Trolejbusy we Lwowie (8) – LAZ (ЛАЗ) E183

 

Po prezentacji starego modelu trolejbusu LAZ (tu link), pora na coś nowszego. W sumie wówczas, czyli w roku 2013 najnowszego. 

To produkt ukraiński i miejscowy, bo ze Lwowa. Niskopodłogowy LAZ E183. Lwowskie Zakłady Autobusowe wytwarzały takie trolejbusy seryjnie w latach 2006 – 2013. Łącznie powstało blisko 300 egzemplarzy. Trafiły one w większości do przewoźników ukraińskich (najwięcej do Doniecka, aż 70 sztuk). Natomiast 14 pojazdów sprzedano do Bułgarii (Stara Zagora i Pazardżik). 

Przedsiębiorstwo LvivElectroTrans (Львівелектротранс) w latach 2006 – 2008 stało się użytkownikiem 11 trolejbusów LAZ E183, które oznaczono w przedziale 100 – 110. W roku 2012 przewoźnik wzbogacił się o jeszcze jeden taki pojazd. Otrzymał on nr 113. To rocznik 2007, dawny egzemplarz testowy, który sporo czasu spędził w rosyjskim Petersburgu. 

W trakcie naszego wyjazdu do Lwowa, w roku 2013 udało mi się udokumentować jedynie jednego przedstawiciela modelu E183. Jego stan wizualny był bardzo zły. Odrapane nadwozie reklamujące Euro 2012 i od razu zwracający uwagę brak elementu ściany przedniej.

To pierwszy lwowski LAZ E183. Otrzymał on numer taborowy 100. Poniższe zdjęcia przedstawiają go w trakcie postoju na pętli Uniwersytet. Obsługiwał wówczas linię nr 10.

Trolejbus LAZ E183 nr 100 na pętli Uniwersytet. Przed nim autobus MAN NL202 o rejestracji 
ВС 8916 СВ, który obsługuje linię 2A. To rocznik 1995, w latach 2006 - 2010 eksploatowany przez MPK Kielce pod oznaczeniem 343. 29.04.2013.

Zbliżenie na przód LAZ-a nr 100. 

Z dostępnych w Internecie informacji wynika (na podstawie Transphoto.org), że w 2019 roku LAZ E183 nr 100 został wycofany z eksploatacji, stając się między innymi źródłem części dla trolejbusu nr 105. Na początku roku 2024 został skasowany.

To samo źródło podaje, że obecnie we Lwowie jest jeszcze eksploatowanych sześć LAZ-ów E183 (nr 104, 105, 107, 109, 110 i 113). Dodatkowo na stanie przewoźnika pozostają dwa niesprawne egzemplarze (nr 103 i 108).

Według źródeł internetowych wciąż czynny jest LAZ E183 nr 110 z 2008 roku. Tu w trakcie obsługi linii 13 na ul. Zernowa. Październik 2011. Źródło: Google Street View.

Trolejbusy LAZ (ЛАЗ) E183 zostały sprzedane również do Bułgarii. Na zdjęciach jeden z ośmiu egzemplarzy, które trafiły do miasta Pazardżik. Pojazd nr 27 (rocznik 2013) w trakcie postoju na pętli przy dworcu kolejowym. Kwiecień 2023. Źródło: Google Street View.

Tak kończę serię wpisów o lwowskich trolejbusach. Być może za jakiś czas jeszcze do nich powrócę, ale będą to już tylko materiały udostępnione przez Google w ramach usługi Street View.  

Nasz wyjazd do Lwowa w 2013 roku zaowocował wykonaniem dość sporej ilości zdjęć także innym środkom transportu. Dlatego już niedługo rozpocznę serię poświęconą tamtejszym autobusom.

Link do pierwszego wpisu o lwowskich trolejbusach.

Nowe filmy – luty 2022

W lutym 2022 na kanale Lukaszwo – Transport Movies opublikowałem tylko jeden film. Kolejowy. Kiedy wybierałem ten materiał, nawet nie przypuszczałem, że za jakiś czas kraj, w którym go nagrałem padnie ofiarą bandyckiej i zbrodniczej napaści Federacji Rosyjskiej.

Mowa oczywiście o Ukrainie. W 2013 roku z żoną spędziliśmy kilka dni we Lwowie. Był to wspaniały wyjazd do pięknego miasta. Jednym z elementów jego zwiedzania był około godzinny pobyt na stacji Lwów Podzamcze. Wspólnie udokumentowaliśmy tam sporo taboru kolejowego. Przykładowy materiał tutaj. 

Już w roku 2014 Rosja wyciągnęła swe „łapska” po Krym i inne tereny Ukrainy.

Na poniższym filmie zobaczycie lokomotywy serii WL80 (ВЛ80) prowadzące pociągi towarowe. Są to następujące pojazdy:

- ВЛ80К-220,

- ВЛ80Т-1474 + ВЛ80К-441,

- ВЛ80Т-715,

- ВЛ80К-444 + ... + ВЛ80Т-1474.

Nagrywałem 30 kwietnia 2013.

W związku z atakiem armii rosyjskiej na Ukrainę działalność zawiesiła popularna galeria kolejowa Trainpix.org. Na jej głównej stronie wyświetla się teraz taka informacja: „This site was created by Ukrainians. And now, when Ukraine is under attack by the russian army I decided to close this site. Most of the users and advertisement income were from russia. It's not russians anymore, they're invaders. This site is closed now”. Tłumacząc: „Ta strona została stworzona przez Ukraińców. A teraz, gdy Ukraina jest atakowana przez armię rosyjską, postanowiłem zamknąć tę stronę. Większość użytkowników i dochodów z reklam pochodziła z Rosji. To już nie Rosjanie, to najeźdźcy. Ta strona jest teraz zamknięta”.

Oprócz galerii ciekawych zdjęć, strona ta była szczegółowym źródłem informacji o taborze kolejowym krajów byłego ZSRR.

Trolejbusy we Lwowie (7) – LAZ (ЛАЗ) 52522

Zakończyłem już prezentację trolejbusów Škoda 14Tr, które udokumentowałem we Lwowie (tu link do ostatniego wpisu). Teraz zgodnie z obietnicą pora na produkt lokalny, czyli LAZ (ЛАЗ) 52522.

Te ukraińskie trolejbusy były produkowane w latach 1993 – 2006. Łącznie powstało 85 egzemplarzy. Trafiły one na drogi Ukrainy, a także Rosji i Turkmenistanu.

Aż 48 tych pojazdów sprzedano do Lwowa. Co ciekawe, zaprojektowano je właśnie z myślą o tym mieście. Tamtejszy przewoźnik LvivElectroTrans (Львівелектротранс) musiał wymienić część bardzo zużytego i starego taboru. Wybrano miejscowego producenta.

Według informacji, które możemy znaleźć w Internecie, większość lwowskich przedstawicieli modelu 52522 została już wycofana. W trakcie eksploatacji charakteryzowały się one częstymi problemami technicznymi. Problemem okazała się także szybka degradacja nadwozia (korozja).

Przyznam, że to właśnie LAZ 52522 w trakcie pobytu we Lwowie budził moje największe zainteresowanie. Niestety nie udało mi się trafić do jego wysokopodłogowego wnętrza, ale na szczęście zrobiłem zdjęcia i nagrałem materiał filmowy.

Pierwszy film powstał na krótko po moim przyjeździe do Lwowa. W trakcie porannej podróży z dworca autobusowego do hotelu. Na przystanku przy ul. Podwalnej czekaliśmy z żoną na tramwaj i wtedy nadjechał dość egzotyczny zestaw. KrAZ 255 z LET holujący trolejbus LAZ 52522 o numerze taborowym 042. 

Trolejbus był holowany z zajezdni na pętlę linii 13 przy ul. Zernova. Wówczas nie było bezpośredniego połączenia trasy nr 13 z resztą sieci – ze względu na prace remontowe odcinek techniczny nie był przejezdny, dlatego pomoc KrAZ-a okazała się niezbędna.

LAZ 52522 o numerze 042 z zewnątrz prezentował się bardzo ładnie. To zasługa kolorowej reklamy. Najprawdopodobniej niedawno naniesionej na pojazd.

Trolejbus ten został wyprodukowany w 2000 roku i najprawdopodobniej nadal jest eksploatowany.

KrAZ 255 holuje LAZ-a 52522 #042.  Zdjęcia niestety nie powalają jakością, bo to screeny z filmu o mniejszej rozdzielczości. 29.04.2013.

Tak wyglądał przejazd #042 holowanego przez KrAZ-a. 29.04.2013.

Na LAZ-a o numerze 042 natrafiłem także kilka dni później, 3 maja 2013. Właśnie rozpoczynał on kolejny kurs linii 13 z ul. Zernova. Niestety był otoczony sporą ilością osobówek, dlatego udało mi się dobrze udokumentować go tylko od tyłu. Obecnie, po zmianie numeracji trasa 13 to linia 33, która ma wydłużoną relację do pętli Plac Ivana Pidkovy (пл. Івана Підкови).

LAZ (ЛАЗ) 52522 #042 jako linia 13 powoli wyjeżdża z ul. Zernova rozpoczynając kolejny kurs na tej odciętej od całej lwowskiej sieci trolejbusowej trasie. 3.05.2013. 

Innego LAZ-a 52522 udokumentowałem na pętli Uniwersytet. Był to pojazd wyglądający znacznie gorzej. Dokładnie #039. Rocznik 1998. Według informacji krążących po Internecie, wycofany w roku 2018.

Trolejbus ten rozpoczynał kolejny kurs linii 9 do Aeroportu.

LAZ (ЛАЗ) 52522 o numerze 039 w trakcie obsługi linii 9. Postój na pętli Uniwersytet i odjazd z niej. Za trolejbusem widoczny autobus MAN EL2x2 o rejestracji BC 3044 CP na linii 2A. 29.04.2013.

Pętla Uniwersytet przy ul. Uniwersyteckiej w Blogu Transportowym pojawiała się już wiele razy. Trolejbusy i autobusy zatrzymują się przy okazałym budynku Lwowskiego Uniwersytetu Narodowego im. Iwana Franki. 29.04.2013.

Zdjęcia z tego miejsca prezentowałem już kilka razy. Brukowana i stroma ul. Czynu Listopadowego, po której wspina się ЛАЗ 52522 o numerze 044. Rocznik 1997. Wycofany w roku 2019.

Trolejbus obsługując linię nr 12 niedawno opuścił pobliską pętlę Uniwersytet.

ЛАЗ 52522 o numerze 044 na końcowym odcinku wspinaczki ul. Czynu Listopadowego. 1.05.2013.

Powyższe trolejbusy #039 i 044 udokumentowałem także na nagraniu filmowym. Tak się prezentowały na pętli Uniwersytet (#039) i na ul. Czynu Listopadowego (#044).

Tyle w temacie trolejbusu ЛАЗ 52522. W następnej części tej „elektrycznej” relacji ze Lwowa pokażę nowszego LAZ-a, czyli model Е183.

Część nr 8 - LAZ E183.


Pierwsza część materiału o lwowskich trolejbusach.

Nowe filmy – sierpień 2020, witaj 4K (1)

Lipiec 2020 na kanale YouTube Lukaszwo – Transport Movies pod względem nowości był bardzo skromny. Pojawił się wówczas na nim tylko jeden film.

Natomiast sierpień 2020 to całkowite przeciwieństwo wcześniejszego miesiąca. Sporo nowych materiałów, a także inne zmiany.

Filmy publikowane od sierpnia mają nową czołówkę. W zasadzie jest to minimalnie zmieniona wersja wcześniejsza – inny układ promujących kanał nagrań.

Pierwszym filmem z nową czołówką jest autobusowy materiał z Kędzierzyna-Koźla. Prezentuje on kilka autobusów miejscowego oddziału firmy Veolia i tamtejszego MZK. Nagrałem go 30 grudnia 2011 w rejonie dworca autobusowego w Koźlu.

Na nagraniu zobaczycie np. Autosana H9-21 o rejestracji OK 01019. To rocznik 2000 kupiony jeszcze przez PKS Kędzierzyn-Koźle, który w 2002 roku został przejęty przez francuską firmę Connex.

Na linii nr 1 w kierunku Azot jedzie MAN NL223 #107. Był to jedyny taki autobus w taborze MZK, który w związku z unifikacją parku autobusowego w roku 2014 został sprzedany do MPK Nowy Sącz.

Udokumentowane wówczas autobusy będą także bohaterami oddzielnego wpisu.

Drugi z sierpniowych filmów to tematyka kolejowa. Zanim jednak napiszę, czego dotyczy, muszę podkreślić, że to nagranie wyjątkowe w trwającej od 2007 roku historii kanału Lukszwo – Transport Movies. Pierwszy film, który można obejrzeć w jakości 4K. Wszystkie kolejne materiały mają być już wyłącznie 4K. Oczywiście za wyjątkiem tych, których jakość na to nie pozwoli.

Pierwsze nagranie 4K powstało na Ukrainie. Na stacji Lwów w dniu 3 maja 2013. Zobaczycie na nim lokomotywę ЧМЭ3-4856 (ChME3-4856) kolei UZ, która wprowadza wagony pasażerskie rosyjskich kolei RŻD (РЖД). Co ciekawe, przy sąsiednim peronie stoi inny skład wagonów z Rosji. Ten jednak najprawdopodobniej już skończył bieg.

Na główny dworzec kolejowy we Lwowie zaproszę ponownie w jednym z oddzielnych wpisów.

Trzeci z opublikowanych w sierpniu 2020 filmów przedstawia krakowskie tramwaje. Udokumentowałem je na nieczynnej w ruchu liniowym pętli Rondo Hipokratesa. Ze względu na prace torowe przez kilka tygodni kończyły tam trasy wszystkie tramwaje jeżdżące planowo do końcówek Osiedle Piastów i Mistrzejowice.

Nagranie powstało w dniu 21 kwietnia 2020. Ze względu na trwającą walkę z koronawirusem SARS-CoV-2 na tramwajach widnieją informacje o limicie przewożonych pasażerów.

Cały film trwa ponad 7 minut. Zobaczycie na nim przegląd taboru eksploatowanego przez MPK Kraków, w tym solowe wagony E1 na linii 21 do pętli Pleszów oraz składy Konstal 2x105Na na linii 9 do końcówki Nowy Bieżanów P+R.

To pierwsza część dość sporego materiału. Tramwajom, które wówczas udokumentowałem będzie także poświęcony osobny wpis.

Do zaprezentowania zostały mi jeszcze dwa filmy. Pojawią się one w drugiej części tego materiału. Przedstawiają włoskie autobusy i historyczne tramwaje. Tu link.

Nowe filmy – lipiec 2020

Lipiec 2020 był na kanale YouTube Lukaszwo – Transport Movies typowym „sezonem ogórkowym”. Opublikowałem tylko jeden film.

To materiał kolejowy, który powstał na Ukrainie. Dokładnie na stacji Lwów Podzamcze w dniu 30 kwietnia 2013. 

Zobaczycie na nim dość niezwykły pojazd. Radziecki elektryczny zespół trakcyjny ER9p-193 (ЕР9п-193), na którego czekało dość sporo pasażerów. Na końcu nagrania widać także lokomotywę 2M62. Pojazdy te będą bohaterami oddzielnego wpisu.

Skoro nie było nowych filmów, pora na starsze materiały. Zapraszam do Krakowa, na rondo Czyżyńskie, skąd w stronę al. Pokoju odjeżdża dwukierunkowy skład Konstal 111N na linii czasowej 72. Wagony zostały wypożyczone przez MPK Kraków i oznaczone jako #3502+3501. 

Ten krótki przejazd nietypowego tramwaju nagrałem 17 lipca 2008.

Drugi ze starszych materiałów również powstał w Krakowie. Przedstawia autobus Jelcz M121M/4 CNG #DJ205 z MPK Kraków na linii 292 do Portu Lotniczego. Gazowy (CNG) pojazd opuszcza pętlę Krakowska Szkoła Wyższa. 

Tablica kierunkowa wyświetla złą relację, a dodatkowo kierowca pomylił trasę. Zamiast skręcić w lewo, pojechał prosto. 12 sierpnia 2008.

Mam nadzieję, że w sierpniu 2020 uda mi się opublikować więcej nowych filmów. Na pewno planuję materiał z 2013 roku z Kędzierzyna-Koźla.

Trolejbusy we Lwowie (6) – jeszcze Škoda 14Tr

Prezentując lwowskie trolejbusy (link do ostatniego wpisu), wracam do Škód 14Tr. Przeglądając swoje archiwa znalazłem kilka nieopublikowanych jeszcze zdjęć. 

Na początek ponownie zapraszam w rejon pętli Uniwersytet. Stoi tam trolejbus #550 na linii 10. Prezentowałem go już w pierwszym wpisie o lwowskich trolejbusach (link). Piękna ruinka. Szczególnie warto zwrócić uwagę na tylne okna. Rocznik 1989. Według źródeł internetowych nadal jest czynny.

Škoda 14Tr o numerze 550 na ul. Uniwersyteckiej, czyli na pętli ulicznej Uniwersytet. Linia nr 10. Jak w wielu lwowskich Škodach wycieraczka jest tylko na szybie przed stanowiskiem pracy kierowcy. Na drugą brak funduszy. 2.05.2013.

Teraz przeniesiemy się na inną pętlę – Plac Petruszewycza. Tam udokumentowałem dwa trolejbusy linii 11 kursującej do Szpitala Pulmonologicznego. To obecnie trasa nr 31. Na początek Škoda 14Tr02 #512, która właśnie rozpoczyna kurs. Rocznik 1988, od początku we Lwowie. Nadal czynna. To obecnie najniższy numer taborowy modelu 14Tr eksploatowanego w tym mieście.

Weteranka lwowskich dróg, czyli Škoda 14Tr02 #512 wyrusza z pętli Plac Petruszewycza do Szpitala Pulmonologicznego. 3.05.2013.

Potwierdzenie, że Škoda 14Tr02 #512 jest nadal eksploatowana. Screen ze strony  https://www.eway.in.ua/ pokazującej lwowskie pojazdy komunikacji miejskiej online. W dniu 29 czerwca 2020 trolejbus ten kursował na linii 29 do Aeroportu.

Na pętli Plac Petruszewycza stała także odstawiona (opuszczone pantografy) Škoda 14Tr #555. Rocznik 1989, od początku w ЛЕТ Львів. Także w otablicowaniu linii 11. Trolejbus pozował na tle kwitnących drzew owocowych.

Niesamowicie wyglądały te kwitnące na różowo drzewa. Škoda o charakterystycznym numerze 555 odpoczywa pomiędzy godzinami szczytu. 3.05.2013. Według źródeł internetowych nadal jest czynna.

To zdjęcie zrobiłem z jadącego tramwaju. Škoda 14Tr o numerze 524 jako linia nr 2 na ul. Metropolity Angełłowicza. To rocznik 1988, od początku w ЛЕТ Львів. Nadal eksploatowana.

Škoda 14Tr #524 na linii 2 (obecna trasa nr 22). W tle z opuszczonymi pantografami inna 14Tr, o numerze 557. 3.05.2020.

Potwierdzenie, że trolejbus #524 nadal jest eksploatowany. W ruchu jest także inna 14Tr, o niskim numerze - 516. Screen ze strony  https://www.eway.in.ua/. W dniu 29 czerwca 2020 obsługiwały one linię nr 23, czyli dawną trasę nr 3 do Stryjskiego Dworca Autobusowego.

Kolejna przedstawicielka lwowskich trolejbusów Škoda 14Tr to nr 557. Czytelnicy Bloga Transportowego już znają ten pojazd. To zdjęcie pominąłem jednak we wcześniejszej publikacji. Niezwykły odcinek lwowskiej sieci trolejbusowej – wspinaczka brukowaną ul. Czynu Listopadowego. Linia nr 9 do pętli Aeroport. Škoda jest z 1989 roku. W Internecie można znaleźć zdjęcia przedstawiające jej kasację na terenie zajezdni w 2015 roku.

Škoda 14Tr o numerze 557 wspina się brukowaną ul. Czynu Listopadowego. 1.05.2013.

Również na ul. Czynu Listopadowego, ale trochę niżej (bliżej pętli Uniwersytet) sfotografowałem Škodę 14Tr #541 na linii 2. To rocznik 1989. Trolejbus kilka lat później przeszedł dość oryginalną modernizację (np. otrzymał wklejane szyby) i nadal jest czynny.

Trolejbus nr 541 jako linia 2 rozpoczyna wspinaczkę po bruku ul. Czynu Listopadowego. 29.04.2013.

W dalszej części materiału o lwowskich trolejbusach LAZ (ЛАЗ) 52522. Tu link.