B4 po remoncie i historyczny tabor na linii nr 9 (29.07.2018)

W roku 2018 w Krakowie po długo oczekiwanym remoncie zaprezentowano historyczną doczepę Konstal 102NaD #155. Połączono ją w skład z odnowionym wcześniej Konstalem 102Na #210, o czym pisałem tutaj. Kilka miesięcy później, w połowie 2018 roku MPK Kraków oficjalnie ogłosiło, że zakończono remont kolejnej zabytkowej doczepki. 

Był to wagon MAN B4 o numerze taborowym 527. Rocznik 1960. W roku 1994 sprowadzony do Krakowa z Niemiec, z Norymbergii. Liniowo kursował on z silnikowym MAN-em T4 #127 i razem z nim od roku 2002 stał się przedstawicielem taboru zabytkowego. W roku 2007 skład #127+527 wycofano z ruchu. Przez kolejne lata oczekiwał on remontu. Rozpoczęto go właśnie od doczepy.

Pięknie odrestaurowaną, niebieską doczepkę B4 podpięto czasowo (do zakończenia remontu wagonu #127) do innego krakowskiego T4. To #220 z roku 1958 w norymberskim kremowym malowaniu. Powstał więc dwukolorowy skład #220+527, który swoją premierę w ruchu liniowym (w ramach Krakowskiej Linii Muzealnej) miał 1 lipca 2018 na trasie nr 1 (Wzgórza Krzesławickie – Salwator). Niestety nie udało mi się go wówczas fotografować.

Okazja ku temu nadarzyła się jednak niedługo później. W niedzielę 22 lipca 2018. Wówczas kursował on na linii 0, w wariancie z Kopca Wandy do Muzeum Inżynierii Miejskiej. Był to bardzo upalny dzień.

Widok na część przednią wnętrza odrestaurowanej doczepy MAN B4 #527. 22.07.2018.

Kolorowy skład historyczny, czyli MAN T4+B4 #220+527. Postój i odjazd z przystanku „Hala Targowa” na ul. Grzegórzeckiej w trakcie obsługi linii 0. 22.07.2018.

Zbliżenie na odrestaurowaną doczepę MAN B4 #527.

Skład MAN T4+B4 #220+527 wjeżdża pod wiadukt kolejowy nad ul. Grzegórzecką, który był wówczas poszerzany pod dwa dodatkowe tory.

Tydzień później, w niedzielę 29 lipca 2018 historyczny skład MAN T4+B4 #220+527 znowu kursował po Krakowie. Towarzyszyły mu inne pojazdy muzealne. Tym razem zabytki oprócz „zerówki” obsłużyły także dwie brygady linii 9, łączącej pętle Mistrzejowice i Nowy Bieżanów. Wybór tej drugiej końcówki nie był przypadkowy. W roku 2018 obchodzono 40-lecie oddania do eksploatacji trasy tramwajowej do Nowego Bieżanowa. Od roku 1979 docierała tam także linia nr 9. Pierwotnie z Walcowni (w różnych wariantach trasy, np. przez ul. Lwowską, gdzie obecnie nie ma już infrastruktury tramwajowej), a od roku 1991 ze Wzgórz Krzesławickich, następnie od 1999 r. z Mistrzejowic.

Stałym bywalcem linii 9 przez lata były składy T4+B4, a we wcześniejszym okresie podwójne „stodwójki”. Dlatego właśnie oprócz wagonów norymberskich tego dnia do Nowego Bieżanowa wyruszył także zestaw Konstal 102Na+102NaD #210+155. Poniżej kilka zdjęć, które 29.07.2018 wykonałem na pętli Mistrzejowice.

Niedziela na krakowskiej pętli Mistrzejowice. Po lewej wagon EU8N #HL437 (rocznik 1990, przebudowany na EU8N z E6 w 2016 r.) na linii 14 do Bronowic, a obok SGP E1 #HW170 (rocznik 1968) na linii 16 do Kopca Wandy. W tle niecodzienny gość, czyli Konstal 102Na+102NaD #210+155 na linii 9 do Nowego Bieżanowa. 29.07.2019.

Konstal 102Na+102NaD #210+155 na krótko przed podstawieniem się jako linia 9.

Podwójne Konstale #210+155 podstawiają się na przystanek dla wsiadających pętli Mistrzejowice, a fakt ten jest intensywnie dokumentowany fotograficznie przez kilka osób. Te historyczne wagony pochodzą z 1970 roku. Stojący obok nich, wciąż czynny liniowo SGP E1 #HW170 jest o dwa lata starszy. 

MAN T4+B4 #220+527 podstawiony jako linia 9, a obok SGP E1 #HW172 (rocznik 1968) na trasie nr 16. 

MAN T4+B4 #220+527 ustawiony jak wyżej, ale SGP E1 na linii 16 do Kopca Wandy już inny. Tym razem to #HW173. Rocznik 1967.

MAN T4 #220 - wnętrze. 

Nowoczesny Bombardier NGT8 na linii nr 14 dość mocno kontrastował z kilkudziesięcioletnim taborem docierającym na pętlę Mistrzejowice. W tym przypadku to wagon #RY802 z 2012 roku. 

Zbliżenia na odrestaurowaną doczepkę MAN B4.

Rocznik już muzealny:1967, czyli E1 #HW173 na niemuzealnej inii 16.

Zbliżenie na tył i bok wagonu MAN T4 #220. 

Detale historycznego wagonu T4 #220, np. napis informujący o norymberskim pochodzeniu tramwaju.

Skład MAN T4+B4 #220+527 właśnie rozpoczął kolejny kurs z Mistrzejowic.

Powstał wówczas także materiał filmowy. Najpierw zobaczycie odjazd przegubowych Konstali. Potem z pętli rusza wagon E1 #HW172 na linii 16, a na koniec MAN T4+B4. Jego przejazd rozpoczął się tuż przed burzą, której „pomruk” słychać na zakończenie nagrania.

Historyczny tabor obsługiwał linię nr 9 w godzinach 9 – 17 i cieszył się dużym zainteresowaniem nie tylko mieszkańców Krakowa.

Volkswagen Crafter i DAB 1200B w Oświęcimiu

Wracam do wpisów przedstawiających pojazdy firmy Drobisz-Tur. Ostatnio pisałem o Setrze S250 (tu link), teraz pora na mniejszy tabor.

Tym razem autobusu tego przewoźnika nie fotografowałem przy ulicy Stefana Batorego w Oswięcimiu. Powód – już nigdy nie widziałem, aby tam parkowały jego pojazdy. Miejscem sesji była pętla autobusowa Stare Stawy przy ul. 11 Listopada. Odwiedziłem ją w świąteczny dzień, 25 grudnia 2017.

Stał tam wówczas Volkswagen Crafter o rejestracji SBI 44430. To rocznik 2008. Z informacji znalezionych w Internecie wynika, że do firmy Drobisz-Tur trafił on w 2014 roku, a wcześniej był eksploatowany przez innego polskiego przewoźnika. 

W tle wykonanych wówczas zdjęć pojawia się także żuraw Coles, o którym pisałem tutaj.

Volkswagen Crafter z firmy Drobisz-Tur na pętli autobusowej Stare Stawy w Oświęcimiu. 25.12.2017.

Obok Volkswagena zatrzymał się autobus MZK Oświęcim. DAB 1200B #71, który obsługiwał linię nr 9 (Stare Stawy – Dwory). To rocznik 1997, w Oświęcimiu od 2009 roku. Z informacji krążących po Internecie wynika, że jeszcze nie padł on ofiarą dostaw nowych Solarisów i nadal pozostaje na stanie MZK.

DAB 1200B #71 z MZK Oświęcim na dość błotnistej pętli autobusowej Stare Stawy. Autobus za kilka minut rozpocznie kurs linii nr 9.

Kolejne autobusy z firmy Drobisz-Tur przedstawię w późniejszym czasie.

Hyundai – wodorowa ciężarówka

W połowie listopada 2019 Hyundai w materiałach prasowych poinformował o prezentacji  napędzanej wodorem ciężarówki. Miała ona miejsce w trakcie Północnoamerykańskiego Pokazu Pojazdów Użytkowych (North American Commercial Vehicle Show) w Atlancie (USA), który odbył się w dniach 28 – 31 października 2019.

Jak podano w informacji prasowej, wówczas pokazano dwa wyjątkowe pojazdy marki Hyundai. Napędzany wodorem ciągnik siodłowy o nazwie HDC-6 Neptune i naczepę chłodniczą HT Nitro ThermoTech® produkcji Hyundai Translead - producent naczep z siedzibą w San Diego w Kalifornii.

Producent napisał o nich: „Oba produkty są wyrazem wizji firmy Hyundai w obszarze zastosowania technologii ogniw paliwowych w pojazdach ciężarowych. Są także kolejnym krokiem na drodze szerokiego zastosowania tej technologii w pojazdach poruszających się na terenie Stanów Zjednoczonych i na całym świecie.”

Podał także, że: „Hyundai jest światowym liderem w dziedzinie technologii ogniw paliwowych. W 2013 roku firma wprowadziła na rynek pierwszy produkowany masowo pojazd elektryczny z ogniwami paliwowymi. W 2018 roku Hyundai wprowadził na rynek pojazd elektryczny z ogniwami paliwowymi drugiej generacji – model NEXO. W grudniu 2018 r. Hyundai zainwestował 6,4 mld USD, by przyspieszyć rozwój społeczeństwa opartego o wodór także poza samochody osobowe.”

Futurystyczny ciągnik siodłowy Hyundai HDC-6 Neptune. 

„Przedstawiając HDC-6 Neptune, pierwszy napędzany wyłącznie wodorem pojazd ciężarowy Hyundai, zaczynamy jednocześnie badać możliwości zastosowania technologii ogniw paliwowych na rynku samochodów użytkowych w Stanach Zjednoczonych. Jesteśmy także gotowi na współpracę z innymi partnerami, by zbudować ekosystem dla wodorowych pojazdów ciężarowych” – powiedział Edward Lee, Szef Działu Pojazdów Użytkowych Hyundai.

Oto, co jeszcze producent podał na temat tej wyjątkowej ciężarówki: „Ogniwa paliwowe doskonale nadają się do zastosowania w samochodach ciężarowych o wysokiej ładowności, dzięki możliwości uzyskania dużego zasięgu i krótkiemu czasowi tankowania. Hyundai dysponuje niezbędnym doświadczeniem, by opracować wysokiej jakości pojazdy z zastosowaniem tej technologii. W HDC-6 Neptune zastosowano unikalną konstrukcję, układ napędowy oraz zaawansowane technologie w kabinie. Projekt jest wyrazem zaangażowania firmy Hyundai w budowę bezemisyjnego społeczeństwa i bezemisyjnych pojazdów. Wyrazem wizji zrównoważonej mobilności firmy Hyundai jest także opracowana przez Hyundai Translead, we współpracy z Air Liquide, naczepa chłodnicza HT Nitro ThermoTech. W naczepie wykorzystano technologię kriogenicznego chłodzenia azotem, dzięki czemu jej ślad węglowy jest nawet do 90% niższy niż w przypadku naczep tradycyjnych”.

Naczepa chłodnicza HT Nitro ThermoTech.

Wizualizacja ciągnika siodłowego Hyundai HDC-6 Neptune z naczepą HT Nitro ThermoTech.

„Nowoczesny, a przy tym funkcjonalny design pojazdu w stylu art deco, jest inspirowany opływowymi kształtami lokomotyw z lat 30. XX wieku i projektami przemysłowymi Henry’ego Deryfussa m. in. dla New York Central Railroad, uważanymi za technologiczny cud epoki, a zarazem odważnymi i kultowymi. Zespół projektowy HDC-6 Neptune stworzył całkowicie nowe, wyjątkowe dla branży pojazdów użytkowych rozwiązanie”.

„Zastosowanie układu napędowego ogniw paliwowych stworzyło nam możliwość zdefiniowania na nowo designu samochodu ciężarowego. Zespół projektowy pojazdów użytkowych Hyundai rozpoczął projekt od zera, skupiając się na opracowaniu nowych funkcjonalności i odrzucając dotychczasowe standardy, aby zaprojektować pojazdy użytkowe przyszłości” – powiedział Luc Donckerwolke, Szef Zespołu Projektowego Hyundai Motor Group.

Od lokomotywy do ciężarówki, czyli Hyundai HDC-6 Neptune.

Wizualizacja wnętrza kabiny Hyundai HDC-6 Neptune.

Zestaw przyszłości w całej okazałości.

Producent pisał także: „Projektując HDC-6 Neptune zespół zastosował nowe sposoby łączenia formy i funkcjonalności. Ze względu na zwiększone wymagania dotyczące chłodzenia, motyw grilla zastosowano na całej dolnej części ciężarówki. Poprawia to przepływ powietrza i jednocześnie nadaje wyjątkowy wygląd. Dzięki umiejscowieniu kabiny samochód zyskał także lepszą ergonomię i wydajność parkowania.”

„Hyundai ugruntowuje pozycję lidera w dziedzinie technologii ogniw paliwowych. Dzięki współpracy z H2 Energy, firma skomercjalizowała elektryczne ciężarówki na wodór i w latach 2019 – 2023 będzie dostarczać 1 600 pojazdów na rynek szwajcarski. Amerykański rynek samochodów użytkowych jest kolejnym, ważnym krokiem rozwoju firmy w tym obszarze.”

Hyundai HDC-6 Neptune i naczepa HT Nitro ThermoTech.

Niestety Hyundai w materiałach prasowych nie podał konkretniejszych informacji na temat HDC-6 Neptune. Przydałoby się trochę danych technicznych, czy np. coś na temat planów rozpoczęcia produkcji tego modelu lub testów u przewoźników. Zabrakło także zdjęć z USA, z pokazu tego niezwykłego zestawu.

Co do wyglądu ciężarówki, muszę przyznać, że mi osobiście nie skojarzyła się ona z lokomotywą, a z bohaterem filmów „Obcy”. Takie porównanie przedstawiły mi też inne osoby.

Jelcz i dwa Autosany

W dalszej części fotograficznego powrotu do 2005 roku (tu link do wcześniejszego materiału) zapraszam na spotkanie z Jelczem i Autosanami z MPK Kraków.

Linia 136 już nie istnieje (funkcjonowała w latach 2004 – 2011). Łączyła ona pętle Prądnik Czerwony i Czyżyny Dworzec przez ul. Powstańców, Piasta Kołodzieja, Dunikowskiego, al. Andersa i ul. Dąbrowskiej. Jeżeli dobrze pamiętam, to obsługiwał ją tylko jeden autobus, a kursowała codziennie. W dniu 30 marca 2005 (środa) był to Jelcz 120M o numerze BF281.

Sfotografowałem go na pętli Prądnik Czerwony. Stał odstawiony, oczekując na kolejny kurs do Czyżyn.

Jelcz #BF281 to rocznik 1995. Krakowskie MPK jego eksploatację zakończyło w roku 2008. Autobus pierwotnie został przypisany do zajezdni Płaszów (pod oznaczeniem 41021, później jako PF281), a w roku 2000 trafił do Bieńczyc.

Jelcz 120M #BF281 na pętli Prądnik Czerwony. 30.03.2005.

Pierwszego z prezentowanych w tym wpisie Autosanów H6-20.02 fotografowałem w dniu 25 marca 2005 (piątek) na pętli Kujawy. Obsługiwał on linię 146. To trasa o dość długiej historii (uruchomiona w roku 1976), łącząca pętle Kujawy i Przylasek Rusiecki przez Pleszów. Zlikwidowano ją w roku 2014, zastępując dwiema nowymi liniami: 141 (Przylasek Rusiecki – Pleszów; obsługiwana przez firmę Mobilis) i 181 (Kujawy – Pleszów).

Autobus oczekuje na kurs powrotny do Przylasku Rusieckiego. Kierowca jeszcze nie zmienił relacji na wyświetlaczu pozyskanym z Jelcza 120M.

Prezentowany Autosan H6-20 ma numer taborowy BA107. To rocznik 1996, wycofany z eksploatacji w 2007, a zezłomowany w roku 2008 (według portalu Bezpieczny Autobus).

Autosan H6-20.02 #BA107 na pętli Kujawy. 25.03.2005.

Drugiego z Autosanów H6-20.02 fotografowałem również 25 marca 2005. To pojazd oznaczony jako BA109. Obsługiwał on linię 131. Jej trasa to Pleszów – Chałupki. Wówczas jednak, w związku z remontem mostu relacja była skrócona do tymczasowej pętli Branice Szkoła. Autobusy zawracały na widocznym na zdjęciu klepisku. Tam też znajdował się tymczasowy przystanek końcowo-początkowy.

Linia nr 131 na podstawowym wariancie trasy ma bardzo długą historię. Uruchomiono ją w 1968 roku.

Autosan #BA109 to jak prezentowany powyżej #BA107 rocznik 1996. Wycofany z eksploatacji także w 2007. Oba opisywane „Melony” były użytkowane wyłącznie przez zajezdnię Bieńczyce.

Autosan H6-20.02 #BA109 na tymczasowej pętli Branice Szkoła. 25.03.2005.

W dalszej części fotograficznych wspomnień z 2005 roku ponownie będzie tramwajowo, w pobliżu krakowskiej pętli Wzgórza Krzesławickie. Tu link.

Nowe filmy – listopad 2019

Jak w październiku, w listopadzie 2019 na kanale YouTube Bloga Transportowego (Lukaszwo – Transport Movies) opublikowałem dwa nowe filmy. Oba zostały nagrane w Krakowie. 

Pierwszy, o tematyce tramwajowej, prezentuje przystanek końcowo-początkowy „Orzeszkowej” przy ul. Dietla. W związku z przebudową ul. Krakowskiej i jej skrzyżowania z ulicami Dietla i Stradomską wprowadzono znaczne ograniczenia w kursowaniu szynowej komunikacji miejskiej. Dlatego, celem poprawy sytuacji przywrócono do ruchu torowisko od strony mostu Grunwaldzkiego, wprowadzając tymczasową przejazdówkę torową przy przystanku „Orzeszkowej”. 

W dniu 31 sierpnia 2019 uruchomiono dwie czasowe linie tramwajowe obsługiwane wyłącznie taborem dwukierunkowym. To trasy nr 72 (z Czerwonych Maków, co 7 minut w dni robocze oraz co 20 minut w soboty i święta) i 79 (z Borku Fałęckiego, co 15 minut w dni robocze i co 20 minut w soboty i święta). Obsługujące je wagony nagrywałem 25 października 2019. To Duewagi GT8S (w wersji klasycznej i zmodernizowanej).

Drugi film to ciężarówki. Dokładniej tabor straży pożarnej. Na pętli tramwajowej Mistrzejowice nagrywałem materiał dotyczący linii dodatkowych na 1 listopada i wtedy przez ul. Jancarza na sygnale przejechały trzy pojazdy straży pożarnej z Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej nr 7 (JRG-7): Mercedes-Benz Atego nr 307[K]21, MAN TGM nr 307[K]25 i drabina Iveco Magirus 160E32 nr 307[K]51. 3 listopada 2019.

Temat tramwajów dwukierunkowych na ul. Dietla w Krakowie pojawi się jeszcze w Blogu Transportowym.