Nowe Stadlery już w Krakowie

 

Wracam do tematu nowego taboru tramwajowego dla Krakowa. W czerwcu 2021 pisałem o realizowanych dostawach Stadlerów Tango Lajkonik. Tu link do tego materiału. Finalnie do stolicy Małopolski trafiło 50 takich pojazdów. 

Na tym jednak nie koniec. W roku 2022 rozpoczęła się realizacja następnego zamówienia. Dotyczy ono kolejnych 60 tramwajów Stadler Tango. Są to również Lajkoniki, lecz w lekko zmienionej wersji nazywanej Lajkonik II. W dniu 30 grudnia 2022 MPK Kraków poinformowało, że posiada już 12 takich wagonów, w tym dwa pozwalające na jazdę bez korzystania z pantografu (zasięg bez podłączania do sieci trakcyjnej to 3 km). Tu warto przypomnieć, że pośród Lajkoników z pierwszej dostawy również są dwa takie pojazdy (nr RY825 i RY826) – tu materiał na ich temat. 

Zaśnieżona pętla Mistrzejowice. Pozują na niej przedstawiciele dwóch wersji Stadlera Tango dla Krakowa. Z zewnątrz różnice są praktycznie niedostrzegalne. Po lewej stronie Lajkonik II nr HY727 na linii 14. Rocznik 2022. Obok niego jako linia 9 stoi Lajkonik nr HY856. Rocznik 2020. 18.12.2022.

Kolejny z najnowszych Stadlerów Tango dla Krakowa. Lajkonik II nr HY703 (rocznik 2022, dostarczony pod koniec listopada) na przystanku dla wysiadających pętli Mistrzejowice. Wagon właśnie zakończył kurs linii 14 z Bronowic. 18.12.2022.

Jeszcze kilka ujęć HY703. Wagon objeżdża zaśnieżoną pętlę Mistrzejowice. Wówczas w całym Krakowie było bardzo dużo śniegu, co nie zdarza się zbyt często. 18.12.2022.

Fragmenty wnętrza Lajkonika II nr HY708. Jedna z różnic pozwalająca odróżnić najnowsze krakowskie Stadlery od wagonów z pierwszej dostawy to tapicerka siedzeń - tylko niebieska. Końcowy odcinek trasy linii 9 przed pętlą Mistrzejowice. 28.11.2022.

Przykładowy fragment wnętrza Lajkonika z pierwszej dostawy. Charakterystyczna dwubarwna tapicerka siedzeń. To HY844 z 2020 roku. Końcowy odcinek trasy linii 9 przed pętlą Mistrzejowice. 23.12.2022.

Pierwsza dostawa tramwajów Stadler Lajkonik do Krakowa obejmowała 50 wagonów. Tu jeden z nich. Pojazd o numerze HY848 (rocznik 2020) na linii 14 w stronę Mistrzejowic. Przystanek „M1 al. Pokoju”. Po lewej stronie zimowa atrakcja tego miejsca, czyli Piotruś Pan - Ogród Świateł. 14.12.2022.

Wprowadzanie do ruchu kolejnych Lajkoników II wiąże się z wycofywaniem starszego taboru. Prym w likwidacji wiodą sprowadzone z Wiednia wagony silnikowe E1 i doczepne C3. Przykładowo 23 grudnia 2022 MPK Kraków ogłosiło przetarg na sprzedaż „zużytych lub nienadających się do użytkowania pojazdów niezawierających cieczy i innych niebezpiecznych elementów”. Dotyczy on wagonów E1 nr HW169 (rocznik 1968) i HW174 (rocznik 1967) oraz doczepnego C3 nr HB528 (rocznik 1960). Inny zagrożony likwidacją tabor to Konstal 105Na.

 

Obecnie najstarszy tabor kursujący po Krakowie reprezentują sprowadzone z Wiednia wagony E1 i C3. Tu przykładowy skład SGP E1 (nr HW144 z 1969 roku) + Lohner C3 (nr HB544 z 1961 roku) na linii 22 do pętli Kopiec Wandy. Aleja Jana Pawła II przed pl. Centralnym. 27.11.2022.

Po Krakowie kursują także wagony E1 solo. Obecnie do spotkania tylko na liniach 16 i 21. Tu SGP E1 nr HW173 z 1967 roku. Linia 21 z Pleszowa do Osiedla Piastów, odjazd z przystanku „DH Wanda”. 24.12.2022.

Inne wysokopodłogowe tramwaje o stopniowo redukowanej ilości to Konstale 105Na. Tu skład 105Na + 105NaD nr RZ242 (rocznik 1986) + RZ243 (rocznik 1986, przebudowa na NaD w 2006 roku) jako linia 6 w relacji Mały Płaszów P+R - Cichy Kącik. Pl. Wszystkich Świętych, 24.12.2022.

Konstale 105Na w wersji trójwagonowej raczej pozostaną w Krakowie na dłużej. W takie składy są złączane kolejne pojazdy. Kursują one na linii 52 wraz z niskopodłogowymi Krakowiakami. Tu trójskład RZ213 (rocznik 1985) + RZ235 (rocznik 1989) + RZ236 (rocznik 1989, w roku 2010 przebudowany na 105NaD). Przystanek „DH Wanda”, kierunek Czerwone Maki P+R. 6.09.2022.

Nowego wagony Lajkonik II są przydzielane do obu zajezdni: Nowa Huta i Podgórze. Więcej wpisów dotyczących modelu Tango pod tym linkiem.

Nowe filmy – listopad 2022

 

W listopadzie 2022 na kanale Lukaszwo – Transport Movies opublikowałem dwa filmy. Kolejowy i tramwajowy. 

Ten pierwszy powstał w Czechach, na znanej czytelnikom Bloga Transportowego stacji Ostrava střed (przykładowy materiał jej dotyczący). Nagrałem tam kilka pociągów. Głównym celem był najnowszy piętrowy tabor kolei ČD, czyli składy push-pull. Ich producent to Škoda Transportation. Przewoźnik zamówił pięć takich „piętrusów”, które przeznaczył do obsługi linii z Ostrawy przez Frýdek-Místek do miejscowości Frenštát pod Radhoštěm. 

Udało mi się udokumentować dwa z nich. Jako jednostka napędowa służą zmodernizowane „brejlovce”, a dokładniej spalinowe lokomotywy serii 750. W kadr też wjechała między innymi „bardotka” – w tym przypadku maszyna o oznaczeniu 751 219-7 z ČD Cargo.  

Fragment filmu. „Bardotka” o oznaczeniu 751 219-7 z ČD Cargo (wraz z niewidoczną lokomotywą
731 047-7) wjeżdża na stację Ostrava střed.

Fragment filmu. Lokomotywa 750 712-2 ze składem piętrowym Škoda push-pull jako pociąg Os 20155 Frýdlant nad Ostravicí - Ostrava hl. n. wjeżdża na stację Ostrava střed. 

Fragment filmu. Lokomotywa 750 712-2 ze składem piętrowym Škoda push-pull jako pociąg Os 20155 Frýdlant nad Ostravicí - Ostrava hl. n. odjeżdża ze  stacji Ostrava střed. To skład nr 4.

Fragment filmu. Škoda push-pull z lokomotywą 750 719-7 jako pociąg Os 20158 Ostrava hl. n. - Frýdlant nad Ostravicí na stacji Ostrava střed. Ten trójwagonowy skład jest oznaczony numerem jeden (wagon sterowniczy to 86-72 001-2).

Nagranie powstało 17 czerwca 2022, a zobaczycie na nim:

- przejazd luzem lokomotyw 751 219-7 i 731 047-7 z ČD Cargo,

- CityElefant nr 58 (471 058-8) z pociągiem Sp 1626 relacji Třinec (16:06) - Havířov (16:35/36) - Ostrava hl. n. (16:57/17:00) - Opava východ (17:36),

- lokomotywa 750 712-2 ze składem piętrowym Škoda push-pull jako pociąg Os 20155 relacji Frýdlant nad Ostravicí (16:15) - Frýdek-Místek (16:28/30) - Ostrava hl. n. (17:02).

- lokomotywa 750 719-7 na popychu składu piętrowego Škoda push-pull jako pociąg Os 20158 relacji Ostrava hl. n. (16:55) - Frýdek-Místek (17:29/31) - Frýdlant nad Ostravicí (17:44),

- lokomotywa Bombardier TRAXX MS3 nr 8 212 przewoźnika RegioJet z pociągiem IC 1016 relacji Havířov (16:49) - Ostrava hl. n. (17:08/10) - Olomouc hl. n. (18:16/18) - Pardubice hl. n. (19:48/49) - Praha hl. n. (20:55).

Więcej na temat piętrowych push-pull od Škody napiszę w oddzielnym materiale.

Drugie z listopadowych nagrań prezentuje tramwaje. Dokładniej tabor MPK Kraków nagrany 1 listopada 2022 na placu Centralnym. W miejscu tym panował wówczas bardzo duży ruch. Ze względu na remont torowiska w ulicy Bieńczyckiej i Kocmyrzowskiej, skierowano tam objazdem wszystkie tramwaje jadące do pętli Mistrzejowice, Osiedle Piastów i Wzgórza Krzesławickie. Dotyczyło to również linii dodatkowych „cmentarnych” uruchamianych w związku z dniem Wszystkich Świętych.

Fragment filmu. Przez pl. Centralny w stronę al. Andersa zmierza potrójny Konstal 105Na na linii dodatkowej 87 w relacji Wzgórza Krzesławickie - Osiedle Piastów. Skład tworzą wagony HZ267, HZ268 i HZ269.

Fragment filmu. Stadler Tango o numerze RY834 obsługuje jadącą zmienioną trasą linię nr 1 w kierunku pętli Salwator. Wagony tego typu obsługiwały różne linie i na pl. Centralnym pojawiały się co chwilę.

Fragment filmu. Przedstawiciel najstarszego taboru eksploatowanego obecnie w Krakowie. Skład SGP E1 #HW144 (rocznik 1969) + Lohner C3 #HB544 (rocznik 1961). Linia 22 do Borku Fałęckiego.

Na poniższym, trwającym ponad 5 minut nagraniu zobaczycie różne typy krakowskich tramwajów. Np. potrójny Konstal 105Na, czy stopniowo znikający z krakowskich torowisk E1+C3. Przeważa jednak tabor najnowszy, czyli Stadler Tango Lajkonik.

Duży ruch tramwajów sprawił, że w trakcie krótkiego pobytu na pl. Centralnym zgromadziłem dość sporo materiału. Dlatego rozdzieliłem go na dwie części. Ciąg dalszy opublikuję na początku 2023 roku.

Nowe filmy – listopad 2021

Filmowy kanał Bloga Transportowego na YouTube w listopadzie 2021 wzbogacił się o dwa nowe nagrania. Kolejowe i tramwajowe.

To pierwsze powstało 5 sierpnia 2021 w Turcji. Przedstawia pociągi pasażerskie na stacjach Çamlık i Selçuk (spalinowe zespoły trakcyjne Anadolu) oraz przejazd składu towarowego (prowadzi go lokomotywa spalinowa TÜLOMSAŞ kolei TCDD o numerze DE 33 067). 

Film ten jest uzupełnieniem materiału o przejeździe pociągiem TCDD, o którym pisałem tutaj.

Drugi z filmów powstał 1 listopada 2021 w Krakowie. Prezentuje tramwaje na ul. Rakowickiej. Oprócz stałej linii nr 2 przejeżdżają przez nią trasy dodatkowe uruchomione celem obsługi krakowskich cmentarzy.

Prezentowany tabor to Bombardiery NGT8 i NGT6, Stadler Tango i PESA 2014N. Na nagraniu zobaczycie również starsze wagony, czyli zmodernizowany Duewag GT8S, EU8N oraz trójwagonowy Konstal 105Na.

Do tematu krakowskich tramwajów na liniach dodatkowych powrócę za jakiś czas.

Coraz więcej Lajkoników

 

W maju 2020 opublikowałem materiał o jazdach szkoleniowych pierwszego krakowskiego Stadlera Tango zwanego również Lajkonikiem (tu link). Od tamtego czasu wagonów tych w stolicy Małopolski systematycznie przybywa. Kiedy pisałem ten tekst (połowa maja 2021) było ich już 35. 

Stadlery stopniowo zdobywają kolejne linie, eliminując z nich starszy tabor. W zasadzie najstarszy, bo wycofywane i likwidowane są przede wszystkim ex wiedeńskie składy E1+C3. 

Przeglądając stronę internetową MPK Kraków znajdziemy różne ogłoszenia o sprzedaży odpadów, takich jak np. „zużyte, niekompletne i nienadające się do użytkowania pudła tramwajowe”. Przykładowo ostatnie z nich dotyczy składu o numeracji RW109 + RB509, roczniki odpowiednio 1969 i 1960. We wcześniejszych ogłoszeniach przewoźnik oferował między innymi pudła (z wózkami lub bez) takich wiedeńczyków jak: HW103, RW159, RB534, HW105, HB505, HW107, HB507, RW112 i RB112.

Wycofywane są również Konstale 105Na, np. HZ292, HZ293, RZ205, czy RZ225.

Poniżej kilka zdjęć prezentujących najnowszy krakowski tabor tramwajowy. Na koniec zdjęcia pojazdów stopniowo wycofywanych.

Spotkanie przedstawicieli najstarszych i najnowszych krakowskich niskopodłogowych tramwajów. Na przystanku „Miodowa” przy ul. Starowiślnej stoi Stadler Tango #RY828. Rocznik 2020. Obsługuje on linię nr 3 do pętli Nowy Bieżanów P+R. W przeciwnym kierunku, również na linii 3 jedzie Bombardier NGT6 #RP603. Wyprodukowany w 1999 roku. 30.08.2020.

Stadler Tango #HY853 przejeżdża przez ul. Broniewskiego. Wagon obsługuje linię 52 w relacji Czerwone Maki P+R - Osiedle Piastów. Wyprodukowano go w 2020 roku. 4.01.2021.

Pętla Krowodrza Górka. Przystanek dla wysiadających. Kurs na linii 3 właśnie zakończył Lajkonik #RY826. Po prawej stronie drugiego zdjęcia widoczna pusta przestrzeń pod budowę linii tramwajowej do Górki Narodowej. 9.12.2020.

Stadler Tango #HY846 jako linia 24 na przystanku „Plac Inwalidów”. Kierunek: Kurdwanów K+R. 31.03.2021.

Zator tramwajowy w rejonie pętli Krowodrza Górka. Ma on związek z mocnymi opadami śniegu, które znacznie utrudniły przemieszczanie się różnym uczestnikom ruchu drogowego. Pisałem o tym tutaj. Na pierwszym planie Lajkonik #HY841 jako linia 50 do pętli Kurdwanów K+R. 8.02.2021.

Stadler Tango #HY851 opuszcza pętlę Krowodrza Górka, rozpoczynając kurs linii nr 3 do pętli Nowy Bieżanów P+R. Po prawej stronie fragmenty wagonów PESA 2014N na linii 50 i MAN/MPK N8C-NF na linii 5. 8.02.2021.

Ulica Bieńczycka. Do ronda Czyżyńskiego zbliża się Stadler Tango #HY857. Rocznik 2021. Wagon obsługuje linię nr 14. 5.04.2021.

Stadler Tango #HY854 na ul. Bieńczyckiej, tuż za rondem Kocmyrzowskim. Rocznik 2020. Na tablicach kierunkowych informacja, że jedzie do pętli Krowodrza Górka. Brak numeru linii. Umieszczona za przednią szybą brygadówka wskazuje, że to wyjazd z zajezdni Nowa Huta do obsługi trasy nr 50. 5.04.2021.

Ul. św. Gertrudy. Do Wawelu zbliża się Stadler Tango #RY830. Rocznik 2020. Niestety mój aparat nie zgrał się z częstotliwością wyświetlacza. Tramwaj chyba obsługiwał linię nr 13 lub był to przejazd techniczny. 9.12.2020.

Stadler Tango #HY846 na linii nr 3 w stronę pętli Krowodrza Górka udokumentowany na ul. Westerplatte. Na drugim zdjęciu mijanka z wagonem PESA 2014N #RG906 na linii 52. 14.12.2020.

Na ulicy Westerplatte mijają się przedstawiciele tramwajów wycofywanych i wdrażanych do eksploatacji. Co ciekawe, mają taką samą końcówkę oznakowania taborowego: 47. Jako linia nr 10 do pętli Łagiewniki jedzie skład Lohner E1 + C3 #HW147 + HB547 (roczniki 1968 + 1960). Natomiast jako 24 do Bronowic Małych zmierza Stadler Tango #HY847 z roku 2020. 14.12.2020.

Przez zaśnieżone torowisko wzdłuż ul. Pawiej przemieszcza się Stadler Tango #RY831. Rocznik 2020. Obsługuje on linię nr 3 do Nowego Bieżanowa. 18.01.2021.

Z ul. Pawiej w Westerplatte wjeżdża Lajkonik #RY828. To linia nr 3 do pętli Nowy Bieżanów P+R. 19.02.2021. 

Stadler Tango #HY843 jako linia nr 24 w kierunku Kurdwanowa. Przystanek „Biprostal” na ul. Królewskiej. 19.02.2021.

Na przystanku „Plac Inwalidów” stoi Lajkonik #HY849. Obsługuje on linię nr 14 w kierunku Mistrzejowic. 1.03.2021.

Na liniach obsługiwanych przez tabor wysokopodłogowy stopniowo pojawiają się nowe Stadlery. Przykładem takiej trasy jest „dziewiątka”, na której dominowały Konstale 105Na i „wiedeńczyki”. Tu skład Lohner E1 + C3 #RW110 + RB510 (roczniki 1969 + 1961) właśnie na linii 9. Tramwaj jadąc w stronę pętli Mistrzejowice wjeżdża na przystanek „DH Wanda” przy al. Andersa. Warto zwrócić uwagę na oryginalne okna. W trakcie różnych modernizacji tych tramwajów były one wymieniane na nowe, przyciemniane. 23.09.2020.

Konstal 105Na + 105NaD #HZ258 + HZ254 (rocznik 1992 + 1989) na linii 9 w stronę pętli Nowy Bieżanów P+R. Drugi wagon w roku 2020 został wycofany z eksploatacji. Al. Jana Pawła II. 4.06.2020.

Wagony E1 solo obecnie obsługują tylko dwie linie: 16 i 21. Jest to kilka pojazdów przydzielonych do tych tras na stałe, np. prezentowany na zdjęciach SGP E1 #HW170. Rocznik 1968. Dostawy nowych Stadlerów również i tu wprowadziły pewne zmiany, bo po odczepieniu wagonów doczepnych na 16 i 21 trafiły inne E1, np. #HW115. Najprawdopodobniej prezentowany #HW170 został już odstawiony. Na pierwszym zdjęciu wjeżdża on na przystanek „DH Wanda” przy al. Andersa (23.09.2020), na drugim jest za nim, na ul. Broniewskiego (4.01.2021). W obu przypadkach czarny tramwaj obsługuje linię 16 do Mistrzejowic.

Lohner E1+C3 #RW113 + RB513 na linii 22 do pętli Borek Fałęcki. Roczniki 1969 + 1960. Ulica Dietla. Ta trasa przez lata była obsługiwana przez „wiedeńczyki”. Teraz na niej również zachodzą zmiany. Ze względu na stan torowiska na ul. Ptaszyckiego, jedyną linią w Krakowie obsługiwaną w całości przez E1+C3 jest trasa nr 10. 3.03.2021.

Więcej materiałów dotyczących stopniowo znikających z krakowskich torowisk „wiedeńczyków” i „stopiątek” pod tagiem E1 i 105N.

Nowe filmy – marzec 2021

 

Marzec 2021 na kanale YouTube Lukaszwo – Transport Movies przyniósł trzy nowości filmowe. Zaczynam od tematu kolejowego i jednocześnie zimowego.

Materiał ten powstał w dniach 31 marca i 1 kwietnia 2013 na stacji Oświęcim. Nastąpił wówczas dość spektakularny powrót zimy. Konkretnie sypnęło śniegiem. Piękna aura stanowiła idealne tło do dokumentowania wyjątkowych pociągów Kolei Śląskich.

Dlaczego wyjątkowych? Bo obsługiwanych bardzo nietypowym taborem. To pozyskane z Holandii wagony motorowe oznaczone jako seria SN82 i spalinowe zespoły trakcyjne oznaczone jako seria SN83. Obsługiwały one pociągi w relacji Katowice – Imielin - Oświęcim – Czechowice-Dziedzice i powrotne.

Obecnie SN82 i SN83 nie kursują już w barwach Kolei Śląskich. Ich zimowe przejazdy przez Oświęcim będą dokładniej przedstawione w oddzielnym wpisie.

Drugi z filmów powstał w Krakowie. Pętla autobusowa Szpital Rydygiera ostatnio dość często staje się tematem artykułów różnych portali informacyjnych. To za sprawą samochodów osobowych blokujących przejazd komunikacji miejskiej.

Korzysta z niej linia 125 kursująca do osiedla Złocień. W okresie pandemii COVID-19 do jej obsługi zamiast taboru 12-metrowego wyznaczono przegubowce. To właśnie pojazdy klasy mega skłoniły mnie do nagrywania w tamtym miejscu. Autobusy zawracają na fragmencie podjazdu do szpitala. Mamy więc ostre skręcanie przy małej powierzchni jezdni i z porozstawianymi w różnych miejscach osobówkami. 

Na filmie zobaczycie autobusy Volvo 7900A Hybrid i Solaris Urbino 18. Nagrywałem w styczniu 2021.

Ostatnie z marcowych nagrań powstało również w Krakowie, w dniu 8 lutego 2021. Rejon pomiędzy ulicami Kluczborską i Fieldorfa-Nila, czyli przy pętli tramwajowo-autobusowej Krowodrza Górka. Przejazd kilku wagonów. W sąsiedztwie trwały prace związane z budową linii tramwajowej do Górki Narodowej.

Przeważa najnowszy tabor tramwajowy, szczególnie dostarczane właśnie do Krakowa wagony Stadler Tango Lajkonik. Zobaczycie także Bombardiery NGT8 i PESY 2014N.

Do materiału tramwajowego z Krowodrzy Górki powrócę jeszcze w oddzielnym wpisie.