaterem nagrania nie są autobusy, lecz tramwaje.
CAF Urbos 100. Lokalne oznaczenie modelu to SL18. Wagony nr 426 i 470 mijają się na ulicy Storgata. 17 czerwca 2025.
Wracamy do Polski, na spotkanie z wyjątkowym autobusem. To uczestnik II Zlotu Autobusów Ikarus na Śląsku, który odbywał się w Mysłowicach.
Kurs na specjalnej linii W77 z Katowic kończy Ikarus IK160P należący do Klubu Miłośników Komunikacji Miejskiej z Warszawy. 27.07.2025.
Jego obecność na tej imprezie była dla mnie głównym powodem przyjazdu do Mysłowic. Zdecydowanie było warto.
Kolejny uczestnik zlotu. Kurs na specjalnej linii W77 z Katowic kończy Jelcz M-11 należący do Retro Zajezdni z Dąbrowy Górniczej. 27.07.2025.
II Zlot Autobusów Ikarus na Śląsku będzie tematem oddzielnego wpisu w Blogu Transportowym.
Tradycyjnie raz w miesiącu zamieszczam zestawienie nowych filmów opublikowanych na kanale YouTube Bloga Transportowego (Lukaszwo – Transport Movies). W czerwcu 2025 było to siedem nagrań. Jeden duży film 4K, a pozostałe krótkie typu „shorts”. Materiały o tematyce autobusowej i tramwajowej.
Zaczynam od dłuższego nagrania z Krakowa. Przedstawia ono wyjątkowe autobusy na wyjątkowej linii. To trasa oznaczona jako „PR”, obsługiwana wyłącznie Jelczami PR-110. Pisałem o niej już tutaj.
Fragment filmu. Jelcze PR-110 z Krakowa i Poznania.
Na filmie zobaczycie wszystkie Jelcze PR-110, które obsługiwały linię „PR”. Są to autobusy z Wrocławia, Poznania i Rzeszowa oraz dwa egzemplarze z Warszawy. Nagrywałem na pętli Aleja Przyjaźni oraz w jej bezpośredniej okolicy.
Jako pierwsza pojawia się „peerka” z Poznania (nr 1383), która kończy trasę, ustawiając się za krakowskim Jelczem nr 21205. Potem widać odjazd pojazdu z Wielkopolski.
Drugi bohater nagrania to warszawski Jelcz nr 4617. Następnie zobaczycie „peerkę” z Rzeszowa (nr 442) i drugiego Jelcza z Warszawy (5299).
Film kończy krótki pokaz zdjęć Jelczy z Krakowa i Wrocławia. 31 maja 2025.
Pozostając w temacie wyjątkowej linii autobusowej „PR”, przechodzę do czerwcowych filmów typu „shorts”. Bohaterem pierwszego z tych nagrań jest Jelcz PR-110U nr 442 z MPK Rzeszów. Rocznik 1982.
Autobus skręca z al. Andersa w al. Przyjaźni, na której skończy kurs. 31 maja 2025.
Kolejne autobusy, lecz tym razem w zupełnie innej lokalizacji. Egipt, rejon Marsa Alam. Dokładniej miejscowość Hamata.
Po pustynnej drodze, z miejscowego portu (cumują tam statki wycieczkowe na pobliskie rafy koralowe) odjeżdżają autobusy Toyota HiAce i Toyota Coaster. To bardzo popularne w Egipcie małe autobusy.
Smażąc się w pełnym słońcu, nagrywałem dnia 12.06.2025.
Ponownie Kraków. Ulica Dajwór, po której ruch tramwajowy prowadzony jest okazjonalnie, np. przejazdy taboru zabytkowego.
W związku z remontem mostu Grunwaldzkiego i zamknięciem ul. Franciszkańskiej, skierowano tu czasową linię 71 w relacji Elektromontaż - Dajwór. Na filmie wagon EU8N nr HL440. Dodatkowe informacje pod tym linkiem.
Nagrywałem 21.05.2025.
Już od kilku lat w ramach Krakowskiej Linii Muzealnej, stolica Małopolski wymienia się z innymi miastami historycznymi tramwajami. W tym roku do Krakowa przyjechał z Poznania wyjątkowy skład złożony z wagonu silnikowego Bergische Stahlindustrie Typ I nr 15 (na bazie oryginału z 1898 roku) i doczepnego Carl Weyer nr 305 (na bazie oryginału z 1905 roku).
Udokumentowałem go w trakcie obsługi linii 0. Tramwaj z pewnymi problemami wyjeżdża z ulicy św. Wawrzyńca w ul. Starowiślną. 22.06.2025.
Kolejna „peerka” obsługująca wyjątkową krakowską linię „PR”.
Na nagraniu warszawski Jelcz PR-110U nr 5299 z 1978 roku, który właśnie kończy kurs z Nowego Kleparza. 31.05.2025.
Czerwiec 2025 na kanale Lukaszwo – Transport Movies obfitował w tabor historyczny. Ostatnie, siódme nagranie również go prezentuje.
Obchody 150-lecia komunikacji miejskiej w Krakowie. Specjalną linię 150 w relacji Zajezdnia Bieńczyce - Czyżyny Dworzec obsługuje wyjątkowy zabytek, Jelcz 021. Autobus skręca z ulicy Makuszyńskiego w ul. Nad Dłubnią. 29.06.2025.
Oddzielny materiał dotyczący obchodów 150-lecia komunikacji miejskiej w Krakowie dostępny pod tym linkiem.
Od 10 maja 2025 częściowo zamknięto dla ruchu krakowski most Grunwaldzki. Rozpoczął się wówczas remont tej istotnej przeprawy przez Wisłę.
Do korzystania z mostu zostali dopuszczeni jedynie piesi i rowerzyści. Pozostałych uczestników ruchu skierowano na trasy objazdowe. Dotyczyło to również komunikacji tramwajowej, którą zajmę się w tym materiale. Dokładniej będą to dwa, moim zdaniem najciekawsze przypadki.
Remont mostu Grunwaldzkiego czasowo zbiegł się z pracami na ul. Franciszkańskiej. W związku z tym zmieniono trasę czasowej linii 71 (kursującej naprzemiennie z linią nr 1), łączącej końcówki Jarzębiny i Czerwone Maki, przekierowując ją na Elektromontaż i Dajwór. Wyeliminowało to konieczność stosowania wyłącznie taboru dwukierunkowego, który był wymuszony brakiem pętli na przebudowywanej trasie do Wzgórz Krzesławickich (przystanek „Jarzębiny”). Zastąpiono go wagonami EU8N.
Zmienioną wersję linii 71 skierowano na odcinek bardzo rzadko wykorzystywany przez tabor liniowy. To ulice Dajwór i św. Wawrzyńca. W okresie wakacyjnym z tego torowiska korzystają pojazdy historyczne w ramach obsługi „zerówki”, czyli Krakowskiej Linii Muzealnej. Przez kolejne miesiące sporadycznie mogą się tam pojawić jakieś przejazdy techniczne.
Wprowadzenie „zwykłych” tramwajów na ul. Dajwór było więc wydarzeniem wyjątkowym, zdecydowanie wartym udokumentowania.
Poniżej kilka zdjęć prezentujących wagon EU8N nr HL440 na ulicach Dajwór i św. Wawrzyńca. Jest to pojazd dość szczególny, bo ostatni z 40 przebudowanych w latach 2010 – 2016 przez krakowskie MPK ex wiedeńskich wagonów typu E6. Dodatkowe informacje pod tym linkiem.
Liniowy tramwaj w tym miejscu to nieczęsty widok. Przez jednotorową (i jednokierunkową) ul. Dajwór przemieszcza się wagon EU8N nr HL440 jako linia 71. Koniec trasy już blisko - na prostopadłej ul. św. Wawrzyńca. 21.05.2025.
Ul. św. Wawrzyńca. Przystanek końcowo-początkowy „Dajwór”. Odpoczywa na nim wagon HL440 na linii 71. Warto zwrócić uwagę na ciekawy układ torowy, który pozwala ominąć stojący na przystanku tramwaj - to oczywiście w zależności od jego długości. 21.05.2025.
Wnętrze pustego wagonu nr HL440, który na końcówce Dajwór oczekuje na rozpoczęcie kolejnego kursu linii 71. 21.05.2025.
Wagon EU8N nr HL440 udokumentowałem na ul. Dajwór również dynamicznie. Poniżej krótki filmik z 21 maja 2025. Dość dobrze słyszalne hamowanie jest związane z zaparkowanymi blisko torowiska samochodami.
Wraz z otwarciem ul. Franciszkańskiej, linię 71 zlikwidowano (19 czerwca 2025). W ruchu natomiast cały czas pozostaje inna wyjątkowa trasa tymczasowa. To 72, która łączy pętlę Czerwone Maki P+R z końcówką Rondo Grunwaldzkie, powstała dzięki zastosowaniu rozjazdu nakładkowego. Ciekawe rozwiązanie, umożliwiające zmianę toru (a następnie kierunku jazdy) bez przebudowywania istniejącej infrastruktury. Zgodnie z nazwą, rozjazd ten nakłada się na istniejące torowisko.
Poniżej dokumentacja fotograficzna rozjazdu nakładkowego na przystanku „Rondo Grunwaldzkie”.
Rozjazd nakładkowy na przystanku „Rondo Grunwaldzkie”. 21.05.2025.
Zmiana kierunku jazdy odbywa się na środku ronda Grunwaldzkiego. Na zdjęciu Duewag GT8C nr RF312, który za chwilę podstawi się na przystanek początkowy za rozjazdem nakładkowym i rozpocznie kolejny kurs do pętli Czerwone Maki P+R. 21.05.2025.
Przystanek dla wysiadających znajduje się przed rozjazdem nakładkowym. Po wysadzeniu pasażerów Duewag GT8N nr RF318 zjeżdża na przeciwny tor, którym „pod prąd” wjedzie na środek ronda, gdzie nastąpi zmiana kierunku jazdy. 21.05.2025.
Już po zmianie kierunku jazdy. Duewag GT8C nr RF311 oczekuje na pasażerów na przystanku początkowym. 21.05.2025.
Jeszcze raz wagon nr RF318. Tym razem przejazd powrotny przez rozjazd nakładkowy - po zmianie kierunku jazdy.
Wagon RF318 po zmianie kierunku jazdy zwolnił tor. Przejazd przez rozjazd nakładkowy zaczyna GT8C nr RF312.
Przykładowy rozkład jazdy linii 72. W dni robocze odjazdy co 7 minut. Obecny, wakacyjny rozkład zakłada mniejszą częstotliwość kursów, co 10 minut.
Funkcjonowanie rozjazdu nakładkowego udokumentowałem również w wersji filmowej. Z urządzenia tego korzysta wagon Duewag GT8C nr RF311. 21.05.2025.
Czasowa linia 72 obsługiwana jest wyłącznie taborem dwukierunkowym. Trasy nr 1 i 5 kursujące do końcówki Jarzębiny również wymagają takich pojazdów. Istniała zatem obawa, że zabraknie wagonów dwukierunkowych. Dlatego do ruchu wprowadzono trzy sprowadzone z Düsseldorfu wagony Duewag GT8SU. Miały być one przebudowane na typ GT8N, lecz czasowo odłożono tę zmianę. Przeprowadzono niezbędne prace przygotowawcze i niezmodernizowane pojazdy stały się rezerwą taborową dla linii 72.
Tylko kilka razy wyjeżdżały na miasto. Przyznam, że na trasie nie udało mi się ich zobaczyć. Na dwa z nich natrafiłem przemieszczając się ul. Rzemieślniczą. Przy tamtejszym płocie zajezdni Podgórze stały wagony nr RF341 i RF343. Oba z 1974 roku.
Taborowe ciekawostki związane z remontem mostu Grunwaldzkiego. Przygotowane do obsługi linii czasowej 72 niezmodernizowane wagony Duewag GT8SU. Tu pojazdy nr RF341 i RF343 oczekujące na pracę. Zajezdnia Podgórze. 2.06.2025.
Wagony Duewag GT8SU wyróżniają się innym rodzajem malowania. Ich cechą charakterystyczną są wysuwane stopnie.
