Nowe filmy – kwiecień 2020

W kwietniu 2020 na kanale Lukaszwo – Transport Movies opublikowałem tradycyjnie dwa filmy. Tym razem lotniczy i kolejowy.

Pierwszy materiał nagrałem, gdy samoloty pasażerskie bez ograniczeń latały po całym świecie i mało kto przypuszczał, że możemy mieć pandemię, przez którą ruch lotniczy prawie przestanie istnieć. Było to 6 stycznia 2020, a film prezentuje maszyny lądujące, kołujące i startujące z podkrakowskich Balic, czyli z Krakow Airport.

Różne samoloty wielu przewoźników (szczegółowy opis na kanale YouTube), np. Airbus A319-100 (OH-LVI) linii Finnair z Helsinek, Boeing 737-800 (A6-FEW) linii flydubai z Dubaju, czy Embraer ERJ-190 (PH-EZH) linii KLM Cityhopper z Amsterdamu.

Drugi film powstał 27 grudnia 2019 na dworcu kolejowym Tychy. Przedstawia wjazd i odjazd lokomotywy EP09-017 z pociągiem EuroCity Silesia relacji Warszawa Wschodnia – Praga Główna (Praha hlavní nádraží).

Materiał z lotniska to druga część prezentowanego wcześniej nagrania. W jednym z oddzielnych wpisów przedstawię szczegółowo udokumentowane wówczas samoloty.

Nowe filmy – kwiecień 2018

Wracam do tematu Bloga Transportowego na YouTube, czyli do mojego kanału o nazwie Lukaszwo – Transport Movies (link do wcześniejszego materiału). 

W kwietniu 2018 pojawiły się na nim trzy nowe filmy. Kolejowy, tramwajowy i samolotowy. Na początek zapraszam do Turcji, do Izmiru. Na tamtejszy dworzec o nazwie Basmane trafiłem czysto przypadkowo. Z fotografowaniem, czy nagrywaniem filmów nie było żadnego problemu. Szczegóły przedstawię w oddzielnym wpisie, natomiast teraz zobaczcie turecki spalinowy zespół trakcyjny firmy TÜVASAŞ o oznaczeniu MT 30020, który jako pociąg nr 32725 odjeżdża do miejscowości Ödemiş. 21.09.2017.

„Szkocka krata dla Krakowa” prezentowana jest na wagonie EU8N #HL425. Wygląda to dość ciekawie. Tramwaj ten utrwaliłem na pętli Wzgórza Krzesławickie. Obsługiwał wówczas linię nr 1. 4.03.2018.

Ostatni film to około 10 minutowy materiał nagrany na lotnisku w podkrakowskich Balicach. Przyloty i odloty, w tym SAS, Swiss i Aegan. Można włączyć napisy, aby odczytać dodatkowe informacje o poszczególnych maszynach. Szczegóły lotów w opisie na YouTube. 8.04.2018.

W powyższych filmach po raz pierwszy zastosowałem nową czołówkę. Pojawia się na niej „gagarin” z Rail Polska, wojskowy Jelcz 325 z zabudową WUKO SC21 oraz Škoda 14Tr z Opavy.

Oczywiście cały czas zachęcam do subskrybowania kanału Lukaszwo – Transport Movies.

Taras widokowy na krakowskim lotnisku

W związku z przebudową – rozbudową portu lotniczego w podkrakowskich Balicach, tamtejszy taras widokowy był dość długo niedostępny. Obecnie znów można z niego korzystać.

Już od dawna planowałem wizytę na nowym tarasie. W końcu na teren lotniska dotarłem 31 grudnia 2017. Z odnalezieniem tego miejsca widokowego nie ma żadnego problemu. Prowadzą do niego liczne drogowskazy znajdujące się w budynku portu.

Wejście na teren tarasu możliwe jest po dokonaniu opłaty 2 zł. Automat przyjmuje tylko monety. Niestety nie pamiętam, czy wydawał resztę – miałem odliczoną gotówkę. Jak podaje strona internetowa Kraków Airport, taras widokowy jest czynny codziennie, przez 24 godziny.

Taras widokowy znajduje się na terenie zewnętrznym. Wprawdzie jest zadaszony i przeszklony, ale panuje w nim temperatura jak poza budynkiem. To ważne, gdy chcemy z niego skorzystać w okresie zimowym. Przyznam, że w trakcie tej grudniowej wizyty trochę zmarzłem.

Niestety taras ten nie zapewnia dość dobrej widoczności. Obserwujący nie widzą prawej strony pasa postojowego. Samoloty, które wylądowały przy tarasie pojawiają się na krótki czas – kołując naprzeciw niego. Potem w większości (w zależności od miejsca postoju) znikają z pola widzenia. Nie widać także momentu startu samolotu (przy startach w kierunku Katowic) – maszyna rozpędza się i znika za drzewami. Dobrze widoczne są natomiast maszyny podchodzące do lądowania i lądujące (przy lądowaniu od strony Krakowa).

Wnętrze tarasu widokowego. Na bocznych ścianach zawieszono zdjęcia samolotów, autorstwa osób zrzeszonych w Grupie Miłośników Kraków Airport oraz członków Stowarzyszenia EPKK Spotters. 

Widok z tarasu. Tuż przy nim zgrupowano różne pojazdy lotniskowe. Po prawej stronie realizowano prace budowlane.

Na tarasie widokowym spędziłem prawie godzinę. W jej trakcie udokumentowałem kilka poniższych samolotów. Głównie małych maszyn.

Jako pierwszy przyleciał Embraer ERJ-190 szwajcarskich linii Helvetic Airways. Oznaczony rejestracją HB-JVL, rocznik 2010. Pierwotnie latał dla austriackich linii Niki, a od 2014 roku u obecnego przewoźnika, wraz z sześcioma innymi maszynami tego typu. Według portalu Planespotters linie Helvetic Airways eksploatują także pięć Fokkerów F100.

Embraer #HB-JVL przyleciał do Kraków Airport wykonując trwający godzinę i 33 minuty rejs z Zurichu. Obsługa tamtejszego lotniska to jego podstawowe zadanie. Ostatnio latał stamtąd do takich miejscowości, jak np. Monachium, Bruksela, Budapeszt, Wenecja, czy Florencja. Czasami przydzielano go także do lotniska w Genewie. Realizował z niego połączenia do Londynu.

Embraer ERJ-190 z Helvetic Airways w trakcie kołowania. Właśnie przyleciał z Zurichu.

Potem z Wiednia przyleciał De Havilland Canada DHC-8-400 (czyli Bombardier Dash 8-Q402) linii Austrian Airlines. Maszyna o rejestracji OE-LGN, również rocznik 2010. 

Samolot ten na stałe obsługuje loty z Wiednia. Pod koniec grudnia 2017 latał stamtąd np. do Wenecji, Genewy, Bolonii, Budapesztu, czy Klagenfurtu (Austria). Generalnie obsługiwał rejsy trwające od 30 minut do prawie dwóch godzin. Relacja Wiedeń – Kraków – Wiedeń była jego ostatnią w 2017 roku.

Bombardier z Wiednia w trakcie lądowania.

OE-LGN z Austrian Airlines kołuje.

Kolejna maszyna, którą dokumentowałem to Airbus A320-200 linii easyJet Europe. To nowy przewoźnik, który powstał 18 lipca 2017 i ma główną siedzibę w Wiedniu. To odpowiedź brytyjskiego niskokosztowego przewoźnika easyJet na wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej.

Omawiany Airbus to rocznik 2016. Pierwotnie pod rejestracją G-EZPJ, a pod nazwą easyJet Europe już „na austriackich blachach” OE-IVE. Macierzystym lotniskiem tej maszyny jest szkocki Edynburg, do którego odlatywała w trakcie mojego pobytu na tarasie widokowym. Potem latała stamtąd do Belfastu, Amsterdamu. Na początku 2018 roku Airbus OE-IVE realizował połączenia Edynburg – Teneryfa, Paryż, Sofia i Londyn.

Airbus A320-200 linii easyJet Europe kołuje i startuje realizując rejs do Szkocji.

Następnie na terenie Kraków Airport pojawił się Boeing 737-800 linii Ryanair. Prawie nówka – z maja 2017. Otrzymał on rejestrację EI-FZP.

Samolot realizował trwający 1,5 godziny lot z Brukseli do Krakowa. Lotnisko w stolicy Belgii jest jego portem bazowym. Później realizował z niego rejsy do takich miejscowości jak: Carcassonne (Francja), Trapani (Włochy – Sycylia), Lizbona i Tanger (Maroko).

Boeing 737-800 linii Ryanair kołuje kończąc obsługę rejsu z Brukseli.

Drugi tego dnia De Havilland Canada DHC-8-400 to maszyna o rejestracji D-ABQH niemieckich linii Eurowings. Rocznik 2009. Wcześniej samolot ten latał w biało-czerwonych barwach Air Berlin. Przewoźnika, który zakończył swoją działalność 27 października 2017.

Samolot przyleciał do Krakowa z Dusseldorfu. To jego lotnisko bazowe. Na początku stycznia 2018 latał z niego do takich miejscowości jak np. Warszawa, Paryż, Zurych, czy szwedzki Göteborg.

De Havilland Canada DHC-8-400 linii Eurowings kołuje po przylocie z Dusseldorfu.

De Havilland Canada DHC-8-400 razy dwa. Stoi maszyna linii Austrian Airlines, a Eurowings kołuje.

Koniec kołowania. Rejs z Dusseldorfu zakończony.

Na płycie postojowej stał najmniejszy tego dnia fotografowany przeze mnie samolot. To Bombardier Learjet 75 o rejestracji SP-AAW. Własność firmy Wiśniowski, specjalizującej się w produkcji drzwi, bram i ogrodzeń.

Bombardier Learjet 75 firmy Wiśniowski.

Z tarasu widokowego można obserwować także inne pojazdy, np. specjalistyczne ciężarówki. Zajmę się nimi w jednym z kolejnych wpisów.

LOTAMS i British Airways CityFlyer

W środę, 6 grudnia 2017 na terenie strefy operacyjnej Lotniska Chopina odbyła się specjalna konferencja prasowa. Poświęcono ją trwającej już pięć lat współpracy dwóch firm branży lotniczej: LOTAMS i British Airways CityFlyer. Niestety nie udało mi się wówczas dotrzeć do Warszawy. Otrzymałem jednak ciekawy materiał prasowy. Oto on:

Rok 2017 jest szczególny dla LOT Aircraft Maintenance Services – 5-lecie współpracy z brytyjskim przewoźnikiem BACF. Spółka zajmująca się obsługą techniczną samolotów przez ten czas wykonała łącznie 96 przeglądów bazowych w hangarach znajdujących się tuż obok płyty Lotniska Chopina. Mechanicy lotniczy LOTAMS przepracowali 202 719 roboczogodzin (suma pod koniec września 2017).

British Airways CityFlyer to jeden z naszych największych klientów, dla którego wykonaliśmy niemalże sto przeglądów technicznych. Zaufanie polskiej spółce oraz powierzenie jej swoich Embraerów świadczy o naszym profesjonalizmie oraz wysokiej pozycji na rynku światowym, którą budowaliśmy konsekwentnie przez ostatnie lata. Jestem przekonany, iż ostatnie 5 lat współpracy z brytyjskim przewoźnikiem to dopiero początek długiej współpracy z korzyścią dla obu stron –  komentuje Prezes Zarządu – Mirosław Galus.

Współpraca polskiej spółki z brytyjskim operatorem rozpoczęła się w grudniu 2012 roku. Umowa obejmowała przeglądy bazowe typu C, a także przeglądy typu A i B, nieplanowane przeglądy oraz usuwanie usterek w trybie AOG (Airplaneon Ground). LOTAMS podjął się także dodatkowych prac związanych z wymianą silników, APU (Auxiliary Power Unit - pomocnicza jednostka mocy), podwozia, napraw strukturalnych, badań NDT (NondestructiveTesting), działań w zakresie wyznaczania środka ciężkości samolotu oraz konserwacji zewnętrznych powłok lakierniczych samolotu (działania prowadzące do oszczędności w zużyciu paliwa oraz naprawy estetyki zewnętrznej). Obsługa dotyczyła floty samolotów Embraer 170 i 190.

Spółka LOTAMS prowadzi samodzielną działalność operacyjną od lipca 2010 roku, po wydzieleniu bazy technicznej ze struktur PLL LOT SA. Od tamtego momentu prowadzi intensywną działalność skoncentrowaną na pozyskiwaniu klientów innych niż nasz narodowy przewoźnik. 5-letnia współpraca z brytyjskim operatorem potwierdza zdolność LOTAMS do wykonywania obsługi technicznej samolotów każdego światowego operatora. Jest to także potwierdzeniem wysokiej jakości wykonywanych usług oraz specyfiki bazy obsługowej, prowadzącej pracę w formule one stop shop – co oznacza, że wiele dodatkowych zadań może być wykonanych na miejscu. Dzieje się tak dzięki rozbudowanemu systemowi wsparcia podstawowej produkcji – przeglądów bazowych oraz wykwalifikowanej kadrze technicznej. Powierzanie przez British Airways CityFlyer przez tak długi okres floty samolotów do serwisowania w LOTAMS jest tego najlepszym potwierdzeniem.

Pierwszy przegląd Embraera 190 (G-LCYM) linii lotniczej British Airways CityFlyer rozpoczął się 13 grudnia 2012 roku. Trwał 10 dni, a mechanicy przepracowali na nim 2175 roboczogodzin. Prowadzącym przegląd był Sławomir Król, a technicznym reprezentantem nadzorującym prace był Dave Hall.

W trakcie konferencji przemawia Managing Director BACF – Adam Carson. Za nim Embraer ERJ-190 o rejestracji G-LCYK linii British Airways CityFlyer. Rocznik 2010. Podstawowe zadanie tej maszyny to obsługa lotów z lotniska London City Airport. W pierwszej połowie grudnia 2017 latała stamtąd przede wszystkim do Niemiec, do Berlina. Realizowała także połączenia z LCA do Włoch (Mediolan) i Holandii (Amsterdam).

5-letnia współpraca z tak ważnymi klientami, jakim jest British Airways CityFlyer, jest potwierdzeniem realizacji konsekwentnej polityki biznesowo – rozwojowej Spółki LOTAMS oraz dowodem uznania w oczach tak wymagających klientów. Pozyskiwanie zagranicznych operatorów lotniczych przyczynia się do wzbogacenia doświadczenia polskiego sektora lotniczego i zwiększania eksportu usług technicznych. Jest także potwierdzeniem tego, że polska myśl techniczna nie zna granic, a LOTAMS jest bazą techniczną cenioną nie tylko na rynku polskim, ale także będąc firmą pierwszego wyboru dla globalnych liderów branży lotniczej – komentuje Członek Zarządu – Rafał Momot.

Prezes Zarządu LOTAMS – Mirosław Galus i Adam Carson.

Embraer był najlepszym tłem do wielu jubileuszowych zdjęć.

LOT Aircraft Maintenance Services Sp. z o.o. jest dostawcą usług związanych z techniczną obsługą samolotów cywilnych, a także wojskowych. Działa nieprzerwanie od lat 30. XX w., czyli od otwarcia lotniska Warszawa-Okęcie. Spółka realizuje usługi w pełnym zakresie przeglądów bazowych i liniowych (wykonuje kilkadziesiąt tysięcy przeglądów rocznie). Posiada 4 hangary, w tym 10 slotów. Obsługuje 4 z 10 największych na świecie linii lotniczych. Eksport stanowi 1/3 sprzedaży. Specjalizuje się również w usługach związanych z estetyką samolotów (m.in. malowanie i oklejanie kadłubów oraz skrzydeł, estetyka wnętrza, wymiana oraz serwis foteli lotniczych) oraz obsługą warsztatową komponentów lotniczych. Szeroki wachlarz oferowanych usług zapewnia kompleksową obsługę, zgodną z oczekiwaniami klientów. Spółka zatrudnia 800 pracowników, z czego większość stanowi Obszar Produkcji. 5 kwietnia 2012 roku Spółka uzyskała certyfikat EMBRAER AUTHORIZED SERVICE CENTER. Aktualnie LOTAMS jest jedynym Autoryzowanym Centrum Obsługowym dla samolotów firmy Embraer na terenie Centralnej oraz Wschodniej Europy.

BA CitiFlyer Ltd. to brytyjskie linie lotnicze z siedzibą w Manchesterze. Spółka w 100% należy do brytyjskiego narodowego przewoźnika firmy British Airways. Operator zajmuje się głównie obsługą połączeń pomiędzy lotniskiem London City a miastami Europy Zachodniej. Loty wykonywane są w ramach połączeń British Airways.

Embraer z KLM na krakowskim lotnisku

W poniedziałek 18 maja 2015 na lotnisku w podkrakowskich Balicach zainaugurowano  obsługiwane przez holenderskie linie KLM połączenie Amsterdam – Kraków. Trochę wcześniej, 1 maja swój debiut miały linie British Airways z relacją do Londynu Heathrow, a 6 maja do Balic powrócił szwajcarski przewoźnik Swiss International Air Lines z lotami do Zurychu. Pojawiły się zatem trzy nowe powody, dla których warto fotograficzno-filmowo odwiedzić ten port lotniczy. Najciekawiej oczywiście było w trakcie pierwszych lądowań, kiedy to samoloty witano salutem wodnym. Niestety wtedy nie udało mi się tam trafić.

Na „fotograficzne łowy” wybrałem się dopiero w niedzielę 31 maja 2015. Niestety nie mogłem sobie pozwolić na dokumentowanie maszyn wszystkich nowych przewoźników. Na początek wybrałem więc niebiesko-białe barwy KLM Royal Dutch Airlines. Samolot linii KLM Cityhopper (wyodrębniony z KLM przewoźnik obsługujący połączenia krótkodystansowe) rejsy do Krakowa realizuje codziennie, o stałych godzinach. Rozkładowy przylot na 16:20, a odlot o 16:55. Stały przydział to Embraer ERJ-190. Jak podaje portal Planespotters.net, takich maszyn KLM Cityhopper ma aż 28. W okresie od 6 czerwca do 24 października 2015 rozkład lotów zakłada małą odmianę, czyli obsługę lotu Fokkerem F70. To jednak tylko w soboty.

Maszyna, którą udokumentowałem to Embraer ERJ-190 o rejestracji PH-EZD. Samolot rozpoczyna lot nr KL1996 do Amsterdamu. Wspomniany portal Planespotters.net podaje, że do przewoźnika trafił on w roku 2009. Jego stałym lotniskiem jest Amsterdam, skąd pod koniec maja 2015 latał do takich miejscowości jak np. Nicea (Francja), Zurych (Szwajcaria), Newcastle (Wielka Brytania), Bordo (Francja), Oslo (Norwegia), Praga (Czechy), czy Zagrzeb (Chorwacja).

Holenderski Embraer ERJ-190 w trakcie kołowania.

PH-EZD startuje.

Tak PH-EZD prezentował się w ruchu:

Przed niebiesko-białym Embraerem z Holandii startowała maszyna linii Lufthansa. Był to Airbus A319-100 o rejestracji D-AILW. Rocznik 1998. Samolot z około 10 minutowym opóźnieniem rozpoczynał lot nr LH1625 do Monachium. Według radaru lotniczego (Flightradar24) maszyna ta rozpoczęła loty po dłuższej przerwie, którą zakończyła 28 maja, lecąc do Oslo, a później do Londynu. Niestety miałem bardzo słaby akumulator w aparacie, więc powstały tylko zdjęcia.

Wspólne kołowanie - Airbus A319-100 i Embraer ERJ-190.

Airbus z Lufthansy rozpędza się na pasie startowym.

Po odlocie Lufthansy Embraer z KLM nie mógł od razu wystartować. Czekał jeszcze na lądujący samolot LOT-u. Był to Embraer ERJ-175 nr SP-LIK. Rocznik 2009. Obsługiwał on lot nr LO 3923 z Warszawy.

LOT z Warszawy ląduje w podkrakowskich Balicach.

Długie kołowanie

Na terenie lotniska w podkrakowskich Balicach już od dłuższego czasu trwają prace modernizacyjne. Ma to także wpływ na ruch korzystających z niego samolotów. Dokładnie chodzi mi o kołowanie. Przez kilka miesięcy drugiej połowy 2014 roku nie było możliwe bezpośrednie przejechanie z płyty postojowej na początek pasa startowego. Maszyny musiały jeździć „objazdem” znacznie wydłużającym czas przejazdu. Kołujące samoloty zawsze potrzebowały około minuty, dwóch na wykonanie tego manewru. Wydłużona trasa powodowała, że taki przejazd trwał nawet około 10 minut i był swoistą prezentacja danej maszyny, która przemieszczała się w różnych kierunkach, a na koniec wykonywała widowiskowy obrót.

Zapraszam do obejrzenia dwóch „objazdowych” samolotów. Na początek gość z Niemiec, czyli maszyna o rejestracji D-AEBS. To Embraer ERJ-195LR (ERJ-190-200 LR) należący do linii Lufthansa CityLine (umieszczony na boku napis Lufthansa Regional to wspólna nazwa krótkodystansowych połączeń realizowanych przez trzech przewoźników lotniczych: Lufthansa CityLine, Air Dolomiti i Eurowings). Niestety roku produkcji nie ustaliłem (moje ulubione źródło, czyli Planespotters.net milczy na ten temat). Samolot wyrusza w podróż do Monachium. 19 października 2014, godzina 16:40.

 Embraer o rejestracji D-AEBS w trakcie „objazdowego” kołowania.

Już na pasie startowym. Teraz D-AEBS przemieszcza się „pod prąd”. Na końcu (początku) obróci się i znów pokona ten odcinek, ale już z o wiele większą prędkością.

 W końcu maszyna startuje.

Już w powietrzu.

Według radaru lotniczego maszyna ma stały przydział do Monachium. Lata stamtąd do innych portów w Niemczech (np. Drezno, Bremen) i do pobliskich krajów (w styczniu 2014 Embraer ten lądował np. w Warszawie, Gdańsku, Goteborgu, Belgradzie, Wiedniu i Tuluzie). Tak prezentował się w ruchu. Blisko 6 minut wydłużonego kołowania i odlot:

Drugą z prezentowanych maszyn utrwaliłem trochę wcześniej, 14 września 2014. To Bombardier Dash 8 Q400 (De Havilland Canada DHC-8-402Q Dash 8) austriackich linii Austrian Airlines, należących do holdingu Lufthansa. Maszyna w swój pierwszy lot wystartowała w maju 1999. Jej rejestracja to OE-LGB. Na poniższych zdjęciach z wydłużonego kołowania w trakcie obsługi lotu Kraków – Wiedeń (po godzinie 15).

 Bombardier już jest na pasie startowym. Teraz przemieszcza się „pod prąd”.

 Jeszcze tylko obrót i można startować.

 OE-LGB w trakcie startu do Wiednia.

Obecnie linie Austrian Airlines eksploatują 15 samolotów De Havilland Canada DHC-8-402Q Dash 8. Natomiast cała aktywna flota tego austriackiego przewoźnika liczy aż 77 maszyn. Nie wszystkie tak małe, jak prezentowany OE-LGB. Jest np. pięć Boeingów 777 i sześć 767.

Tak OE-LGB prezentował się w ruchu. W tym przypadku nagrywałem tylko końcową część kołowania:

Stałym zadaniem OE-LGB jest obsługa lotów z i do Wiednia. Oprócz Krakowa w ostatnim czasie samolot lądował np. w Pradze, Lipsku, Bolonii, Frankfurcie i Zagrzebiu. Maszyna obsługuje także loty wewnętrzne na terenie Austrii, do Salzburga, Linzu i Innsbrucku.

W Blogu Transportowym De Havilland Canada DHC-8-402Q Dash 8 pojawiał się już wcześniej. Pisałem o tych maszynach w barwach linii Nok Air (link), Eurolot (link) i Olympic Air (link). Natomiast Embraer ERJ-195LR (ERJ-190-200 LR) gości tu po raz pierwszy.