W dziale Tramwaje ostatnio przeważają wpisy dotyczące Polski. Czas zatem na małą odmianę. Zapraszam do Czech, do drugiego największego miasta tego kraju, czyli do Brna.
Po Brnie tramwaje jeżdżą już od 1869 roku. To pierwsze miasto Czech, w którym pojawił się ten rodzaj transportu (wówczas jako terytorium Austrio-Węgier). Pierwotnie były to tramwaje konne, które mimo początkowo sporego zainteresowania pasażerów okazywały się nierentowne i likwidowane (dwa razy – w roku 1874 i po ponownym otwarciu w roku 1880). Potem pojawiły się tramwaje parowe – w roku 1884 i wytrwały aż do roku 1914, choć ostatnie lata ich eksploatacji to już tylko ruch towarowy. Co ciekawe, lokomotywa parowa o imieniu Caroline została zachowana jako eksponat muzealny i nadal pojawia się na ulicach Brna, prowadząc turystyczne pociągi tramwajowe.
Tramwaje elektryczne pojawiły się w Brnie w roku 1900. Wówczas zelektryfikowano jedną z linii parowych.
Współcześnie obsługę tramwajów prowadzi miejski przewoźnik o nazwie Dopravní podnik města Brna (DPMB), który eksploatuje także autobusy i trolejbusy. Obecnie (stan na 1.09.2016) funkcjonuje 13 linii, które oznaczono jako: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 8, 9, 10, 11, 12, H4 (turystyczna, obsługiwana taborem historycznym) i P6 (tramwaj za pociąg).
Na trasach tych kursuje ponad 300 wagonów. Przeważają Tatry (np. T3, T3R, K2, K2R, T6A5, KT8D5R.N2, KT8D5N, RT6N1) oprócz których są także Škody (np. 03T Anitra) oraz Varia, czyli tramwaje wytwarzane przez współpracujące firmy PRAGOIMEX a.s. i Krnovské opravny a strojírny s.r.o. (generalnie są to różne przebudowy starszych wagonów produkcji Tatry).
Na początek przedstawię kilka zdjęć i film z rejonu sporego węzła tramwajowego o nazwie Hlavní nádraží, czyli Dworzec Główny. Kilka peronów i plątanina torów oraz jadące co chwile tramwaje robią wrażenie. W trakcie mojego pobytu w połowie sierpnia 2016 objazdowo skierowano tam także inne linie, więc ruch był całkiem spory.
Niestety mój początkowo bardzo pozytywny odbiór tego miejsca bardzo szybko zmienił się. Tramwaje owszem super, układ torowy też, ale okolica była bardzo brudna, zaniedbana i oblegana wręcz przez różnych meneli – pijacy, narkomani. Chodzili, leżeli, pojedynczy, w grupkach. Aż strach. Z żoną szybko się stamtąd ewakuowaliśmy i maksymalnie unikaliśmy tamtego miejsca. Nie mam go też dokładnie udokumentowanego fotograficznie, bo po prostu bałem się wyjmować aparat.
Tatra K2P #1052 w szarych barwach będących pozostałością po wożonej kilka miesięcy temu reklamie opuszcza węzeł Hlavní nádraží. Ten wyprodukowany w 1972 roku wagon obsługując linię 4 zmierza w stronę pętli Obrany Babická. 13.08.2016.
W przeciwną stronę, także jako linia 4 jedzie Tatra K2R #1053. To rocznik 1974, z typu K2 przerobiony na K2R w roku 1998. Żółty podkład po usuniętej reklamie wozi już od kilku miesięcy. Za tramwajem bardzo charakterystyczny budynek galerii handlowej - udający ser z dziurami. 13.08.2016.
TatraT3M #1531 jako linia nr 10 wjeżdża na węzeł przystankowy Hlavní nádraží. Na każdy z peronów prowadzi przejście podziemne, ale i tak sporo osób przechodzi górą, jak komu wygodniej. 13.08.2016.
Tatra KT8D5N #1730 z 1998 roku jako nauka jazdy zbliża się do przystanku Hlavní nádraží od strony ul. Husovej. Tory w prawo prowadzą w kierunku placu Swobody (náměstí Svobody). 13.08.2016.
Prezentująca barwy zakładowe DPMB Tatra KT8D5R.N2 #1727 z roku 1993 jako linia nr 8 odjeżdża z Hlavní nádraží, wjeżdżając pod wiadukt kolejowy. Niestety budowla ta wymaga pilnego remontu i obecnie jest bardzo negatywną wizytówką Brna. W tle pętla autobusowo-trolejbusowa. 14.08.2016.
To samo miejsce, relacja przeciwna. Škoda 13T1 #1903 i o imieniu Cecilka (rocznik 2008) jako linia 12 do Parku Technologicznego. Przystanek przed tą pętlą znajduje się Muzeum Techniki, które warto zwiedzić. 13.08.2016.
Tatra K2R #1064 na linii 2 odjeżdża z przystanku Hlavní nádraží. To rocznik 1974, w roku 1987 przerobiony z modelu K2 na K2MM, a w 1997 na obecny K2R. W tle budynek dworca kolejowego. 14.08.2016.
Tak węzeł przystankowy Hlavní nádraží prezentuje się z góry. Źródło Google Maps.
Teraz pora na materiał filmowy. Jego większą część nagrałem, gdy jeszcze nie wiedziałem, jaka to okolica. Na początek zobaczycie żółtą Tatrę K2R #1053 na linii 4. W przeciwną stronę jedzie Vario LF2R.E #1101 (rocznik 2008) z doczepionym Vario LFR.E #1575 (rocznik 2016) jako linia nr 1. Potem wtacza się Tatra K2MM #1110 (rocznik 1977, z K2 przerobiony na K2MM w 1987) na linii 9, a na 12 w kierunku pętli Komárov jedzie Škoda 13T3 #1915 (rocznik 2009). Co ciekawe, wagon ma na jednym z okien podane dane techniczne, więc prawdopodobnie był wystawiony przez Škodę na jakiejś imprezie targowej.
Kolejny wagon to Tatra KT8D5R.N2 #1728 (rocznik 1993, w 2010 przebudowany z KT8D5SU na KT8D5R.N2) jako linia P6, czyli tramwaj zastępujący pociąg na czas remontu fragmentu linii kolejowej. Linia ta w dni robocze kursuje co 30 minut, a w soboty i niedziele tylko raz na godzinę. Za P6 pojawia się TatraT3M #1531 jako linia nr 10. Ostatnia scena to wyjeżdżająca spod wiaduktu kolejowego Tatra KT8D5R.N2 #1720 (rocznik 1990, przebudowany z KT8D5 w 2012) na linii 8.
Na szczęście pijacy i narkomani oblegali tylko okolicę głównego brneńskiego dworca kolejowego i tramwajowych przystanków Hlavní nádraží. Wystarczyło przejść kawałek dalej, dosłownie za najbliższe skrzyżowanie i już było normalnie – ze zwykłymi ludźmi i niezwykłymi widokami. Piękna zabudowa, a pośród niej tramwaje. To będzie temat kolejnego wpisu o miejskim transporcie szynowym w Brnie. Tu link.