TransExpo 2022 (1)

 

W dniach 12 – 14 października 2022 w Kielcach odbyły się XVI Międzynarodowe Targi Transportu Zbiorowego TransExpo. Największa i najstarsza impreza tego typu w Polsce. 

Ekspozycję prezentowano w trzech halach oraz na terenie zewnętrznym. Na udostępnionej przez Targi Kielce liście wystawców znalazło się blisko 90 pozycji. Oprócz producentów taboru lub ich przedstawicieli, wymieniono tam np. firmy oferujące elementy wyposażenia pojazdów, części do nich, systemy informacji pasażerskiej.

Samych autobusów było całkiem sporo. Przyznam, że na chwilę obecną nie podjąłem się wyzwania policzenia ich, ale ogólnie przeglądając wykonane w trakcie targów zdjęcia stwierdzam, że była to wartość przekraczająca liczbę 30. Pojazdy te reprezentowały każdą grupę wielkości. Był więc tabor od klasy mini do mega. Miejski, lokalny i turystyczny. Napędzany Dieslem, elektryczny i wodorowy. Współczesny i historyczny. Już znany i pokazywany premierowo. Dość silną reprezentację mieli producenci Tureccy (np. Karsan, Otokar), natomiast zabrakło np. polskiego Autosana, czy czeskiego SOR-a. Mimo nieobecności kilku marek, uwzględniając obecną sytuację gospodarczą, śmiało można stwierdzić, że była to udana impreza. Mnie osobiście pozytywnie zaskoczyła, bo jechałem dość sceptycznie nastawiony, zakładając, że będzie bardzo skromnie, a tymczasem było zupełnie inaczej.

W trakcie TransExpo 2022 miało miejsce kilka polskich premier. W tym przypadku największe widowisko zorganizowała firma ARP E-Vehicles, której najnowszy, 12-metrowy produkt został odsłonięty w trakcie mini koncertu tria elektrycznego Cosmic Sound. Całość prowadził znany z telewizji Tomasz Kammel. Po raz pierwszy można było także zobaczyć autobus wodorowy ARTHUR H2 oraz elektryczny Isuzu Novociti Volt.

W Blogu Transportowym skupiam się na taborze. Poszczególne pojazdy będę szczegółowo prezentować w kolejnych wpisach dotyczących TransExpo 2022. W tym natomiast możecie ogólnie zobaczyć, co było pokazane w Kielcach.

Otokar Navigo C pozuje do zdjęć na tle wejścia do hali E, w której zaprezentowano pozostałe pojazdy tej marki. 12.10.2022.

Marka Irizar tradycyjnie była reprezentowana przez Firmę Wanicki. Pokazano dwa autobusy. Oba to model i6s. Widoczny na pierwszym planie w wersji dwuosiowej, a w tle pojazd trójosiowy. 12.10.2022.

VBI Group to autoryzowany dealer marki Isuzu. Na jego stoisku ustawiono kilka tych tureckich autobusów, w tym premierowy model Novociti Volt. Na samym końcu ekspozycji stał starszy egzemplarz, widoczny tu Isuzu Ecobus. Jego wnętrze zostało przerobione na pojazd specjalny, w którym przez okna można było dostrzec między innymi część kuchenną ze zlewem. Ciekawe rozwiązanie idealnie sprawdzające się na targach i podobnych imprezach.  

Tradycyjnie na Targach TransExpo prezentowany jest również tabor zabytkowy. Przyznam, że tegoroczna wystawa bardzo przypadła mi do gustu, bo zawierała między innymi dwa moje ulubione pojazdy: Autosan H9-35 (tu z Galicyjskiego Stowarzyszenia Miłośników Komunikacji) i miejski Jelcz PR-110 (tu PR-110U z Klubu Miłośników Komunikacji Miejskiej w Warszawie). Niestety muszę też ponarzekać - pojazdy były ustawione bardzo blisko siebie, więc ich dokładne obejrzenie i fotografowanie nie było możliwe. 12.10.2022.

Na TransExpo 2022 pokazano dość sporo taboru elektrycznego. Jednym z takich pojazdów był turecki BMC Neocity Electric.

Na stoisku Volvo prezentowano tylko jeden autobus. Elektryczny. To oznaczony numerem taborowym 1216 egzemplarz modelu 7900 Electric 12 dla MPK Łódź.

Jeden z trzech zaprezentowanych przegubowców: Solaris Urbino 18,75 electric. Autobus miał jednolitą barwę, a te różne widoczne na zdjęciu odcienie spowodowało przedostające się przez dachowe świetliki słońce.

Dwa z pokazanych w Kielcach trzech przegubowców były elektryczne. Czerwony Solaris i prezentowany na zdjęciu MAN-a Lion`s City 18 E.

Güleryüz Ecoline 12 (lub pod starym oznaczeniem Cobra GD 272 LF) z numerem taborowym 25189 nadanym przez PKS Grodzisk Mazowiecki, który jest nabywcą tego pojazdu. Zarejestrowano go dwa dni przed targami (WGM 1070H).

Pilea 10E była jednym z dwóch pokazanych przez ARP E-Vehicles autobusów. Drugi to premierowy model 12E.

NesoBus - polski, 12 metrowy autobus wodorowy.

Akia Ultra LE8 pokazana na stoisku firmy Mercus. Akia Avesto to przedsiębiorstwo turecko-tadżyckie zajmujące się produkcją autobusów i trolejbusów. Seryjna produkcja modelu Ultra LE8 odbywa się w Tadżykistanie. 

Kolejny charakterystyczny i dość nietypowy pojazd pokazany na TransExpo 2022: K-Bus E-Solar City III. Produkt austriackiej firmy Kutsenits, który powstał w oparciu o Nissana e-NV 200. Autobus eksploatowany przez firmę Mikrus na terenie Rybnika. Tu jako ekspozycja spółki WOWO z Białegostoku.

W drugiej części relacji z TransExpo 2022 zaprezentuję ofertę tureckiego Karsana. Tu link do tego materiału.

Zapraszam do zapoznania się z taborem pokazanym w trakcie wcześniejszych edycji TransExpo:

Relacja z TransExpo 2018.

Relacja z TransExpo 2016.

Relacja z TransExpo 2010.

Kilka autobusów w Koźlu

 

Kiedy zbierałem materiał do wpisu o pociągu TLK „Sudety” w Kędzierzynie-Koźlu (tu link), krótki czas poświęciłem także tamtejszym autobusom. Przyznam, że ze względu na pandemię COVID-19 i okres świąteczno-noworoczny nie liczyłem na żaden pojazd obsługujący sąsiednie miejscowości.

Okazało się jednak, że mimo tego, komunikacja organizowana przez Starostwo Powiatowe w Kędzierzynie-Koźlu działa. Tu warto przypomnieć historię zmian, które ostatnio zaszły w Kędzierzynie-Koźlu. Od 1 lipca 2019 firma Arriva wycofała się z Opolszczyzny, a organizację lokalnego transportu, na mocy podpisanej ze starostwem umowy przejął przewoźnik o nazwie GTV Bus z miejscowości Ozimek. Firma wykorzystuje dawną bazę Arrivy (a wcześniej Veolii, Connexu i pierwotnie PKS-u) przy ul. 24 Kwietnia i część ex taboru tej firmy.

Wspomniany materiał zbierałem w poniedziałek, 28 grudnia 2020. Wówczas na około 20 – 30 minut trafiłem na pl. Raciborski, czyli w rejon dawnego dworca PKS. Wykonałem wtedy kilka prezentowanych poniżej zdjęć.

Na początek udokumentowałem pojazd, który podstawił się na stanowisko nr 4. Obsługiwał on kurs do miejscowości Polska Cerekiew na godzinę 9:10. Jego trasa przebiega przez Reńską Wieś (9:15), Długomiłowice (9:22), Naczysławki (9:26), Gierałtowice (9:29), Pawłowiczki (9:38), Ostrożnicę (9:43) i Ligotę Małą (9:48). Zgodnie z rozkładem jazdy koniec trasy powinien osiągnąć o godzinie 9:50. Kurs ten jest wykonywany od poniedziałku do piątku oprócz świąt.

Autobus ten to zabudowa powstała na bazie Mercedesa-Benza Sprintera. Jak podają różne źródła internetowe, jest to Koch Sprinter Niederflur. Produkt finalny niemieckiej firmy Karl Koch GmbH z siedzibą w Mudersbach koło Siegen. W roku 2004 przestała być ona samodzielna, udziały wykupił EvoBus, tworząc nową firmę: Mercedes-Benz Minibus GmbH z siedzibą w Dortmundzie. 

Omawiany pojazd to rocznik 2005. Firma GTV oznaczyła go numerem taborowym 17. Jego rejestracja to: OKR 35P6. Portal Bezpieczny Autobus podaje, że posiada on łącznie 33 miejsca, w tym 15 siedzących i 18 stojących.

Przed laty, gdy jeszcze istniał PKS Kędzierzyn-Koźle, relację do Polskiej Cerekwi obsługiwały przegubowce. Była to jednak inna trasa, przez Cisek i Zakrzów. Przykładowe zdjęcie Ikarusa IK160P w Polskiej Cerekwi pod tym linkiem.

Mercedes-Benz Sprinter #17 z firmy GTV Bus podstawiony jako kurs do miejscowości Polska Cerekiew. 28.12.2020.

Powyższy Mercedes #17 właśnie rozpoczął kurs do Polskiej Cerekwi. 

Na placu manewrowym zaparkowały jeszcze dwa inne minibusy GTV. Mercedes-Benz Sprinter i Citroën Jumper. Ten pierwszy to zabudowa wykonana przez polską firmę Mercus. Rocznik 2020. Numer taborowy 30, a rejestracja WPR 6430N. Po krótkim czasie podstawił się on na stanowisko nr 3 jako kurs do Branic na godzinę 9:15. Jest on wykonywany od poniedziałku do piątku oprócz świąt. Nie jedzie 24 i 31 grudnia.

Można powiedzieć, że poranna relacja do Branic jest historyczna. To pozostałość po PKS Kędzierzyn-Koźle. Niestety nie kojarzę, czy kurs ten zawsze odjeżdżał o tej porze, ale chyba tak. Na pewno w 1998 roku o 8:30 był autobus do Głubczyc, a do Branic jechał później, po nim, czyli może właśnie o 9:15. Pamiętam, bo wtedy podróżowałem w tej relacji i kurs do Branic był dla mnie zbyt późno, choć finalnie okazało się, że ma lepszy, krótszy czas przejazdu. 

Do roku 1998 i ówczesnej podróży autobusem PKS Kędzierzyn-Koźle oraz PKS Głubczyce powrócę w czasie późniejszym. Będzie to dość spory materiał, bo wykonałem wówczas dużo zdjęć. 

Wracam jednak do roku 2020. Do Sprintera ruszającego o 9:15 do Branic. Jego trasa wiedzie przez następujące miejscowości: Reńska Wieś (9:20), Pawłowiczki (9:34), Ucieszków (9:40), Głubczyce (kilka przystanków, ok. godz. 10:00), Bogdanowice (10:08), Włodzienin (10:17), Dzbańce (10:22), Posucice (10:29) i Michałkowice (10:32). Do celu podróży, czyli do Branic Sprinter powinien dotrzeć około 10:40. Odjazd powrotny do Kędzierzyna-Koźla rozkład jazdy przewiduje na godzinę 11:50, a przyjazd na przystanek końcowy na 13:15. 

Linia do Branic jest jedną z dłuższych tras obsługiwanych przez kozielski oddział GTV Bus (a może nawet jest najdłuższa?). Powód, dla którego to połączenie utrzymuje się od tylu lat to Specjalistyczny Szpital im. Ks. Biskupa Józefa Nathana w Branicach, do którego w ten sposób zostaje zapewniony dojazd z Kędzierzyna-Koźla.

Ustawiony na placu manewrowym Citroën Jumper nie miał widocznego numeru taborowego nadanego przez GTV Bus. Jego rejestracja to: OKR 46P6. Rocznik 2001.

O godzinie 9:18 podstawił się on na stanowisko czwarte, jako kurs do miejscowości Mechnica. W obowiązującym obecnie (od 1.01.2021) rozkładzie jazdy nie ma takiej relacji, ale jest wydłużona wersja, do położonej za Mechnicą Straduni. Odjazd o 9:20 i następnie przejazd przez miejscowości: Reńska Wieś (9:25), Większyce (9:29), Komorno (9:34), Poborszów (9:38) i w Mechnicy na 9:42. Następna miejscowość to Stradunia, do której obecnie dociera wydłużony kurs z 9:20.  Autobus ten kursuje od poniedziałku do piątku oprócz świąt. 

Na pustym placu manewrowym kozielskiego dworca autobusowego na rozpoczęcie kursów oczekują Mercedes-Benz Sprinter i Citroën Jumper z GTV Bus oddział Kędzierzyn-Koźle. 

Mercedes-Benz Sprinter o rejestracji WPR 6430N podstawiony jako kurs do Branic na godzinę 9:15. Przed laty z tych stanowisk odjeżdżały także przegubowce, np. do Polskiej Cerekwi.

Citroën Jumper podstawiony na kozielskim dworcu jako kurs do Mechnicy.

Większy tabor GTV Bus stał na terenie zajezdni. Kilka pojazdów udało mi się sfotografować z ulicy. Np. odkupionego z Arrivy, jeszcze w charakterystycznym biało-czerwonym malowaniu Veolii Autosana H9-21/A09 o rejestracji OKR 55P6. Dawny OK 34991. Rocznik 2006.

Warto jeszcze dodać, że to jeden z partii 30 Autosanów H9-21/A09, które w roku 2006 (po wznowieniu produkcji) wyprodukowano dla firmy Veolia. Były to ostatnie nowe „dziewiątki” opuszczające fabrykę w Sanoku.

Autosan H9-21/A09 o rejestracji OKR 55P6 zaparkowany na terenie zajezdni GTV Bus w Kędzierzynie-Koźlu. Obok Renault na francuskiej rejestracji. Przypuszczalnie ówczesny najnowszy nabytek GTV Bus.

Przy bramie wjazdowej na teren zajezdni stało kilka autobusów, ale niestety zasłaniały je osobówki. Jedyny dobrze widoczny pojazd to Setra S315 UL o rejestracji OKR 41P6. Rocznik 2000. Pojazd ten został sprowadzony z Niemiec, a jego historia nie jest związana z Arrivą.

Setra S315 UL jako pierwszy od lewej strony autobus. Niestety reszta została skutecznie zasłonięta. 

Na placu manewrowym kozielskiego dworca stały dwa autobusy innych przewoźników. PKS Głubczyce i PKS Strzelce Opolskie. Zaczynam od tego pierwszego, jak dla mnie najciekawszego ze sfotografowanych tego dnia.

To Mercedes-Benz O407 o rejestracji OGL FA29. Rocznik 1997. W Polsce dopiero od roku 2019, a wcześniej eksploatowany w Niemczech. Na tablicy kierunkowej miał jeszcze wcześniejszą relację: Prudnik – Kędzierzyn-Koźle przez Głogówek. Autobus najprawdopodobniej czekał na godzinę 10:30, aby rozpocząć realizację kursu do Głuchołaz przez Głogówek i Prudnik. Jest on obsługiwany od poniedziałku do piątku oprócz świąt, nie kursuje w dniach 24 i 31 grudnia oraz nie kursuje 2 maja, w piątek po Bożym Ciele oraz w dzień roboczy pomiędzy dniami wolnymi.

Warto jeszcze dodać, że w swojej flocie PKS Głubczyce ma kilkanaście egzemplarzy Mercedesów O407. W tym jeden z 1992 roku.

Piękny klasyk wciąż w ruchu. Mercedes-Benz O407 z PKS Głubczyce oczekuje na odjazd z dworca w Kędzierzynie-Koźlu.

Drugi autobus to SOR LC10,5 o rejestracji OST 67T8. Rocznik 2019. Fotografowałem go po godzinie 9:00. Z rozkładu jazdy wynika, że w trasę powrotną do Strzelec Opolskich wyruszy dopiero o 10:30. Kursy te są obsługiwane od poniedziałku do piątku oprócz świąt, nie jadą 2 maja i w piątek po Bożym Ciele oraz 24 i 31 grudnia.

SOR LC10,5 z PKS Strzelce Opolskie zaparkowany na dworcu autobusowym w Kędzierzynie-Koźlu.

Przy pl. Raciborskim znajdują się także dwa przystanki MZK Kędzierzyn-Koźle. Na tym w stronę Kędzierzyna udokumentowałem Solarisa Urbino 12 #169. To rocznik 2011. Autobus obsługiwał linię 1 do Zakładów Azotowych.

Numer 169 pierwotnie posiadał ostatni w Kędzierzynie-Koźlu miejski Jelcz PR-110. Jeden z czterech kupionych w roku 1991 Jelczy PR-110M. Były to pojazdy o numerach 169, 170, 171 i 172.

Solaris Urbino 12 #169 w trakcie wjazdu i postoju na przystanku przy pl. Raciborskim.

Przystanek MZK na pl. Raciborskim w stronę Kędzierzyna. Zamontowano na nim elektroniczny rozkład jazdy, podający najbliższe odjazdy. 

Jako linia nr 1 w przeciwnym kierunku jechał inny Solaris Urbino 12, #158. Rocznik 2008. Autobus w obecnym, dość oryginalnym malowaniu zakładowym przewoźnika.

Solaris Urbino 12 #158 jako linia 1 do pętli Koźle Stadion odjeżdża z pl. Raciborskiego. Na uwagę zasługują życzenia Wesołych Świąt wyświetlane w bocznej szybie. 

Bieżące odjazdy autobusów MZK Kędzierzyn-Koźle można sprawdzać na portalu KiedyPrzyjedzie.pl. Jeszcze niedawno dostępne były tam także połączenia GTV Bus.  Niestety 31 maja 2021 zakończyła się współpraca przewoźnika z portalem.

Jelcz PR-110U model

Seria modelarska „Kultowe Autobusy PRL-u” firmy De Agostini cieszy się bardzo dużą popularnością. Szczególnie wydania prezentujące polskie pojazdy sprzedają się wyjątkowo dobrze. W tym wpisie zajmę się wcześniejszą serią o nazwie „Kultowe Auta PRL-u”. W ramach numerów specjalnych ukazywały się modele większych pojazdów. Pisałem już o trolejbusie Vetra VBRh (tu link), a teraz zajmę się autobusem Jelcz PR-110U.

Przyznam, że miejska „peerka” to jeden z moich ulubionych autobusów, więc nie mogłem jej nie mieć w swojej kolekcji. Model ma klasyczne, biało-czerwone malowanie, jednak bez oznaczeń konkretnego przewoźnika. Łódzka rejestracja i grafiki wewnątrz dołączonej do autobusu broszurki wskazują, że pierwowzorem był pojazd MPK Łódź o numerze taborowym 2516.

Jaka jest jakość modelu? Osobiście jestem zadowolony, choć już dość szybko można dostrzec pewne niedoróbki. Mój egzemplarz ma np. nierównomiernie pomalowany boki – różna szerokość czerwonego pasa. Na forach modelarskich znalazłem informacje o niewłaściwych proporcjach dla skali 1:72. Tu jednak ponownie napiszę (jak w przypadku wspomnianego trolejbusu), że model ten kosztował tylko 34,90 zł, więc za tak niską kwotę i tak jego jakość jest właściwa. Zresztą oceńcie sami na podstawie poniższych zdjęć.

Wydania specjalne „Kultowych Aut PRL-u” musiały cieszyć się dużą popularnością, skoro De Agostini zdecydowało się wypuścić całą kolekcję poświęconą autobusom. Co ciekawe, Jelcz PR-110U powrócił w tej nowej serii wydawniczej. Był jednak cały żółty, jak np. w MZK Koszalin, czy MPK Nowy Sącz.

Tak prezentuje się opisywany model Jelcza PR-110U.

Detale modelu kultowego autobusu.

Wydawnictwo De Agostini do każdego modelu dołącza broszurkę prezentującą dany pojazd. Tu „Kultowe Auta PRL-u” - wydanie specjalne dotyczące omawianego Jelcza. Model PR-110U ukazał się również w obecnie wydawanych „Kultowych Autobusach PRL-u”. Papierowa wkładka do żółtego modelu nie była powieleniem wcześniejszej treści.

Inny z numerów specjalnych serii „Kultowe Auta PRL-u” zawierał „ogórka”, czyli Jelcza 272 MEX. Będzie on bohaterem kolejnego wpisu prezentującego produkty firmy De Agostini. 

Jelcze PR-110U były produkowane w latach 1975 – 1983. Wówczas wygasła licencja Berlieta, a model ten został zastąpiony przez PR-110M, który opuszczał bramy jelczańskiej fabryki aż do 1992 roku. W Blogu Transportowym materiały poświęcone różnym wersjom Jelcza PR-110 znajdziecie pod tym tagiem.