Dni NATO 2022 Ostrawa (2) – Volaris i inne samoloty cywilne

 

Wracam do relacji z Dni NATO, które odbyły się 17 i 18 września 2022 na terenie lotniska Mošnov w rejonie Ostrawy (Ostrava Airport). 

Zaprezentowałem już cywilne samoloty ustawione przy hangarze firmy JOB AIR Technic. Tu link do tego materiału. Zgodnie z wcześniejszą zapowiedzią, teraz zajmę się niewojskowymi maszynami stojącymi po drugiej stronie lotniska. Wśród nich wyróżniały się dwa samoloty dla meksykańskich linii lotniczych Volaris. 

To Airbusy A321neo. Można było je oglądać z bliska, ale bez bezpośredniego podchodzenia do pojazdów – płot odgradzał je od tłumów odwiedzających tę imprezę.

Pierwsza z maszyn otrzymała rejestrację XA-YAA. Był to fabrycznie nowy samolot z 2022 roku. Wyprodukowano go z przeznaczeniem dla rosyjskich linii S7 - Siberia Airlines. Dostał nawet charakterystyczne zielone malowanie tego przewoźnika. Atak Rosji na Ukrainę i związane z tym sankcje sprawiły, że Airbus ten do planowanego użytkownika nie trafił. Obecne barwy meksykańskiego Volarisa na samolot zostały nałożone w Mošnovie. 

W trakcie tworzenia tego wpisu (marzec 2023), Airbus A321neo o rejestracji XA-YAA był regularnie eksploatowany przez linie Volaris. Jego macierzysty port lotniczy to miasto Meksyk (Mexico City), z którego wykonywał loty wyłącznie wewnątrzkrajowe. Latał do: Acapulco, Chihuahua, Cancún, San José del Cabo, Guadalajara, Tijuana, La Paz, Mérida i Monterrey.

Druga maszyna linii Volaris pokazana na podostrawskim lotnisku to Airbus A321neo o rejestracji XA-VSC. Również rocznik 2022.

Historia taka sama, jak opisanej powyżej maszyny – pierwotne przeznaczenie dla rosyjskich linii S7 - Siberia Airlines. Do Meksyku samolot dostarczono w lutym 2023 i obecnie nie jest jeszcze eksploatowany liniowo.

Volaris jest tak zwaną tanią linią lotniczą. Powstała w roku 2005. Według portalu Planespotters.net, Volaris użytkuje obecnie aż 108 samolotów. Wszystkie to Airbusy z rodziny A319, A320 i A321. 

Volaris posiada także dwie spółki zależne w innych krajach: Volaris Costa Rica (flota 5 Airbusów) i Volaris El Salvador (flota licząca 2 Airbusy A320).

Samoloty Airbus A321neo w malowaniu meksykańskich linii lotniczych Volaris (nr XA-YAA
i XA-VSC) ustawione na terenie Ostrava Airport w trakcie Dni NATO 2022. 17.09.2022.

Tłumy zwiedzających przemieszczały się przez teren ekspozycji Dni NATO 2022. Znacznie utrudniało to fotografowanie pokazanych pojazdów. W tle Airbusy dla linii Volaris. 17.09.2022.

Obok nowych samolotów przeznaczonych dla Meksyku stała maszyna z 1987 roku. To Boeing 737-306, który obecnie już nie lata, ale jest wciąż użytkowany. Pełni funkcje dydaktyczne w trakcie szkoleń organizowanych przez holenderską firmę RESQTEC Aircraft Recovery. Tematyka szkoleń to odzyskiwanie statku powietrznego – ratownictwo lotnicze w każdym scenariuszu niesprawności samolotu. 

Takie szkolenia RESQTEC Aircraft Recovery przeprowadza w Amsterdamie i Ostrawie. Przykładowa informacja ze strony internetowej firmy: „Najnowocześniejsze centrum szkoleniowe RESQTEC Aircraft Recovery Center w Ostrawie w Czechach zapewnia doskonałe warunki do praktycznego szkolenia w zakresie odzyskiwania statków powietrznych. We współpracy z naszym partnerem, lotniskiem w Ostrawie, stworzyliśmy realistyczne środowisko szkoleniowe z doskonałym zapleczem do szkolenia dowolnego scenariusza odzyskiwania niesprawnego statku powietrznego”.

Opisywany Boeing jako fabrycznie nowy latał dla holenderskich linii KLM Royal Dutch Airlines (pod oznaczeniem PH-BDK). U przewoźnika tego pozostał do roku 2008 trafiając następnie do słowackiego Air Slovakia, gdzie otrzymał rejestrację OM-ASE. Co ciekawe, na przełomie lat 2009 i 2010 samolot ten był wypożyczony do albańskich linii Albanian Airlines.

Linie Air Slovakia zakończyły działalność w 2010 roku. Niestety nie znalazłem informacji, kiedy OM-ASE stał się własnością firmy RESQTEC Aircraft Recovery. Przypuszczalnie miało to miejsce około 2012 – 2015 roku.

Obecne malowanie szkoleniowego Boeinga to barwy nieistniejących linii Albanian Airlines (zawieszenie działalności w roku 2011). 

Ustawiony obok maszyn przeznaczonych dla linii Volaris samolot szkoleniowy. Jego zadanie to bycie usuwanym z pasa startowego lub innych rejonów lotniska. To Boeing 737-306 o dawnej rejestracji
OM-ASE. Obecny użytkownik maszyny to firma RESQTEC Aircraft Recovery. Maszyna prezentuje barwy nieistniejących od wielu lat linii Albanian Airlines. 17.09.2022.

Ostrawskie lotnisko w trakcie trwania Dni NATO realizowało także planowe połączenia pasażerskie. Udało mi się wówczas udokumentować lądujący samolot Polskich Linii Lotniczych LOT. Był to Bombardier Q400 o rejestracji SP-EQE. Rocznik 2012.

Pierwotnie latał dla linii Eurolot, a po zakończeniu przez nie działalności, od roku 2015 zaczął obsługiwać połączenia wykonywane przez LOT. Na Dni NATO w dniu 17.09.2022 przyleciał jako rejs nr LO501 z Warszawy do Ostrawy. Przelot ten trwał 46 minut (za portalem Flightradar24). 

Przed rejsem do Ostrawy, Bombardier nr SP-EQE wykonał lot z Warszawy do Pragi i powrotny. Natomiast dzień 17 września rozpoczął porannym przelotem z Rzeszowa (tam nocował) do stolicy. Po powrocie z Ostrawy do Warszawy, tego samego dnia wykonał kolejny lot. Tym razem do Gdańska (LO3815), a stamtąd do Rzeszowa (LO3515) i powrotny do Gdańska (LO3516), gdzie nocował. Następnego dnia (niedziela, 18.09.2022) obsłużył lot z Gdańska do Lublina (LO3519) i powrotny (LO3520). 

Generalnie maszyna LOT-u, którą udokumentowałem w trakcie Dni NATO 2022 była wówczas dość intensywnie eksploatowana. W późniejszym czasie latała także z Warszawy do Krakowa, Wrocławia, Rygi, Lublina, Poznania, Budapesztu i Wiednia. W niektórych przypadkach kilkukrotnie. 

Bombardier SP-EQE pośród taboru LOT-u wyróżniał się charakterystycznym malowaniem – zielone pasy, które były elementem reklamy Podkarpacia.

Co ciekawe, opisywany samolot był jednym z pięciu ostatnich przedstawicieli tego modelu eksploatowanymi przez LOT. Z siatki połączeń popularne Dashe (pierwotna nazwa tej rodziny samolotów to De Havilland Canada Dash 8; w roku 1988 De Havilland Canada został przejęty przez Boeinga, a w 1992 przez Bombardiera) zniknęły do końca 2022 roku. Były to ostatnie samoloty śmigłowe we flocie narodowego polskiego przewoźnika. Od roku 2023 w eksploatacji pozostają już tylko maszyny odrzutowe.

Więcej materiałów dotyczących samolotów De Havilland Canada pod tym linkiem.

Jeden z ostatnich eksploatowanych przez LOT samolotów śmigłowych. Bombardier Q400, czy jak kto woli Bombardier DHC-8-402Q Dash 8 o rejestracji SP-EQE ląduje w Ostrawie kończąc lot LO501 z Warszawy. 17.09.2022.

W trzeciej części relacji z Dni NATO 2022 pokażę samoloty, których na co dzień nie ogląda się. Na pewno nie z bliska. To duże maszyny transportowe, których kilka sztuk zademonstrowano na lotnisku Mošnov.

Taras widokowy na krakowskim lotnisku

W związku z przebudową – rozbudową portu lotniczego w podkrakowskich Balicach, tamtejszy taras widokowy był dość długo niedostępny. Obecnie znów można z niego korzystać.

Już od dawna planowałem wizytę na nowym tarasie. W końcu na teren lotniska dotarłem 31 grudnia 2017. Z odnalezieniem tego miejsca widokowego nie ma żadnego problemu. Prowadzą do niego liczne drogowskazy znajdujące się w budynku portu.

Wejście na teren tarasu możliwe jest po dokonaniu opłaty 2 zł. Automat przyjmuje tylko monety. Niestety nie pamiętam, czy wydawał resztę – miałem odliczoną gotówkę. Jak podaje strona internetowa Kraków Airport, taras widokowy jest czynny codziennie, przez 24 godziny.

Taras widokowy znajduje się na terenie zewnętrznym. Wprawdzie jest zadaszony i przeszklony, ale panuje w nim temperatura jak poza budynkiem. To ważne, gdy chcemy z niego skorzystać w okresie zimowym. Przyznam, że w trakcie tej grudniowej wizyty trochę zmarzłem.

Niestety taras ten nie zapewnia dość dobrej widoczności. Obserwujący nie widzą prawej strony pasa postojowego. Samoloty, które wylądowały przy tarasie pojawiają się na krótki czas – kołując naprzeciw niego. Potem w większości (w zależności od miejsca postoju) znikają z pola widzenia. Nie widać także momentu startu samolotu (przy startach w kierunku Katowic) – maszyna rozpędza się i znika za drzewami. Dobrze widoczne są natomiast maszyny podchodzące do lądowania i lądujące (przy lądowaniu od strony Krakowa).

Wnętrze tarasu widokowego. Na bocznych ścianach zawieszono zdjęcia samolotów, autorstwa osób zrzeszonych w Grupie Miłośników Kraków Airport oraz członków Stowarzyszenia EPKK Spotters. 

Widok z tarasu. Tuż przy nim zgrupowano różne pojazdy lotniskowe. Po prawej stronie realizowano prace budowlane.

Na tarasie widokowym spędziłem prawie godzinę. W jej trakcie udokumentowałem kilka poniższych samolotów. Głównie małych maszyn.

Jako pierwszy przyleciał Embraer ERJ-190 szwajcarskich linii Helvetic Airways. Oznaczony rejestracją HB-JVL, rocznik 2010. Pierwotnie latał dla austriackich linii Niki, a od 2014 roku u obecnego przewoźnika, wraz z sześcioma innymi maszynami tego typu. Według portalu Planespotters linie Helvetic Airways eksploatują także pięć Fokkerów F100.

Embraer #HB-JVL przyleciał do Kraków Airport wykonując trwający godzinę i 33 minuty rejs z Zurichu. Obsługa tamtejszego lotniska to jego podstawowe zadanie. Ostatnio latał stamtąd do takich miejscowości, jak np. Monachium, Bruksela, Budapeszt, Wenecja, czy Florencja. Czasami przydzielano go także do lotniska w Genewie. Realizował z niego połączenia do Londynu.

Embraer ERJ-190 z Helvetic Airways w trakcie kołowania. Właśnie przyleciał z Zurichu.

Potem z Wiednia przyleciał De Havilland Canada DHC-8-400 (czyli Bombardier Dash 8-Q402) linii Austrian Airlines. Maszyna o rejestracji OE-LGN, również rocznik 2010. 

Samolot ten na stałe obsługuje loty z Wiednia. Pod koniec grudnia 2017 latał stamtąd np. do Wenecji, Genewy, Bolonii, Budapesztu, czy Klagenfurtu (Austria). Generalnie obsługiwał rejsy trwające od 30 minut do prawie dwóch godzin. Relacja Wiedeń – Kraków – Wiedeń była jego ostatnią w 2017 roku.

Bombardier z Wiednia w trakcie lądowania.

OE-LGN z Austrian Airlines kołuje.

Kolejna maszyna, którą dokumentowałem to Airbus A320-200 linii easyJet Europe. To nowy przewoźnik, który powstał 18 lipca 2017 i ma główną siedzibę w Wiedniu. To odpowiedź brytyjskiego niskokosztowego przewoźnika easyJet na wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej.

Omawiany Airbus to rocznik 2016. Pierwotnie pod rejestracją G-EZPJ, a pod nazwą easyJet Europe już „na austriackich blachach” OE-IVE. Macierzystym lotniskiem tej maszyny jest szkocki Edynburg, do którego odlatywała w trakcie mojego pobytu na tarasie widokowym. Potem latała stamtąd do Belfastu, Amsterdamu. Na początku 2018 roku Airbus OE-IVE realizował połączenia Edynburg – Teneryfa, Paryż, Sofia i Londyn.

Airbus A320-200 linii easyJet Europe kołuje i startuje realizując rejs do Szkocji.

Następnie na terenie Kraków Airport pojawił się Boeing 737-800 linii Ryanair. Prawie nówka – z maja 2017. Otrzymał on rejestrację EI-FZP.

Samolot realizował trwający 1,5 godziny lot z Brukseli do Krakowa. Lotnisko w stolicy Belgii jest jego portem bazowym. Później realizował z niego rejsy do takich miejscowości jak: Carcassonne (Francja), Trapani (Włochy – Sycylia), Lizbona i Tanger (Maroko).

Boeing 737-800 linii Ryanair kołuje kończąc obsługę rejsu z Brukseli.

Drugi tego dnia De Havilland Canada DHC-8-400 to maszyna o rejestracji D-ABQH niemieckich linii Eurowings. Rocznik 2009. Wcześniej samolot ten latał w biało-czerwonych barwach Air Berlin. Przewoźnika, który zakończył swoją działalność 27 października 2017.

Samolot przyleciał do Krakowa z Dusseldorfu. To jego lotnisko bazowe. Na początku stycznia 2018 latał z niego do takich miejscowości jak np. Warszawa, Paryż, Zurych, czy szwedzki Göteborg.

De Havilland Canada DHC-8-400 linii Eurowings kołuje po przylocie z Dusseldorfu.

De Havilland Canada DHC-8-400 razy dwa. Stoi maszyna linii Austrian Airlines, a Eurowings kołuje.

Koniec kołowania. Rejs z Dusseldorfu zakończony.

Na płycie postojowej stał najmniejszy tego dnia fotografowany przeze mnie samolot. To Bombardier Learjet 75 o rejestracji SP-AAW. Własność firmy Wiśniowski, specjalizującej się w produkcji drzwi, bram i ogrodzeń.

Bombardier Learjet 75 firmy Wiśniowski.

Z tarasu widokowego można obserwować także inne pojazdy, np. specjalistyczne ciężarówki. Zajmę się nimi w jednym z kolejnych wpisów.

Długie kołowanie

Na terenie lotniska w podkrakowskich Balicach już od dłuższego czasu trwają prace modernizacyjne. Ma to także wpływ na ruch korzystających z niego samolotów. Dokładnie chodzi mi o kołowanie. Przez kilka miesięcy drugiej połowy 2014 roku nie było możliwe bezpośrednie przejechanie z płyty postojowej na początek pasa startowego. Maszyny musiały jeździć „objazdem” znacznie wydłużającym czas przejazdu. Kołujące samoloty zawsze potrzebowały około minuty, dwóch na wykonanie tego manewru. Wydłużona trasa powodowała, że taki przejazd trwał nawet około 10 minut i był swoistą prezentacja danej maszyny, która przemieszczała się w różnych kierunkach, a na koniec wykonywała widowiskowy obrót.

Zapraszam do obejrzenia dwóch „objazdowych” samolotów. Na początek gość z Niemiec, czyli maszyna o rejestracji D-AEBS. To Embraer ERJ-195LR (ERJ-190-200 LR) należący do linii Lufthansa CityLine (umieszczony na boku napis Lufthansa Regional to wspólna nazwa krótkodystansowych połączeń realizowanych przez trzech przewoźników lotniczych: Lufthansa CityLine, Air Dolomiti i Eurowings). Niestety roku produkcji nie ustaliłem (moje ulubione źródło, czyli Planespotters.net milczy na ten temat). Samolot wyrusza w podróż do Monachium. 19 października 2014, godzina 16:40.

 Embraer o rejestracji D-AEBS w trakcie „objazdowego” kołowania.

Już na pasie startowym. Teraz D-AEBS przemieszcza się „pod prąd”. Na końcu (początku) obróci się i znów pokona ten odcinek, ale już z o wiele większą prędkością.

 W końcu maszyna startuje.

Już w powietrzu.

Według radaru lotniczego maszyna ma stały przydział do Monachium. Lata stamtąd do innych portów w Niemczech (np. Drezno, Bremen) i do pobliskich krajów (w styczniu 2014 Embraer ten lądował np. w Warszawie, Gdańsku, Goteborgu, Belgradzie, Wiedniu i Tuluzie). Tak prezentował się w ruchu. Blisko 6 minut wydłużonego kołowania i odlot:

Drugą z prezentowanych maszyn utrwaliłem trochę wcześniej, 14 września 2014. To Bombardier Dash 8 Q400 (De Havilland Canada DHC-8-402Q Dash 8) austriackich linii Austrian Airlines, należących do holdingu Lufthansa. Maszyna w swój pierwszy lot wystartowała w maju 1999. Jej rejestracja to OE-LGB. Na poniższych zdjęciach z wydłużonego kołowania w trakcie obsługi lotu Kraków – Wiedeń (po godzinie 15).

 Bombardier już jest na pasie startowym. Teraz przemieszcza się „pod prąd”.

 Jeszcze tylko obrót i można startować.

 OE-LGB w trakcie startu do Wiednia.

Obecnie linie Austrian Airlines eksploatują 15 samolotów De Havilland Canada DHC-8-402Q Dash 8. Natomiast cała aktywna flota tego austriackiego przewoźnika liczy aż 77 maszyn. Nie wszystkie tak małe, jak prezentowany OE-LGB. Jest np. pięć Boeingów 777 i sześć 767.

Tak OE-LGB prezentował się w ruchu. W tym przypadku nagrywałem tylko końcową część kołowania:

Stałym zadaniem OE-LGB jest obsługa lotów z i do Wiednia. Oprócz Krakowa w ostatnim czasie samolot lądował np. w Pradze, Lipsku, Bolonii, Frankfurcie i Zagrzebiu. Maszyna obsługuje także loty wewnętrzne na terenie Austrii, do Salzburga, Linzu i Innsbrucku.

W Blogu Transportowym De Havilland Canada DHC-8-402Q Dash 8 pojawiał się już wcześniej. Pisałem o tych maszynach w barwach linii Nok Air (link), Eurolot (link) i Olympic Air (link). Natomiast Embraer ERJ-195LR (ERJ-190-200 LR) gości tu po raz pierwszy.