Kolejkowo Gliwice (1) – dojazd

 

We wpisie dotyczącym oferty przewoźników kolejowych na trasie Kraków – Katowice (tu link) pisałem również o szybszym dojeździe ze stolicy Małopolski do Gliwic. Teraz zajmę się jedną z atrakcji turystycznych tego miasta.

To miejsce, które zaciekawi i dzieci, i dorosłych. Niesamowity świat miniatur, wśród których dominują pomniejszone elementy architektury znane z Górnego Śląska. Jego nazwa to Kolejkowo Gliwice.

Zgromadzono tam kilka makiet, na których wciąż coś się dzieje. Przede wszystkim jeżdżą różne pojazdy. Głównie pociągi, stąd nazwa tego miejsca. Od czasu do czasu nad głowami zwiedzających przelatuje samolot lub np. bocian niosący niemowlę, a rzeką płynie parowiec. Więcej szczegółów na temat tego, co można zobaczyć w Kolejkowie Gliwice pojawi się w kolejnych wpisach. Teraz zajmę się dojazdem.

Kolejkowo Gliwice znajduje się na terenie Centrum Handlowego „Europa Centralna”. Bezpośrednio przy drodze krajowej nr 44 i obok dwóch autostrad: A1 i A4. Dojazd samochodem jest więc bardzo dobry, tym bardziej, że na miejscu stanowisk postojowych nie brakuje.

Wejście do gliwickiego Kolejkowa. Zlokalizowano je od strony parkingu Centrum Handlowego „Europa Centralna”. W pobliżu jest także przystanek autobusowy komunikacji miejskiej. 10.09.2021.

Jeżeli wybieramy transport publiczny, mamy  do wyboru dwie linie autobusowe, które organizowane są przez Zarząd Transportu Metropolitalnego. Są to trasy nr 232 i 677.

Ta pierwsza jest dedykowana do obsługi centrum handlowego. Kursuje tylko wtedy, gdy jest ono czynne (np. kursy w niedziele wyłącznie, gdy są one handlowe). Jej relacja to Gliwice Dworcowa – Gliwice Europa Centralna. Zgodnie z informacjami podanymi przez ZTM, długość linii wynosi około 7 km, a czas przejazdu całej trasy to 18 minut w dni robocze i 15 minut w soboty i niedziele handlowe. Linia kursuje z częstotliwością około raz na godzinę.

Linię 232 obsługuje prywatny przewoźnik. Firma Kłosok. Tabor to niskopodłogowy autobus klasy maxi.

Autosan M12LF #167 (rocznik 2016) na obsługiwanej przez Firmę Kłosok linii 232. Przystanek końcowo-początkowy pętli Gliwice Europa Centralna. Autobus właśnie zakończył kolejny kurs z centrum Gliwic. 10.09.2021. Warto jeszcze dodać, że pojazd ten miał ciekawy epizod w obsłudze zastępczej komunikacji autobusowej, zastępując między innymi pociągi z lotniska w Balicach do Krakowa Głównego.

Wnętrze powyższego Autosana M12LF #167 w trakcie obsługi linii 232. Relacja Gliwice Dworcowa – Gliwice Europa Centralna. Początkowy odcinek trasy. 10.09.2021.

Linia 677 kursuje we wszystkie dni tygodnia, ale nie każdy kurs dociera do końcówki Gliwice Europa Centralna. Są warianty w skróconej relacji. Podstawowa trasa to Pyskowice Szpitalna - Gliwice Europa Centralna, której długość wynosi około 25 km, a rozkładowy czas przejazdu w dzień roboczy to godzina. Z opisaną powyżej linią 232 ma wspólny przystanek w rejonie dworca kolejowego: „Gliwice Dworcowa”. Jest to jednak dłuższa trasa. Z tamtego miejsca do pętli przy Kolejkowie pojedzie ona w dzień roboczy około 23 minuty (w soboty, niedziele i święta 21 minut), pokonując odległość około 9 km.

Linię 677 obsługuje PKM Gliwice taborem przegubowym. Kursy w pełnej relacji wykonywane są raz na godzinę. W kierunku końcówki Gliwice Europa Centralna niestety godziny odjazdu w większości przypadków pokrywają się z linią nr 232. Zatem mamy godzinę czekania i wtedy dwa autobusy. W przeciwną stronę (czyli do centrum Gliwic) oferta autobusowa jest atrakcyjniejsza, czyli występują większe odstępy czasowe pomiędzy poszczególnymi liniami (np. w soboty: 17:11 – 677; 17:35 – 232; 18:11 – 677; 18:35 – 232).

Obsługę linii 677 zapewnia PKM Gliwice taborem przegubowym. Tu Scania OmniCity Artic o numerze 162 na pętli Gliwice Europa Centralna. Autobus oczekuje na rozpoczęcie kolejnego kursu do Pyskowic. Rocznik 2011. Przewoźnik posiada łącznie 10 takich pojazdów. 10.09.2021.

Inna obsługa linii 677 w dniu 10.09.2021 (piątek). Solaris Urbino 18 o numerze taborowym 83. Rocznik 2010. 

W niedziele niehandlowe do końcówki Gliwice Europa Centralna dociera tylko linia 677. Tu wyprodukowany w roku 2016 Solaris Urbino 18 #247. 19.09.2021.

Kolejkowo Gliwice otwarte jest codziennie w godzinach od 10:00 do 18:00. Jak podano na stronie internetowej, czas zwiedzania to około 1,5 godziny. Cena biletu normalnego to 25 zł, a ulgowego 20 zł. Tu link do strony Kolejkowa Gliwice.

Co można zobaczyć w gliwickim Kolejkowie? Na ten temat napiszę już wkrótce, w drugiej części materiału.

Nowe filmy – wrzesień 2021

 

We wrześniu 2021 na kanale Lukaszwo – Transport Movies opublikowałem trzy filmy. Zaczynam od materiału w większości kolejowego.

Powstał on w miejscu dość niezwykłym, wyjątkowym. Nazywano je Kolejkowo Gliwice. To miniaturowy świat, głównie zawierający pomniejszone elementy Górnego Śląska. Nazwa zobowiązuje, więc jest tam sporo różnych modeli pociągów, które zobaczycie na poniższym nagraniu. Są parowozy, spalinówki (np. SP45) i elektrowozy. Po miniaturowej rzece pływa parowiec. Jest dzień, potem noc. 

Zlokalizowane w Gliwicach Kolejkowo pojawi się jeszcze w oddzielnych wpisach, w których dokładniej zaprezentuję poszczególne elementy tej ciekawej ekspozycji.

Drugi z filmów nagrałem 23 września 2021 na stacji Kraków Główny. Jego bohaterem jest przemierzający Europę pociąg o nazwie Connecting Europe Express. Prowadzi go elektrowóz PKP Intercity o oznaczeniu EU160-015. Najpierw zobaczycie, jak lokomotywa podjeżdża do składu. Potem odjazd pociągu w stronę Czech. 

Dalsza część nagrania to prezentacja sześciu wagonów. Każdy innego rodzaju, własność różnych przewoźników. Wśród nich charakterystyczny wagon panoramiczny, którego wnętrze również udokumentowałem.

Connecting Europe Express był już bohaterem oddzielnego wpisu w Blogu Transportowym. Tu link do tego materiału.

To nagranie przedstawia wyjątkową kolumnę historycznych i współczesnych autobusów MPK Kraków, która w niedzielę 26 września 2021 paradowała po stolicy Małopolski. Filmowałem w trzech lokalizacjach: na skrzyżowaniu ul. Kocmyrzowskiej i ul. Obrońców Krzyża, na rondzie Kocmyrzowskim i przy hali widowiskowo-sportowej  TAURON Arena Kraków – pojazdy wjeżdżają na jej teren.

Wśród autobusów pojawił się niespodziewany, premierowy zestaw Jelcz 272 MEX pogotowie autobusowe z przyczepą autobusową Gottfried Lindner.

Ta wyjątkowa parada zostanie dokładnie opisana w oddzielnym wpisie. W punkcie docelowym tego niezwykłego przejazdu czekały dodatkowe atrakcje transportowe w postaci taboru ciężarowego miejskich spółek.

Kultowe autobusy PRL-u – koniec serii

 

Temat serii modelarskiej firmy De Agostini o nazwie „Kultowe Autobusy PRL-u” pojawiał się w Blogu Transportowym już kilka razy (np. tutaj). Powracam do niego, ponieważ wielkimi krokami zbliża się ostatni numer. Ostatecznie jednak nie wiadomo, ile finalnie wydań ukaże się. Pierwotnie podawano, że 80. Obecnie strona internetowa wydawnictwa informuje, że będzie ich 85, więc może się to jeszcze zmienić. Ponieważ nie ukazało się jeszcze wiele charakterystycznych dla Polski Ludowej autobusów, byłby to bardzo wskazane.

Przyznam, że prezentowane modele wzbudziły moje wielkie zainteresowanie i co jakiś czas wzbogacałem nimi swoją kolekcję. Skala 1:72, cena 39,99 zł. Jakość? Z tym bywało różnie. Nie zawsze proporcje pomniejszanego egzemplarza były właściwe, czasami coś odpadało bądź było krzywo przyklejone. Tu jednak warto podkreślić, że za taką kwotę nie należy mieć nie wiadomo jakich wymagań, bo modele standardowo kosztują powyżej 100 zł.

Bardzo ważnym dla mnie parametrem była skala. 1:72 to bardzo dobry pomysł. Model nie jest zbyt duży, a w związku z tym można ich kupić więcej, bo nie zajmą tyle miejsca. W przypadku nowej serii „Kultowe ciężarówki z epoki PRL-u” zastosowano skalę 1:43. Modele są więc większe, co np. w moim przypadku ograniczyło możliwość zakupu tylko do kilku egzemplarzy.

Na zakup ponad 80 modeli autobusów nie każdy może sobie pozwolić. Nawet przy tak atrakcyjnej cenie podstawowym problemem staje się przechowywanie, a w zasadzie eksponowanie, bo po co mieć kolekcję, która pozostaje ukryta. Potrzebna jest bardzo duża ilość miejsca. Na wszystkie pojazdy potrzeba kilku gablot, a w związku z tym przyda się spora ściana, kilka ścian lub inne zajmujące sporo przestrzeni lokalizacje.

W kolekcji „Kultowe Autobusy PRL-u” ukazało się kilka autobusów z Sanoka. Po lewej stronie San H100B, a obok San H27A.

 

Zbliżenie na model autobusu San H100B. Czynny oryginał jest w posiadaniu Klubu Miłośników Komunikacji Miejskiej w Warszawie.

Zbliżenie na model autobusu San H27A. Czynny egzemplarz jest w posiadaniu prywatnego muzeum „Polska na Kołach” z Buska-Zdroju.

Kolejne kultowe autobusy znane z PRL-u. Po lewej stronie Autosan H9-03, a po prawej San H01A. 

Zbliżenie na Sana H01A.

Trójka kultowych Autosanów. Po prawej H9-03, który był sprzedawany z numerem pierwszym serii „Kultowe Autobusy PRL-u”. W środku Autosan H9-35,  dostępny z numerem 27 wydawnictwa. Po lewej Autosan H10-11 z numeru 22 kolekcji. Niestety nie ukazał się Autosan H9-20 lub H9-21. Szkoda.

Zbliżenie na model Autosana H9-35. Kiedyś podstawowy tabor komunikacji miejskiej w mniejszych miejscowościach. Prywatnie jeden z moich ulubionych autobusów.

W kolekcji nie zabrakło także Jelczy, choć niestety nie wszystkie modele ukazały się. Brak np. przedstawiciela modelu M-11. Od lewej stoją Jelcz PR-100, Jelcz 080 i Jelcz 043.

Zbliżenie na modele Jelczy 080 i 043. Niestety ten pierwszy ma uszkodzoną wycieraczkę - wygięta do góry. 

Model Jelcza 080 w całej okazałości.

Niestety tytuł kolekcji okazał się mocno nietrafiony i wprowadzający w błąd. Nazwa „Kultowe Autobusy PRL-u” wyraźnie sugeruje, że będą to pojazdy znane z ówczesnych polskich ulic. W rzeczywistości publikowano wiele modeli, których pierwowzory nawet nigdy nie znalazły się w Polsce, a może i w Europie. Np. amerykański Greyhound. Powodowało to wielkie niezadowolenie osób decydujących się na prenumeratę. Ich komentarze względem wydawnictwa De Agostini były bardzo nieprzyjemne.

Niezgodność z tytułem nie oznacza jednak, że kolekcja nie była ciekawa. Dla mnie, jako miłośnika autobusów wspomniany Greyhound okazał się jednym z ciekawszych modeli. Z przyjemnością kupowałem także inne „dziwolągi”, np. marek Krupp, czy Burlingham.

Po lewej stronie Burlingham Seagull, a po prawej Krupp Titan, czyli pojazdy, których na pewno nie można określić mianem „Kultowych Autobusów PRL-u”.

Krupp Titan, czyli jeden z dziwniejszych modeli oferowanych w kolekcji.

Burlingham Seagull. Kolejny ciekawy i obcy w PRL-u „dziwoląg”.

Kultowy autobus, ale nie w PRL, a w USA. Greyhound Scenicruiser, czyli pojazd produkowany przez General Motors na wyłączność dla przewoźnika Greyhound Corporation.

Dwa Fiaty. Po lewej model 666 RN, a obok 306/3. Można by stwierdzić, że to kolejne przykłady tak zwanych zapychaczy, które w Polsce Ludowej nigdy się nie pojawiły. Jednak nic bardziej mylnego. Fiaty 306 sprowadzano do Polski na przełomie lat 50 i 60-tych. W broszurze dołączonej do modelu podano, że między innymi trafiły do PKS Kraków. Natomiast Fiaty 666 RN powstawały w Polsce, w Sanoku.

Zbliżenie na Fiata 306/3.

Największym hitem okazywały się modele eksploatowanych w Polsce autobusów. Autosany, Jelcze i Sany w tempie ekspresowym znikały z kiosków. Często równie szybko pojawiając się np. na Allegro, w cenie odpowiednio wyższej. Bez wątpienia najpopularniejszym PRL-owskim autobusem stał się Ikarus 280. Jedyny przegubowiec w kolekcji, którego ceny w odsprzedaży sięgały nawet 300 zł.

Seria „Kultowe Autobusy PRL-u” obfitowała w Ikarusy. Wśród nich znalazł się także jedyny w kolekcji przegubowiec, model 280. Nad nim widoczne (od lewej) Ikarusy 256, 260 i 415. Widać też fragment modelu 63.

Ikarus 280. Niestety model zrobiony jest na sztywno, czyli nie łamie się.

Na chwilę obecną (lipiec 2021) ostatni, 85 numer kolekcji przewidziany jest na 1.09.2021. Będzie to model Karosy ŠD 11. Czy coś się po niej jeszcze ukaże?

Pokazane na powyższych zdjęciach modele oraz wiele innych z opisywanej kolekcji pojawią się w Blogu Transportowym w oddzielnych wpisach. Zacznę od miejskiego „ogórka”, czyli Jelcza 272 MEX.

Trolejbusy w Valparaíso (2) – Pullman z 1952 roku i model De Agostini

 

Pora na drugą część materiału o najstarszym eksploatowanym liniowo taborze trolejbusowym na świecie (tu link do pierwszej). Ponownie zapraszam do portowego Valparaíso w Chile. 

Zgodnie z obietnicą prezentuję pojazd z roku 1952. Pullman Standard oznaczony numerem 721. Od nowości kursujący po Valparaíso i co ważne, nie przeszedł on modernizacji. Zatem to z zewnątrz stan oryginalny sprzed ponad 60-lat. We wnętrzu pewnie były jakieś ingerencje.

Samochód Google sfotografował ten niezwykły pojazd na ulicy Condell. Co ciekawe, Pullman był wtedy niesprawny. Przed nim ustawił się Mercedes-Benz 711, również własność Trolebuses de Chile S.A. – samochód wieżowy, a jednocześnie pogotowie techniczne. Pracownik techniczny spina oba pojazdy holem sztywnym. Najprawdopodobniej piękny klasyk zostanie przetransportowany do zajezdni przy ul. Van Buren.

Trolejbus Pullman Standard o numerze 721 na ulicy Condell. Awaria uniemożliwiła dalszą obsługę linii 802. Do pojazdu podczepia się techniczny Mercedes 711. Za trolejbusem biało-zielony autobus Busscar Micruss - tego typu pojazdy dość licznie kursują po Valparaíso. Lipiec 2015. Źródło: Google Street View.

Wieżowy Mercedes-Benz 711 spinany holem sztywnym z Pullmanem #721, a za nimi autobus Busscar Micruss #110 na linii 214. Lipiec 2015. Źródło: Google Street View.

Valparaíso. Czerwonym znacznikiem zaznaczono miejsce wykonania powyższych zdjęć Pullmana z 1952 roku: ul. Condell 1527.  Źródło: Google Maps.

Inna mapa Valparaíso. Tym razem po lewej stronie rozwinięty dynamiczny rozkład jazdy dla ostatniego obsłużonego przez zepsutego Pullmana #721 przystanku o nazwie  „Condell - Pudeto”. Od podanych godzin odjazdów w Polsce jest o 4 godziny później. Jak widać jedyna linia trolejbusowa (nr 802) w Chile kursowała wówczas co 5 minut. Tamten rejon opanowały głównie autobusy, przede wszystkim te mniejszej pojemności, jak np. Marcopolo Senior, czy Busscar Micruss. Źródło: Google Maps. 19.02.2021 (piątek).

Publikacja w Blogu Transportowym pierwszego wpisu o trolejbusach w Valparaíso zbiegła się z podaną przez De Agostini informacją, że w jednym z kolejnych numerów kolekcji „Kultowe Autobusy PRL-u”, na początku 2021 roku będzie dostępny model Pullmana Standard. Malowany na zielono, więc na pewno z Valparaíso. Przyznam, że bardzo ucieszyła mnie ta wiadomość. 

Model ten już mam i polecam zakup, który wciąż jest możliwy przez Internet (zeszyt nr 69). Wygląda na to, że twórcy tej miniatury wzorowali się na wozie nr 814. Od prezentowanego powyżej #721 różni on się innymi bocznymi oknami. W rzeczywistości jest on starszy od #721, bo z roku 1947 i nadal pozostaje zachowany w stanie oryginalnym. Pierwotnie eksploatowany w Santiago (stolica Chile). 

Model trolejbusu Pullman Standard, który ukazał się jako zeszyt nr 69 serii „Kultowe Autobusy PRL-u”. Tu jeszcze w wersji opakowanej. Wyprodukowano w Bangladeszu.

Model Pullmana #814 będzie bohaterem oddzielnego wpisu prezentującego niezwykłe trolejbusy z Chile. Wcześniej jednak pokażę kolejne egzemplarze udokumentowane przez Google. Tu link do tego materiału.