Tramwaje w Wiedniu (6) – jeszcze o E2

 

Wracam do tematu wiedeńskich tramwajów, a dokładniej do kwestii najstarszego taboru kursującego po stolicy Austrii. To wagony E2 z doczepami C5, o których ostatnio pisałem tutaj. W związku z dostawami nowych wagonów Alstom Flexity Outlook, ich ilość stopniowo maleje. 

W tym wpisie pokażę kolejne zdjęcia prezentujące ten ciekawy i już coraz bardziej historyczny tabor. Zobaczycie także krótki film typu shorts.

Wiedeński Ring. Przystanek „Parlament” na Universitätsring. Skład SGP E2 + Bombardier-Rotax C5 nr 4089 + 1489. Wagon silnikowy to rocznik 1989, a doczepny 1988. Oba pojazdy nadal są czynne. Tramwaj obsługuje linię nr 1 w stronę pętli Stefan-Fadinger-Platz. Na dolnym zdjęciu dla porównania wagon ULF na linii D. 26.09.2022.

Burgring, obok Muzeum Historii Naturalnej. Linię D w kierunku pętli Absberggasse obsługuje skład SGP E2 + Bombardier-Rotax C5 nr 4008 + 1408. To jedne z najstarszych tramwajów jeżdżących wówczas po Wiedniu. Oba wagony z 1978 roku. Ich eksploatacja zakończyła się w połowie października 2023. Zdjęcia powstały 19.07.2022. 

Tunel tramwajowy. Podziemny przystanek „Matzleinsdorfer Platz”. Stoi na nim skład SGP E2 + Bombardier-Rotax C5 nr 4041 + 1441. Wagon silnikowy to rocznik 1980, a doczepny 1979. Linia 18 w kierunku pętli Schlachthausgasse. Skład nadal jest czynny. 19.07.2022. 

Pętla tramwajowa Schlachthausgasse, z której korzysta tylko linia 18. Tu podstawiony skład SGP E2 + Bombardier-Rotax C5. Wagon silnikowy to pojazd nr 4038 z 1980 roku, nadal w eksploatacji. Oznaczenia doczepy niestety nie ustaliłem. W pobliżu pętli znajduje się miejsce, które warto odwiedzić - zabytkowa zajezdnia tramwajowa z bogatą ekspozycją taboru (Remise – Verkehrsmuseum der Wiener Linien). Tamtejsze pojazdy już pojawiały się w Blogu Transportowym, w krótkich filmach shorts (przykładowy link). Poświęcę im także oddzielną serię wpisów. 28.05.2016.

Powyższy wagon SGP E2 nr 4038 i zamontowana w nim jakże już historyczna tabliczka z nazwą producenta: SGP. 28.05.2016.

Teren wyjątkowej zajezdni tramwajowej - Remise Gudrunstraße (Betriebsbahnhof Favoriten), o której pisałem tutaj. Bombardier-Rotax E2 nr 4307 z 1978 roku. Nadal czynny. Obok niego wagon techniczny LH nr 6459 z zamontowanym pługiem. Pojazd ten powstał w roku 1987 z tramwaju typu L nr 540. Pozostałe widoczne częściowo tramwaje to żółte LH i czerwone ULF-y. 20.06.2023.

Remise Gudrunstraße. Odstawiona przy koźle oporowym doczepa Bombardier-Rotax C5 nr 1508 z 1989 roku. Nadal czynna. Przed nią Siemens ULF B nr 637. 20.06.2023.

Do przystanku „Schwedenplatz” obok Kanału Dunajskiego (Donaukanal) dojeżdża skład SGP E2 + Bombardier-Rotax C5 nr 4011 + 1411. Oba wagony z 1978 roku. Doczepę wycofano z ruchu w roku 2023, a wagon silnikowy w 2024. Tramwaj w trakcie obsługi linii nr 1 do pętli Prater Hauptallee. 27.05.2016.

Bombardier-Rotax C5 nr 1492 z 1988 roku. Tabliczka znamionowa, która odwołuje się do historii zakładu - pod logotypem zapis, że dawniej był to Lohner, czyli firma, która nabyła większościowy pakiet udziałów Rotaxa w 1959 roku. Bombardier przejął firmę Lohner-Rotax w 1970 roku. 

Wnętrze wagonu doczepnego Bombardier-Rotax C5 nr 1492 z 1988 roku. Skład E2 + C5 obsługuje linię 18. Postój na pętli Schlachthausgasse. 28.05.2016.

Przystanek „Oper, Karlsplatz U” przy wiedeńskiej operze. Linię nr 1 do pętli Stefan-Fadinger-Platz obsługuje skład SGP E2 + Bombardier-Rotax C5 nr 4028 + 1428. Wagon silnikowy jest z roku 1979, a doczepny z 1978, ale do przewoźnika dostarczony w 1979 roku. Oba pojazdy nie są już eksploatowane - doczepę wycofano kilka dni po wykonaniu tych zdjęć, a silnikowy dotrwał do początku 2024 roku. Na dolnym zdjęciu dla porównania Siemens ULF o nieustalonym oznaczeniu. 20.06.2023. 

Na zakończenie tej części wiedeńskiej relacji, obiecany krótki film. Ponownie zapraszam w rejon wyjątkowej zajezdni Remise Gudrunstraße (Betriebsbahnhof Favoriten). 

Z Gudrunstraße na teren bazy cofa Bombardier-Rotax nr 4308. Rocznik 1978, nadal czynny. Tramwajowe manewry to stała atrakcja tej miejscówki. Nagrywałem 20 czerwca 2023.

Nie kończę jeszcze prezentacji wiedeńskich wagonów E2 i C5. W następnej części tramwajowej relacji ze stolicy Austrii pokażę ich kolejne zdjęcia oraz dłuższy film. 

Początek tramwajowych wpisów z Wiednia pod tym linkiem.

Na stacji metra Volkstheater

 

Temat wiedeńskiego metra w Blogu Transportowym pojawiał się już kilka razy. Ostatni większy wpis dotyczył linii U1, a dokładnie stacji końcowej Oberlaa i pociągów zwanych „srebrnymi strzałami” (tu link do tego materiału). 

Teraz zapraszam na położoną w centrum miasta stację Volkstheater, czyli tłumacząc na język polski Teatr Ludowy. Korzystają z niej dwie linie: U2 i U3. Stacja dla tej pierwszej jest obecnie nieczynna. Trwa modernizacja-przebudowa trasy (projekt nazwany „U2xU5”), która finalnie będzie pierwszą w Wiedniu w pełni zautomatyzowaną, czyli jak np. w Kopenhadze obsługiwaną pociągami bez maszynistów. Nowy, przeznaczony na tę trasę tabor już jest w mieście i przechodzi testy na linii U3 (tu jednak z maszynistą).

Wiener Linien na swojej stronie informuje pasażerów, że linia U2 na stałą trasę powróci już od września 2024. Obecnie jest skrócona do Schottentor. Zmodernizowany odcinek to trasa pomiędzy stacjami Rathaus i końcową Karlsplatz (przez Volkstheater). Co ciekawe, od 2026 roku po tym fragmencie ma także kursować nowa linia U5. Po raz pierwszy w historii wiedeńskiego metra z tego samego torowiska będą korzystać różne linie. Obecnie mimo wspólnych nazw, stacje dla poszczególnych tras są osobne, zlokalizowane w miarę blisko siebie. Tak jest także w przypadku omawianej stacji Volkstheater. Nowa linia U5 ma w pełni funkcjonować od 2028 roku.

Stacja Volkstheater została otwarta w 1980 roku. Początkowo tylko dla linii U2. Jej nowszą część dedykowaną obsłudze linii U3 wybudowano poziom niżej i dla ruchu otwarto w 1991 roku. Wówczas linia U3 obsługiwała relację Erdberg – Volkstheater (to jej pierwsza relacja). Obecna trasa łączy stacje Ottakring (otwarcie w roku 1998) i Simmering (otwarcie w roku 2000).

Stacja Volkstheater dla linii U3 jest dość charakterystyczna. Wyróżniają ją murale o wspólnej nazwie „Das Werden der Natur“ („Pojawianie się natury”) autorstwa Antona Lehmdena. To austriacki malarz, grafik. Współzałożyciel wiedeńskiej szkoły realizmu fantastycznego. Murale te nie są malowidłem. To łącznie cztery miliony kamieni mozaikowych wielkości paznokcia. Łączna powierzchnia muralu wynosi 360 m². Mozaikę układano ponad 2,5 roku.

Stacja ta robi wrażenie i dlatego schodząc na jej jedyny peron postanowiłem ją udokumentować.

Stacja metra Volkstheater dla linii U3. Nad peronem mural „Pojawianie się natury”. 10.10.2023.

Zbliżenia na mural utworzony z milionów kamieni mozaikowych. 10.10.2023.

Najnowszy tabor, dedykowany dla powstającej linii U5 dostarcza firma Siemens. To pociągi nazwane serią X. Ponieważ są one próbnie eksploatowane na linii U3, miałem nadzieję na sfotografowanie jednego z nich, a może i przejażdżkę. Niestety nic nowego nie przyjechało, ale pojawił się inny ciekawy pociąg. Złożony był on z wagonów typu U₂. Jak już wcześniej pisałem, powstały one w wyniku modernizacji pierwszego wiedeńskiego taboru metra, czyli SGP U produkowanego w okresie 1974 – 1982. Modernizacje (przebudowy) wykonywano w latach 2000 – 2010 i dotyczyły wagonów wyprodukowanych w roku 1978 i młodszych. Prace te były realizowane wewnętrznie przez Wiener Linien.

Ponieważ nie spodziewałem się spotkania z przedstawicielami serii U₂, wykonałem tylko ogólną dokumentację fotograficzną, której głównym celem było utrwalenie umieszczonego na wagonach identyfikatora typu (zawsze przy drzwiach do kabiny sterowniczej). Szkoda, ale niestety na więcej czasu nie było. 

Udokumentowałem wagony nr 2100/3100 (rocznik 1979, modernizacja w roku 2006) oraz nr 3078/2078 (rocznik 1978, modernizacja w roku 2004). 

Sprzęgnięte wagony typu U₂ na stacji Volkstheater. To pojazdy o oznaczeniach 2100/3100 i 3078/2078. Linia U3 w relacji do końcówki Simmering. 10.10.2023.

Zbliżenie na wagony. Przy drzwiach do kabin sterowniczych nazwa typu: U₂. Pojazd nr 2100 ma widoczne uszkodzenie pudła - obicie.

Dla porównania inna „srebrna strzała”. Różnicy nie widać, a to SGP U11. W tym przypadku wagony 3276/2276 z 1993 roku. Linia U1, na której seria U₂ nie występuje. Stacja Karlsplatz. 11.10.2023.

Pociągi serii U₂ są już stopniowo wycofywane z ruchu.

W kolejnym wiedeńskim wpisie dotyczącym metra zaproszę na spotkanie z linią U4 na jej końcowej stacji Heiligenstadt. 

Tramwaje w Wiedniu (5) – trochę zmian, nie ma E1

 

Czteroczęściowy cykl wpisów poświęconych wiedeńskim tramwajom zakończyłem we wrześniu 2014 (tu link do pierwszej części tej serii). Potem jeszcze pisałem o ciekawej zajezdni przy Gudrunstraße (tu link). Ponieważ co jakiś czas odwiedzam stolicę Austrii i trochę pod względem taborowym się w niej pozmieniało – wracam do tematu.

Zaczynam od taboru, który liniowo już nie kursuje po Wiedniu. 1 lipca 2022 zakończono eksploatację wagonów typu E1. Po raz pierwszy pojawiły się one w 1966 roku i łącznie kupiono ich aż 338 egzemplarzy. Dostawy zakończono w 1976 roku. Ostatnią linią na której kursowały E1 (w tym przypadku z doczepami) była trasa nr 30, łącząca pętle Stammersdorf i Floridsdorf. Czas przejazdu około 20 minut.

Warto jeszcze dodać, że solowe wagony E1 nr 4866 i 4867 z 1977 roku w charakterystycznych żółtych barwach przez kilka lat obsługiwały specjalną trasę turystyczną po obwodnicy starego miasta (Ring). Usługę tę nazwano Vienna Ring Tram. Została ona zawieszona w związku z pandemią COVID-19 i nie przywrócono jej. Wagony 4866 i 4867 odstawiono. W dniu 19 stycznia 2023 oficjalnie wykreślono je ze stanu Wiener Linien. Były to dwa ostatnie wagony typu E1 będące własnością miejskiego przewoźnika. Pozostałe, te eksploatowane w zwykłym ruchu liniowym skreślono już 13 lipca 2022.   

Miłośnicy wiedeńskich wagonów E1 mogą nadal oglądać je w ruchu przyjeżdżając do Krakowa. Wprawdzie w stolicy Małopolski są one już reprezentowane przez coraz mniejszą ilość pojazdów, ale nadal natrafienie na nie jest dość łatwe. Osobiście podróżowałem kilka miesięcy temu z grupą Austriaków, którzy z głośnym zachwytem reagowali na każdy mijany wagon E1. To było na pokładzie jednego z nich, więc najprawdopodobniej jechali na pętlę, aby go udokumentować. Swoim nietypowym zachowaniem bardzo zwracali na siebie uwagę innych pasażerów.

Oprócz Krakowa, wycofane w Wiedniu wagony typu E1 trafiły do Katowic, Rotterdamu, Miszkolca, Braiły oraz w pojedynczych egzemplarzach do innych europejskich miast (np. do tamtejszych muzeów).

Takiego widoku już nie zobaczymy na wiedeńskich ulicach. Skład SGP E1 + Rotax C4 nr 4747 + 1373 jako linia 49 na Bellariastrasse, kierunek Dr.-Karl-Renner Ring. Ponieważ następny przystanek to już pętla, na tablicy kierunkowej jest ustawiona nazwa relacji powrotnej: Hütteldorf. Zdjęcie wykonałem 30.04.2012. Wagon silnikowy to rocznik 1971, wycofany z eksploatacji w 2015 roku. Natomiast doczepa powstała w roku 1977 i była wykorzystywana do roku 2018. Producent firma Rotax, która w latach 1974 - 1977 dostarczyła 73 takie wagony. Prezentowany nr 1373 to ostatni pojazd z tej serii. Wagony Rotax C4 były eksploatowane liniowo w latach 1974 - 2022, czyli do wycofania z ruchu E1.

 

Schwedenplatz - przystanek początkowy i końcowy Vienna Ring Tram. Odpoczywa na nim jeden z dwóch wyznaczonych do obsługi tej trasy wagonów SGP E1, nr 4866 lub 4867 - niestety nie ustaliłem tego. 27.05.2016. 

Ponownie Schwedenplatz - przystanek początkowy i końcowy Vienna Ring Tram. Stoi na nim wagon SGP E1 nr 4867 z 1977 roku. Na peronie przystankowym widać ustawione dodatkowe wygrodzenie. Obok turystycznego wagonu zatrzymał się SGP E2 nr 4082 z doczepką na linii 1. To rocznik 1988, nadal w eksploatacji. 28.05.2016.

Dawne wiedeńskie wagony E1 wciąż kursują po Krakowie, choć ich ilość systematycznie maleje. Można je zobaczyć np. na linii 44, w tym przypadku w relacji Dworzec Towarowy - Kopiec Wandy. Przystanek „Stella-Sawickiego”. Wagon silnikowy to SGP E1 nr HW122, ex wiedeński 4636 z 1966 roku. Wycofany w roku 2023. Jego doczepa to Lohner C3 nr HB522, ex 1279 z 1961 roku. Również wycofana w 2023 roku. Doczepy C3 były w Wiedniu eksploatowane w latach 1959 - 2017. Zdjęcie wykonałem w dniu 16.01.2023.

Z przystanku „Rondo Czyżyńskie” jako linia 44 w stronę pętli Kopiec Wandy odjeżdża skład nr HW136 + HB536. Wagon silnikowy to SGP E1, dawny wiedeński 4686 z roku 1968. Doczepa to Lohner C3 z 1961 roku, ex 1277. Skład ten został wycofany w 2023 roku. 8.02.2023.

Po Wiedniu wagony E1 kursowały także solo. Tak samo jeszcze jest w Krakowie, choć to widok zarezerwowany tylko dla trzech dzielnic: Bieńczyce, Nowa Huta i Mistrzejowice. Można je zobaczyć na liniach 16 (Mistrzejowice - Bardosa) i 21 (Os. Piastów - Pleszów). Na zdjęciu wagon SGP E1 nr HW151 z roku 1969, ex wiedeń 4725. Pojazd nadal jest czynny. Tu na przystanku „DH Wanda” jako poranny wyjazd z zajezdni Nowa Huta do pętli Mistrzejowice, gdzie rozpocznie obsługę linii 16. Wagon wiezie pasażerów, ale nie ma podanego numeru linii - wyświetla się tylko kierunek. 19.05.2023. 

Pierwszy krakowski „wiedeńczyk” nadal jest eksploatowany liniowo. Od samego początku w biało-czerwonych barwach stolicy Austrii, wciąż z drewnianymi siedzeniami. To Lohner E1 nr HW101, ex 4488 z 1968 roku. Ze stanu Wiener Linien zdjęty w listopadzie 2002. Na zdjęciu w trakcie obsługi linii 16 w kierunku Bardosa. Przystanek „DH Wanda”, 28.04.2023.

 

Po wycofaniu wagonów E1, przedstawicielami najstarszego taboru Wiener Linien zostały tramwaje typu E2. Dostarczano je do przewoźnika w latach 1978 – 1990. Łącznie 122 egzemplarze. Kursują one  solo oraz w większości z doczepami C5 (z lat 1978 – 1995, łącznie dostarczono 117 egzemplarzy). Cechą charakterystyczną wagonów E2 są wysuwane na przystankach stopnie (dotyczy to także doczep C5). 

W dni robocze w centrum Wiednia praktycznie co chwilę można zobaczyć składy E2 + C5.

Wagony E2 były produkowane przez dwie firmy. SGP (pojazdy o numeracji 4001 – 4098) i Bombardier, który przejął firmę Rotax (pojazdy o numeracji 4301 – 4324). Wagony doczepne C5 wytwarzał tylko Bombardier. 

Tabliczki znamionowe umieszczone w wagonach produkcji Bombardiera miały również naniesioną nazwę Rotax, co widać na zdjęciach prezentowanych w dalszej części tego materiału. Przejęcie firmy Rotax przez Bombardiera nastąpiło już w roku 1970, choć w pierwszych latach nie eksponowano nowej nazwy producenta, pozostawiając Rotax, co było widoczne np. na przykładzie wagonów C4 produkowanych w latach 70-tych.

Tu warto jeszcze podkreślić, że wcześniej (w roku 1959) nastąpiło połączenie firm Lohner i Rotax. Lohner przejął większość udziałów Rotaxa.

Wagony E2 kursują po Wiedniu także solo. Tu Bombardier-Rotax nr 4308 z 1978 roku. To przejazd techniczny. Manewry na Gudrunstraße - cofanie do zajezdni (Betriebsbahnhof Favoriten), aby wjechać do jednej z tamtejszych hal. 20.06.2023, około godziny 19:00.

Przystanek „Westbahnhof” przy Dworcu Zachodnim. Skład SGP E2 + Bombardier-Rotax C5 nr 4098 + 1498 jako linia nr 6 w relacji Burggasse, Stadthalle - Geiereckstraße. Wagon silnikowy to rocznik 1990. Ostatni egzemplarz (najwyższy numer) dostarczony przez SGP. Ze stanu Wiener Linien skreślony 8.11.2023. Wagon doczepny to rocznik 1988. Zdjęcie wykonałem 20.06.2023.

Powyższy skład E2 + C5 nr 4098 + 1498 odjeżdża z przystanku „Westbahnhof”. Według rozkładu jazdy do pętli Geiereckstraße dojedzie za 26 minut. Częstotliwość kursów linii 6 w dni nauki szkolnej wynosi 4 - 5 minut. 20.06.2023.

Przystanek „Schottentor”, a w zasadzie spory węzeł przesiadkowy w rejonie wiedeńskiego uniwersytetu i ratusza. Pod ziemią metro (linia U2), po lewej stronie dwie pętle tramwajowe (jedna na tym poziomie, druga pod nią), a po prawej stronie ulicy, na Schottengasse pętla autobusowa (linia 1A na oblegany przez turystów Stephansplatz). Centrum Wiednia, a najstarszego taboru nie brakuje. Na pierwszym planie skład SGP E2 + Bombardier-Rotax C5 (nr 4095 + 1495). Wagon silnikowy to rocznik 1990, a doczepny 1988. Tramwaj obsługuje linię nr 71 z pobliskiej pętli Schottenring do końcówki Kaiserebersdorf, Zinnerg, do której według rozkładu jazdy powinien dotrzeć po 43 minutach jazdy. W porannym szczycie dni nauki szkolnej częstotliwość kursów linii 71 wynosi nawet 4 - 6 minut (przez większą część dnia interwał to 7 - 8 minut). Za opisywanym składem stoi kolejny przedstawiciel najstarszego wiedeńskiego taboru, czyli E2 (nr 4032 z roku 1979) + C5 (najprawdopodobniej nr 1432 z 1979 roku) na linii D (Nußdorf, Beethovengang - Absberggasse). Na drugim zdjęciu widoczny pasażer korzystający z wysuwanego dolnego stopnia. Takie dodatkowe schodki wysuwają się na przystankach w wagonach E2 i C5. Na pierwszym planie obu zdjęć widoczny tor w lewą stronę. Nie jest on wykorzystywany liniowo, ale daje możliwość przejazdu na sąsiednie torowisko. Takich łączeń jest w Wiedniu całkiem sporo. Przydają się one np. w trakcie różnych remontów, gdy organizowane są tramwaje zastępujące metro. 20.06.2023.

Na wiedeńskim Ringu (obwodnica starego miasta) co chwilę można zobaczyć najstarszy tabor. Tu w trakcie postoju na przystanku „Rathausplatz, Burgtheater” przy ratuszu i teatrze. To skład SGP E2 + Bombardier-Rotax C5 nr 4022 + 1422. Wagon silnikowy to rocznik 1979, a doczepny 1978 (końcówka roku - grudzień). Tramwaj obsługuje linię nr 1 w relacji Prater, Hauptallee - Stefan-Fadinger-Platz. Zgodnie z rozkładem jazdy do końca trasy dotrze za 24 minuty (całość kursu to 45 minut). Najwyższa częstotliwość kursów linii 1 przypada na dni nauki szkolnej i wynosi wówczas 5 - 7 minut. Na górnym zdjęciu charakterystyczne, kolorowe oznakowanie poziome przejścia dla pieszych. Takie pasy znajdują się w różnych częściach Wiednia. 20.06.2023. Ponad dwa tygodnie po wykonaniu tych zdjęć, 6.07.2023 wagon nr 4022 został wycofany z eksploatacji.

Link do filmu shorts - przez Universitätsring jedzie skład Bombardier-Rotax E2 + C5 nr 4323 + 1494 na linii 1 w relacji Prater, Hauptallee - Stefan-Fadinger-Platz. Wagon silnikowy to 1990 rocznik, a doczepny 1988. Nagrywałem 20.06.2023.

W dalszej części tramwajowej relacji z Wiednia pokażę kolejne wagony E2.

Część nr 6 - jeszcze o E2.

Nowe filmy – listopad 2023

 

W listopadzie 2023 na kanale filmowym Bloga Transportowego (Lukaszwo – Transport Movies) zamieściłem cztery nowe materiały. Dwa duże filmy i tyle samo krótkich „shortsów”.

Zaczynam od prezentacji dużych filmów. W ich przypadku wprowadziłem pewną nowość – zmieniłem czołówkę. Jest ona teraz krótsza i bardziej dynamiczna, choć nie dotyczy to w 100% pierwszego z filmów. W jego przypadku eksperymentowałem i właściwy efekt końcowy pojawił się dopiero w kolejnych materiałach.

Nagranie to powstało w Oświęcimiu, przy dworcu kolejowym i prezentuje zamiatarkę WUKO Łódź ZM-260 na bazie ciężarówki Volvo FL.

Fragment filmu. Zamiatarka WUKO Łódź ZM-260 w trakcie pracy.

Ten ciekawy pojazd należy do Zakładu Usług Komunalnych (ZUK) w Oświęcimiu. Nagrywałem 6 maja 2022.

Drugi z listopadowych filmów prezentuje tramwaje MPK Kraków. Kilka wagonów nagranych na pl. Centralnym w dniu 1 listopada 2022. Obsługują one stałe i dodatkowe linie (dojazd do cmentarzy).

Fragment filmu. Wagon EU8N nr HL437 jako jadąca objazdem linia 14 do pętli Mistrzejowice. Przejazd przez pl. Centralny. 

Wówczas na pl. Centralnym był dość spory ruch. To ze względu na prace torowe i w związku z tym brak przejazdu przez ul. Bieńczycką.

Dwa pozostałe listopadowe materiały to krótkie filmy typu „shorts”. 

W lipcu 2018 opublikowałem wpis prezentujący wyjątkową windę w gmachu Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach (tu link). To dźwig okrężny, którego coraz mniej liczne przykłady znajdują się jeszcze w różnych krajach. Dwa z nich funkcjonują w Wiedniu. Bohaterem poniższego „shortsa” jest egzemplarz działający w tamtejszym ratuszu. Już sam budynek jest niezwykły, a tu jeszcze taka techniczna perełka.

Nagrywałem 20 czerwca 2023. Wsiadłem na parterze. 

Link do filmu shorts - zabytkowy dźwig okrężny w wiedeńskim ratuszu.

Drugi z krótkich filmów także powstał w Wiedniu. Dokładnie na stacji metra „Karlsplatz”. Odjeżdża z niej pociąg linii U1 w stronę Oberlaa – tu link do wpisu dotyczącego tej końcowej stacji. 

Widać tylko końcówkę składu, zestaw wagonów SGP U₁₁ o numerach 2282 + 3282. Rocznik 1993. Nagrywałem 20 czerwca 2023.

Link do filmu shorts - ze stacji metra „Karlsplatz” odjeżdża skład SGP U₁₁.

Temat windy paciorkowej z wiedeńskiego ratusza pojawi się jeszcze w oddzielnym wpisie.

Prezentowany film z pl. Centralnego to dalszy ciąg wcześniejszego materiału. Można go obejrzeć pod tym linkiem.