Równe – trolejbusy, Jelcz PR-110 na pętli Mototrek

 

W dziale Trolejbusy ponownie zapraszam na Ukrainę. Od jakiegoś czasu prezentuję takie pojazdy kursujące po Lwowie (tu link do pierwszej części tego materiału). W tej serii zajmę się taborem elektrycznym z miasta Równe. Nigdy tam nie byłem. Nie fizycznie. Zwiedziłem je natomiast wirtualnie - dzięki usłudze Google Street View. 

Równe (po ukraińsku Рівне) zlokalizowane jest około 200 km od polskiej granicy (od rejonu Hrubieszowa). Według dostępnych w Internecie danych, w roku 2020 miasto to liczyło ponad 245 tysięcy mieszkańców. Obecnie wartość ta na pewno jest mniejsza, głównie przez rosyjską inwazję na Ukrainę. Również i w polskich mediach co jakiś czas pojawiają się informacje dotyczące ataków państwa Putina na to miasto. Przykładowo jeszcze w lutym 2022 zbombardowano lotnisko, a w marcu wieżę telewizyjną. W listopadzie mer miasta Ołeksandr Tretiak informował, że: „W Równem celem rosyjskiego ataku były obiekty infrastruktury. Część miasta bez energii elektrycznej”. Po takich atakach, jeżeli w sieci było już napięcie, ilość trolejbusów w ruchu ograniczano, dostosowując się do możliwości miejskiego systemu energetycznego. Pasażerowie byli informowani o bieżącej sytuacji np. na Facebooku (link do strony).

Tekst ten pisałem pod koniec marca 2023. Wówczas dostępny w Internecie podgląd „online” wskazywał, że sieć trolejbusowa w mieście działa normalnie.

Historia eksploatacji trolejbusów w Równem sięga roku 1974. Wówczas, dnia 24 grudnia rozpoczęło się regularne użytkowanie tego środka transportu. Pierwszy tabor to 50 egzemplarzy Škody 9Tr o numeracji 1 – 50. Sieć połączeń stopniowo rozbudowywano, zwiększając także liczbę pojazdów. Początkowo nadal były to czechosłowackie Škody 9Tr. 

Obecnie trolejbusy kursują na 12 liniach. Są to trasy nr 1, 2, 3, 4, 4a, 6, 7, 9, 9a, 10, 11 i 12. Według podanego w Internecie stanu na dzień 1 stycznia 2023, tabor trolejbusowy miasta Równe liczy 80 pojazdów, w tym 78 sprawnych. Przewoźnik obsługujący trolejbusy to КП Рівнеелектроавтотранс (KP Rivneelektroavtotrans). 

Na początek tej wirtualnej podróży po Równem zapraszam na spotkanie z trolejbusem „made in Poland”. Google udokumentowało go na pętli Mototrek (Мототрек). Kończy tam trasę aż 7 linii: 1, 3, 4, 4a, 9, 9a i 10. 

Bohater tego wpisu obsługiwał wówczas linię nr 10, odjeżdżającą z Mototreku do wsi Yuvileyne przez dworzec autobusowy. КП Рівнеелектроавтотранс na swojej stronie internetowej podaje, że w dni robocze jeździ na niej 10 trolejbusów, które kursują co około 6 – 9 minut. Pierwszy kurs zaczyna się o 6:13 z Mototreku, a ostatni kończy o 21:51 na Mototreku.

W weekendy i święta do obsługi linii 10 kierowanych jest 6 trolejbusów, a częstotliwość kursów wynosi około 9 – 12 minut. Pierwszy kurs zaczyna się o 6:28 z Mototreku, a ostatni kończy o 21:01 na Mototreku. Jak już wspomniałem, rzeczywista ilość trolejbusów w ruchu jest obecnie uzależniona od możliwości miejskiego systemu energetycznego, który jest jednym z celów rosyjskiej armii.

Prezentowany w tym materiale trolejbus to Jelcz PR-110E. Rocznik 1991, który trolejbusem stał się w Słupsku, w tamtejszej Kapenie (wówczas jeszcze jako KPNA, czyli skrótowiec od Komunalne Przedsiębiorstwo Napraw Autobusów). Jako fabrycznie nowy pojazd trafił do MPK Lublin, gdzie otrzymał oznaczenie 782. W roku 2009 przenumerowano go na 3782. 

W roku 2014 MPK Lublin zakończyło jego eksploatację. Na szczęście uniknął kasacji i wraz z innymi 10 trolejbusami trafił na Ukrainę, do miasta Równe. Łącznie było to 6 egzemplarzy Jelcza PR-110E, 3 sztuki Jelcza PR-110T i jeden Jelcz 120MT/E.

Jelcz nr 3782 w roku 2014 trafił do KP Rivneelektroavtotrans, gdzie otrzymał nowy numer taborowy 163. W roku 2015 na pętli Mototrek udokumentowała go firma Google. Jego eksploatacja trwała potem jeszcze kilka lat. Ogólnodostępne źródła podają, że został wycofany z ruchu w roku 2019.

Równe. Pętla Mototrek. Obsługujący linię nr 10 trolejbus Jelcz PR-110E nr 163. Maj 2015. Źródło: Google Street View.

Oprócz opisywanego Jelcza PR-110E nr 163 wówczas na pętli Mototrek firma Google udokumentowała również inne trolejbusy - marki Škoda. Będę je stopniowo prezentował w kolejnych wpisach. Maj 2015. Źródło: Google Street View.

Ruch trolejbusów w mieście Równe można śledzić na bieżąco pod tym linkiem. Tu przykładowy rzut ekranu z dnia 28 marca 2023. Wyświetlona trasa linii 10, na której wówczas kursował jeden z ostatnich Jelczy. W tym przypadku nr 171 (ex Warszawa, a potem Lublin). On również został udokumentowany przez firmę Google i pojawi się w Blogu Transportowym. Źródło: www.city.dozor.tech/ua/rivne/city.

Lokalizacja miasta Równe. W porównaniu z sąsiednimi krajami i powiększenie na terenie Ukrainy. Źródło: Google Maps.

Warto jeszcze dodać, że trolejbusy Jelcz PR-110 trafiły także do innego ukraińskiego miasta, do Łucka.

W drugiej części trolejbusowej relacji z Równego ponownie zaproszę Was na pętlę Mototrek. Tym razem bohaterem będzie pojazd z Czechosłowacji.

Zapraszam także do lektury materiału o trolejbusach w Valparaíso – tu link.

Nowe filmy – marzec 2023

 

Tradycyjnie raz w miesiącu zapraszam Was do odwiedzenia kanału filmowego Bloga Transportowego w serwisie YouTube. To Lukaszwo – Transport Movies.

W marcu 2023 opublikowałem na nim dwa filmy. Kolejowy i ciężarówkowy. Ten pierwszy powstał 10 listopada 2012 na terenie stacji kolei wąskotorowej Rudy. Położona jest ona na dawnej linii łączącej Gliwice z Raciborzem. To właśnie w Rudach znajdowało się zaplecze techniczne kolejki. Stąd spora ilość torów, które służą teraz po części do ekspozycji zgromadzonego taboru.

Na nagraniu zobaczycie dwie wąskotorowe lokomotywki wyprodukowane w ZNTK Poznań. To 2Wls50-2088 z roku 1970 i Wls75-38 z roku 1967.

Fragment filmu. Lokomotywa 2Wls50-2088 manewruje na terenie stacji wąskotorowej Rudy. 10.11.2012.

Fragment filmu. Lokomotywa Wls75-38 właśnie uruchomiła silnik i za chwilę ruszy z wagonem towarowym. 10.11.2012.

Co dokładniej przedstawia film? Lokomotywa 2Wls50-2088 podjeżdża do składu pasażerskiego, z którym później odjedzie jako pociąg turystyczny do stacji Paproć. Obecnie linia jest wydłużona i pociągi nie kończą już trasy w Paproci, a dojeżdżają do nowej lokalizacji: Rybnik Stodoły.

Druga część nagrania to Wls75-38 manewrująca z wagonem towarowym. Na filmie widać moment uruchomienia silnika tej małej spalinówki.

Drugi film powstał w Oświęcimiu, w dniu 6 maja 2022. Przedstawia ciężarówki marki Kamaz biorące udział w przebudowie tamtejszej stacji kolejowej.

Dokładnie są to dwa pojazdy. Nowszy, żółty Kamaz 6540 i starszy (w granatowe pasy) Kamaz 55111.

Fragment filmu. Kamaz 6540 na rondzie przed dworcem kolejowym w Oświęcimiu. 6.05.2022.

Fragment filmu. Kamaz 55111 pracuje na terenie przebudowywanej stacji kolejowej Oświęcim. 6.05.2022.

Ciężarówki te udokumentowałem w rejonie ronda przy stacji Oświęcim oraz na terenie budowy – przebudowywane torowisko i budowa nowych peronów.

Marka Kamaz stopniowo znika z polskich dróg. Nowych egzemplarzy już nie przybywa, a w związku z atakiem Rosji na Ukrainę i obowiązującymi sankcjami raczej nie należy spodziewać się zmiany tej sytuacji. Tym bardziej zatem cieszę się, że udało mi się udokumentować te ciekawe pojazdy. Szczególnie model 55111 (produkcja w latach 1988 – 2012), będący następcą kultowego 5511 (produkcja w latach 1977 – 1990). Kamaz 55111 od roku 2007 powstawał w Korei Północnej (ponoć nadal jest produkowany) jako Taepaeksan-96.

Na stację wąskotorową Rudy zaproszę już za jakiś czas, prezentując ustawiony tam tabor.

Autobusem do zoo w Olomoucu

 W roku 2022 z żoną odwiedziliśmy kilka ogrodów zoologicznych. W Polsce i w Czechach. Wyjazdy te zaowocowały także dokumentacją różnych środków transportu, również zgromadzonych wewnątrz zoo. 

Na początek zapraszam do Czech, do Olomouca. W opcji spolszczonej to Ołomuniec – tu przyznam, że bardzo nie podoba mi się ta wersja. Być może przez to, że po raz pierwszy usłyszałem ją wiele lat po wizycie w Olomoucu, który dla mnie zawsze nazywał się po czesku.  

Jak trafiliśmy do zoo w Olomoucu? Było to następstwo wizyty w położonym blisko polskiej granicy zoo w Ostrawie. Tamtejszy ogród bardzo nam się spodobał, a wiszące na jego terenie reklamy sąsiednich placówek tego typu zrobiły swoje.

Jak się dostać do Olomouca i do tamtejszego zoo? Ogród zoologiczny znajduje się przy ul. Darwinovej w dzielnicy Svatý Kopeček. Bezpośrednio przy wejściu do ogrodu zlokalizowano parking dla pojazdów indywidualnych. Natomiast najbliższy przystanek transportu publicznego jest trochę oddalony. Dokładnie o 600 m, czyli około 8 minut spaceru. Jak na Czechy to rozwiązanie nietypowe, bo zazwyczaj autobusy (bądź inne pojazdy ogólnodostępne) dowożą wprost pod atrakcję turystyczną. W Ołomuńcu nie było to możliwe ze względu na istniejącą infrastrukturę i warunki terenowe. Po prostu wąskie i strome uliczki.

Dojazd do zoo w Olomoucu zapewnia linia nr 11. Swoją pętlę ma ona przy głównym dworcu kolejowym Olomouc hlavní nádraží. Odległość 9 km do przystanku „Svatý Kopeček, ZOO” pokonuje w czasie około 20 minut. Obsługę trasy nr 11 zapewnia miejski przewoźnik Dopravní podnik města Olomouce. W zimowym rozkładzie jazdy z pętli Hlavní nádraží autobusy tej linii odjeżdżają co 10 minut w dzień roboczy (pomiędzy godzinami szczytu częstotliwość obniżona do 15 minut) i co 15 w soboty i święta. Rozkład letni (wakacyjny) jest podobny. Obniżeniu ulega jedynie częstotliwość w szczycie dni roboczych: co 13 minut.

Poszczególne kursy linii 11 mają inne przystanki końcowe: Lošov, Svolinského lub Radíkov. Zawsze jednak jadą przez „Svatý Kopeček, ZOO”. Są też warianty, które tam właśnie kończą trasę. 

Funkcjonująca od 1 kwietnia 2020 taryfa (zona 71 - miasto Olomouc) przewiduje cenę biletu dla osoby dorosłej w wysokości 18 koron (około 3,5 zł). Jest to bilet czasowy obowiązujący w jednej strefie (zonie). W dni robocze jest on ważny przez 40 minut od skasowania, a w dni wolne aż 60 minut od skasowania. To bardzo dobre rozwiązanie, bo na jeden bilet można wrócić z zoo do dworca kolejowego i np. podjechać tramwajem do pięknego centrum miasta.

Plac postojowy pętli autobusowej Hlavní nádraží. Na pierwszym planie Solaris Urbino 12 nr 659. To rocznik 2018. Pojazd ma oznakowanie linii 11 do końcówki Svatý Kopeček, ZOO. Na drugim zdjęciu widoczny także fragment Solarisa Urbino 12 nr 639 z 2013 roku. Jest on oznakowany jako linia 26 do pętli Topolany. Trasa ta obsługiwana jest z częstotliwością około raz na godzinę. 21.07.2022.

Solaris Urbino 12 nr 637 na linii 11 właśnie wysadził pasażerów na przystanku końcowym Hlavní nádraží i teraz odjeżdża w stronę placu postojowego. To rocznik 2012. Obecnie już nie posiada całopojazdowej reklamy - przywrócono mu barwy zakładowe DP Olomouc. 21.07.2022

 

Przystanek „Svatý Kopeček, ZOO” w stronę centrum Olomouca. Właśnie zatrzymał się na nim obsługujący linię 11 Solaris Urbino 12 nr 644. Wyprodukowany w 2014 roku. 21.07.2022.

Przystanek „Svatý Kopeček, ZOO”. Solaris Urbino 12 nr 650 (rocznik 2017) nie kończy tu trasy. Odjeżdża w stronę końcówki Radíkov. Po lewej stronie fragment Solarisa nr 644. 21.07.2022.

Przykładowy letni rozkład jazdy linii 11. Przystanek „Svatý Kopeček, ZOO”, kierunek Hlavní nádraží. 21.07.2022.

Na przystanku „Svatý Kopeček, ZOO” zatrzymują się także autobusy firmy Arriva obsługujące w ramach sieci połączeń IDSOK (Integrovaný dopravní systém Olomouckého kraje) lokalną trasę Hlubočky - Dolany, Pohořany. Kursuje ona niezbyt często, a na terenie miasta Olomouc obsługuje tylko dzielnicę Svatý Kopeček. 21.07.2022.

Awers i rewers biletów na komunikację miejską w Olomoucu. Cena 18 koron. Wersja sprzedawana w stacjonarnych punktach, np. w kioskach.

Przykładowe bilety za 18 koron kupione w automacie. Niestety biletomaty w Olomoucu są stare i przyjmują tylko monety. 

Teren zoo jest dość rozwlekły. Na szybkie ogarnięcie, co jest w ogrodzie i gdzie, pozwala przejazd kolejką o nazwie „safarivláček”. „Vláček” to zdrobnienie od czeskiego słowa „vlak”, czyli pociąg. Tworzy go odpowiednio obudowany ciągnik rolniczy z przyczepami. Przyznam, że bardzo nie lubię tego typu pojazdów, ale w tamtejszym zoo było to bardzo dobre i przydatne rozwiązanie. Szczególnie po dość intensywnym chodzeniu. Ciekawa jest też trasa przejazdu – np. przez wybieg wilka zatokowego sprowadzonego z Kanady (Vlk Hudsonův - wilk z Zatoki Hudsona), gdzie przyczepy są zamykane (pasażerowie jadą w klatkach). Koszt przejazdu kolejką to 50 koron (około 10 zł).

Moim zdaniem największą atrakcją zoo w Ołomuńcu jest dom nietoperzy. Nie są one zamknięte w klatkach – latają nam nad głowami. Niesamowite przeżycie, choć trochę stresujące, gdy nietoperz leci dość blisko.

Pandka ruda (także zwana pandą małą) - przykładowe zwierzę do obejrzenia w zoo z Ołomuńca. 21.07.2022.

W olomouckim zoo mieszkają także np. żyrafy północne. 21.07.2022.

Plan zoo z zaznaczonymi poszczególnymi wybiegami zwierząt oraz trasą „safarivláčku”. 21.07.2022.

Safarivláček - awers i rewers biletu. Podano na nim także informację o przewoźniku. 21.07.2022.

Spacerując po zoo można napić się słynnego czeskiego napoju. To Kofola, która jest produkowana przy polskiej granicy - w Krnovie. 21.07.2022.

Jeżeli decydujemy się na dojazd do Olomouca transportem publicznym, to dotrzemy do niego pociągiem (także bezpośrednio z różnych lokalizacji w Polsce) lub autobusem. Ten pierwszy środek transportu dowiezie nas do stacji Olomouc hlavní nádraží, czyli do pętli linii 11.

W przypadku autobusów zapewne będzie to jadący z Polski pojazd linii RegioJet lub FlixBus. Te pierwsze zatrzymują się obok głównego dworca kolejowego, więc przy pętli linii 11. Natomiast FlixBus korzysta z dworca autobusowego (Autobusové nádraží Olomouc). Jest on położony około kilometra od pętli linii 11. Daje to dodatkowy około 12 minutowy spacer lub pokonanie dwóch przystanków w tramwaju linii nr 4.

Autobusy linii RegioJet w Olomoucu zatrzymują się przy dworcu kolejowym. Dotyczy to linii organizowanych wewnątrz Czech, jak i jadących z zagranicy, w tym z Polski. Na zdjęciu Irizar PB z numerem taborowym 240 (rejestracja 1BC 6240) w trakcie obsługi kursu z Brna do Ostrawy. To 2015 rocznik. 21.07.2022.

 

Inny Irizar PB w barwach linii RegioJet. Numer taborowy 255 (rejestracja 1BI 3255), rocznik 2015. Pojazd zakończył kurs ze Zlina. W tle prezentowany powyżej Solaris nr 637 na linii 11. Przykładowa trasa autobusowa RegioJet z Polski, która ma postój w Olomoucu to Kraków - Wiedeń. 21.07.2022.

My do Olomouca dotarliśmy FlixBusem w relacji Kraków Czyżyny - Wiedeń Erdberg. Kurs obsługiwany przez PKS Bydgoszcz. W tym przypadku był to autobus zastępczy, czyli Mercedes-Benz Travego nr B870. Rocznik 2013, początkowo eksploatowany przez przewoźnika z Niemiec. W Olomoucu FlixBus zatrzymuje się na dworcu autobusowym. Na zdjęciu postój na przystanku początkowym Kraków Czyżyny przed porannym kursem do Wiednia. 21.07.2022.

Dworzec autobusowy w Olomoucu (autobusové nádraží Olomouc), na którym zatrzymują się przejeżdżające przez to miasto FlixBusy. Na pierwszym planie SOR C12 (rejestracja 9T3 1192) z firmy Arriva. To rocznik 2014. 21.07.2022.

Krótki odcinek pomiędzy dworcami autobusowym i kolejowym można pokonać tramwajem. Tu przykładowy Pragoimex EVO1 nr 215 z 2018 roku na linii zastępczej w związku z pracami torowymi. Wagon przejeżdża przez wiadukt nad torami kolejowymi i zmierza w stronę dworca autobusowego. 21.07.2022.

Do zoo w Olomoucu zaproszę Was ponownie za kilka miesięcy. Bohaterem materiału będzie wówczas ciekawy okaz na jednym z wybiegów. Mowa oczywiście o środku transportu - tu link.