TCDD, pociągiem z Çamlıka do Selçuku (3)

 

Ostatnio pisałem o składzie towarowym przejeżdżającym przez Selçuk (tu link). Udokumentowaliśmy go czekając na pociąg nr 32705 w relacji İzmir (Basmane) – Denizli. Planowy przyjazd o godzinie 12:08. 

Osobówka była opóźniona. Pewnie właśnie dlatego wcześniej puszczono towarowy. Niestety w Selçuku nie zapowiada się pociągów (nie ma też żadnych tablic informacyjnych), więc nie wiedzieliśmy, ile jeszcze pozostało czekania na tym dość męczącym upale.

Natomiast grupka kilkunastu osób stojących bezpośrednio przy budynku stacyjnym o czasie przyjazdu została poinformowana przez pracownika TCDD (chyba dyżurny ruchu) osobiście, jak wcześniej my w Çamlıku. Zatem taka forma informacji pasażerskiej była tu standardem. 

Postanowiłem dowiedzieć się, kiedy pociąg 32705 przyjedzie, bo jeżeli miałoby to nastąpić dopiero za 20 minut lub później, to zrezygnowalibyśmy z czekania. Pracownik kolei siedzący w budynku stacyjnym nie odpowiedział mi, ale zawołał inną osobę (umundurowaną). Mężczyzna ten wyjaśnił mi, że pociąg przyjedzie już za 5 minut, a następnie zaczęły się dodatkowe uprzejmości – życzył mi miłego dnia i szczęśliwej podróży.

Spalinowy zespół trakcyjny Anadolu obsługujący pociąg do Denizli na stację wjechał około godziny 12:20. Był to czteroczłonowy pojazd o oznaczeniu MT 15451. Wysoki numer kolejny (51) wskazywał, że to jeden z najnowszych szt.

TÜVASAŞ Anadolu nr MT 15451 jako pociąg nr 32705 wjeżdża na stację Selçuk. 5.08.2021.

MT 15451 do Denizli w trakcie wymiany pasażerów na stacji Selçuk. 5.08.2021.

Zbliżenia na detale Anadolu MT 15451.

Wymiana pasażerów zakończona. Opóźniony pociąg nr 32705 w relacji İzmir (Basmane) – Denizli gotowy do odjazdu. Po prawej stronie widoczny Hyundai Rotem o oznaczeniu E22125 obsługujący İZBAN. Po lewej przejście podziemne na peron nr 2, z którego korzysta wyłącznie İZBAN.

TÜVASAŞ Anadolu MT 15451 odjeżdża ze stacji Selçuk. Najbliższy postój w Çamlıku.

Tak zakończyliśmy dokumentowanie taboru tureckich kolei TCDD. Pierwotnie w planach miałem jeszcze obejrzenie ustawionego za dworcem parowozu, ale mega upał i nasze zmęczenie skutecznie zniechęciły nas do tego punktu programu. Tym bardziej, że parowozów tego dnia mieliśmy wręcz nadmiar (po wizycie w muzeum w Çamlıku).    

Maszynę tę udokumentowała firma Google. Jest widoczna na zdjęciach z usługi Street View. To lokomotywa o oznaczeniu 34054. Rocznik 1930, producent NOHAB ze Szwecji. Ponieważ identyczny parowóz (o numerze 34056) jest eksponatem muzeum w Çamlıku, więcej informacji o tych maszynach podam w oddzielnym, dedykowanym wpisie (w jednej z kolejnych części relacji z Çamlıka).

Parowóz pomnik TCDD 34054 (NOHAB) na stacji Selçuk. Obok żuraw wodny. Na kabinie tureckie symbole narodowe i podobizna Mustafa Kemala Atatürka. Sierpień 2020. Źródło: Google Street View.

Na zakończenie materiału o podróży pociągiem TCDD z Çamlıka do Selçuku zapraszam do obejrzenia nagranego wówczas filmu. 

Zaczyna się on na stacji Çamlık, na którą właśnie wjeżdża TÜVASAŞ Anadolu nr MT 15410 jako pociąg nr 32706 w relacji Denizli - İzmir (Basmane). To nim dojechaliśmy do Selçuku, gdzie udokumentowałem odjazd tego pojazdu.

Dalsza część filmu to przejazd pociągu towarowego prowadzonego lokomotywą TÜLOMSAŞ DE 33 067. Potem zobaczycie prezentowane w tym wpisie Anadolu nr MT 15451 jako pociąg nr 32705 w relacji İzmir (Basmane) - Denizli. Zespół trakcyjny udokumentowałem w trakcie wjazdu i odjazdu ze stacji Selçuk.

W najbliższym czasie zamieszczę wpis dotyczący stacji İzmir (Basmane). Stopniowo będę także kontynuował prezentację ekspozycji muzeum z Çamlıka (tu link).

Pierwsza część materiału o podróży pociągiem TCDD na odcinku Çamlık – Selçuk.

TOMA – turecka armatka wodna

 

W Blogu Transportowym stopniowo zamieszczam materiały dotyczące mojego pobytu w tureckiej miejscowości Kuşadası i jej okolicy (np. tutaj) w sierpniu 2021. Teraz zajmę się pojazdem, który udało mi się udokumentować już w trakcie powrotu do Polski. Z autobusu, w drodze na izmirskie lotnisko. To dość charakterystyczna ciężarówka.

Przy płocie portu lotniczego stała policyjna armatka wodna TOMA. Dokładnie egzemplarz o oznaczeniu T25. Obok tego specjalistycznego pojazdu ustawiono betonowe zapory. Najprawdopodobniej to stałe miejsce postoju takiego sprzętu – kiedy tydzień wcześniej przyjechaliśmy do Izmiru, TOMA też tam stała.

Nazwa TOMA jest skrótowcem od Toplumsal Olaylara Müdahale Aracı, czyli tłumacząc pojazd do interwencji w przypadku incydentów społecznych. Nie jest to nazwa marki lub modelu pojazdu. TOMA znajduje się w ofercie różnych producentów.

Opisywana TOMA nr 25 to produkt firmy BMC. Jej główna oferta to autobusy i ciężarówki. Działa także w branży zabudów specjalnych (np. omawiane armatki wodne) i w przemyśle zbrojeniowym (np. czołgi i pojazdy opancerzone). 

BMC TOMA nr T25 odstawiona przy izmirskim lotnisku. 10.08.2021.

Policyjna TOMA została ustawiona za betonowymi zaporami. W ten sposób wyznaczono jej stałe miejsce postoju, pomiędzy ogrodzeniem lotniska, a prowadzącą na jego teren drogą. 10.08.2021.

 Bezpośrednio przed armatką wodną BMC TOMA zaparkował autobus Isuzu Novo Lux. Ciekawe, czy ma on jakiś związek z policją?

Armatki wodne TOMA mogą być różnie konfigurowane – wybór podwozi i wielkości nadwozi. Standardowo wyposażane są w oddzielne zbiorniki na wodę, gaz, barwnik i środek pianotwórczy. Są opancerzone, a działko sterowane jest komputerowo. 

Oprócz BMC, pojazdy TOMA znajdują się w aktualnej ofercie innych tureckich firm. Są to Katmerciler (specjalizuje się w wytwarzaniu pojazdów wojskowych i specjalnych oraz wykonuje różne zabudowy, np. strażackie), Nurol Makina (zajmująca się produkcją pojazdów wojskowych) i Moğol Makina (zabudowy specjalne, np. komunalne).

Armatki wodne to bez wątpienia pojazdy budzące kontrowersje. Ich podstawowe zadanie to wszakże tłumienie protestów. Niekiedy jednak znajdują inne zastosowanie. Ponieważ TOMA ma możliwość poboru wody z różnych źródeł, np. ze zbiorników wodnych, pojazdy te wzięły udział w akcji gaśniczej w trakcie pożarów lasów, z którymi Turcja zmagała się w sierpniu 2021. Wykorzystano je np. w rejonie Bodrum. Jeden z takich pojazdów wówczas spłonął (w trakcie obrony przed ogniem elektrowni w Kemerköy).

Katmerciler TOMA w nietypowym zadaniu dla armatki wodnej - gaszenie pożaru lasu. Rejon miejscowości Bodrum. Źródło: YouTube, kanał  Haberso Official. Tu link do filmu.

Tureckie pojazdy TOMA są sprzedawane także do innych krajów (np. Brazylia, Libia, Kuwejt, Gruzja).

Jak podaje producent, BMC TOMA może pracować w zakresie temperatur od -32 do +49 stopni Celsjusza. Ma zasięg do 750 km, a maksymalna prędkość to 90 km/h. Jest przystosowana do przewozu 3 osób obsługi (wraz z kierowcą).

Nowe filmy – listopad 2021

Filmowy kanał Bloga Transportowego na YouTube w listopadzie 2021 wzbogacił się o dwa nowe nagrania. Kolejowe i tramwajowe.

To pierwsze powstało 5 sierpnia 2021 w Turcji. Przedstawia pociągi pasażerskie na stacjach Çamlık i Selçuk (spalinowe zespoły trakcyjne Anadolu) oraz przejazd składu towarowego (prowadzi go lokomotywa spalinowa TÜLOMSAŞ kolei TCDD o numerze DE 33 067). 

Film ten jest uzupełnieniem materiału o przejeździe pociągiem TCDD, o którym pisałem tutaj.

Drugi z filmów powstał 1 listopada 2021 w Krakowie. Prezentuje tramwaje na ul. Rakowickiej. Oprócz stałej linii nr 2 przejeżdżają przez nią trasy dodatkowe uruchomione celem obsługi krakowskich cmentarzy.

Prezentowany tabor to Bombardiery NGT8 i NGT6, Stadler Tango i PESA 2014N. Na nagraniu zobaczycie również starsze wagony, czyli zmodernizowany Duewag GT8S, EU8N oraz trójwagonowy Konstal 105Na.

Do tematu krakowskich tramwajów na liniach dodatkowych powrócę za jakiś czas.

TCDD, pociągiem z Çamlıka do Selçuku (2)

 

Wracam do rozpoczętego tutaj tematu podróży pociągiem TCDD z Çamlıka do Selçuku. 

Na stacji Selçuk znajduje się (a w zasadzie kończy) doprowadzona kilka lat temu od strony Izmiru trakcja elektryczna. Korzysta z niej İZBAN, czyli system kolei podmiejskiej miasta Izmir i jego obszaru metropolitalnego. Elektryczne zespoły trakcyjne mają oddzielny peron, na który dostępu bronią bramki (jest on także ogrodzony), więc niestety nie udało mi się sfotografować podstawionego pociągu. Był to trójczłonowy przedstawiciel serii E22100, dokładnie E22125. Producent Hyundai Rotem. İZBAN eksploatuje łącznie 40 takich ezt.

Pociągi İZBAN do Selçuku przyjeżdżają (i odjeżdżają z niego) z częstotliwością co około godzinę i 20 minut, bez względu na dzień tygodnia. Trzy stacje dalej, od Tepeköy, częstotliwość pociągów wzrasta już do 24 minut.

Stacja Selçuk. İZBAN zajmuje peron drugi. Na fotografiach widoczny Hyundai Rotem o oznaczeniu E22125. Niestety płot i słupy nie pozwoliły mi na wykonanie zdjęć prezentujących pojazd bez zasłaniających go elementów infrastruktury. Wejście na peron kolei miejskiej tylko z biletami. Na końcu ogólnodostepnego peronu pierwszego wygrodzenie kończy się i można sfotografować ezt w ruchu. Ogromny upał, zmęczenie i dość napięty plan zwiedzania spowodowały, że nawet nie planowałem czekania na jadącego E22. 5.08.2021.

Pociągi tureckich kolei TCDD na stacji Selçuk korzystają z peronu pierwszego. Przyległy do niego tor jest zelektryfikowany, ale tabor elektryczny po nim nie jeździ. To stacja przelotowa, a dalszy odcinek (kierunek Çamlık) nie jest zelektryfikowany.

Przy peronie znajduje się klimatyczny, stary i wciąż czynny budynek dworcowy. Są w nim między innymi kasa i pomieszczenia służbowe, np. dyżurnego ruchu. Tuż przy wyjściu ze stacji jest jedna z turystycznych atrakcji miejscowości Selçuk. Dobrze zachowany bizantyjski akwedukt.

Przy peronie pierwszym ustawiono także parowóz – pomnik. Niestety zmęczenie i ponad 40 stopniowy upał sprawiły, że nie poszliśmy go oglądać i fotografować.

Stacja Selçuk. Widok na budynek dworcowy. Zaparkował przed nim ciągnik Massey Ferguson 240 (jego licencyjny producent to turecki Uzel). Takie pojazdy przemieszczają się po tej miejscowości dość intensywnie, ze względu na rolniczy charakter tego regionu. 5.08.2021.

Elementy budynku dworcowego stacji Selçuk. Tabliczka przy wejściu do biura dyżurnego ruchu, a pod nią najprawdopodobniej kilometraż linii (na dole) i wysokość nad poziomem morza (tureckie słowo „rakim” oznacza wysokość). Jest także charakterystyczny zegar dworcowy TCDD, ale nowszy niż na stacji Çamlık (tamten to produkt słynnej niemieckiej firmy Junghans). 5.08.2021. 

Bizantyjski akwedukt przy stacji Selçuk. To tylko jedna z kilku atrakcji turystycznych tej miejscowości. Największa to ruiny znanego z Biblii miasta Efez.

Jak wygląda ruch pociągów pasażerskich TCDD na stacji Selçuk? Każdego dnia (bez względu na jego rodzaj) przejeżdża ich tam dwanaście. Rozkładowo mają od minuty do kilku minut postoju. 

Jako pierwszy, 39 minut po północy przyjeżdża pociąg nr 32015 GÖLLER EKSPRESİ (tłumacząc: Ekspres Jeziorny). Jego relacja to İzmir (Basmane), skąd wyrusza o godzinie 23:05 – Isparta (przyjazd o 7:24), przez (między innymi) Aydın (1:44/46), Nazilli (2:36/38), Denizli (3:54/4:09), Dazkırı (5:24/25) i Gümüşgün (6:57/59). 

Drugi pociąg pasażerski w Selçuku to GÖLLER EKSPRESİ w przeciwnej relacji, czyli nr 72016 z Isparty (22:30), który planowo przyjeżdża o godzinie 5:15. Dwie minuty później rusza w kierunku stacji końcowej İzmir (Basmane), gdzie powinien dotrzeć na 6:44. W rozkładzie jazdy pociągów GÖLLER EKSPRESİ wymieniana jest także leżąca w pobliżu Isparty miejscowość Burdur. Wprawdzie jest tam linia kolejowa, ale użytkuje się ją tylko w ruchu towarowym. Pasażerowie „Jeziornego Ekspresu” przewożeni są komunikacją autobusową z Burdur do Gümüşgün, gdzie przesiadają się na pociąg. Tak samo w relacji powrotnej. Pasażerski ruch kolejowy w Isparcie ogranicza się tylko do jednej pary pociągów GÖLLER EKSPRESİ.

Kolejne pociągi pasażerskie TCDD przejeżdżające przez Selçuk to (wypisałem tylko wybrane stacje pośrednie):

- nr 32701 w relacji İzmir (Basmane) [7:10] – Gaziemir (7:27/28) – Menderes (7:38/39) – Selçuk (8:34/35) – Çamlık (8:47/49) – Aydın (9:38/40) – Nazilli (10:31/33) – Sarayköy (11:21/23) – Denizli (11:53).

- nr 32704 w relacji Denizli (5:45) – Sarayköy (6:14/15) – Nazilli (7:04/06) – Aydın (7:56/58) – Çamlık (8:46/48) - Selçuk (9:00/01) – Menderes (9:53/54) – Gaziemir (10:03/04) - İzmir (Basmane) na 10:21. Pociągi nr 32701 i 32704 krzyżują się w Çamlıku. Układ torowy stacji Selçuk na to nie pozwala.

- nr 32706 w relacji Denizli (8:30) – Sarayköy (9:02/03) – Nazilli (9:53/55) – Aydın (10:44/46) – Çamlık (11:34/35) - Selçuk (11:47/48) – Menderes (12:40/41) – Gaziemir (12:51/52) - İzmir (Basmane) na 13:09. To nim dotarliśmy do Selçuku.

- nr 32705  w relacji İzmir (Basmane) [10:45] – Gaziemir (11:03/04) – Menderes (11:14/15) – Selçuk (12:08/09) – Çamlık (12:22/23) – Aydın (13:13/15) – Nazilli (14:06/08) – Sarayköy (14:57/59) – Denizli (15:26).

- nr 32707 w relacji İzmir (Basmane) [12:30] – Gaziemir (12:49/50) – Menderes (13:00/01) – Selçuk (13:52/53) – Çamlık (14:06/08) – Aydın (14:58/15:00) – Nazilli (15:51/53) – Sarayköy (16:42/43) – Denizli (17:14).

- nr 32708 w relacji Denizli (10:45) – Sarayköy (11:20/22) – Nazilli (12:21/23) – Aydın (13:14/16) – Çamlık (14:05/07) - Selçuk (14:19/20) – Menderes (15:17/18) – Gaziemir (15:27/28) - İzmir (Basmane) na 15:45. Pociągi nr 32707 i 32708 krzyżują się w Çamlıku.

- nr 32710 w relacji Denizli (12:20) – Sarayköy (12:50/52) – Nazilli (13:41/43) – Aydın (14:35/37) – Çamlık (15:25/28) - Selçuk (15:40/41) – Menderes (16:32/33) – Gaziemir (16:42/43) - İzmir (Basmane) na 16:58.

- nr 32739 w relacji İzmir (Basmane) [15:10] – Gaziemir (15:26/27) – Menderes (15:38/39) – Selçuk (16:36/37) – Çamlık (16:49/50) – Aydın (17:40). To najkrótsza relacja pociągu pasażerskiego TCDD przejeżdżającego przez Selçuk i Çamlık. Co ciekawe, nie ma wersji powrotnej z Aydın do Izmiru. Najprawdopodobniej pociąg ten w Aydın przechodzi na 32746 do Söke. Odjazd ze stacji początkowej o 18:10 i koniec biegu o 19:08. Söke to kolejna miejscowość w pobliżu nadmorskiego kurortu Kuşadası, do której można dotrzeć koleją. Na tym odcinku oferta jest jednak bardzo skromna. Tylko dwie pary pociągów. Pojazd obsługujący pociąg nr 32746 nocuje w Söke i następnego dnia o 6:35 rusza jako nr 32743 do Denizli (przyjazd 10:01).

- nr 32711 w relacji İzmir (Basmane) [16:45] – Gaziemir (17:02/03) – Menderes (17:14/15) – Selçuk (18:07/09) – Çamlık (18:22/23) – Aydın (19:10/12) – Nazilli (20:01/03) – Sarayköy (20:51/52) – Denizli (21:22).

- nr 32714 w relacji Denizli (16:45) – Sarayköy (17:17/18) – Nazilli (18:11/13) – Aydın (19:11/13) – Çamlık (20:02/04) - Selçuk (20:16/18) – Menderes (21:18/19) – Gaziemir (21:28/29) - İzmir (Basmane) na 21:46.

Wypisane powyżej pociągi przewoźnika TCDD obsługiwane są wyłącznie przez spalinowe zespoły trakcyjne Anadolu. To nazwa handlowa szt serii MT 15000, MT 30000 i MT 15400. Anadolu nadal znajduje się w ofercie firmy TÜVASAŞ. 

Przykładowy TÜVASAŞ Anadolu. Pojazd o oznaczeniu MT 15410 na stacji Selçuk jako pociąg nr 32706 w relacji Denizli - İzmir (Basmane). 5.08.2021. Po lewej widać koniec ogrodzenia wydzielającego peron nr 2 obsługiwany przez İZBAN, o którym pisałem powyżej.

Na stronie internetowej producenta można przeczytać, że podstawowa konfiguracja Anadolu to trzy człony. Dostępne są także zestawienia czteroczłonowe (i takie są najpopularniejsze w Turcji - przyznam, że innych nie widziałem), pięcio i tak wzwyż aż do ośmioczłonowej jednostki. Anadolu mogą być sprzęgane w pary.

TÜVASAŞ wraz z firmami TÜLOMSAŞ i TÜDEMSAŞ to obecnie część utworzonej w 2020 roku przy Ministerstwie Transportu i Infrastruktury firmy TÜRASAŞ. Scaliła ona zadania wykonywane przez te oddzielne podmioty, oferując tabor kolejowy (lokomotywy, wagony i zespoły trakcyjne) oraz wykonując jego remonty.

Wracam jednak do stacji Selçuk. Po odjeździe wiozącego nas MT 15410 postanowiliśmy poczekać około 20 minut na pociąg nr 32705 z Izmiru do Denizli. Wtedy w dali dostrzegłem, że coś zbliża się do stacji. Super. 

İZBAN to nie był, na pasażerski nr 32705 zbyt wcześnie, zatem to towarowy. Rewelacja, bo trafić tak przypadkowo na towarowy nie było łatwo. Jechał on od strony Izmiru.

Prowadziła go lokomotywa spalinowa DE 33 067. Produkt firmy TÜLOMSAŞ. Nie jest to jednak pojazd zaprojektowany w kraju Atatürka, lecz licencyjna amerykańska lokomotywa EMD GT26CW-2. General Motors stworzył ją z przeznaczeniem dla kolei zagranicznych, w grupie których oprócz Turcji znalazły się Iran, Izrael, Maroko, Pakistan, Peru, Korea Południowa i Jugosławia. Przedstawiciele tureckiej serii DE 33000 to stosunkowo nowe lokomotywy, bo produkowane w latach 2003 – 2010. Łącznie powstało 88 egzemplarzy o oznaczeniach od DE 33 001 do DE 33 089. Najnowsze różnią się od początkowych – wprowadzano różne unowocześnienia, bo EMD GT26CW-2 to konstrukcja datowana na 1972 rok. Co ciekawe, wszystkie lokomotywy serii DE 33000 otrzymały podwójne sprzęgi: śrubowy i samoczynny (typu SA-3, tzw. radziecki). Ten drugi jest wykorzystywany np. do obsługi pociągów blokowych (relacje Chiny – Turcja, Kazachstan – Turcja).

Pierwsze sześć egzemplarzy DE 33 pomalowano na czerwono. Pozostałe były w barwach, które prezentuje poniższa lokomotywa nr 67. Prowadziła ona skład platform, na których ustawiono kontenery – cysterny firmy Oraysan Lojistik. 

TÜLOMSAŞ kolei TCDD o numerze DE 33 067 ze składem towarowym przejeżdża przez stację Selçuk. 5.08.2021.

Jednolity skład towarowy prowadzony przez lokomotywę TCDD DE 33 067. Platformy z kontenerami cysternami z firmy Oraysan Lojistik.

Po przejeździe towarowego w ponad 40 stopniowym upale czekaliśmy jeszcze na osobówkę z Izmiru. Będzie ona bohaterką ostatniej już części tego materiału. Tu link.