Autobusem do zoo w Olomoucu

 W roku 2022 z żoną odwiedziliśmy kilka ogrodów zoologicznych. W Polsce i w Czechach. Wyjazdy te zaowocowały także dokumentacją różnych środków transportu, również zgromadzonych wewnątrz zoo. 

Na początek zapraszam do Czech, do Olomouca. W opcji spolszczonej to Ołomuniec – tu przyznam, że bardzo nie podoba mi się ta wersja. Być może przez to, że po raz pierwszy usłyszałem ją wiele lat po wizycie w Olomoucu, który dla mnie zawsze nazywał się po czesku.  

Jak trafiliśmy do zoo w Olomoucu? Było to następstwo wizyty w położonym blisko polskiej granicy zoo w Ostrawie. Tamtejszy ogród bardzo nam się spodobał, a wiszące na jego terenie reklamy sąsiednich placówek tego typu zrobiły swoje.

Jak się dostać do Olomouca i do tamtejszego zoo? Ogród zoologiczny znajduje się przy ul. Darwinovej w dzielnicy Svatý Kopeček. Bezpośrednio przy wejściu do ogrodu zlokalizowano parking dla pojazdów indywidualnych. Natomiast najbliższy przystanek transportu publicznego jest trochę oddalony. Dokładnie o 600 m, czyli około 8 minut spaceru. Jak na Czechy to rozwiązanie nietypowe, bo zazwyczaj autobusy (bądź inne pojazdy ogólnodostępne) dowożą wprost pod atrakcję turystyczną. W Ołomuńcu nie było to możliwe ze względu na istniejącą infrastrukturę i warunki terenowe. Po prostu wąskie i strome uliczki.

Dojazd do zoo w Olomoucu zapewnia linia nr 11. Swoją pętlę ma ona przy głównym dworcu kolejowym Olomouc hlavní nádraží. Odległość 9 km do przystanku „Svatý Kopeček, ZOO” pokonuje w czasie około 20 minut. Obsługę trasy nr 11 zapewnia miejski przewoźnik Dopravní podnik města Olomouce. W zimowym rozkładzie jazdy z pętli Hlavní nádraží autobusy tej linii odjeżdżają co 10 minut w dzień roboczy (pomiędzy godzinami szczytu częstotliwość obniżona do 15 minut) i co 15 w soboty i święta. Rozkład letni (wakacyjny) jest podobny. Obniżeniu ulega jedynie częstotliwość w szczycie dni roboczych: co 13 minut.

Poszczególne kursy linii 11 mają inne przystanki końcowe: Lošov, Svolinského lub Radíkov. Zawsze jednak jadą przez „Svatý Kopeček, ZOO”. Są też warianty, które tam właśnie kończą trasę. 

Funkcjonująca od 1 kwietnia 2020 taryfa (zona 71 - miasto Olomouc) przewiduje cenę biletu dla osoby dorosłej w wysokości 18 koron (około 3,5 zł). Jest to bilet czasowy obowiązujący w jednej strefie (zonie). W dni robocze jest on ważny przez 40 minut od skasowania, a w dni wolne aż 60 minut od skasowania. To bardzo dobre rozwiązanie, bo na jeden bilet można wrócić z zoo do dworca kolejowego i np. podjechać tramwajem do pięknego centrum miasta.

Plac postojowy pętli autobusowej Hlavní nádraží. Na pierwszym planie Solaris Urbino 12 nr 659. To rocznik 2018. Pojazd ma oznakowanie linii 11 do końcówki Svatý Kopeček, ZOO. Na drugim zdjęciu widoczny także fragment Solarisa Urbino 12 nr 639 z 2013 roku. Jest on oznakowany jako linia 26 do pętli Topolany. Trasa ta obsługiwana jest z częstotliwością około raz na godzinę. 21.07.2022.

Solaris Urbino 12 nr 637 na linii 11 właśnie wysadził pasażerów na przystanku końcowym Hlavní nádraží i teraz odjeżdża w stronę placu postojowego. To rocznik 2012. Obecnie już nie posiada całopojazdowej reklamy - przywrócono mu barwy zakładowe DP Olomouc. 21.07.2022

 

Przystanek „Svatý Kopeček, ZOO” w stronę centrum Olomouca. Właśnie zatrzymał się na nim obsługujący linię 11 Solaris Urbino 12 nr 644. Wyprodukowany w 2014 roku. 21.07.2022.

Przystanek „Svatý Kopeček, ZOO”. Solaris Urbino 12 nr 650 (rocznik 2017) nie kończy tu trasy. Odjeżdża w stronę końcówki Radíkov. Po lewej stronie fragment Solarisa nr 644. 21.07.2022.

Przykładowy letni rozkład jazdy linii 11. Przystanek „Svatý Kopeček, ZOO”, kierunek Hlavní nádraží. 21.07.2022.

Na przystanku „Svatý Kopeček, ZOO” zatrzymują się także autobusy firmy Arriva obsługujące w ramach sieci połączeń IDSOK (Integrovaný dopravní systém Olomouckého kraje) lokalną trasę Hlubočky - Dolany, Pohořany. Kursuje ona niezbyt często, a na terenie miasta Olomouc obsługuje tylko dzielnicę Svatý Kopeček. 21.07.2022.

Awers i rewers biletów na komunikację miejską w Olomoucu. Cena 18 koron. Wersja sprzedawana w stacjonarnych punktach, np. w kioskach.

Przykładowe bilety za 18 koron kupione w automacie. Niestety biletomaty w Olomoucu są stare i przyjmują tylko monety. 

Teren zoo jest dość rozwlekły. Na szybkie ogarnięcie, co jest w ogrodzie i gdzie, pozwala przejazd kolejką o nazwie „safarivláček”. „Vláček” to zdrobnienie od czeskiego słowa „vlak”, czyli pociąg. Tworzy go odpowiednio obudowany ciągnik rolniczy z przyczepami. Przyznam, że bardzo nie lubię tego typu pojazdów, ale w tamtejszym zoo było to bardzo dobre i przydatne rozwiązanie. Szczególnie po dość intensywnym chodzeniu. Ciekawa jest też trasa przejazdu – np. przez wybieg wilka zatokowego sprowadzonego z Kanady (Vlk Hudsonův - wilk z Zatoki Hudsona), gdzie przyczepy są zamykane (pasażerowie jadą w klatkach). Koszt przejazdu kolejką to 50 koron (około 10 zł).

Moim zdaniem największą atrakcją zoo w Ołomuńcu jest dom nietoperzy. Nie są one zamknięte w klatkach – latają nam nad głowami. Niesamowite przeżycie, choć trochę stresujące, gdy nietoperz leci dość blisko.

Pandka ruda (także zwana pandą małą) - przykładowe zwierzę do obejrzenia w zoo z Ołomuńca. 21.07.2022.

W olomouckim zoo mieszkają także np. żyrafy północne. 21.07.2022.

Plan zoo z zaznaczonymi poszczególnymi wybiegami zwierząt oraz trasą „safarivláčku”. 21.07.2022.

Safarivláček - awers i rewers biletu. Podano na nim także informację o przewoźniku. 21.07.2022.

Spacerując po zoo można napić się słynnego czeskiego napoju. To Kofola, która jest produkowana przy polskiej granicy - w Krnovie. 21.07.2022.

Jeżeli decydujemy się na dojazd do Olomouca transportem publicznym, to dotrzemy do niego pociągiem (także bezpośrednio z różnych lokalizacji w Polsce) lub autobusem. Ten pierwszy środek transportu dowiezie nas do stacji Olomouc hlavní nádraží, czyli do pętli linii 11.

W przypadku autobusów zapewne będzie to jadący z Polski pojazd linii RegioJet lub FlixBus. Te pierwsze zatrzymują się obok głównego dworca kolejowego, więc przy pętli linii 11. Natomiast FlixBus korzysta z dworca autobusowego (Autobusové nádraží Olomouc). Jest on położony około kilometra od pętli linii 11. Daje to dodatkowy około 12 minutowy spacer lub pokonanie dwóch przystanków w tramwaju linii nr 4.

Autobusy linii RegioJet w Olomoucu zatrzymują się przy dworcu kolejowym. Dotyczy to linii organizowanych wewnątrz Czech, jak i jadących z zagranicy, w tym z Polski. Na zdjęciu Irizar PB z numerem taborowym 240 (rejestracja 1BC 6240) w trakcie obsługi kursu z Brna do Ostrawy. To 2015 rocznik. 21.07.2022.

 

Inny Irizar PB w barwach linii RegioJet. Numer taborowy 255 (rejestracja 1BI 3255), rocznik 2015. Pojazd zakończył kurs ze Zlina. W tle prezentowany powyżej Solaris nr 637 na linii 11. Przykładowa trasa autobusowa RegioJet z Polski, która ma postój w Olomoucu to Kraków - Wiedeń. 21.07.2022.

My do Olomouca dotarliśmy FlixBusem w relacji Kraków Czyżyny - Wiedeń Erdberg. Kurs obsługiwany przez PKS Bydgoszcz. W tym przypadku był to autobus zastępczy, czyli Mercedes-Benz Travego nr B870. Rocznik 2013, początkowo eksploatowany przez przewoźnika z Niemiec. W Olomoucu FlixBus zatrzymuje się na dworcu autobusowym. Na zdjęciu postój na przystanku początkowym Kraków Czyżyny przed porannym kursem do Wiednia. 21.07.2022.

Dworzec autobusowy w Olomoucu (autobusové nádraží Olomouc), na którym zatrzymują się przejeżdżające przez to miasto FlixBusy. Na pierwszym planie SOR C12 (rejestracja 9T3 1192) z firmy Arriva. To rocznik 2014. 21.07.2022.

Krótki odcinek pomiędzy dworcami autobusowym i kolejowym można pokonać tramwajem. Tu przykładowy Pragoimex EVO1 nr 215 z 2018 roku na linii zastępczej w związku z pracami torowymi. Wagon przejeżdża przez wiadukt nad torami kolejowymi i zmierza w stronę dworca autobusowego. 21.07.2022.

Do zoo w Olomoucu zaproszę Was ponownie za kilka miesięcy. Bohaterem materiału będzie wówczas ciekawy okaz na jednym z wybiegów. Mowa oczywiście o środku transportu.

Kilka autobusów w Koźlu

 

Kiedy zbierałem materiał do wpisu o pociągu TLK „Sudety” w Kędzierzynie-Koźlu (tu link), krótki czas poświęciłem także tamtejszym autobusom. Przyznam, że ze względu na pandemię COVID-19 i okres świąteczno-noworoczny nie liczyłem na żaden pojazd obsługujący sąsiednie miejscowości.

Okazało się jednak, że mimo tego, komunikacja organizowana przez Starostwo Powiatowe w Kędzierzynie-Koźlu działa. Tu warto przypomnieć historię zmian, które ostatnio zaszły w Kędzierzynie-Koźlu. Od 1 lipca 2019 firma Arriva wycofała się z Opolszczyzny, a organizację lokalnego transportu, na mocy podpisanej ze starostwem umowy przejął przewoźnik o nazwie GTV Bus z miejscowości Ozimek. Firma wykorzystuje dawną bazę Arrivy (a wcześniej Veolii, Connexu i pierwotnie PKS-u) przy ul. 24 Kwietnia i część ex taboru tej firmy.

Wspomniany materiał zbierałem w poniedziałek, 28 grudnia 2020. Wówczas na około 20 – 30 minut trafiłem na pl. Raciborski, czyli w rejon dawnego dworca PKS. Wykonałem wtedy kilka prezentowanych poniżej zdjęć.

Na początek udokumentowałem pojazd, który podstawił się na stanowisko nr 4. Obsługiwał on kurs do miejscowości Polska Cerekiew na godzinę 9:10. Jego trasa przebiega przez Reńską Wieś (9:15), Długomiłowice (9:22), Naczysławki (9:26), Gierałtowice (9:29), Pawłowiczki (9:38), Ostrożnicę (9:43) i Ligotę Małą (9:48). Zgodnie z rozkładem jazdy koniec trasy powinien osiągnąć o godzinie 9:50. Kurs ten jest wykonywany od poniedziałku do piątku oprócz świąt.

Autobus ten to zabudowa powstała na bazie Mercedesa-Benza Sprintera. Jak podają różne źródła internetowe, jest to Koch Sprinter Niederflur. Produkt finalny niemieckiej firmy Karl Koch GmbH z siedzibą w Mudersbach koło Siegen. W roku 2004 przestała być ona samodzielna, udziały wykupił EvoBus, tworząc nową firmę: Mercedes-Benz Minibus GmbH z siedzibą w Dortmundzie. 

Omawiany pojazd to rocznik 2005. Firma GTV oznaczyła go numerem taborowym 17. Jego rejestracja to: OKR 35P6. Portal Bezpieczny Autobus podaje, że posiada on łącznie 33 miejsca, w tym 15 siedzących i 18 stojących.

Przed laty, gdy jeszcze istniał PKS Kędzierzyn-Koźle, relację do Polskiej Cerekwi obsługiwały przegubowce. Była to jednak inna trasa, przez Cisek i Zakrzów. Przykładowe zdjęcie Ikarusa IK160P w Polskiej Cerekwi pod tym linkiem.

Mercedes-Benz Sprinter #17 z firmy GTV Bus podstawiony jako kurs do miejscowości Polska Cerekiew. 28.12.2020.

Powyższy Mercedes #17 właśnie rozpoczął kurs do Polskiej Cerekwi. 

Na placu manewrowym zaparkowały jeszcze dwa inne minibusy GTV. Mercedes-Benz Sprinter i Citroën Jumper. Ten pierwszy to zabudowa wykonana przez polską firmę Mercus. Rocznik 2020. Numer taborowy 30, a rejestracja WPR 6430N. Po krótkim czasie podstawił się on na stanowisko nr 3 jako kurs do Branic na godzinę 9:15. Jest on wykonywany od poniedziałku do piątku oprócz świąt. Nie jedzie 24 i 31 grudnia.

Można powiedzieć, że poranna relacja do Branic jest historyczna. To pozostałość po PKS Kędzierzyn-Koźle. Niestety nie kojarzę, czy kurs ten zawsze odjeżdżał o tej porze, ale chyba tak. Na pewno w 1998 roku o 8:30 był autobus do Głubczyc, a do Branic jechał później, po nim, czyli może właśnie o 9:15. Pamiętam, bo wtedy podróżowałem w tej relacji i kurs do Branic był dla mnie zbyt późno, choć finalnie okazało się, że ma lepszy, krótszy czas przejazdu. 

Do roku 1998 i ówczesnej podróży autobusem PKS Kędzierzyn-Koźle oraz PKS Głubczyce powrócę w czasie późniejszym. Będzie to dość spory materiał, bo wykonałem wówczas dużo zdjęć. 

Wracam jednak do roku 2020. Do Sprintera ruszającego o 9:15 do Branic. Jego trasa wiedzie przez następujące miejscowości: Reńska Wieś (9:20), Pawłowiczki (9:34), Ucieszków (9:40), Głubczyce (kilka przystanków, ok. godz. 10:00), Bogdanowice (10:08), Włodzienin (10:17), Dzbańce (10:22), Posucice (10:29) i Michałkowice (10:32). Do celu podróży, czyli do Branic Sprinter powinien dotrzeć około 10:40. Odjazd powrotny do Kędzierzyna-Koźla rozkład jazdy przewiduje na godzinę 11:50, a przyjazd na przystanek końcowy na 13:15. 

Linia do Branic jest jedną z dłuższych tras obsługiwanych przez kozielski oddział GTV Bus (a może nawet jest najdłuższa?). Powód, dla którego to połączenie utrzymuje się od tylu lat to Specjalistyczny Szpital im. Ks. Biskupa Józefa Nathana w Branicach, do którego w ten sposób zostaje zapewniony dojazd z Kędzierzyna-Koźla.

Ustawiony na placu manewrowym Citroën Jumper nie miał widocznego numeru taborowego nadanego przez GTV Bus. Jego rejestracja to: OKR 46P6. Rocznik 2001.

O godzinie 9:18 podstawił się on na stanowisko czwarte, jako kurs do miejscowości Mechnica. W obowiązującym obecnie (od 1.01.2021) rozkładzie jazdy nie ma takiej relacji, ale jest wydłużona wersja, do położonej za Mechnicą Straduni. Odjazd o 9:20 i następnie przejazd przez miejscowości: Reńska Wieś (9:25), Większyce (9:29), Komorno (9:34), Poborszów (9:38) i w Mechnicy na 9:42. Następna miejscowość to Stradunia, do której obecnie dociera wydłużony kurs z 9:20.  Autobus ten kursuje od poniedziałku do piątku oprócz świąt. 

Na pustym placu manewrowym kozielskiego dworca autobusowego na rozpoczęcie kursów oczekują Mercedes-Benz Sprinter i Citroën Jumper z GTV Bus oddział Kędzierzyn-Koźle. 

Mercedes-Benz Sprinter o rejestracji WPR 6430N podstawiony jako kurs do Branic na godzinę 9:15. Przed laty z tych stanowisk odjeżdżały także przegubowce, np. do Polskiej Cerekwi.

Citroën Jumper podstawiony na kozielskim dworcu jako kurs do Mechnicy.

Większy tabor GTV Bus stał na terenie zajezdni. Kilka pojazdów udało mi się sfotografować z ulicy. Np. odkupionego z Arrivy, jeszcze w charakterystycznym biało-czerwonym malowaniu Veolii Autosana H9-21/A09 o rejestracji OKR 55P6. Dawny OK 34991. Rocznik 2006.

Warto jeszcze dodać, że to jeden z partii 30 Autosanów H9-21/A09, które w roku 2006 (po wznowieniu produkcji) wyprodukowano dla firmy Veolia. Były to ostatnie nowe „dziewiątki” opuszczające fabrykę w Sanoku.

Autosan H9-21/A09 o rejestracji OKR 55P6 zaparkowany na terenie zajezdni GTV Bus w Kędzierzynie-Koźlu. Obok Renault na francuskiej rejestracji. Przypuszczalnie ówczesny najnowszy nabytek GTV Bus.

Przy bramie wjazdowej na teren zajezdni stało kilka autobusów, ale niestety zasłaniały je osobówki. Jedyny dobrze widoczny pojazd to Setra S315 UL o rejestracji OKR 41P6. Rocznik 2000. Pojazd ten został sprowadzony z Niemiec, a jego historia nie jest związana z Arrivą.

Setra S315 UL jako pierwszy od lewej strony autobus. Niestety reszta została skutecznie zasłonięta. 

Na placu manewrowym kozielskiego dworca stały dwa autobusy innych przewoźników. PKS Głubczyce i PKS Strzelce Opolskie. Zaczynam od tego pierwszego, jak dla mnie najciekawszego ze sfotografowanych tego dnia.

To Mercedes-Benz O407 o rejestracji OGL FA29. Rocznik 1997. W Polsce dopiero od roku 2019, a wcześniej eksploatowany w Niemczech. Na tablicy kierunkowej miał jeszcze wcześniejszą relację: Prudnik – Kędzierzyn-Koźle przez Głogówek. Autobus najprawdopodobniej czekał na godzinę 10:30, aby rozpocząć realizację kursu do Głuchołaz przez Głogówek i Prudnik. Jest on obsługiwany od poniedziałku do piątku oprócz świąt, nie kursuje w dniach 24 i 31 grudnia oraz nie kursuje 2 maja, w piątek po Bożym Ciele oraz w dzień roboczy pomiędzy dniami wolnymi.

Warto jeszcze dodać, że w swojej flocie PKS Głubczyce ma kilkanaście egzemplarzy Mercedesów O407. W tym jeden z 1992 roku.

Piękny klasyk wciąż w ruchu. Mercedes-Benz O407 z PKS Głubczyce oczekuje na odjazd z dworca w Kędzierzynie-Koźlu.

Drugi autobus to SOR LC10,5 o rejestracji OST 67T8. Rocznik 2019. Fotografowałem go po godzinie 9:00. Z rozkładu jazdy wynika, że w trasę powrotną do Strzelec Opolskich wyruszy dopiero o 10:30. Kursy te są obsługiwane od poniedziałku do piątku oprócz świąt, nie jadą 2 maja i w piątek po Bożym Ciele oraz 24 i 31 grudnia.

SOR LC10,5 z PKS Strzelce Opolskie zaparkowany na dworcu autobusowym w Kędzierzynie-Koźlu.

Przy pl. Raciborskim znajdują się także dwa przystanki MZK Kędzierzyn-Koźle. Na tym w stronę Kędzierzyna udokumentowałem Solarisa Urbino 12 #169. To rocznik 2011. Autobus obsługiwał linię 1 do Zakładów Azotowych.

Numer 169 pierwotnie posiadał ostatni w Kędzierzynie-Koźlu miejski Jelcz PR-110. Jeden z czterech kupionych w roku 1991 Jelczy PR-110M. Były to pojazdy o numerach 169, 170, 171 i 172.

Solaris Urbino 12 #169 w trakcie wjazdu i postoju na przystanku przy pl. Raciborskim.

Przystanek MZK na pl. Raciborskim w stronę Kędzierzyna. Zamontowano na nim elektroniczny rozkład jazdy, podający najbliższe odjazdy. 

Jako linia nr 1 w przeciwnym kierunku jechał inny Solaris Urbino 12, #158. Rocznik 2008. Autobus w obecnym, dość oryginalnym malowaniu zakładowym przewoźnika.

Solaris Urbino 12 #158 jako linia 1 do pętli Koźle Stadion odjeżdża z pl. Raciborskiego. Na uwagę zasługują życzenia Wesołych Świąt wyświetlane w bocznej szybie. 

Bieżące odjazdy autobusów MZK Kędzierzyn-Koźle można sprawdzać na portalu KiedyPrzyjedzie.pl. Jeszcze niedawno dostępne były tam także połączenia GTV Bus.  Niestety 31 maja 2021 zakończyła się współpraca przewoźnika z portalem.

Wodorowe Solarisy dla Szwecji i Holandii

 

W materiale dotyczącym konferencji prasowej Solarisa (tu link) zapowiedziałem oddzielny wpis na temat autobusów wodorowych oferowanych przez tego producenta. Jest to połączenie dwóch informacji prasowych.

Zaczynam od materiału z listopada 2020. Dotyczy on zamówienia ze Szwecji. Oto, co napisał producent:

Solaris Urbino 12 hydrogen znalazł kolejnych nabywców. Firma Transdev podpisała umowę z Solaris Bus & Coach na zakup dwóch autobusów wodorowych. Pojazdy pojawią się na drogach szwedzkiego miasta Sandviken jesienią 2021 roku.

Podpisanie przez przewoźnika Transdev umowy z Solarisem na dwa autobusy Solaris Urbino 12 hydrogen jest wynikiem długofalowej strategii transportowej regionu. Sandviken to blisko dwudziestopięciotysięczne miasto położone w szwedzkim regionie Gävleborg, który w ostatnim czasie stawia na ekologiczne rozwiązania.

 – Gävleborg przejmuje inicjatywę w kierunku zielonej transformacji. Zarówno na szczeblu krajowym, jak i europejskim podkreśla się, że wodór jest ważny w przejściu na transport zelektryfikowany, a w Gävleborg mamy, wraz z firmami lokalnymi i regionalnymi, szczególnie dobre warunki. Zielona transformacja musi przebiegać znacznie szybciej niż obecnie, więc jest jasne, że będziemy napędzać rozwój i testować tę technologię – mówi przewodnicząca rady regionalnej regionu Gävleborg, Eva Lindberg.

– Wspaniale jest móc wprowadzić tę nową technologię w Sandviken. Autobusy zapewnią pasażerom większy komfort podróży, a także przyczynią się do czystszego powietrza i obniżenia poziomu hałasu w całym mieście. To również krok w przyszłość dla całego regionu Gävleborg – mówi Johnny Struwe, Manager Floty w Transdev Sverige.

Urbino 12 hydrogen, które wkrótce trafią na szwedzkie ulice, to ciche i bezemisyjne pojazdy zasilane energią z ogniwa paliwowego o mocy 70 kW.  Jednostkę napędową w wodorowych Solarisach stanowi oś z elektrycznymi silnikami.  Oprócz tego zamówione pojazdy wyposażone będą w baterię Solaris High Power, która stanowi dodatkowy magazyn energii elektrycznej. W autobusach wodorowych energia elektryczna powstaje w procesie odwróconej elektrolizy wody i przekazywana jest bezpośrednio do układu napędowego. Jedynymi produktami ubocznymi reakcji chemicznej zachodzącej w ogniwie są ciepło oraz para wodna. Pojazdy są więc przyjazne dla środowiska, nie generując żadnych szkodliwych substancji do otoczenia.

W zakresie sposobu magazynowania wodoru w pojeździe Urbino 12 hydrogen uwzględniono najnowocześniejsze rozwiązania. Wodór gromadzony jest na dachu autobusu w postaci gazowej w pięciu zbiornikach o łącznej pojemności 1560 litrów.

Zamówione pojazdy pomieszczą 85 osób. Pasażerowie będą mogli wejść na pokład za pośrednictwem drzwi w układzie 2-2-0. Komfort i bezpieczeństwo podróżującym zapewni klimatyzacja, monitoring i nowoczesny system informacji pasażerskiej. W autobusach będzie można podładować urządzenia mobilne za pomocą punktów ładowania USB lub skorzystać z dostępnego na pokładzie bezprzewodowego Internetu. Dla pasażerów z ograniczoną mobilnością przewidziano również przestrzeń na wózek inwalidzki. Ponadto autobusy zostaną zaopatrzone w tzw. pakiet skandynawski, czyli dodatkowe elementy wyposażenia i izolacji termicznej, specjalnie zaprojektowane, aby autobus stawił czoła niskim temperaturom i umożliwił komfortową podróż pasażerom oraz kierowcy nawet w największe zimy.

– Solaris od wielu lat stawia na zeroemisyjne rozwiązania, mając na uwadze przyszłość transportu publicznego. Już w 2014 roku dostarczyliśmy do Szwecji pierwszy autobus elektryczny. Teraz dostarczamy pierwszy autobus wodorowy. Jesteśmy zaszczyceni, że region Gävleborg oraz przewoźnik Transdev, zaufali naszemu doświadczeniu, wybierając rozwiązania Solarisa. To zamówienie jest ważnym i strategicznym przełomem dla wprowadzenia najnowszej generacji elektrycznych autobusów przyszłości – mówi Klaus Hansen, Dyrektor Zarządzający Solaris Szwecja.

Zamówione Solarisy Urbino 12 hydrogen będą pierwszymi autobusami wodorowymi, które dołączą do szwedzkiego transportu publicznego. 

Wprawdzie nie jest to Solaris Urbino 12 hydrogen, ale jak podaje producent, autobusy wodorowe w Sandviken będą miały podobny wygląd. Na zdjęciu Solaris Urbino 12 CNG o numerze taborowym 71501 z firmy Vy Buss. Rocznik 2020. Fot. Solaris, mat. prasowe.

Druga wiadomość została opublikowana przez producenta pod koniec stycznia 2021. Dotyczy wodorowych autobusów dla Holandii. Oto jej treść:

Przedstawiciele Solaris Bus & Coach i holenderskiego przewoźnika Arriva Netherlands, podpisali umowę na dostawę dziesięciu Solarisów Urbino 12 hydrogen. Zgodnie z treścią kontraktu, dostawy dwunastometrowych autobusów wodorowych do prowincji Geldria zostaną zakończone w ciągu tego roku. Arriva zacznie jeździć nimi w grudniu 2021 r. w regionie Achterhoek oraz w miastach Zutphen i Apeldoorn.

Geldria to największa prowincja Niderlandów, położona w środkowowschodniej części kraju. Wkrótce mieszkańcy tego 2-milionowego regionu będą mogli podróżować jednymi z najbardziej innowacyjnych i przyjaznych środowisku autobusów dostępnych na rynku. Pod koniec ubiegłego roku Zarząd Prowincji Geldrii ogłosił, że uczestniczy w europejskim programie JIVE2 (ang. Joint Initiative for Hydrogen Vehicles Across Europe), który skupia się na promocji bezemisyjnego transportu publicznego. Celem jest zwiększenie liczby autobusów wodorowych w transporcie publicznym, między innymi poprzez dotacje w wysokości 148 000 euro na każdy autobus. W całej Europie obejmuje to dotacje na 152 autobusy w 14 europejskich regionach. Dziesięć 12-metrowych Solarisów napędzanych wodorem zastąpi obecne autobusy z silnikiem Diesla i łącznie pokona ponad 1 milion kilometrów rocznie. Pojazdy zostaną dostarczone do Geldrii do końca 2021 roku.

Ciche i całkowicie bezemisyjne wodorowe autobusy firmy Solaris to niezwykle zaawansowane technologicznie pojazdy. Zasilane są energią z ogniwa paliwowego, a jedynymi produktami ubocznymi zachodzącej tam reakcji chemicznej są ciepło oraz para wodna. Energia elektryczna powstająca w procesie odwróconej elektrolizy wody jest następnie przekazywana bezpośrednio do układu napędowego, którym jest oś z elektrycznymi silnikami. Oprócz tego każdy z zamówionych autobusów zostanie wyposażony w dodatkowy magazyn energii elektrycznej – baterię Solaris High Power. Niezbędny do zasilania autobusu wodór magazynowany jest w pojeździe Urbino 12 hydrogen w postaci gazowej, w umieszczonych na dachu zbiornikach o łącznej pojemności 1560 litrów.

Każdy z zamówionych autobusów pomieści na swoim pokładzie 85 osób, w tym 37 na miejscach siedzących. Dostęp do pojazdów został zaplanowany w układzie drzwi 1-2-0. Pasażerowie będą mogli cieszyć się komfortową i bezpieczną podróżą dzięki klimatyzacji całopojazdowej, monitoringowi oraz nowoczesnemu systemowi informacji pasażerskiej. Podróżni podładują swoje urządzenia mobilne poprzez punkty ładowania USB, znajdujące się w przestrzeni pasażerskiej. Dla osób z ograniczoną mobilnością przewidziano również przestrzeń na wózek inwalidzki oraz rampę, znajdującą się przy II drzwiach autobusu.

Komfortowe miejsce pracy kierowcy zapewni między innymi elektrycznie podgrzewana przednia szyba autobusu. Ponadto do dyspozycji prowadzących pojazdy oddany zostanie szereg rozwiązań z zakresu automatycznych systemów wsparcia kierowców, wspomagających ich pracę i poprawiających bezpieczeństwo na drodze. Zaliczyć można tu m.in. system MirrorEye, który zastąpi kamerami tradycyjne lusterka boczne oraz system inteligentnych kamer Mobileye Shield+, monitorujących najbliższe otoczenie autobusu, minimalizując tym samym ryzyko kolizji z pieszymi i rowerzystami. Kierowcy o potencjalnych zagrożeniach będą informowani za pomocą wizualnych oraz akustycznych powiadomień.

Do Holandii pierwsze Solarisy zawitały w 2017 roku. Od tego czasu coraz więcej operatorów i decydentów miast zgłasza się do siedziby Solaris Netherlands B.V. w celu nabycia nowoczesnych i przyjaznych dla środowiska rozwiązań transportowych dla swoich regionów. Dyrektor Zarządzający Solaris Netherlands, Wil Willems ma bogate doświadczenie w branży. Przeszło 8 lat temu, po 25-letniej, udanej karierze w świecie transportu publicznego, postanowił rozpocząć własną działalność w obszarze modułowych systemów przenośników. Jednak nigdy nie stracił sympatii do świata motoryzacji, uważnie śledząc i podążając za rynkowymi innowacjami. W tym roku objął stanowisko Dyrektora Zarządzającego Solaris Netherlands i jak sam zauważa, w ostatnim czasie holenderscy przewoźnicy coraz częściej decydują się na zakup bezemisyjnych pojazdów, bo zdają sobie sprawę, że wprowadzenie do ruchu autobusów, które zapewniają czystsze powietrze, stanowi duży krok naprzód.

Wykorzystanie wodoru w transporcie publicznym jest nowością dla Arriva Netherlands. Dzięki zaangażowaniu w regularny transport regionalny, Arriva planuje pokonać, nowo zakupionymi autobusami, rekordową liczbę kilometrów. Warunkiem realizacji projektu JIVE2 jest to, że w okresie od grudnia 2021 do grudnia 2024 każdy autobus wodorowy przejedzie co najmniej 50 000 kilometrów rocznie. Arriva i prowincja Geldria stawiają sobie za cel pokonanie 100 000 kilometrów w ciągu roku. Przewoźnik, przy wsparciu prowincji, zobowiązuje się również do postawienia stacji tankowania wodoru do grudnia 2021 roku.

Autobusy wodorowe firmy Solaris zyskują kolejnych nabywców, nie tylko w Niderlandach. Od czasu premiery autobusu Urbino 12 hydrogen w czerwcu 2019 roku, firma otrzymała zamówienia na łącznie 69 pojazdów z Holandii, Niemiec, Włoch oraz Szwecji. Dzięki szerokiej gamie pojazdów bezemisyjnych, począwszy od autobusów elektrycznych o długości 8,9 m, poprzez niedawno wprowadzone na rynek Urbino 15 LE electric, po trolejbusy o długości 24 m, Solaris stał się europejskim liderem e-mobilności.

Przykładowy Solaris Urbino 12 hydrogen. 

Solaris Urbino 12 hydrogen był już prezentowany polskim przewoźnikom, np. MPK Kraków. Tematem tym zajmę się niedługo.

Konferencja prasowa Solarisa, 4.03.2021

 

Wieloletnią tradycją jest konferencja prasowa organizowana przez Solarisa na początku roku. W jej trakcie omawiane są minione miesiące działalności firmy. W związku z trwającą pandemią i obowiązującymi przez nią obostrzeniami, tym razem wydarzenie to odbyło się online. Dokładnie 4 marca 2021.

Temat pandemii COVID-19 rozpoczął konferencję. Prezes Javier Calleja opowiadał o tym, jak firma radziła sobie z tym problemem w roku 2020. Mimo utrudnień, realizacja zadań odbywała się ciągle. Fabryki nie zamknięto nawet na jeden dzień. Wszystkie zakontraktowane autobusy sprzedano. Co ciekawe, został pobity rekord sprzedaży: aż 1560 pojazdów (w tym uwzględniono 10 sztuk autobusów marki Vectia sprzedanych przez Grupę Solaris).   

Screen z konferencji prasowej. Prezes Solarisa, Javier Calleja stoi obok slajdu pokazującego sprzedaż pojazdów w latach 2017 – 2020. Źródło: Solaris.

W roku 2020 największym rynkiem zbytu autobusów Solaris była Polska. Ponad 350 pojazdów. Na drugiej pozycji znalazły się Niemcy, a na trzeciej Włochy. Źródło: Solaris.

Autobusy Solaris eksploatowane są przez największych europejskich przewoźników, np. BVG Berlin, MZA Warszawa, Arriva, czy Keolis. Źródło: Solaris.

Liczba autobusów elektrycznych w Europie szybko rośnie. Pod tym względem rok 2020 był rekordowy, przybyły aż 2062 pojazdy. Tym czasem niespełna 10 lat temu, w roku 2012 takich pojazdów kupiono tylko 15 sztuk. Źródło: Solaris.

Slajd pokazujący, że Solaris znajduje się w europejskiej czołówce producentów pojazdów elektrycznych (Europa Zachodnia i Polska). Minimalnie wyprzedza go chiński BYD. Źródło: Solaris.

Inny z pokazanych slajdów obrazuje udział napędów alternatywnych w autobusach Solarisa w latach 2018 – 2020. Źródło: Solaris.

Grafika pokazująca największe w roku 2020 kontrakty Solarisa dotyczące autobusów elektrycznych. Na uwagę zasługuje aż 100 pojazdów dla Mediolanu i 50 dla Krakowa. Źródło: Solaris.

Odpowiedzialny za sprzedaż, marketing i obsługę klienta, wiceprezes Petros Spinaris, stoi obok planszy dotyczącej kontraktów i testów wodorowych Solarisów. Źródło: Solaris. Niedługo zamieszczę dodatkowe informacje na ten temat. Tu link.

Inne znaczące kontrakty Solarisa. Np. aż 120 egzemplarzy modelu Urbino 18 dla Jerozolimy w Izraelu. Źródło: Solaris.

W trakcie konferencji nawiązano także do premiery Urbino 15 LE electric (tu link do materiału na ten temat). Następnie zapowiedziano światową premierę najnowszego Solarisa. Model Urbino 9 LE electric zostanie zaprezentowany w czerwcu 2021. Nie przewiduje się sprzedaży tego 9-metrowego pojazdu w wersji na paliwa kopalne.

Wśród poruszanych tematów znalazła się także kwestia baterii wykorzystywanych w autobusach elektrycznych. Warto to omówić dokładniej, dlatego sprawa ta powróci w Blogu Transportowym już za jakiś czas. Tu link.

Końcowym elementem konferencji prasowej były pytania zadawane przez dziennikarzy. Na powyższym screenie połączenie online z Bergen w Norwegii, z Solarisem Trollino 18 w tle (artykuł o tych pojazdach tutaj). Źródło: Solaris. Jedno z zadanych wówczas pytań dotyczyło konkurencji Solarisa. Przedstawiciele producenta podali, że są to firmy chińskie, które coraz mocniej pojawiają się na rynku europejskim. Solaris walczy z nimi np. jakością produktu i jego obsługi.

Wśród zadających pytania dziennikarzy był także reprezentant Polski – Aleksander Kierecki (portal Transinfo.pl). Poruszył on między innymi temat prezentowanego już w Blogu Transportowym dwuprzegubowego trolejbusu Trollino 24 MetroStyle (tu link do tego wpisu). Przedstawiciel Solarisa odpowiedział, że firma obecnie ubiega się o zamówienia w wielu miastach. Być może jeszcze w tym roku uda się ogłosić podpisanie kontraktu. W ofercie znajduje się także wersja napędzana Dieslem.

Solaris Trollino 24 MetroStyle. Być może wkrótce pojawi się zamówienie na ten dość niezwykły pojazd. Jest on dostępny również w wersji Diesel. Fot. Solaris.

W związku z koronawirusem SARS-CoV-2 Solaris do swojej oferty już w lipcu 2020 roku wprowadził tak zwany pakiet „antycovidowy”. Jak podano: 

„Propozycje te zostały opracowane z myślą nie tylko o nowo wyprodukowanych pojazdach, ale i tych, które już zostały dostarczone do klientów. Wśród specjalnych rozwiązań oferowanych przez producenta, można wymienić:

Bezdotykowe otwieranie i zamykanie drzwi przez pasażerów – rozwiązanie to bazuje na bramkach świetlnych, które rozpoznają osoby chcące wejść do autobusu lub opuścić pojazd. Kierowca z poziomu pulpitu zezwala na otwarcie lub zamknięcie drzwi, a one działają automatycznie, bez konieczności dotykania przycisków przez podróżujących.

Dezynfektory – możliwy jest montaż urządzeń dozujących płyn do dezynfekcji rąk na poręczach we wnętrzu autobusu. Dezynfektor po jednym napełnieniu jest w stanie wykonać 3000 operacji, jest przy tym łatwy w użyciu i zużywa niewiele energii. Takich urządzeń można w pojeździe zamontować kilka, w zależności od układu wnętrza.

Interkom – bezkontaktowy system komunikacji kierowca-pasażer – aby ograniczyć do minimum bezpośredni kontakt kierowców z pasażerami, autobusy mogą zostać wyposażone w tzw. interkom, czyli urządzenie do komunikacji głosowej między pasażerami a kierowcą. Dzięki niemu nawet podczas rozmowy można utrzymać zasady dystansu społecznego.

Systemy liczące pasażerów – podczas epidemii w wielu krajach operatorzy byli zmuszeni do ograniczenia liczby osób podróżujących jednocześnie pojazdem komunikacji miejskiej. Aby zarówno kierowcy, jak i pasażerowie wiedzieli, jaka jest aktualna liczba osób znajdujących się na pokładzie autobusu oraz ilu ludzi może jeszcze do niego wejść, przewoźnik może zdecydować się na urządzenie liczące. System umieszczony jest przy drzwiach pojazdu i automatycznie zbiera dane o liczbie podróżujących, rejestrując każde wejście i wyjście z autobusu. Informacja o aktualnej liczbie pasażerów może być wyświetlana zarówno na pulpicie kierowcy, jak i na zewnętrznych lub wewnętrznych tablicach informacyjnych.

Zamknięte kabiny kierowcy – z myślą o całodziennej pracy kierowców, Solaris opracował wersję kabin zamkniętych, aby stworzyć im komfortowe i bezpieczne warunki pracy. Kabiny te gwarantują kierowcom oddzielne urządzenia wentylacyjne i klimatyzacyjne, które minimalizują możliwość cyrkulacji powietrza z przestrzeni pasażerskiej. Kierowca może mieć do swojej dyspozycji oddzielne wejście / wyjście, które pozwala minimalizować bezpośredni kontakt z innymi podróżującymi.