Nowe filmy – marzec 2020

Marzec 2020 był bez wątpienia wyjątkowym miesiącem, który bardzo odmienił życie w Polsce i innych krajach. To za sprawą koronawirusa SARS-CoV-2.

W tle wydarzeń związanych z rozprzestrzenianiem się pandemii, wprowadzaniem kolejnych ograniczeń w funkcjonowaniu społeczeństwa itp., publikowałem na swoim kanale YouTube dwa filmy transportowe. Oba zagraniczne. Kolejowy i autobusowy.

Ten pierwszy nagrałem 8 lutego 2020 w Czechach, na stacji Krnov. Nawet nie przypuszczałem wówczas, że będzie to przez kilka miesięcy moja ostatnia zagraniczna wyprawa, bo granice zostaną zamknięte. 

W Krnovie nagrywałem już wielokrotnie, choć nie wszystkie materiały zostały opublikowane. To była sobota. W cyklu co dwie godziny spotykają się tam trzy pociągi narodowego przewoźnika České dráhy. Wszystkie spalinowe, bo Krnov nie jest zelektryfikowany. Wagon motorowy, doczepny i sterowniczy to obsługa rychlików z Olomouca do Ostrawy i z Ostrawy do Olomouca. Natomiast mały „motorak” to osobní vlak z i do miejscowości Jindřichov ve Slezsku. 

Akcja dzieje się po godzinie 13. Więcej informacji o danych pojazdach i obsługiwanych przez nie pociągach przedstawię w oddzielnym wpisie.

Drugi film powstał w lipcu 2018 na Cyprze, w mieście Pafos. To druga część prezentowanego wcześniej nagrania. Autobusy Paphos City Buses (ΟΣΥΠΑ ΛΤΔ), czyli same Mercedesy Citaro z jednym wyjątkiem do obsługi linii podmiejskich, którego szczegółów jeszcze nie ustaliłem.

Na temat autobusów w Pafos w późniejszym czasie opublikuję kolejne materiały.

Komunikacja miejska w Pafos (2)

Ponownie zapraszam na Cypr, do miasta Pafos. W temacie tamtejszej komunikacji miejskiej pisałem już o biletach (tu link). Pora zatem na informacje o liniach i obsługującym je taborze.

Firma Paphos City Buses (ΟΣΥΠΑ ΛΤΔ) obsługująca cały dystrykt Pafos korzysta z trzech dworców komunikacji miejskiej. Dwa na terenie miasta Pafos (Karavella – tam także dworzec komunikacji międzymiastowej; Kato – pętla Harbor, czyli Port) i w miejscowości Polis. Te dwa pierwsze udało mi się osobiście odwiedzić.

Bez wątpienia najnowocześniejszy i godny uwagi jest dworzec Kato, czyli pętla Harbor. Na jej terenie zlokalizowano liczne stanowiska odstawcze dla autobusów mających np. przerwę w kursowaniu. Stanowiska odjazdowe umieszczono na jezdni, stosując odpowiednie oznakowanie poziome, wskazujące, z którego miejsca odjeżdżają dane linie. Terminal pasażerski to klimatyzowana poczekalnia z rozsuwanymi ścianami. Kiedy nie ma dokuczliwego upału, otwiera się ją. W poczekalni można bezpłatnie pobrać prezentowaną we wcześniejszym wpisie broszurkę z rozkładami jazdy dla całego dystryktu Pafos. Same zaś rozkłady dzielą się na zimowe (1 grudnia – 31 marca), letnie (1 kwietnia – 30 listopada) oraz całoroczne dla linii o niskiej częstotliwości. Informacje o wprowadzeniu zimowego lub letniego rozkładu podawane są na stronie internetowej Paphos City Buses. Indywidualne rozkłady zawierają także szczegóły dotyczące terminów zmian częstotliwości kursowania.

Podstawowe linie docierające do pętli Harbor to 611 (z Parku Wodnego) i 615 (z Coral Bay). Kursują z maksymalną częstotliwością co 10 minut i cieszą się bardzo dużą frekwencją, szczególnie trasa 615. 

Dworzec autobusowy Kato, czyli pętla Harbor. Zbliża się godzina 17:00. Nie ma już takiego upału (na pewno zdaniem miejscowych), więc klimatyzacja w budynku dworcowym została wyłączona, a ściany rozsunięto. Po lewej stronie stanowiska początkowe. Natomiast z tyłu znajdują się miejsca postojowe - odstawcze. Widać na nich jednego z Mercedesów Citaro (TKYF 759). Po lewej stronie jest (niewidoczny na zdjęciu) taki sam parking. 12.07.2018.

Umieszczony w poczekalni dworca Kato monitor wyświetlający godziny najbliższych odjazdów poszczególnych linii. 16.07.2018.

Mercedes-Benz Citaro z Paphos City Buses (ΟΣΥΠΑ ΛΤΔ). Ten oznaczony rejestracją KYG 326 pojazd właśnie zakończył kurs linii 611 z Parku Wodnego i podstawiony przy stanowisku nr 3 oczekuje na odjazd powrotny. To rocznik 2010. Z tego stanowiska korzystają także linie o znacznie mniejszej częstotliwości kursów: 612 na lotnisko (odjazdy co 70 minut) i 631 do Petra tou Romiou (różna częstotliwość - bez ustalonego cyklu, łącznie 10 kursów), obok atrakcji turystycznej: Skała Afrodyty. 12.07.2018.

 Mercedes-Benz Citaro o rejestracji TKYF 759, rocznik 2010. Autobus odstawiony na jednym z licznych miejsc postojowych. Reklama identyczna jak na powyższym KYG 326. Piwo KEO to produkt lokalny, cypryjski. Pod tą marką dostępne są także inne alkohole, które warto zakupić np. jako spożywcza pamiątka z tej wyspy. 12.07.2018.

Ponownie Mercedes-Benz Citaro o rejestracji KYG 326 reklamujący produkty monopolowe KEO. Co ciekawe, 20% udziałów w KEO ma Cypryjski Kościół Prawosławny. Autobus obsługując linię 611 w kierunku końcówki Waterpark (Park Wodny) przejeżdża przez ciągnącą się wzdłuż wybrzeża aleję Posejdona. Dochodziło południe, więc temperatura nie sprzyjała robieniu zdjęć na rozgrzanym asfalcie. 12.07.2018.

Mercedes-Benz Citaro, którego oznaczenia niestety nie ustaliłem (poprzez ciekawą lokalną roślinność) stoi odstawiony na jednym z miejsc postojowych dworca Kato. W tle wjeżdżający na pętlę inny MB Citaro - jeden z najnowszych przedstawicieli tego modelu we flocie Paphos City Buses (ΟΣΥΠΑ ΛΤΔ): MKN 082. Rocznik 2015. 12.07.2018.

Citaro z fragmentu powyższego zdjęcia (MKN 082) w pełnej okazałości. Na autobusie reklama miejscowego potentata na rynku nieruchomości - firma Leptos. Pojazd nie obsługuje żadnej linii, to przejazd techniczny. 12.07.2018.

Citaro o rejestracji TKYE 102 (rocznik 2010) podstawione na stanowisku pierwszym dworca Kato. Autobus obsługuje kurs drugiej z głównych linii - 615 do Coral Bay. Frekwencja dość spora, ale pasażerowie to głównie (a w tym przypadku przypuszczalnie wszyscy) turyści. W październiku 2019 portal Cypr24.eu podał, że 90% mieszkańców wyspy korzysta z samochodów prywatnych. Jak napisano, władze starają się to zmienić, poprzez zwiększanie ilości kursów i wydłużenie godzin kursowania komunikacji miejskiej. 12.07.2018.

Druga pętla linii 615: Coral Bay. Tuż przy pętli jest plaża z niesamowicie ciepłą wodą. Taplałem się w niej krótko po wykonaniu tych zdjęć. Było już po godzinie 18:00, a ludzi wciąż przebywało tam dość sporo. Trochę wcześniej musiał być więc niezły tłok. Prezentowany Mercedes-Benz Citaro o rejestracji TKYF 873 był jedynym przedstawicielem tej marki, którego udało mi się udokumentować bez reklamy. To rocznik 2010.

Inne ważne linie docierające na dworzec Kato to 618, która z częstotliwością co 15 minut odjeżdża do dworca Karavella oraz 610 do Targu Miejskiego (Municipal Market). Także co 15 minut.

Pozostałe trasy mają rzadszą częstotliwość.

Jest godzina 21:47. Na dworcu Kato stoją podstawione dwa Mercedesy Citaro. Po lewej #KYE 632 jako linia 618 do dworca Karavella (aż do północy z częstotliwością co 15 minut), a po prawej #KVA 032 na linii 615 do Coral Bay (ostatni odjazd o godzinie 0:30, o tej porze także co 15 minut, według rozkładu jazdy to już komunikacja nocna - od 18:00, a linia 618 cały czas jako komunikacja dzienna). Temperatura powietrza: +28 stopni C. 16.07.2018.

Mercedes-Benz Citaro o rejestracji KYG 646 jako linia 610 do centrum Pafos, czyli do pętli Municipal Market. Autobus podstawiony na dworcu Kato. 13.07.2018.

Wnętrze powyższego Citaro #KYG 646 obsługującego kurs linii 610 w relacji Harbor - Municipal Market. 13.07.2018.

Ponownie Mercedes-Benz Citaro #KYG 646. Przystanek końcowo-początkowy Municipal Market (Targ Miejski) na ulicy Petraki Miltriadou. Roztacza się stąd piękny widok na miasto i morze. Po drugiej stronie ulicy znajduje się (w pewnej odległości) targowisko, od którego nazwę wzięła ta końcówka. Dodatkową „atrakcją” tej lokalizacji jest szpaler srebrnych słupków blokujących (odpowiednik polskich słupków U-12c). 13.07.2018.

Pośród taboru Paphos City Buses (ΟΣΥΠΑ ΛΤΔ) nie znajdziemy autobusów przegubowych. Największe pojazdy to 12-metrowe solówki. Przeważają Mercedesy Citaro w różnych wersjach, także najnowszej. W trakcie mojego tygodniowego pobyty w Pafos (lipiec 2018) nie widziałem żadnego innego autobusu miejskiego tej wielkości. Źródła internetowe podają, że było także kilka sztuk Hispano Habit. Być może wówczas już je wycofano (po dostawie nowych Citaro) lub po prostu miałem pecha i nie natrafiłem na nie. Autobusy malowane są na niebiesko, często posiadają reklamy. Nie mają numerów taborowych – jako identyfikatory służą zatem tylko tablice rejestracyjne.

Mercedesy-Benzy Ctaro z ΟΣΥΠΑ ΛΤΔ udokumentowałem także w wersji ruchomej. Na poniższym filmie zobaczycie pojazd linii 611 na alei Posejdona. Potem pojawi się 615 z Coral Bay w trakcie wjazdu na dworzec Kato. Kolejna scena to odjazd Citaro z pętli Harbor (najprawdopodobniej zjazd do zajezdni – not In service). Potem jeszcze dwa zjazdy, pospieszny przejazd 615 i odjazd linii 606 do Geroskipou (Pafiako) – trasa ta kursuje około raz na godzinę. Dalszy materiał to okolica dworca Karavella i sam dworzec (odjazd z niego linii 618), a na koniec przewężenia drogi w rejonie wykopalisk archeologicznych i finalnie lotniskowa linia 612 na alei Posejdona.

Do tematu komunikacji miejskiej w Pafos powrócę już wkrótce.

Komunikacja miejska w Pafos – bilety

Zgodnie z zapowiedzią podaną w ostatnim cypryjskim wpisie (tu link), pora na temat komunikacji miejskiej w Pafos. Obsługuje ją przewoźnik Ο.ΣΥ.ΠΑ. ΛΤΔ (na autobusach widnieje zapis bez kropek, czyli ΟΣΥΠΑ ΛΤΔ), czy jak kto woli po angielsku Paphos City Buses. Według źródeł internetowych eksploatuje on ponad 100 pojazdów (stan potwierdzony na maj 2018 to 117 autobusów – informacja z lokalnych mediów). Głównie są to różne wersje (starsze i nowsze) Mercedesów Citaro pomalowanych na niebiesko – barwy komunikacji miejskiej na Cyprze. Nadal jednak w eksploatacji są także autobusy w innych kolorach.  

Sieć połączeń jest dość dobrze rozbudowana. Funkcjonują linie miejskie (np. o częstotliwości wynoszącej 10 minut) i podmiejskie, które swoim zasięgiem obejmują nawet odległe miejscowości. W tym drugim przypadku kursy nie odbywają się zbyt często, są np. trasy obsługiwane tylko dwa razy na dzień.

Taryfa biletowa ΟΣΥΠΑ ΛΤΔ jest bardzo prosta. Bilety jednorazowe kosztują 1,50 euro. Są one ważne na liniach miejskich i podmiejskich, bez względu na pokonywaną odległość. Kupuje się je u kierowcy.

Przykładowy bilet jednorazowy komunikacji miejskiej i podmiejskiej z Pafos.

Jeżeli podróżujemy więcej, warto nabyć bilet dzienny. Jego koszt to 5 euro. Również kupimy go u kierowcy, który nabija aktualną datę. Do dyspozycji mamy wówczas całą sieć połączeń obsługiwanych przez ΟΣΥΠΑ ΛΤΔ. Bilet ten ważny jest do godziny 4 rano dnia następnego. Przy wsiadaniu należy go okazać.

Przykładowy bilet dzienny. Kupiony 16 lipca 2018, o czym informuje przybita przez kierowcę pieczątka.

Sieć komunikacji miejskiej i podmiejskiej w Pafos ma również taryfę nocną. Dotyczy ona biletów jednorazowych kupowanych po godzinie 21. Wówczas przejazd kosztuje 2,50 euro. Z transportu publicznego o tej porze korzystałem tylko posiadając bilet dzienny, więc niestety nie zaprezentuję takiego potwierdzenia opłaty. 

Istnieje także możliwość nabycia biletu tygodniowego (za 20 euro) i miesięcznego (za 40 euro). Funkcjonuje również bilet roczny (za 400 euro). Nie kupimy ich już jednak u kierowcy – tylko na dworcach. Obowiązują także bilety ulgowe i bezpłatne przejazdy (np. dla dzieci do 5 lat). 

Obowiązkowe wyposażenie autobusu miejskiego w Pafos. Wbudowane w drzwi kabiny urządzenie do wydawania reszty. Płacimy, kierowca naciska guzik i moneta wypada. Przy pierwszym kupowaniu można być zdziwionym. Obok doczepiony pojemnik na bilety. Ozdobiona religijnymi obrazkami bileterka firmy GMV nie była czynna. 13.07.2018.

Co ciekawe, na stronie internetowej ΟΣΥΠΑ ΛΤΔ podane są również ceny biletów ogólnokrajowych. Bilet dzienny na „niebieskie autobusy” na terenie całej Republiki Cypryjskiej to koszt 15 euro, a tygodniowy 75 euro. Za 225 euro będziemy mogli podróżować po Cyprze przez miesiąc, a za 2250 euro przez rok.

Na terenie Pafos przystanki autobusowe zlokalizowane są dość często i dobrze oznakowane. Wiele z nich wyposażono w wiaty. Na przystankach podawane są ich nazwy oraz wypisywane numery linii je obsługujących. Są tam także umieszczane schematy połączeń. Niestety brak rozkładów jazdy. Są one dostępne w Internecie (wraz z mapami danych tras). Na dworcach autobusowych (np. pętla Harbor, dworzec Kato) można także pobrać bezpłatną broszurkę z rozkładami jazdy wszystkich linii.

Przykładowy przystanek autobusowy w Pafos, przy alei Posejdona. Korzystają z niego cztery linie autobusowe: 606, 611, 612 i 631.

Na przystankach umieszczono schematy połączeń autobusowych na terenie dystryktu Pafos i na terenie miasta Pafos.

Okładka darmowej broszurki z rozkładami jazdy komunikacji miejskiej i podmiejskiej dystryktu Pafos. Mercedes-Benz Citaro nie jest na niej prezentowany przypadkowo. Citaro to podstawowy model autobusu kursującego po Pafos.

W dalszej części reportażu o komunikacji miejskiej z Pafos zajmę się taborem i obsługiwanymi przez niego trasami. Tu link.

Nowe filmy – luty 2019

W lutym 2019 na filmowym kanale Bloga Transportowego (Lukaszwo – Transport Movies) zamieściłem trzy filmy. Tramwajowy, kolejowy i autobusowy.

Jedyna taka linia tramwajowa. Tak krótka i obsługiwana muzealnym już taborem. Kursuje codziennie i jest niekwestionowaną atrakcją turystyczną Bytomia. To trasa nr 38, o której pisałem kilka lat temu (tu link).

Poniższe nagranie składa się z dwóch części, których bohaterem jest Konstal N #954. Rocznik 1949. Odjazd z końcówki „Bytom Kościół Św. Trójcy” oraz wnętrze wagonu filmowałem 1 grudnia 2018. Natomiast końcowy materiał powstał znacznie wcześniej - 28.05.2011 na końcówce Bytom Powstańców Śląskich. Widoczny w tle Ikarus 280 bierze udział w przejeździe specjalnym. Poświęcony mu film zamieszczę w późniejszym czasie.

Materiał kolejowy to druga część nagrania z 12 stycznia 2019 prezentującego ruch pociągów na czeskiej stacji Ostrava střed. Jeden elektrowóz i kilka spalinówek, w tym brejlovec (a nawet dwa).

Ostatni z zamieszczonych w lutym filmów przedstawia przystosowane do ruchu lewostronnego autobusy Mercedes-Benz Citaro obsługujące komunikację miejską w Pafos na Cyprze (Ο.ΣΥ.ΠΑ. ΛΤΔ). Lipiec 2018.

Komunikacja miejska na Cyprze będzie tematem jednego z kolejnych wpisów w Blogu Transportowym (tu link). Zamieszczę także następny materiał filmowy prezentujący autobusy Ο.ΣΥ.ΠΑ. ΛΤΔ.

Bedford J z Pafos

Ponownie zapraszam do miasta Pafos na Cyprze. Ostatnio prezentowałem tamtejszą ciężarówkę Isuzu NQR (tu link). Teraz pora na autobus. Pojazd wyjątkowy, mocno historyczny, bo prawdopodobnie pamiętający czasy, gdy wyspa ta przestawała być kolonią brytyjską.

To Bedford J. Podwozia, na bazie których powstawały takie autobusy produkowano w latach 1958 – 1976. Na Cyprze jest ich jeszcze trochę. Niestety często w postaci porzuconych wraków. Na szczęście są także egzemplarze czynne, wykorzystywane np. do przewozu turystów lub jako obsługa wesel. 

Autobus Bedford J stał się także motoryzacyjnym symbolem wyspy. Jego zdjęcia lub różne wizualizacje znajdziemy na pamiątkach z Cypru (np. magnesy, kubki). Zdobią one także pocztówki. Jeden z egzemplarzy (rocznik 1968) został zachowany w Muzeum Motoryzacji z miejscowości Limassol. Nie miałem okazji zwiedzić jego ekspozycji, ale na dostępnych w Internecie zdjęciach wyraźnie widać logotyp z greckim alfabetem, czyli jest to lokalna, cypryjska zabudowa.  

Bohater tego wpisu, oznaczony rejestracją TES156 niestety nie jest już eksploatowany. Zastąpił go nowy Ford Transit. Stopniowo niszczejący oldtimer stoi na klepisku pomiędzy ulicami Thaleias i Kleious. Jego właścicielem jest firma Evis Jeep Safari, której podstawową działalnością (zgodnie z nazwą) jest przewóz osób Jeepami na safari. Teren ten nie jest zagrodzony, więc bez przeszkód można oglądać i fotografować Bedforda. 

Bedford J odstawiony na placu (klepisku) pomiędzy ulicami Thaleias i Kleious. Parkują tam także inne pojazdy, głównie terenowe osobówki, czyli podstawowy środek transportu firmy Evis Jeep Safari. 12.07.2018.

Piękny klasyk widziany z różnych stron.

Mocno zakurzone wnętrze Bedforda. Siedzenia oryginalne, ale ich układ już nie. Pod sufitem zawieszono wiatraki.

Detale kultowego cypryjskiego autobusu, czyli marka pojazdu i charakterystyczna niebieska tabliczka z napisem ΛΔΧ informującym, że pojazd wykorzystywany jest do przewozu osób. Tak znakowane są autobusy w Republice Cypryjskiej.

Bedford J na tle młodszego następcy - przy ul. Thaleias stoi Ford Transit.

Po Pafos na pewno kursuje jeden czynny Bedford J (być może jest ich więcej). Widziałem go przy dworcu autobusowym Karavella. Pojazd ten przedstawię w późniejszym czasie. Natomiast w następnym wpisie dotyczącym Cypru zajmę się tematem komunikacji miejskiej w Pafos. Tu link.

Warto jeszcze dodać, że identyczne zabudowy autobusowe powstawały na bazie podwozia Ford Thames Trader. 

Isuzu NQR z Pafos

Republika Cypryjska to państwo będące członkiem Unii Europejskiej, położone na wyspie Cypr. Za lądowych sąsiadów ma dwie suwerenne brytyjskie bazy wojskowe: Akrotiri i Dhekelia oraz nieuznawane na arenie międzynarodowej państwo – Turecka Republika Cypru Północnego. Lokalizacja Cypru na Morzu Śródziemnym jest czynnikiem przyciągającym turystów. Przede wszystkim Brytyjczyków, Rosjan i Greków. Polskie biura podróży również oferują wyjazdy w ten rejon świata.

Cypr odwiedziłem w lipcu 2018. Wprawdzie dość sporą część czasu spędziłem w wyjątkowo ciepłym morzu, ale udało mi się także zebrać różne materiały do Bloga Transportowego. Zaczynam od ciężarówki, którą sfotografowałem w mieście Pafos, przy dworcu autobusowym Karavella. To Isuzu NQR. Pojazd dość popularny na wyspie. 

Warto zwrócić uwagę na lokalizację kierownicy – na Cyprze obowiązuje ruch lewostronny. To dodatkowa atrakcja tego ciekawego miejsca, która początkowo wielu osobom może sprawiać dość sporo problemów, np. przy przechodzeniu przez jezdnię, gdy wpajana od dzieciństwa zasada „najpierw patrz w lewo” nijak ma się do cypryjskiej rzeczywistości. 

Isuzu NQR w otoczeniu ciekawej roślinności (np. na dolnym zdjęciu, za kubłem do segregacji widać bananowca). Planowałem dokładniej obfotografować ten pojazd, szczególnie skupiając się na jego części ładunkowej, niestety najpierw zająłem się zaparkowanymi w pobliżu autobusami i o tej ciężarówce po prostu zapomniałem. 16.07.2018.

Na przodzie ciężarówki, na niebieskim tle widnieje napis: ΘΔΧ. Najprawdopodobniej jest to oznaczenie pojazdów przeznaczonych do transportu danego typu ładunków. Nie każdy samochód ciężarowy miał taki symbol. Natomiast niebieskimi tabliczkami (lecz o innej treści) znakowane są wszystkie autobusy w Republice Cypryjskiej.

Stopniowo będę dodawał kolejne wpisy dotyczące Cypru. Na początek niesamowity autobus – Bedford. Tu link.