Na stacji Kędzierzyn-Koźle (4.02.2023)

 

W Blogu Transportowym co jakiś czas zamieszczam fotorelacje ze stacji kolejowej Oświęcim (tu przykładowy link). Teraz dla odmiany zapraszam na dworzec w Kędzierzynie-Koźlu. Takie wejście na chwilę, aby zobaczyć, czy jest coś ciekawego.

To była sobota, 4 luty 2023. Kiedy przechodziłem tunelem pod peronami, właśnie na ostatni z nich (nr 4) wjechał pociąg regio nr 64208/9 w relacji Wrocław Główny (12:05) – Brzeg (12:40/41) – Opole Główne (13:14/16) – Kędzierzyn-Koźle (13:56/57) – Nędza (14:20) – Racibórz (14:30). Przyjechało nim dość sporo osób, które skutecznie utrudniły mi wejście na peron. A na nim stał podstawiony moim zdaniem bardzo ciekawy pojazd.

To EN71-010 z roku 1976, czyli jednostka już blisko 50-letnia. Według dostępnych w Internecie źródeł, do wrocławskiego zakładu Polregio przydzielono ją dopiero w 2021 roku. Wcześniej obsługiwała relacje w Małopolsce, szczególnie w górskie rejony, bo wszakże ezt serii EN71 zostały zaprojektowane dla połączeń z Krakowa do Zakopanego.

Ogrom pasażerów blokujących schody i tylko minutowy postój w Kędzierzynie sprawiły, że nie udało mi się wykonać zaplanowanych zdjęć portretowych w peronie. Na szczęście jednak choć coś zrobiłem. Szkoda tylko, że ten piękny pojazd padł ofiarą graficiarzy. Okropne bazgroły pokrywały większą jego część. Niestety takie dewastacje kursującego po Opolszczyźnie taboru są bardzo częste. Przypomina mi to lata 90-te ubiegłego wieku, gdy bohomazy były nieodzownym (choć niechcianym) elementem polskiej kolei.

EN71-010 przy peronie czwartym stacji Kędzierzyn-Koźle. Niestety barwy Polregio w większości pokrywa graffiti. 4.02.2023.

EN71-010 odjeżdża do Raciborza. Z tej perspektywy bohomazów na szczęście aż tak nie widać. W dali po lewej charakterystyczna, ciekawa architektonicznie nastawnia KKA. 4.02.2023.

Przy peronie drugim stał inny starszy wiekiem pojazd z Polregio. To EN57-2063. Rocznik 1983, pierwotnie jako EN57-1518 ze Szczecina. W roku 2007 jednostka przeszła modernizację do standardu SPOT, stając się obecnym EN57-2063. Pierwotny przydział to województwo śląskie, następnie Łódź i finalnie w roku 2020 Opole.

Ezt udokumentowałem jako pociąg regio nr 94922 w relacji Kędzierzyn-Koźle (14:20) – Taciszów (14:41) – Gliwice (14:58). Ta jednostka również została „posprejowana”. 

EN57-2063 jako pociąg regio do Gliwic. 4.02.2023.

Przy pięknej i wyremontowanej nastawni bramowej KKA ustawiła się czarna „Ludmiła”. Niestety przysłonięta słupami.    

To lokomotywa o oznaczeniu BR232-253. Rocznik 1975. Pierwotnie na stanie wschodnioniemieckich kolei Deutsche Reichsbahn (DR), a po zjednoczeniu Deutsche Bahn (DB). Obecnie własność firmy Cargounit z Wrocławia, która specjalizuje się w wynajmie lokomotyw. Jak podano na stronie internetowej tej spółki, jest ich całkiem sporo, bo aż 183, w tym 100 elektrowozów. Na wynajem przeznaczone są także cztery ezt. 

Takich obiektów w Polsce nie ma zbyt wiele, a niektóre z istniejących są zagrożone likwidacją, np. w Pyskowicach. Temu na szczęście nic nie grozi, a nawet przeprowadzono remont. Nastawnia bramowa KKA na stacji Kędzierzyn-Koźle. Za nią ukrywa się czarna lokomotywa BR232-253 z firmy Cargounit. 4.02.2023.

Lokomotywę BR232-253 niestety przysłaniały liczne słupy.

Na wysokości „Ludmiły” do zdjęć pozowała inna czarna lokomotywa. To pełniący funkcję pomnika parowóz Ty2-2118, o którym pisałem tutaj.

Parowóz Ty2-2118 jako pomnik przy stacji Kędzierzyn-Koźle. Rocznik 1943. 4.02.2023.

Więcej pojazdów kolejowych nie było. Panujący chłód nie zachęcił mnie do czekania na przyjazd kolejnych.

Na stacji Oświęcim, 23.03.2019 (2)

Link do części pierwszej.

Kiedy wówczas dotarłem na stację Oświęcim, właśnie na peron trzeci podstawiał się pociąg nr 43416 relacji Oświęcim (13:41) – Trzebinia (14:22/28) – Kraków Główny (15:20). Jego obsługę zapewniało zmodernizowane EN57-2039 z Przewozów Regionalnych w barwach Polregio. Rocznik 1978. Pierwotnie jako EN57-1263, a w roku 2006 modernizacja i zmiana oznaczenia.

EN57-2039 wjeżdża w perony stacji Oświęcim. Jednostka była odstawiona od strony Czechowic-Dziedzic. 23.03.2019.

EN57-2039 już podstawione przy peronie trzecim jako Polregio do Krakowa Głównego.

Widok na EN57-2039 w szerszej perspektywie, czyli z placem budowy po prawej stronie.

Po krótkim czasie nadjechał pierwszy skład towarowy. Różne talboty, głównie czerwone niemieckich kolei DB. W stronę Czechowic-Dziedzic prowadziła go spalinowa lokomotywa Class66  nr 66173 z DB Cargo Polska. Rocznik 1999. Maszyna pierwotnie eksploatowana w Wielkiej Brytanii przez przewoźnika EWS Railways (English, Welsh and Scottish Railway Ltd), od 2009 roku pod nazwą DB Schenker Rail United Kingdom. W roku 2011 sprowadzona do Polski.

Przyznam, że spotkanie z tą brytyjską lokomotywą było dla mnie bardzo miłą niespodzianką, bo nie widuję takich pojazdów zbyt często.

EMD JT42CWRM, czyli Class66 o numerze 66173 prowadzi pociąg DB Cargo Polska. 23.03.2019.

Różne talboty w składzie prowadzonym przez Class66 o numerze 66173. Przeważają czerwone kolei DB, a oprócz nich pojawia się także tabor innych firm, np. Protor (świadczy między innymi usługi wynajmu wagonów do przewozu węgla i materiałów sypkich).

Potem przyjechała (także zmierzająca w stronę Czechowic-Dziedzic) malowana klasycznie SM42-633. Rocznik 1973. Pierwotnie w PKP (potem PKP Cargo), a od roku 2015 u przewoźników prywatnych (P.H.U.Lokomotiv, a później Industrial Division). Obecnie jeżdżąca dla PPM-T w Gdańsku (Pomorskie Przedsiębiorstwo Mechaniczno–Torowe) – wynajem od Industrial Division (za Forumkolejowe.pl).

„Stonka” prowadziła maszynę torową Plasser & Theurer DGS 62 N (nr 9226 293-3). To dynamiczny stabilizator toru. Jest on wykorzystywany po zakończeniu prac przez podbijarkę torową.

Na kilka minut SM42 zatrzymała się pomiędzy peronami stacji Oświęcim, czekając na wolną drogę.

SM42-633 z maszyną torową Plasser & Theurer DGS 62 N (nr 9226 293-3) na stacji Oświęcim.

Przed odjazdem EN57-2039 na peron drugi wjechało EN71-012 jako pociąg Polregio 44556 z Czechowic-Dziedzic (12:52) do Oświęcimia (13:36). Rocznik 1976.

Na wyświetlaczach jednostki już po chwili pojawiła się nowa relacja: Trzebinia. EN71-012 odjedzie tam dopiero za kilka godzin. Będzie to pociąg nr 43432 relacji Oświęcim (18:25) – Trzebinia (19:12).

EN71-012 już jako pociąg do Trzebini.

EN71-012 z widokiem na plac budowy. 

Niespodziewanie na peron trzeci wjechały dwie błyszczące świeżą farbą (malowanie Polregio) jednostki serii EN57. Niestety nie zwróciłem uwagi, skąd nadjechały. Najprawdopodobniej od strony Katowic. Na wyświetlaczach miały wypisany kierunek: Sucha Beskidzka. Zatrzymały się na krótko i odjechały. Nie wiozły pasażerów. Był to jakiś przejazd służbowy – podsył taboru. Dokładnie to EN57-1292 i EN57-1328. Oba ezt z 1979 roku.

EN57-1292 i EN57-1328 przy peronie trzecim stacji Oświęcim. Screeny z poniższego filmu.

Kiedy niespodziewane EN57 odjechały, przez stację przejechał (w stronę Czechowic-Dziedzic) niebieski ET41-021 ze składem talbotów. Rocznik 1978. Co ciekawe, w trakcie mojego ostatniego pobytu w Oświęcimiu ta maszyna również została udokumentowana. Wówczas jednak jechała w przeciwnym kierunku i prowadziła zwykłe węglarki.

Pociąg PKP Cargo: ET41-021 z talbotami.

Przykładowe talboty (różnych serii) ze składu prowadzonego przez ET41-021. 

Teraz zapraszam do obejrzenia pierwszej części nagranego wówczas filmu. Zobaczycie na nim opisane powyżej: Class66  nr 66173 z talbotami; SM42-633 z maszyną torową Plasser & Theurer DGS 62 N (nr 9226 293-3); EN57-1292 i EN57-1328 oraz ET41-021.

23 marca 2019 ruch pociągów na stacji Oświęcim był naprawdę spory. Może trwał wówczas jakiś objazd? Nie wiem. Faktem jest, że zebrałem wtedy bardzo dużo materiału, którego dalszy ciąg zaprezentuję w jednym z kolejnych wpisów. Tu link do niego.

Rozbiórka dworca w Oświęcimiu

W Oświęcimiu trwa rozbiórka budynku dworca kolejowego przy ul. Powstańców Śląskich. Stopniowo znika bryła, która w latach 60-tych ubiegłego wieku była idealnym przykładem nowoczesnej architektury kolejowej. W miejscu tym do końca roku 2019 ma powstać nowy, lecz mniejszy dworzec. Obok, tam gdzie wcześniej funkcjonował wyburzony już jakiś czas temu hotel Glob, będzie wybudowany parking w systemie „park and ride”. Jeżeli dodamy do tego planowany remont linii Oświęcim – Trzebinia, jest szansa na znaczny wzrost osób korzystających z kolei w tym rejonie i dalej po trasie pociągu.

Osobiście przyglądałem się postępowi prac w czwartek, 27 grudnia 2018. Niestety pogoda była wówczas wyjątkowo okropna. Niebo całkowicie zachmurzone i częsty opad deszczu, który w połączeniu z wiatrem skutecznie utrudniał fotografowanie. Mimo tego udało mi się wykonać mały, prezentowany poniżej fotoreportaż.

Przy peronie pierwszym stoi wyjątkowy ezt - numer jeden. Dokładnie EN71-001 w barwach marki Polregio. To pociąg regio nr 43410/1 relacji Oświęcim (9:41) - Trzebinia (10:20) - Kraków Główny (11:45). Po prawej wygrodzenie placu budowy.

EN71-001 z widokiem na fragment placu budowy - gruzowisko będące pozostałością dawnego dworca. Jednostka to rocznik 1976.

Powyższa lokalizacja kilka lat wcześniej. Dokładnie 14.01.2015. Na fotografii EN71-010 (rocznik 1976) jako regio nr 34408/9 relacji Tarnów - Kraków Główny - Trzebinia - Oświęcim. Pociąg właśnie skończył bieg. W miejscu obecnego placu budowy widać zadaszenie. Warto także zwrócić uwagę na drugi plan po lewej stronie. Stoją na nim szare talboty. Na współczesnym zdjęciu także tam są, ale w nowej wersji kolorystycznej PKP Cargo - niebieskie.

EN71-001 i wyburzany budynek oświęcimskiego dworca.

Widok na wyburzany budynek od strony ulicy Powstańców Śląskich.

Po drugiej stronie dworca nadal bez zmian funkcjonują przystanki autobusowe, choć pasażerowie mają znacznie ograniczoną powierzchnię chodników. Będzie to temat kolejnego materiału o oświęcimskim dworcu. Tu link.

Sprawozdanie z funkcjonowania rynku kolejowego w 2017 roku

Pod koniec lipca 2018 Urząd Transportu Kolejowego opublikował Sprawozdanie z funkcjonowania rynku transportu kolejowego w 2017 r. Liczący łącznie 135 stron ciekawy materiał o kolei w Polsce, a także w Europie.

Znajdziemy w nim np. dość obszerne informacje o funkcjonowaniu rynku przewozów pasażerskich w Polsce. Tu należy podkreślić, że nastąpił wzrost liczby przewiezionych osób – z usług różnych przewoźników skorzystało blisko 303,6 mln pasażerów, czyli prawie o 3,8% więcej niż w roku 2016. Jak podkreślono w sprawozdaniu, „po raz ostatni zbliżona do tego wyniku liczba pasażerów skorzystała z usług kolei w 2002 r.” Najwięcej osób przewieziono w województwie mazowieckim (102,3 mln). Na drugiej pozycji znalazło się pomorskie, a na trzeciej wielkopolskie.

PESA SA134-009 jako pociąg regio z Kędzierzyna-Koźla do Brzegu przez Nysę. Kędzierzyn-Koźle Przystanek, 17.10.2009. Jak podaje sprawozdanie, w 2017 roku województwo opolskie znalazło się na miejscu 10 pod względem odprawionych pasażerów (5,2 mln). 

Jeden z punktów przeprowadzonej przez UTK analizy dotyczy polskich stacji z największą liczbą pasażerów. Pierwsza trójka to Warszawa Śródmieście (19.4 mln pasażerów), Poznań Główny (19,3 mln) i na trzeciej pozycji Wrocław Główny (19 mln). 

Lokomotywa EP09-008 między peronami stacji Kraków Główny. 23.11.2008. Pod względem największej liczby pasażerów Kraków Główny znalazł się na miejscu piątym (16 milionów pasażerów). 

Kto w roku 2017 był największym przewoźnikiem pasażerskim w Polsce (według liczby przewiezionych pasażerów)? To Przewozy Regionalne z marką Polregio, których udział w rynku wyniósł 26,31%. Drugą pozycję zajęły Koleje Mazowieckie (20,44%), a trzecią PKP Intercity (14,11%).

Przykładowy pociąg Polregio na stacji Oświęcim. Jednostka EN71-037 skończyła bieg z Krakowa Głównego przez Trzebinię. 5.05.2018.

Najpunktualniejsze w roku 2017 okazały się pociągi Warszawskiej Kolei Dojazdowej, które jak podkreślono w sprawozdaniu, poruszają się po własnej, wyodrębnionej infrastrukturze. Najgorzej wypadło PKP Intercity, co spowodowane jest realizacją dalekobieżnych przewozów po terenie całej Polski, z licznymi inwestycjami kolejowymi na trasie przejazdu pociągów.

Przykładowy pociąg PKP Intercity prowadzony lokomotywą EU07-306. Skład pokonuje most na Wiśle w Krakowie, przemieszczając się od stacji Kraków Główny. Pociąg jest opóźniony – efekt prowadzonej w tym rejonie inwestycji. Prace torowe w wielu rejonach Polski były podstawową przyczyną braku punktualności tego przewoźnika.

Jak podaje sprawozdanie: „Najwyższy procentowy wzrost, jeśli chodzi o liczbę pasażerów, miał miejsce w Finlandii” – porównując kraje europejskie. To dzięki skróceniu czasów przejazdu i obniżeniu cen biletów. Spory wzrost nastąpił także w Hiszpanii. O kolei w tym kraju będę pisał już niedługo.

Z kolei najbardziej niekorzystne zmiany, czyli największy spadek liczby przewiezionych pasażerów w roku 2017 odnotowano w Byłej Jugosłowiańskiej Republice Macedonii (FYROM). Jak podano w sprawozdaniu, na większości tras pociągi poruszają się tam z prędkością około 50 km/h i są mało konkurencyjne dla transportu drogowego. Na drugim spadkowym miejscu znalazła się Chorwacja.

Koleje hiszpańskie w roku 2017 odnotowały kolejny wzrost przewiezionych pasażerów. Na zdjęciu pociąg RENFE Cercanías Málaga - elektryczny zespół trakcyjny Civia. Tu jako linia C1 odjeżdża ze stacji Benálmadena-Arroyo de la Miel w kierunku Fuengiroli. 14.06.2017.

Głównym ładunkiem wożonym po polskich torach w roku 2017 był węgiel kamienny (37.7%, 95,3 mln ton). Natomiast największym przewoźnikiem towarowym wciąż pozostaje PKP Cargo (44,24% udziału w rynku największych przewoźników wg masy przewiezionych towarów na koniec 2017 roku). Na drugiej pozycji klasyfikuje się DB Cargo Polska (17,88%), a na trzecim Lotos Kolej (5,56%).

Lokomotywa ET22-682 z PKP Cargo (rocznik 1981) prowadzi skład talbotów. Stacja Oświęcim, 10.11.2008.

Końcowa część opublikowanego przez UTK sprawozdania poświęcona jest taborowi eksploatowanemu w Polsce. Tabela nr 19 prezentuje porównanie ilości danych pojazdów przewoźników pasażerskich użytkowanych w latach 2012 – 2017. Przykładowo w okresie tym spadła ilość lokomotyw (z 557 do 429), a wzrosła elektrycznych zespołów trakcyjnych (z 1216 egzemplarzy do 1279).

Lokomotywa SM42-3005 z PKP Intercity prezentowana z okazji Dnia Kolejarza na stacji Kraków Główny. 27.11.2016. Według sprawozdania, w 2017 roku w Polsce było 109 lokomotyw spalinowych wykorzystywanych w przewozach pasażerskich (w 2012 było ich 145).

Lokomotywa EP09-010 z PKP Intercity ze składem przejeżdża przez obszar inwestycji przy ul. Blich w Krakowie – budowa dwóch dodatkowych torów. 3.03.2018. Według sprawozdania, w 2017 roku w Polsce było 320 lokomotyw elektrycznych wykorzystywanych do przewozów pasażerskich (w 2012 było ich 412).

Przykładowy wagon pasażerski klasy drugiej odstawiony na stacji Opole Główne. 22.01.2009. Według sprawozdania, w 2017 roku w Polsce było 7290 wagonów pasażerskich ogółem (w 2012 było ich 7516).

Jednostka EN57-1406 (rocznik 1980) jako pociąg do Tarnowskich Gór podstawiona na stacji początkowej Opole Główne. 22.01.2009. Według sprawozdania, w 2017 roku w Polsce było 1279 elektrycznych zespołów trakcyjnych (w 2012 było ich 1216).

Natomiast tabela nr 23 prezentuje dane dotyczące taboru przewoźników towarowych. Lokomotyw i różnych rodzajów wagonów towarowych. Także uwzględniono w niej okres od roku 2012 do 2017.

Lokomotywy ST43-292 + ST43-344 (roczniki 1972 + 1973) przejeżdżają przez stację Kędzierzyn-Koźle. Pojazdy przyjechały luzem od strony Nysy. 22.01.2009. Według sprawozdania, w 2017 roku w Polsce było 2030 lokomotyw spalinowych wykorzystywanych w przewozach towarowych (w 2012 było ich 2212).

Elektrowóz ET22-969 z PKP Cargo ze składem talbotów przejeżdża przez stację Oświęcim. 2.05.2016. Według sprawozdania, w 2017 roku w Polsce było 1419 lokomotyw elektrycznych wykorzystywanych w przewozach towarowych (w 2012 było ich 1445).

Przykładowe wagony cysterny stojące przy peronie czwartym stacji Oświęcim. 2.05.2016. Według sprawozdania, w 2017 roku w Polsce było 90849 wagonów towarowych ogółem (w 2012 roku aż 99879). Samych cystern przewoźnicy w roku 2017 posiadali 7142 egzemplarze. W porównaniu z rokiem 2012 nastąpił bardzo duży spadek ich ilości – wówczas cystern było aż 15746. 

W 2017 roku najliczniejszą grupą wagonów towarowych na polskich torach były węglarki, których w 2017 roku stwierdzono 58657 egzemplarzy. Wówczas drugą pozycję zajmowały platformy w ilości 13158 (przybyło ich w porównaniu do 2012 roku – wówczas 11225 egzemplarzy).

Przykładowa platforma – drugi pod względem liczebności wagon na polskich torach w 2017 roku. Tu pojazd serii Smms sfotografowany w Krakowie, na grupie torów w rejonie Zalewu Bagry. 4.11.2017.

Wśród wszystkich wagonów towarowych najliczniejszą grupę (49%) stanowiły pojazdy w wieku 30 – 39 lat (dokładnie 43166 egzemplarzy). Drugie miejsce (20%) zajęły wagony mające 40 – 49 lat (17325 egzemplarzy).

Screen (cytat) jednej ze stron omawianego sprawozdania. Dane dotyczące wieku taboru. Źródło: www.utk.gov.pl.

Całe sprawozdanie opracowane przez Urząd Transportu Kolejowego jest dostępne pod tym linkiem.