Dawny Duewag GT8SU już jeździ (RF328)

 

Pod koniec lipca 2023 pisałem o odkupionych z Dusseldorfu dwukierunkowych wagonach Duewag GT8SU. Tu link do tego materiału. Do Krakowa trafiło wówczas pięć takich pojazdów. To wagony nr 3203, 3205, 3209, 3213 i 3236. Pierwszy z nich już został przebudowany na typ GT8N. 

To dawny nr 3209 z 1974 roku. Jego nowy, krakowski numer to RF328. Co ciekawe, pod tym oznaczeniem jeszcze w 2022 roku kursował inny GT8N. W związku z porządkowaniem numeracji, tamten pojazd (ex 3065 w Rheinbahn Düsseldorf) otrzymał oznaczenie RF303. Numery od RF328 zostały przeznaczone dla przebudowywanych GT8SU. 

Tu warto dodać, że obecny RF328 nie jest pierwszym wprowadzonym do ruchu w Krakowie dawnym wagonem Duewag GT8SU. W roku 2018 do stolicy Małopolski trafił pojazd nr 3223, który po przebudowie na typ GT8N zyskał oznaczenie RF329.

Z materiałów dostępnych w Internecie wynika, że obecnie trwa przebudowa dwóch kolejnych GT8SU, które finalnie otrzymają numerację RF330 i RF331.

Stałym przydziałem krakowskich tramwajów dwukierunkowych są obecnie linie 1 i 5, które mają wspólną końcówkę Wańkowicza. Brak pętli wymusza stosowanie tego rodzaju taboru (budowa trasy S7 – torowiska do Wzgórz Krzesławickich i ul. Ujastek są nieprzejezdne). Dlatego omawiany wagon RF328 swój debiut liniowy miał na jednej z tych tras. Dokładnie na linii 1, kursującej teraz w zmienionej relacji Wańkowicza – Cichy Kącik. Miało to miejsce w sobotę, 9 marca 2024.

Dwukierunkowy wagon GT8N nr RF328 w pierwszym dniu liniowej eksploatacji. Wieczorną porą udokumentowany na przystanku „Bieńczycka” jako linia 1 do końcówki Wańkowicza. 9.03.2024.

Warto jeszcze dodać, że do zdominowanej przez zmodernizowane Duewagi końcówki Wańkowicza docierają także ostatnie niezmodernizowane wagony typu N8S-NF, sprowadzone przed laty z Norymbergii. To pojazdy o numerach: HK457, HK459, HK460 i HK461.  

Wagon N8S-NF nr HK457 z 1976 roku. Pojazd obsługuje przystanek „Rondo Kocmyrzowskie” jako linia 1 w stronę końcówki Wańkowicza. 10.03.2024.

Więcej wpisów dotyczących wagonów GT8 pod tym linkiem.

Wagony Duewag GT8SU w Krakowie

 

W ostatnim czasie tabor tramwajowy MPK Kraków przechodzi dość intensywną wymianę. Jak już pisałem, do miasta dostarczane są nowe wagony Stadler Tango (tu link do tego wpisu). Warto jednak dodać, że pod koniec 2022 roku do stolicy Małopolski trafiło także 5 pojazdów używanych. To sprowadzone z Niemiec, z Dusseldorfu dwukierunkowe wagony Duewag GT8SU.

Nasuwa się zatem pytanie, po co kupować tabor z początku lat 70-tych ubiegłego wieku, skoro przybywa tak wiele nowych pojazdów? Odpowiedź jest bardzo prosta. W Krakowie brakuje taboru dwukierunkowego, który jest wykorzystywany np. przy różnych przebudowach, remontach infrastruktury itp. Stąd taki zakup.

Jak podał przewoźnik, dwa z pozyskanych wagonów GT8SU posłużą jako źródła części zamiennych, natomiast trzy egzemplarze zostaną zmodernizowane, przebudowane na model GT8N, który w dość licznej reprezentacji już od kilku lat kursuje po mieście (łącznie 24 egzemplarze).

Sprowadzone do Krakowa GT8SU można oglądać spacerując wzdłuż ogrodzenia zajezdni tramwajowej Nowa Huta. Na torach w narożniku obiektu (przy skrzyżowaniu ulic Ujastek i Łowińskiego) soją wagony o dawnych numerach 3205 (rocznik 1973) i 3213 (rocznik 1974). Elementem odróżniającym model GT8SU od GT8S są niższe drzwi i umieszczone pod nimi rozsuwane stopnie. To w związku z obsługą przystanków z wysokimi peronami na trasach zwanych Stadtbahn.

Obok nabytków ex Rheinbahn Düsseldorf od dłuższego czasu stoi inny wagon dwukierunkowy. To N8S-NF nr HK458. W Internecie krążą informacje, że nie powróci on już na krakowskie torowiska.

Wycofany z eksploatacji wagon N8S-NF nr HK458 obok sprowadzonych z Dusseldorfu tramwajów Duewag GT8SU. W tle Stadler Tango. Widok zza płotu zajezdni Nowa Huta. 21.04.2023.

Widoczne na zdjęciach wagony nr 3205 (w środku) i 3213 są w stanie oryginalnym, czyli wyglądają tak, jak w trakcie eksploatacji przez firmę Rheinbahn Düsseldorf. Niestety nie udało mi się ich dokładniej udokumentować - tylko takie możliwości daje spacer wzdłuż płotu. W dali widoczna hala, w której garażuje tabor historyczny. 21.04.2023.

Zbliżenie na charakterystyczny element wagonu GT8SU, czyli niższe drzwi i wysuwane stopnie. To ze względu na obsługę przystanków z wysokimi peronami, które występują na trasach zwanych Stadtbahn. Tworzą one trzon komunikacji miejskiej w Dusseldorfie oraz łączą to miasto z innymi miejscowościami. W Internecie można np. zobaczyć zdjęcie tego wagonu (nr 3213 + inny GT8SU) na linii U75 do miasta Neuss. 

Najprawdopodobniej tak będą wyglądać sprowadzone do Krakowa wagony GT8SU po przeprowadzonej modernizacji. Na zdjęciu dawny Duewag GT8S przebudowany w roku 2019 na model GT8N. To rocznik 1974. W Krakowie od roku 2010, początkowo z oryginalnym numerem taborowym z Dusseldorfu: 3049; od 2015 roku jako RF312, a od 2020 pod obecnym oznaczeniem RF316. Na zdjęciu postój na przystanku  „Rondo Czyżyńskie” jako linia nr 1 w stronę tymczasowej końcówki Wańkowicza. Do obsługi tej trasy wykorzystywany jest wyłącznie tabor dwukierunkowy - brak pętli na Wańkowicza. 10.07.2023.

Równolegle do miejsca, w którym ustawiono wagony z Dusseldorfu znajduje się przystanek tramwajowy „Elektromontaż”. Ze względu na budowę trasy S7 od 15.07.2023 ruch nie jest tu prowadzony. Wcześniej jeździły tędy do Wzgórz Krzesławickich linie nr 4 (z Bronowic Małych) i mająca czasowo zmienioną trasę nr 22 (z Borku Fałęckiego). Z wnętrza obsługujących je pojazdów był dobry widok na ustawione przy płocie GT8SU. Kto chciał, mógł tu wysiąść i podchodząc do ogrodzenia z bliska obejrzeć te ciekawe pojazdy. Tym bardziej, że zazwyczaj bujna w tej lokalizacji roślinność została wycięta. Na zdjęciu widoczny wagon PESA 2014N nr HG931 (rocznik 2015) na linii 4 do Bronowic Małych. 21.04.2023.

W tle wagonów Duewag GT8SU był widoczny tabor historyczny i techniczny. Na pierwszym planie Konstal N przerobiony na pług. Rocznik 1949. Pojazd z oznaczeniem taborowym HT011. 21.04.2023.

Niskopodłogowe, środkowe człony do przebudowywanych GT8SU dostarczy firma Autosan. Ma ona już doświadczenie w tym temacie, ponieważ wcześniej również realizowała takie zamówienia dla MPK Kraków.

Nowe filmy – wrzesień 2022

 

We wrześniu 2022 kanał filmowy Bloga Transportowego na YouTube (Lukaszwo – Transport Movies) wzbogacił się o trzy nowe nagrania. Dwa tramwajowe i jedno kolejowe.

Pierwszy z filmów tramwajowych nagrałem 1 czerwca 2022 w Krakowie, na tymczasowej końcówce Bratysławska. Ze względu na budowę nowej linii do Górki Narodowej zamknięto pętlę Krowodrza Górka. Aby umożliwić dojazd tramwajów jak najbliżej tego miejsca, w rejonie przystanku „Bratysławska” zamontowano rozjazd nakładkowy (tak zwana przejazdówka). Dzięki temu możliwa stała się obsługa tej trasy przez tabor dwukierunkowy.

Fragment filmu. Tymczasowa końcówka Bratysławska. Przez rozjazd nakładkowy przejeżdża Duewag GT8N #RF308 jako linia 17 do pętli Czerwone Maki P+R. 1.06.2022.

Fragment filmu. Z rozjazdu nakładkowego zjeżdża Duewag GT8N #RF320 na linii czasowej 70 do Cichego Kącika. Wagon za chwilę zatrzyma się na przystanku początkowym. 1.06.2022.

Na nagraniu widać korzystające z tymczasowej końcówki Bratysławska wagony Duewag GT8N (przebudowane z modelu GT8S) na liniach 17 (#RF308), 70 (#RF320) i 19 (#RF306).

Drugi z wrześniowych filmów również został nagrany w Krakowie. Prezentuje wyjątkowe wydarzenie, które miało miejsce w niedzielę, 18 września 2022. To parada historycznych i współczesnych tramwajów, która przemieszczała się pomiędzy zajezdniami Nowa Huta i Podgórze.

Na miejsce nagrywania wybrałem Plac Centralny. W udokumentowanej kolumnie znajduje się premierowo pokazany wagon Konstal 105NT #789 w czerwonych barwach WPK Katowice.

Fragment filmu. Jeden z paradujących tramwajów. Skład SN1 #37 + PN3 #555 w trakcie przejazdu przez Plac Centralny. 18.09.2022.

Fragment filmu. Premierowy przejazd najnowszego krakowskiego zabytku. Pozyskany od Tramwajów Śląskich wagon Konstal 105NT #789 w malowaniu WPK Katowice. 18.09.2022.

Poszczególne tramwaje przedstawię dokładniej w późniejszym czasie, w oddzielnym wpisie dotyczącym tego ciekawego wydarzenia.

Trzecie wrześniowe nagranie to tematyka kolejowa. Materiał z Albanii. Tamtejsze pociągi to już swoista legenda. Obecnie po całej sieci kursuje tylko jedna para pociągów w relacji Elbasan – Durrës. Co ciekawe, połączenie to jest realizowane wyłącznie w soboty i niedziele. W pozostałe dni tygodnia ruch pasażerski obsługiwany przez narodowego albańskiego przewoźnika Hekurudha Shqiptare (HSH) nie istnieje, a w związku z tym nie jeżdżą żadne pociągi, bo HSH obecnie nie realizuje ruchu towarowego. Wyjątek to prywatny przewoźnik, który operuje wagonami towarowymi w innym rejonie Albanii.

Fragment filmu. Lokomotywa T669 1041 narodowego albańskiego przewoźnika Hekurudha Shqiptare (HSH) z jednowagonowym pociągiem nr 06 w relacji Elbasan - Rrogozhine - Durrës. Następny będzie dopiero za sześć dni. Początkowy odcinek linii kolejowej w Durrës. Niedziela, 11.09.2022. 

Poniższy film powstał 10 i 11 września 2022 na początku Durrës (od strony Golem). Przedstawia przejazd pociągu nr 06 w relacji Elbasan (6:00) - Rrogozhine (7:34/35) - Durrës (8:53). Jeden, zniszczony i pobazgrany wagon prowadzi wyprodukowana w Czechosłowacji lokomotywa T669 1041, odpowiednik polskiej serii S200. Autorem fragmentu filmu jest także moja żona.

Kolej albańską udało mi się dość dobrze udokumentować i już niedługo podam więcej informacji na jej temat.

Nowe filmy – listopad 2021

Filmowy kanał Bloga Transportowego na YouTube w listopadzie 2021 wzbogacił się o dwa nowe nagrania. Kolejowe i tramwajowe.

To pierwsze powstało 5 sierpnia 2021 w Turcji. Przedstawia pociągi pasażerskie na stacjach Çamlık i Selçuk (spalinowe zespoły trakcyjne Anadolu) oraz przejazd składu towarowego (prowadzi go lokomotywa spalinowa TÜLOMSAŞ kolei TCDD o numerze DE 33 067). 

Film ten jest uzupełnieniem materiału o przejeździe pociągiem TCDD, o którym pisałem tutaj.

Drugi z filmów powstał 1 listopada 2021 w Krakowie. Prezentuje tramwaje na ul. Rakowickiej. Oprócz stałej linii nr 2 przejeżdżają przez nią trasy dodatkowe uruchomione celem obsługi krakowskich cmentarzy.

Prezentowany tabor to Bombardiery NGT8 i NGT6, Stadler Tango i PESA 2014N. Na nagraniu zobaczycie również starsze wagony, czyli zmodernizowany Duewag GT8S, EU8N oraz trójwagonowy Konstal 105Na.

Do tematu krakowskich tramwajów na liniach dodatkowych powrócę za jakiś czas.

Bronowicka linia 74 (część 2, zdjęcia)

 

Wracam do tematu najkrótszej krakowskiej linii tramwajowej. Tu link do wcześniejszego materiału na ten temat. Teraz pora na większą ilość zdjęć.

Na początek zapraszam na pętlę Bronowice Małe. Jak już pisałem, wówczas miejsce to było swoistym Eldorado dla fanów wagonów Duewag GT8S. Ja do nich również się zaliczam.

„Mały Düsseldorf”, czyli pętla Bronowice Małe w 100% opanowana przez wagony pozyskane z tego niemieckiego miasta. Wyłącznie tramwaje Duewag GT8S. Po prawej stronie dwa pojazdy rezerwowe odstawione na ślepym torze (jako pierwszy #RF308). Natomiast po lewej wagony obsługujące linię 74, odjeżdżające z częstotliwością co 5 minut (w dni robocze). Na początku #RF314. 15.11.2018.

Dwa Duewagi GT8S odstawione na ślepym torze pętli Bronowice Małe. Jako pierwszy wagon o numerze RF308 (ex 3045). Rocznik 1974. Przez Kraków pozyskany w roku 2010, z epizodem w MPK Poznań (wypożyczenie). Numeru drugiego tramwaju nie ustaliłem. 15.11.2018.

Na kolejny kurs linii 74 (brygada 03) do Bronowic czeka Duewag GT8S o numerze RF314. To dawny #3051. Rocznik 1975, w Krakowie od 2010 r.

Kolejny wagon linii 74 gotowy do odjazdu z pętli Bronowice Małe. Tym razem to #RF304. Dawny #3041. Rocznik 1974. 

Wagon #RF309 kończy kolejny kurs linii 74 (brygada nr 06) z Bronowic. Pierwotnie to #3046. Rocznik 1974. Przed wyruszeniem na krakowskie torowiska był wypożyczony przez MPK Poznań.

Duewag GT8S #RF304 - wnętrze sfotografowane przed odjazdem z Bronowic Małych. Jak widać frekwencja wyjątkowo niska, natomiast odjeżdżające z przystanku w pobliżu autobusy linii 704 już tutaj zapełniały się wieloma pasażerami. 15.11.2018.

 

Przenieśmy się na końcowo-początkowy przystanek Bronowice. Ze względu na dużą częstotliwość kursów, małą odległość do pokonania i niską frekwencję tramwaje docierały tam przed czasem. W związku z tym wagon kończący trasę często musiał oczekiwać, aż z Bronowic odjedzie pojazd rozpoczynający kurs.  

GT8S #RF304 na przystanku końcowo-początkowym Bronowice. Tu następowała zmiana kierunku jazdy. 15.11.2018.

Powyższy wagon #RF304 w trakcie realizacji kursu do Bronowic Małych odjeżdża z przystanku „Wesele” (jeden z dwóch pośrednich przystanków). Osoby widoczne na przystanku nie były pasażerami tramwaju, lecz autobusu zastępczego linii 704. 15.11.2018.

Duewag GT8S, #RF310 gotowy do odjazdu z końcówki Bronowice. W Düsseldorfie i początkowo w Krakowie był on oznaczony numerem 3047. To rocznik 1974. Do Krakowa dotarł pod koniec 2009 roku. 

Wagon #RF310 przejeżdża przez tymczasową przejazdówkę i odjeżdża w stronę Bronowic Małych. W dzień roboczy przed przejazdówką oczekiwał na zwolnienie toru inny kończący trasę  Duewag GT8S. W tym przypadku to #RF309. 

Duewag GT8S #RF317 w stronę Bronowic na przystanku „Wesele”. To pierwotnie #3054. Rocznik 1975. Wagon ten do obsługi linii 74 został przetransportowany z zajezdni Podgórze dopiero pod koniec października 2018, zastępując zepsuty pojazd o numerze RF312. 

Wagon #RF309 zjechał z tymczasowej przejazdówki, zwalniając tor dla #RF317. Na drugim zdjęciu #RF309 na przystanku „Wesele”.

Duewag GT8S #RF304 na linii 74 i Solaris Urbino 18 #DR550 na704. Oba pojazdy zmierzają w tym samym kierunku - do pętli Bronowice Małe. To dlatego wprowadzenie tramwaju linii 74 było dość mocno krytykowane. 15.11.2018.

Bronowicka linia tramwajowa 74 funkcjonowała niespełna dwa miesiące. Od 26 września 2018 do piątku, 16 listopada 2018. Ostoja wagonów Duewag GT8S przestała wówczas istnieć – przy wykorzystaniu samochodów ciężarowych pojazdy te wróciły do zajezdni Podgórze. Później skierowano je do obsługi różnych tras. Zastępcza komunikacja autobusowa pozostała jeszcze na długo. 

Rozkładowe tramwaje do pętli Bronowice Małe powróciły dopiero w niedzielę, 6 października 2019.

Bronowicka linia 74

Ta krakowska linia tramwajowa budziła wiele kontrowersji. Bardzo krótka i dublująca trasę autobusową. Oficjalny powód jej uruchomienia to wzmocnienie oferty zastępczej komunikacji autobusowej na ciągu do Bronowic Małych.

Zniszczony ciąg tramwajowy w stronę Bronowic (przez ulice Królewską, Podchorążych i Bronowicką) wymagał pilnego remontu. Jego rozpoczęcie w dniu 22 września 2018 wiązało się z całkowitym wyłączeniem ruchu tramwajów w tym rejonie miasta. Ich rolę przejęły dwie obsługiwane taborem przegubowym linie autobusowe. Dłuższa nr 704 z Bronowic Małych do Teatru Bagatela i krótsza, wspomagająca nr 713 z Bronowic do Teatru Bagatela. Rolę wzmocnienia dla trasy 704 na krótkim odcinku Bronowice – Bronowice Małe przejęły tramwaje opisywanej linii 74.

Liniowe tramwaje pomiędzy Teatrem Bagatela, a pętlą Bronowice przestały kursować od 22 września 2018 (sobota). Tego dnia z zajezdni Podgórze do pętli Bronowice Małe przejechało osiem dwukierunkowych wagonów Duewag GT8S. Były to pojazdy o numeracji RF304, RF305, RF307 – RF310, RF312 i RF314. Przydzielono je do obsługi trasy 74. 

 Sobota, 22 września 2018. Pogoda okropna - intensywnie pada deszcz. Komunikację miejską do Bronowic Małych pierwszy dzień obsługują wyłącznie autobusy. Dochodzi godzina 9:00. Wtedy do pętli przy ul. Balickiej bez pasażerów przejechały wagony Duewag GT8S. Tu pojazd oznaczony jako #RF307. Rocznik 1974. Z Düsseldorfu do Krakowa sprowadzony w 2010 roku. Ulica Bronowicka (przed pętlą Bronowice).

Kolejny z „delegatów” do obsługi linii 74. To GT8S #RF304. Również rocznik 1974. Ulica Bronowicka (przed pętlą Bronowice).

Duewag GT8S #RF305 w trakcie przejazdu do Bronowic Małych wyróżniał się dość oryginalnym napisem na wyświetlaczu: „Super jazda”. Lokalizacja jak powyżej. Rocznik 1974, w Krakowie od 2010 roku.

Linii 74 nie uruchomiono tego samego dnia, co zastępczą komunikację autobusową. Konieczne było zamontowanie tymczasowej przejazdówki torowej przed końcówką Bronowice. Była ona gotowa na środę, 26 września 2018. Wówczas trasa nr 74 rozpoczęła kursowanie. Jej długość wynosiła około 1,5 km. Pomiędzy przystankami początkowym i końcowym znajdowały się dwa pośrednie: „Wesele” i „Bronowice Wiadukt”. W dni powszednie Duewagi GT8S kursowały z częstotliwością co 5 minut, a w soboty i święta co 10 minut. Rozkładowy czas na wykonanie jednego kursu to 5 minut.

Tak wyglądała tymczasowa przejazdówka tramwajowa przy przystanku końcowo-początkowym Bronowice. Dopiero po jej zamontowaniu było możliwe uruchomienie linii 74. 15.11.2018.

Rozkład jazdy linii 74 z przystanku końcowo-początkowego Bronowice.

Tramwaje Duewag GT8S obsługujące linię 74 można było oglądać w wersji online na stronie www.krakowpodreka.pl, z której pochodzą powyższe screeny.

Linia 74 ze względu na obsługujący ją tabor, czyli wyłącznie pochodzące z lat 70-tych ubiegłego wieku wagony Duewag GT8S była wyjątkowa dla wszystkich osób, które choć w drobny sposób interesują się tramwajami i historią transportu. Rejon Bronowic stał się niejako ostoją, w której bez przeszkód można było zapoznać się z tymi wagonami. Obecnie większość z nich została już przebudowana, więc trasa 74 była symbolicznym pożegnaniem ze starymi GT8S. Taki raczej niezamierzony taborowy bonus od osób odpowiedzialnych za krakowską komunikację miejską.

Poniżej materiał filmowy, który nagrałem 15 listopada 2018. Początkowy fragment to GT8S na pętli Bronowice Małe. Potem przeniesiemy się w rejon końcówki Bronowice – obok tymczasowej przejazdówki. Końcowa scena to wagon #RF317 obsługujący przystanek „Wesele”. Tu warto zwrócić uwagę na fakt, że ten pojazd nie przyjechał do Bronowic Małych w dniu 22 września 2018. Pod koniec października 2018 zastąpił on GT8S o numerze RF312, który uległ awarii. Wagony przetransportowano z wykorzystaniem samochodu ciężarowego.

W drugiej części materiału o bronowickiej linii 74 przedstawię jej dokumentację fotograficzną. Tu link.