Krakowskie tramwaje online

W lutym 2014 opublikowałem wpis o radarze lotniczym, który pozwala określić dokładną lokalizację poszczególnych samolotów (tu link). Wspaniałe narzędzie szczególnie dla miłośników lotnictwa. Przyznam, że wówczas bardzo żałowałem, że nie ma podobnych stron pokazujących lokalizację innych środków transportu. Minęło kilka lat i takie www już funkcjonują.

Jedną z nich jest strona Krakowpodreka.pl, która prezentuje rzeczywistą lokalizację krakowskich tramwajów. Informacje bardzo przydatne dla pasażerów, a ponieważ podawany jest także numer taborowy danego wagonu, również dla miłośników komunikacji miejskiej, którzy teraz bez przeszkód mogą ustalić np. w której części miasta jest interesujący ich pojazd.

Po włączeniu dodatkowych opcji na stronie wyświetlą się również stacje roweru miejskiego Wavelo, z podaną liczbą dostępnych rowerów. Możemy także sprawdzić, gdzie zaparkowane są samochody z wypożyczalni Traficar.

Screen ze strony Krakowpodreka.pl. Na Mapy Google naniesione przystanki tramwajowe oraz rzeczywiste lokalizacje tramwajów. W symbolu graficznym określającym typ taboru (kółko dla wagonu niskopodłogowego, kwadrat dla wysokopodłogowego, a czworościan z zaokrąglonymi rogami to pojazd z częściowo obniżoną podłogą, np. EU8N) numer linii obsługiwanej przez dany pojazd.

Po kliknięciu w symbol z numerem linii wyświetla się typ oraz numer taborowy wagonu obsługującego dany kurs, a także informacja o rodzaju taboru. W tym przypadku na linii nr 22 jedzie wysokopodłogowy E1 #HW114. Nie podano informacji, że prowadzi on doczepę C3 #HB514. Po prawej stronie zostaje pokazana dalsza trasa przejazdu wraz z rozkładem jazdy.

Czasami nie wyświetla się informacja o rozkładzie jazdy. Zamiast niej zobaczymy komunikat o treści: „Przepraszamy, nie udało się pobrać rozkładu jazdy”. W tym przypadku dotyczy to składu Konstal 105Na #HZ273+HZ274 na linii 1, która trasą objazdową jedzie przez ul. Ujastek. 

Strona Krakowpodreka.pl pokazuje także tramwaje zjeżdżające do zajezdni. Te jadące do Nowej Huty są oznakowane symbolem „NH”. Na screenie wagon EU8N #HL424 na al. Jana Pawła II, który kończy obsługę linii 19, zjeżdżając z pętli Krowodrza Górka. Cała trasa przejazdu zaznaczona jest grubą linią.

Z kolei do zajezdni Podgórze zjeżdża Bombardier NGT8 #RY814, który obsługiwał linię nr 3.

Oprócz tramwajów strona Krakowpodreka.pl pokazuje także lokalizację stacji rowerów Wavelo (wraz z ilością dostępnych rowerów) oraz miejsca postoju samochodów z wypożyczalni Traficar.

Niestety czasami trafiają się tramwaje, które nie nadają sygnału GPS. Są to jednak tylko sporadyczne przypadki. Gdzieś w Internecie wyczytałem, że dotyczy to wszystkich solowych E1, czyli „niewidzialne” są linie 16 (Mistrzejowice – Pleszów, część kursów skrócona do Kopca Wandy; trasa czasowo zmieniona) i 21 (Osiedle Piastów – Walcownia, trasa czasowo zmieniona), które te pojazdy obsługują.

Tu link do opisywanej strony.

Najnowszy krakowski zabytek, czyli BT-1

W piątek, 23 grudnia 2016 na krakowskie torowiska wyruszył bardzo nietypowy pociąg tramwajowy. W sumie, można powiedzieć, że to skład towarowy. Jednocześnie nowość wśród odrestaurowanego zabytkowego taboru w stolicy Małopolski.

Sprowadzony wiele lat temu z Wrocławia holownik tramwajowy typu BT-1, którego historia sięga początku ubiegłego wieku oraz krakowski wagon towarowy – lora powstała na bazie wagonu typu N.

Historyczny skład ma bardzo nietypowe zadanie. Składa życzenia świąteczno-noworoczne. Tak codziennie od 23 grudnia do końca 2016 roku, po trasie wokół Plant, z wyłączeniem dni 25 i 26 grudnia. Ładunek wagonu towarowego stanowią udekorowane choinki, a na bokach wypisano treść życzeń.

Niecodzienny gość na ul. Dominikańskiej, czyli holownik BT-1 ze świąteczną doczepką w trakcie kolejnego kursu wokół Plant. Częstotliwość przejazdów co około 10 - 15 minut. 24.12.2016.

Kolejne ujęcia najnowszego krakowskiego zabytku na ul. Dominikańskiej. 24.12.2016.

Tramwaj towarowy na dalszym odcinku. Wjazd z ul. Dominikańskiej w św. Gertrudy. Holownik został oznaczony jako #G-01, natomiast powstała na bazie wagonu typu N doczepka to #1110.

Tramwaj towarowy wjeżdża z ul. św. Gertrudy w ul. Westerplatte. Widok niezwykły i nieznany wcześniej w Krakowie. Niestety mimo świątecznego okresu ruch pojazdów osobowych był dość spory, co utrudniało dokumentowanie tego niecodziennego przejazdu. 24.12.2016.

Mijanka historycznego składu z wagonem EU8N #HL427 na linii 20. Ulica Westerplatte. 24.12.2016.

Tak BT-1 ze świątecznym wagonem prezentował się w ruchu. Skład jedzie ul. Dominikańską i przez św. Gertrudy wjeżdża w ul. Westerplatte. 24 grudnia 2016:

Holownik pojawił się na krakowskich torowiskach dość niespodziewanie. Jego remont nie był specjalnie nagłaśniany w mediach, czy na portalach związanych z transportem publicznym. Dlatego wyjazd tego niezwykłego pojazdu na trasę wokół Plant wzbudził spore zainteresowanie, jednocześnie stając się wielką niespodzianką.

EU8N – więcej nie będzie

15 lipca 2016 krakowskie MPK ogłosiło, że został zakończony jeden z największych projektów modernizacji taboru tramwajowego w historii przedsiębiorstwa. Dokładnie chodzi o przerabianie wiedeńskich wagonów typu E6 na EU8N, których w latach 2010 – 2016 powstało łącznie 40 egzemplarzy. Na ich temat pisałem np. w październiku 2010 (link). 

Pierwotnie dwuczłonowe i dwukierunkowe, po przeprowadzanych pracach stawały się dłuższe o część środkową – niskopodłogową, fabrycznie nową (łącznie cały pojazd o długości ponad 26 metrów) – oraz jednokierunkowe. W każdym wagonie montowano także klimatyzację.

Wszystkie EU8N zgromadzono w zajezdni Nowa Huta, oznaczając je jako #30XX, a po wprowadzonej w czerwcu 2015 nowej numeracji jako #HL4XX. Obecnie kursują praktycznie po całym Krakowie, np. na takich liniach jak 1 (Wzgórza Krzesławickie – Salwator, tylko w soboty, niedziele i święta), 2 (Cmentarz Rakowicki – Salwator), 5 (Wzgórza Krzesławickie – Krowodrza Górka), czy 20 (Mały Płaszów – Cichy Kącik).

Poniżej kilka zdjęć prezentujących przykładowe wagony EU8N.

EU8N #HL417 jako linia nr 6 w stronę pętli Salwator przejeżdża przez ul. Franciszkańską, zbliżając się do przystanku „Filharmonia”. Po lewej stronie budynek kurii krakowskiej ze słynnym, tzw. „oknem papieskim”.  31.01.2016.

Pierwszy wagon EU8N, czyli #HL401, ex #3012 powstały z dawnego E6 #4926 z 1981 roku. Linia nr 1 w stronę Wzgórz Krzesławickich. Postój na przystanku „Filharmonia” przy ul. Zwierzynieckiej oraz w trakcie przejazdu przez ul. Franciszkańską. 31.01.2016.

EU8N #3025 (po zmianie oznaczeń #HL414) jako linia 24 w stronę Bronowic odjeżdża z przystanku „Basztowa LOT” przy ul. Basztowej. Obecnie zmieniono jego nazwę na „Stary Kleparz”. 10.05.2014.

Wagon #3009, czyli obecny #HL429. Rocznik 1984. Do Krakowa nie trafił bezpośrednio z Wiednia. W latach 2008 - 2013 kursował po holenderskim mieście Utrecht. Na EU8N przerobiono go dopiero w 2014 roku. Na zdjęciu jako linia nr 1 do Wzgórz Krzesławickich opuszcza pl. Wszystkich Świętych. 15.06.2014.

Dawny #3035, a obecny #HL424 powstał na bazie E6 #4903 z 1979 roku. Przebudowano go w 2011 roku. Na zdjęciu w trakcie obsługi linii 20 w stronę Małego Płaszowa. Ulica Basztowa. 14.12.2013.

Wagon #3011 to obecny #HL427. Rocznik 1979, także z kilkuletnim epizodem w Holandii. Na EU8N przebudowany w roku 2012. Ulica św. Wawrzyńca, przystanek końcowo-początkowy „Dajwór” dla czasowej linii 79 do pętli Dworzec Towarowy. 13.08.2014.

Na wagonach EU8N pojawiają się już reklamy. Zaczęło się od prezentowanego na zdjęciu #HL432, który promował 140-lecie istnienia komunikacji miejskiej w Krakowie oraz 50-lecie zajezdni tramwajowej Nowa Huta. Przejazd z ul. Zwierzynieckiej w Franciszkańską. 31.01.2016.

Pętla Cmentarz Rakowicki i EU8N #3028 (obecny #HL417). Linia nr 5 docierała tu tylko czasowo. 14.12.2013.

Pochmurny i bardzo nieprzyjemny dzień. Od strony ronda Grzegórzeckiego na rondo Mogilskie wjeżdżają EU8N #3015 (linia 20) i #3018 (czasowa linia 75). 1.02.2014.

Warto jeszcze dodać, że pierwszy sprowadzony z Wiednia do Krakowa wagon E6 zanim został przerobiony na EU8N kursował liniowo po stolicy Małopolski, w wersji oryginalnej. Film przedstawiający go w trakcie obsługi czasowej linii 72 dostępny pod tym linkiem.

Tramwajowy 1 listopada

Okres 1 listopada nieoficjalnie nazywany jest Dniem Miłośnika Komunikacji Miejskiej. Powód tego jest bardzo prosty. Właśnie wtedy w wielu miastach uruchomiane są dodatkowe linie autobusowe, tramwajowe, czy trolejbusowe lub dość mocno wzmacnia się już istniejące połączenia, często także korygując ich trasy. Zajezdnie opuszcza nawet większość garażującego w nich taboru. Tak jest np. w Krakowie.

Na temat krakowskich dodatkowych linii cmentarnych już pisałem w Blogu Transportowym. Był np. artykuł o debiucie na nich Bombardierów NGT8 (link). Zamieściłem także materiał dotyczący okresu 1 listopada, choć bardziej poświęcony pięknej jesieni, a nie dodatkowym liniom (link).

Teraz zapraszam na krótki fotoreportaż z ostatniego Dnia Miłośnika Komunikacji Miejskiej. Materiał wykonałem 1 listopada 2014, w rejonie przystanków „Wiadukty” (przy ul. Kocmyrzowskiej), czyli przed cmentarzem Grębałów. Kursowało tam wówczas aż 5 linii tramwajowych. Stałe nr 1 (Salwator – Wzgórza Krzesławickie) i 4 (Bronowice Małe – Wzgórza Krzesławickie) oraz dodatkowe nr 85 (Cmentarz Rakowicki – Wzgórza Krzesławickie), 86 (Mistrzejowice – Kombinat – Wzgórza Krzesławickie) i 87 (Osiedle Piastów – ul. Kocmyrzowska – Wzgórza Krzesławickie). Wszystkie z częstotliwością co 10 minut, jedynie „czwórka” co 20 minut. Ruch był więc całkiem spory, dodatkowo spowalniany dwoma splotami szynowymi (od „Wiaduktów” w stronę pętli Wzgórza Krzesławickie). Wyjątkową atrakcją tego 1 listopada był powrót Bombardierów na Wzgórza Krzesławickie. Do kwietnia 2011 obsługiwały one linię nr 5, a później zastąpiono je „tworami” z niską podłogą tylko w części środkowej, czyli EU8N (tu artykuł na ten temat). W tym przypadku Bombardiery skierowano do obsługi trasy nr 85, dając mieszkańcom Wzgórz Krzesławickich dwudniową (trasa ta funkcjonowała także 2 listopada) możliwość poczucia, jak podróżuje się nowoczesnym tramwajem. Druga ciekawostka to obsługa linii nr 1 składami 3 x Konstal 105Na. To standard na linii 4, zastąpionej 1 i 2 listopada przez ex wiedeńskie E1+C3. Codzienna obsługa „jedynki” to E1+C3 i EU8N.

Planowałem zrobić tylko kilka zdjęć dokumentujących linie cmentarne. Jednak już po wykonaniu pierwszych fotografii coś zaczęło się dziać, czyli... tramwaje przestały jeździć. Ze Wzgórz Krzesławickich wracały, ale żaden wagon tam nie jechał. Dopiero po kilkunastu minutach pojawiły się pierwsze składy. Przy okazji w bardzo dziwnych relacjach, czyli np. jednocześnie od strony ul. Kocmyrzowskiej i Łowińskiego tramwaje tej samej linii. Przyjeżdżały także wagony obsługujące trasy, które w tym rejonie nie występują (np. 9, 14, 21, 52). Było więc co fotografować. Przyczyną tego tramwajowego zamieszania okazało się wykolejenie składu E1+C3 #133+593, o którym już pisałem wcześniej (link).

Zatem poniżej mały fotoreportaż.

W okresie 1 listopada na zdominowanej przez trójwagonowe składy 105Na linii nr 4 pojawiły się ex wiedeńskie E1+C3. W tym przypadku to wagony #162+561 i #156+556. Takie tramwaje na linii nr 4 nie były jakimś wyjątkowym przypadkiem, bo E1+C3 obsługują ją w każdą niedzielę i święta. Numer linii wyświetlony w tzw. negatywie informuje o zmianie trasy. W tym przypadku jest to związane z remontem torowiska w al. Jana Pawła II i na pl. Centralnym - przejazd przez Andersa i Bieńczycką.

Rzadki gość na Wzgórzach Krzesławickich, czyli Bombardier NGT6. Wagon #2050 jako linia 85 zmierza do Cmentarza Rakowickiego. Nie jedzie jednak wyznaczoną trasą, czyli wzdłuż ul. Kocmyrzowskiej, tylko objazdowo skręca w torowisko przy ul. Łowińskiego. Przez Kombinat, al. Solidarności i plac Centralny dojedzie do ronda Kocmyrzowskiego i wróci na stałą trasę.

Trójwagonowy skład Konstali 105Na na linii nr 1 w kierunku pętli Salwator. To wagony o numerach 475+476+477.

Lohner E1 #164 z 1969 roku. Wagon obsługuje jadącą objazdem (przez wspomniane powyżej wykolejenie) linię 21 (Pleszów - Osiedle Piastów). Po zmianie systemu numeracji krakowskiego taboru tramwajowego jego nowe oznaczenie to HW167.

Ten skład już prezentowałem na pierwszym zdjęciu. Teraz Lohner E1+C3 #156+556 na linii 4 wraca ze Wzgórz Krzesławickich. Wagon silnikowy to rocznik 1968, a doczepny 1961.

Kolejny objazdowy tramwaj przejeżdża przez węzeł „Wiadukty”. EU8N #3032 jako linia 14 w stronę Mistrzejowic. Wagony tego typu obsługiwały tę trasę tylko w okresie 1 listopada. Standardowo kursują na niej Bombardiery NGT8.

Kolejny pełny tramwaj linii nr 4 zmierza na Wzgórza Krzesławickie. To skład SGP E1 + Lohner C3 #128+588. Wagony z lat 1967 i 1960.

Konstal 105Na #433+434+435 (ex #847+848+851) na linii 87. Skład jedzie bez pasażerów od strony ul. Łowińskiego. 

Listopadowe tramwaje w wersji filmowej: 

Ciąg dalszy reportażu w następnym wpisie działu Tramwaje. Tu link.

Nowe oznaczenia krakowskich tramwajów

Długi weekend 4–7 czerwca 2015 (w czwartek Boże Ciało) przyniósł sporą zmianę w oznaczeniach krakowskich tramwajów. Wówczas MPK przenumerowało swój cały tabor szynowy. Dzięki temu ujednolicono sposób znakowania pojazdów, które dotychczas woziły na sobie numery trójcyfrowe  lub czterocyfrowe.

Proces ten przeprowadzono wzorem zmiany numerów autobusowych z roku 1999. Wówczas wprowadzono prosty schemat, czyli dwie litery i trzy cyfry. Pierwsza litera to symbol zajezdni, druga model pojazdu, a za nimi kolejny numer taborowy. Dokładnie taką samą zasadę zastosowano względem tramwajów. Ich oznaczenia  zaczynają się teraz od litery H (zajezdnia Nowa Huta) lub R (zajezdnia Podgórze). Sporadycznie zobaczymy literę O, która oznacza ośrodek szkolenia lub T dla taboru technicznego. Na drugiej pozycji umieszczono symbole Z (dla wagonów 105Na i 105NaD), F (dla GT8S), W (dla E1), B (dla C3), L (dla EU8N), K (dla N8S i N8C), P (dla NGT6) i Y (dla NGT8). W oznaczeniach wagonów technicznych na drugiej pozycji występuje litera T.

W trakcie zmiany oznaczeń po Krakowie jednocześnie kursowały tramwaje ze starymi i nowymi numerami taborowymi. Po lewej EU8N #HL411 (ex 3022), a po prawej trójwagonowy Konstal 105Na #372+373+370, czyli obecny #HZ721+HZ722+HZ723. Pętla Wzgórza Krzesławickie, 5.06.2015.

Pierwszy z krakowskich wagonów E1. Obecnie to #HW101, ex #101. Al. Andersa za rondem Kocmyrzowskim. Linia 16, kierunek Kopiec Wandy. 6.06.2015.

Wagony NGT8 oznaczono jako RY8xx. Tu #RY813, czyli dotychczasowy 2063. Ulica Starowiślna, kurs linii 50 w stronę pętli Krowodrza Górka. 7.06.2015.

Duewagi GT8S teraz oznaczone są jako RF3xx. Prezentowany wagon to #RF310, czyli dawny #3047. Obsługa linii 23 w stronę Czerwonych Maków. Ulica Kalwaryjska, 7.06.2015.

Nie wszystkie wagony typu E1 przenumerowano na zasadzie dodawania do starego numeru liter HW lub RW. Prezentowany #HW166 to nie ex #166, lecz dawny #160. Tu jako linia 21 na pętli Pleszów. 10.06.2015.

Wagony doczepne typu C3 oznakowano literami HB i RB. Tu pojazd #HB521, czyli dawny #581. Prowdzi go wagon silnikowy #HW121, ex #121. Przy okazji zmiany oznaczeń tabor otrzymał okolicznościowe naklejki związane z obchodami 140-lecia Komunikacji Miejskiej w Krakowie.

Po wyremontowanym torowisku na pl. Centralnym jedzie GT8S #RF325 (ex 3062) na linii 16 w kierunku Mistrzejowic. Mija się z nim trójskład 105Na #HZ718+HZ719+HZ720, czyli ex #492+432+431 jako linia nr 4 do Wzgórz Krzesławickich. 10.06.2015.

Krakowski „rodzynek”, czyli Protram 405N-Kr. Tu jeszcze w dawnym oznaczeniu 4001. Jego obecny numer to HX999. Obok EU8N #3036, czyli teraz #HL425. Pętla Wzgórza Krzesławickie, 25.05.2015.

Wagony N8C-NF oznakowano jako HK451-HK453 i HK462. Taki sam system znakowania (HK4xx) zastosowano dla N8S-NF. Na zdjęciu jeszcze w starym oznaczeniu N8C-NF #3072, czyli obecny #HK452 jako linia nr 2 do pętli Salwator. Końcowy odcinek trasy, ul. Kościuszki. 25.05.2015.

Jedyny Krakowski wagon GT8C, czyli wzbogacony o niskopodłogowy środkowy człon GT8S #3050 to obecny #RF313. Linia nr 3 w stronę Nowego Bieżanowa, ul. Pawia. 20.12.2014.

Bombardier NGT6 #2022 jako jadąca objazdem linia 8 do Bronowic Małych. Teraz to #RP622. Ulica Basztowa, 30.05.2015.