czwartek, 16 października 2025

Ponownie stacja Jesenik

 

Po ponad 10 latach ponownie zapraszam na stację kolejową Jesenik. To w Czechach, w pobliżu polskich Głuchołaz. Tu link do wpisu z 2014 roku. Wówczas głównym tematem były kultowe czechosłowackie lokomotywy zwane „nurkami” lub po czesku „brejlovcami”.

Na tamtejszy dworzec dotarłem we wrześniu 2025. Tym razem nie był to główny cel wyjazdu, lecz jeden z elementów zwiedzania okolicy Jesenika. Tu warto dodać, że w tym rejonie jest dość sporo miejsc wartych zobaczenia, np. jaskinie. Oczywiście miałem wielką nadzieję na fotografowanie „brejlovca”. Niestety w trakcie pierwszej próby zastałem tylko pusty dworzec (sobota, po godzinie 15). Co ciekawe, przeszedł on przebudowę i nie ma już charakterystycznych i niezbyt wygodnych dla pasażerów peronów ziemnych.



Blog Transportowy. Czechy, stacja Jesenik
Tak wygląda stacja Jesenik po przebudowie. Wąskie i niewygodne perony ziemne odeszły do historii. 13.09.2025. 


Blog Transportowy. Czechy, stacja Jesenik

Blog Transportowy. Czechy, stacja Jesenik. Stadler GTW 2/6, 848 004-8, České dráhy

Blog Transportowy. Czechy, stacja Jesenik. Stadler GTW 2/6, 848 004-8, České dráhy

Blog Transportowy. Czechy, stacja Jesenik. Stadler GTW 2/6, 848 004-8, České dráhy

Blog Transportowy. Czechy, stacja Jesenik. Stadler GTW 2/6, 848 004-8, České dráhy
Tuż za peronami odstawiono wagon pasażerski, a obok, przy koźle oporowym przegubowy wagon motorowy Stadler GTW 2/6. To pojazd o oznaczeniu 848 004-8. Rocznik 1999. Początkowo eksploatowany przez niemieckie koleje DB Regio. W roku 2018 zakupiony przez České dráhy. 13.09.2025.


Nad stacją kolejową Jesenik (dosłownie, bo na sporym wzniesieniu) znajduje się uzdrowisko Priessnitz. Ciekawe miejsce z bogatą historią i pięknymi widokami. Zdecydowanie warto zwiedzić. Z pozbawionej pociągów stacji właśnie tam trafiliśmy. 

Po około dwóch godzinach wracaliśmy i wówczas na dworcu już był „brejlovec”. Wygaszony, z gotowym do drogi składem. Maszyna to 750 701-5, nosząca imię „Markéta”. Rocznik 1977. 

Pierwotnie pod oznaczeniem T478.3368, a następnie (od roku 1988) jako 753 368-3. Kolejna zmiana numeru nastąpiła w roku 1993, gdy lokomotywa ta stała się 750 401-2. Tak do roku 2010. Wówczas firma CZ LOKO przeprowadziła modernizację „brejlovca”, np. zmieniając silnik na Caterpillar 3512C HD. Od tamtego czasu funkcjonuje oznaczenie 750 701-5.

Do lokomotywy doczepiono cztery wagony, które tworzą pociąg Sp 1402 w relacji Jesenik (17:01) – Ostružná (17:29/30) - Jindřichov na Moravě (17:49) - Zábřeh na Moravě (18:25). Tam bieg kończą „brejlovec” i pierwszy wagon. Natomiast trzy ostatnie przechodzą na prowadzony trakcją elektryczną pociąg R 902 „Bouzov” w relacji Šumperk (18:08) - Zábřeh na Moravě (18:22/34) - Vyškov na Moravě (19:57/20:00) - Brno hl.n. (20:38). Czyli w sumie można stwierdzić, że jest to pociąg do Brna. 



Blog Transportowy. Czechy, stacja Jesenik. 750 701-5, „Markéta”, České dráhy

Blog Transportowy. Czechy, stacja Jesenik. 750 701-5, „Markéta”, České dráhy

Blog Transportowy. Czechy, stacja Jesenik. 750 701-5, „Markéta”, České dráhy

Blog Transportowy. Czechy, stacja Jesenik. 750 701-5, „Markéta”, České dráhy

Blog Transportowy. Czechy, stacja Jesenik. 750 701-5, „Markéta”, České dráhy
Na stacji Jesenik do zdjęć pozuje lokomotywa 750 701-5 „Markéta” z pociągiem Sp 1402 narodowego przewoźnika České dráhy. W tle powinny być góry, ale skutecznie i ciekawie zasłoniły je chmury. Na pierwszym planie fragment rampy ładunkowej zasypanej kawałkami przeładowywanego tu na wagony drewna. Widoczny szlak kolejowy za pociągiem prowadzi do stacji Mikulovice i dalej do Polski, do Głuchołaz. Jest tam także odgałęzienie do miejscowości Zlaté Hory, które ubiegłoroczna powódź zniszczyła, ale już zostało odbudowane, choć ruchu jeszcze nie przywrócono. 13.09.2025.


Blog Transportowy. Czechy, stacja Jesenik. 750 701-5, „Markéta”, České dráhy

Blog Transportowy. Czechy, stacja Jesenik. 750 701-5, „Markéta”, České dráhy

Blog Transportowy. Czechy, stacja Jesenik. 750 701-5, „Markéta”, České dráhy
Zbliżenie na lokomotywę, która zgodnie z informacją na ścianie czołowej, wykonuje zadania w województwie Olomouc - Olomoucký kraj.


Więcej wpisów dotyczących kolej czeskich do zobaczenia pod tagiem „ĆD”.

Wpisy prezentujące lokomotywy w Polsce nazywane „nurkami” do zobaczenia pod tagiem „brejlovec”.



Blog Transportowy na Facebooku


czwartek, 9 października 2025

Elektryczny przegubowiec w Oświęcimiu

 

Temat autobusów przegubowych kursujących po Oświęcimiu w Blogu Transportowym pojawia się co jakiś czas. Pisałem o nich np. we wrześniu 2023 (tu link). Teraz wracam do sprawy, bo tabor tamtejszego MZK powiększył się o kolejnego przedstawiciela klasy mega.

Jest to wydarzenie wyjątkowe, bo to pierwszy fabrycznie nowy przegubowiec we flocie miejskiego przewoźnika od wielu lat. Ostatni taki zakup miał miejsce w roku 1990, gdy do przewoźnika trafiły cztery Ikarusy 280.26 (nr 6 – 9). W dodatku to pierwszy elektryczny przegubowiec.

Ta przegubowa nowość to Solaris Urbino 18 electric. Autobus otrzymał numer taborowy 52. Pod takim oznaczeniem wcześniej jeździł Jelcz L100I (w latach 2002 – 2018), a przed nim Ikarus 280.02 (w latach 1982 – 1992). Można więc powiedzieć, że historia zatoczyła koło i pod tym numerem znowu jest przegubowiec.

Swoją premierę liniową Solaris nr 52 miał wraz z rozpoczęciem roku szkolnego (w wakacje przegubowce z MZK Oświęcim nie kursują), 1 września 2025.

Niestety nie udało mi się go udokumentować w ruchu. Oświęcim odwiedziłem w sobotę, a wtedy tabor przegubowy „wypoczywa” w zajezdni. Plusem tego jest to, że pojazdy te zawsze parkują w miejscu bardzo dobrze widocznym z ogólnodostępnego chodnika przy ul. Leszczyńskiej. Można je więc oglądać i fotografować bez przeszkód.



Blog Transportowy. Solaris Urbino 18 electric, MZK Oświęcim

Blog Transportowy. Solaris Urbino 18 electric, MZK Oświęcim
Najnowszy oświęcimski przegubowiec. Solaris Urbino 18 electric nr 52. Postój na terenie zajezdni MZK Oświęcim. 4.10.2025.


Solaris nr 52 na ten moment jest czwartym przegubowcem we flocie MZK. Oprócz niego czynne pozostają także trzy Solarisy Urbino 18 pozyskane z Krakowa (nr 46) i Warszawy (nr 48 i 49).



Blog Transportowy. Solaris Urbino 18, MZK Oświęcim

Blog Transportowy. Solaris Urbino 18, MZK Oświęcim
Trzy pozostałe przegubowce nadal są czynne. Solarisy Urbino 18. Dwa pozyskane z Warszawy, a pomiędzy nimi egzemplarz z krakowskim rodowodem. Nr 48, 46 i 49. Autobusy stoją przy nowej myjni. 4.10.2025.


Blog Transportowy. Ikarus 280, DAB 1800B, MZK Oświęcim

Blog Transportowy. Ikarus 280, DAB 1800B, MZK Oświęcim
Kilka lat temu MZK Oświęcim również eksploatowało cztery przegubowce. Po bokach ostatnie fabrycznie nowe autobusy klasy mega w taborze przewoźnika, czyli Ikarusy 280.26 nr 6 i 7, a pomiędzy nimi DAB-y 1800B nr 58 i 66. Stan taki nie trwał jednak zbyt długo i finalnie pozostały tylko DAB-y. 29.09.2007.


Blog Transportowy. Neoplan N4009, Jelcz L100I, MZK Oświęcim
Nowy przegubowiec otrzymał nr 52, który odziedziczył po Jelczu L100I widocznym po prawej stronie zdjęcia. Rocznik 2002. Obok stoi przedstawiciel tego samego modelu nr 50, a po lewej stronie Neoplan N4009 nr 61 z 1994 roku. Po prawej stronie fragment ostatniego z trzech posiadanych przez MZK Jelczy L100I, nr 51. 29.09.2007.


Oprócz nowego przegubowca, na terenie zajezdni pojawiły się także dwie inne nówki. To Solarisy Urbino 9LE electric nr 53 i 54. One również stały przy płocie, ale niestety byłem zbyt zaaferowany przegubowcami i je po prostu przeoczyłem.



Wpisy dotyczące autobusów


piątek, 3 października 2025

Tramwaje w Wiedniu (7) – E2 + C5


Zatem pora na kontynuację tematu tramwajów w Wiedniu. Ostatnio pisałem o najstarszym taborze, który systematycznie znika z ulic austriackiej stolicy. Tu link do tego materiału

Mowa o wagonach silnikowych E2 i doczepnych C5, którym poświęcę również ten wpis.

Na stanie przewoźnika Wiener Linien wciąż pozostaje kilkadziesiąt takich tramwajów. 

Poniżej kilka zdjęć prezentujących te stopniowo odchodzące do historii pojazdy.



Blog Transportowy, Wiener Linien, SGP E2 + Bombardier-Rotax C5.
Heldenplatz. Przez Burgring jedzie skład SGP E2 + Bombardier-Rotax C5 nr 4027 + 1427. Rocznik 1979 + 1978. Obsługa linii 2 w kierunku pętli Dornbach. 19.07.2022. Wagon silnikowy z eksploatacji został wycofany dnia 7.04.2025. Doczepę ten los spotkał wcześniej, bo już 19.11.2024. Po prawej stronie widoczny fragment gmachu Kunsthistorisches Museum Wien (Muzeum Historii Sztuki).


Blog Transportowy, Wiener Linien, Bombardier-Rotax E2 + Bombardier-Rotax C5.
Universitätsring. Linię D w stronę pętli Nußdorf obsługuje skład Bombardier-Rotax E2 + Bombardier-Rotax C5 nr 4308 + 1508. Rocznik 1978 + 1989. W tle okazały budynek Burgtheater. Ciemne okna to efekt stosowania specjalnych folii przeciwsłonecznych, którymi wagony E2 i C5 są oklejane od 2022 roku. 20.06.2023. Skład wagonów E2 + C5 po raz pierwszy pojawił się na linii D w dniu 31.05.1980. Prezentowane pojazdy już nie są już razem eksploatowane. Wagon silnikowy wycofano 13.03.2025, a doczepny jest nadal czynny.


Blog Transportowy, Wiener Linien, Bombardier-Rotax E2 + Bombardier-Rotax C5.
Jeszcze raz skład Bombardier-Rotax E2 + Bombardier-Rotax C5 nr 4308 + 1508 na linii D. Universitätsring. 20.06.2023.


Blog Transportowy, Wiener Linien, SGP E2 + Bombardier-Rotax C5.

Blog Transportowy, Wiener Linien, SGP E2 + Bombardier-Rotax C5.
Przystanek „Parlament” na Dr. Karl Renner-Ring. Tuż obok budynek parlamentu. Dość długo był on ukryty pod rusztowaniami. Prace na szczęście już się zakończyły i obiekt można podziwiać w całej okazałości. Linia nr 2 objeżdża Parlament z dwóch stron. Od przodu przez Dr. Karl Renner-Ring i z boku przez Rathausplatz. Na zdjęciu skład SGP E2 + Bombardier-Rotax C5 nr 4003 + 1403. Kierunek pętla Dornbach. Wagon silnikowy to rocznik 1978, nadal w eksploatacji. To jednocześnie najstarszy wciąż czynny wagon typu E2. Doczepa powstała kilka miesięcy wcześniej, w 1977 roku i także jest eksploatowana. Mamy zatem najstarszy skład E2 + C5. Warto jeszcze dodać, że składy E2 + C5 regularną obsługę linii nr 2 rozpoczęły dopiero od 14.01.2015. Zdjęcia powstały 26.09.2022. 


Blog Transportowy, Wiener Linien, SGP E2 + Bombardier-Rotax C5.
Jeszcze raz skład nr 4003 + 1403 na linii 2. Objazd Parlamentu, czyli przejazd z Dr. Karl Renner-Ring w Rathausplatz. W tle wieżyczka wiedeńskiego ratusza - kolejny niedawno remontowany budynek. Po lewej fragment wagonu ULF, także na linii 2. 26.09.2022.


Blog Transportowy, Wiener Linien, SGP E2 + Bombardier-Rotax C5.

Blog Transportowy, Wiener Linien, SGP E2 + Bombardier-Rotax C5.
Tak Parlament Österreich wyglądał w trakcie remontu - zastawiony, zasłonięty. Na przystanku „Ring, Volkstheater U” stoi skład SGP E2 + Bombardier-Rotax C5 nr 4008 + 1408. Oba wagony z 1978 roku. Ich eksploatacja zakończyła się w połowie października 2023. Obsługa linii D w kierunku pętli Absberggasse. 19.07.2022. 


Blog Transportowy, Wiener Linien, SGP E2 + Bombardier-Rotax C5.

Blog Transportowy, Wiener Linien, SGP E2 + Bombardier-Rotax C5.
Burgring. Od strony Parlamentu jedzie skład SGP E2 + Bombardier-Rotax C5 nr 4012 + 1412. Rocznik 1978. Wagon silnikowy z ruchu został wycofany 8.11.2023, a doczepa 8.05.2024. Obsługa linii 1 w kierunku pętli Stefan-Fadinger-Platz. Składy E2 + C5 regularne kursowanie na linii nr 1 zaczęły dopiero od 9.12.2012. Zdjęcia powstały 19.07.2022. 


Blog Transportowy, Wiener Linien, SGP E2 + Bombardier-Rotax C5. SGP E1, Vienna Ring Tram
Schwedenplatz. Na linii 1 w kierunku pętli  Prater, Hauptallee stoi skład SGP E2 + Bombardier-Rotax C5 nr 4082 + 1482 (prawdopodobnie). Rocznik 1988 + 1987. Nadal w eksploatacji. Po prawej żółty SGP E1 nr 4867 z 1977 roku jako linia turystyczna Vienna Ring Tram, która ma tutaj przystanek początkowy i końcowy. 28.05.2016.


Blog Transportowy, Wiener Linien, SGP E2 + Bombardier-Rotax C5.
Węzeł przesiadkowy „Schottentor” (tramwaje, metro, autobusy). Linię D w stronę pętli Quartier Belvedere obsługuje SGP E2 + Bombardier-Rotax C5 nr 4011 + 1411. Oba wagony z 1978 roku. Doczepę wycofano z ruchu w roku 2023, a wagon silnikowy w 2024. 20.06.2023. 


Blog Transportowy, Wiener Linien, SGP E2 + Bombardier-Rotax C5.

Blog Transportowy, Wiener Linien, SGP E2 + Bombardier-Rotax C5.

Blog Transportowy, Wiener Linien, SGP E2 + Bombardier-Rotax C5.
Schwarzenbergplatz. Jeszcze w latach 90-tych miejsce to pełniło funkcję parkingu dla samochodów osobowych. Teraz jest to reprezentatywny plac z charakterystycznym konnym pomnikiem feldmarszałka Karla Schwarzenberga. Przejeżdżają tędy linie D i 71. W miejscu tym zobaczymy wszystkie modele tramwajów eksploatowanych obecnie przez Wiener Linien. Na pierwszym planie skład SGP E2 + Bombardier-Rotax C5 nr 4031 + 1431. Rocznik 1979. Oba wagony wycofano z eksploatacji w styczniu 2025. Obsługa linii D. Za składem stoi przyczyna wycofywania E2 + C5, czyli Alstom Flexity Wien. W tym przypadku wagon nr 335 z 2022 roku. Linia 71. W tle pierwszego zdjęcia wagon ULF. 21.06.2023.


Blog Transportowy, Wiener Linien, SGP E2 + Bombardier-Rotax C5.Blog Transportowy, Wiener Linien, SGP E2 + Bombardier-Rotax C5.
Skład SGP E2 + Bombardier-Rotax C5 nr 4031 + 1431 na linii D w stronę pętli Nußdorf skręca z Schwarzenbergplatz w Kärntner Ring. 21.06.2023.


Blog Transportowy, Wiener Linien, Bombardier-Rotax E2 + Bombardier-Rotax C5.Blog Transportowy, Wiener Linien, Bombardier-Rotax E2 + Bombardier-Rotax C5.
Schottentor. Bombardier-Rotax E2 + Bombardier-Rotax C5 nr 4311 + 1511. Rocznik 1986 + 1990. Skład nadal czynny. Linia D w kierunku pętli Nußdorf. 20.06.2023.


Blog Transportowy, Wiener Linien. Siemens ULF B. Bombardier-Rotax C5.
To zdjęcie pokazuje różnicę wielkości nowego i starego taboru. Jako pierwszy stoi Siemens ULF B nr 637 z 2000 roku. Za nim mała doczepa Bombardier-Rotax C5 nr 1508 z 1989 roku. Remise Gudrunstraße. 20.06.2023.


Wagony E2 i C5 udokumentowałem także na większym materiale filmowym. Nagrywałem w różnych rejonach austriackiej stolicy. Również manewry przy zajezdni Remise Gudrunstraße.

Na nagraniu pojawia się także tramwaj, którego dostawy są głównym powodem wycofywania starego taboru. To pojazd typu D, czyli Alstom Flexity Wien. Wagon nr 335 z 2022 roku. 





W dalszej części tramwajowej relacji z Wiednia zajmę się słynnymi niskopodłogowymi wagonami ULF.


Początek tramwajowych wpisów z Wiednia pod tym linkiem.



Blog Transportowy na Facebooku


piątek, 26 września 2025

Nowe filmy – sierpień 2025

 

Tradycyjnie raz w miesiącu przedstawiam nowości filmowe, które pojawiły się na kanale YouTube Bloga Transportowego (Lukaszwo – Transport Movies). W sierpniu 2025 było to 9 nagrań. Tematyka autobusowa i kolejowa.

Głównym motywem publikowanych filmów był wówczas II Zlot Autobusów Ikarus na Śląsku, który w dniach 26 i 27 lipca odbywał się w Mysłowicach. To właśnie uczestniczące w nim pojazdy są bohaterami jedynego dużego filmu 4K.



Blog Transportowy. Ikarus IK160P z Klubu Miłośników Komunikacji Miejskiej z Warszawy
Fragment filmu. Ikarus IK160P z Klubu Miłośników Komunikacji Miejskiej w Warszawie.


Nagrałem kilka autobusów obsługujących linię specjalną W77 do i z Katowic. Pętla w Mysłowicach znajdowała się na parkingu przy ul. Stadionowej, obok drogi prowadzącej do Centralnego Muzeum Pożarnictwa. Oto pojazdy, które zobaczycie:

- Ikarus 280.40A o rejestracji STA 64,

- Ikarus 620 z MPK Kraków,

- Ikarus IK160P z Klubu Miłośników Komunikacji Miejskiej z Warszawy,

- Ikarus 280.26 z Klubu Miłośników Komunikacji Miejskiej z Warszawy

- Jelcz M-11 z Galicyjskiego Stowarzyszenia Miłośników Komunikacji w Nowym Sączu.

Niestety przy nagrywaniu Jelcza rozładował się akumulator i materiał jest nieco ucięty. 27 lipca 2025.





Pozostałe materiały to krótkie filmy typu „shorts”. Na początek nagranie, które widzom bardzo się spodobało, bo zostało już wyświetlone ponad 65 tysięcy razy. Nadal II Zlot Autobusów Ikarus na Śląsku.

Kurs na specjalnej linii W77 do Katowic zaczyna Ikarus 280.40A o rejestracji STA 64.





Kurs na specjalnej linii W77 do Katowic zaczyna Ikarus 620 z MPK Kraków. To najstarszy autobus uczestniczący w zlocie.





Ponownie Ikarus 280.40A o rejestracji STA 64. Tym razem przejazd w przeciwną stronę, czyli koniec kursu z Katowic.





Tyle w temacie tej wyjątkowej imprezy. Teraz coś kolejowego. Klimatyczna linia kolejowa na Słowacji, blisko polskiej granicy. Jeden tor, brak trakcji elektrycznej. 

Stacja Dobšinská Ľadová Jaskyňa. Przejazd spalinowego zespołu trakcyjnego 861 016-8 przewoźnika ZSSK jako pociąg Zr 1784 w relacji Margecany - Banská Bystrica. 2 sierpnia 2025.   

W pobliżu znajduje się wyjątkowa jaskinia lodowa, której ta klimatyczna stacyjka zawdzięcza swoją nazwę. To bardzo ciekawe, piękne miejsce, które zdecydowanie warto zwiedzić. 





Teraz coś ze stolicy Małopolski. W ramach Krakowskiej Linii Muzealnej w dniu 17 sierpnia 2025 uruchomiono linię mikrobusową obsługiwaną przez dwie Nysy z MPK.

Na nagraniu z pętli autobusowej Nowy Świat odjeżdża Nysa N59M na linii specjalnej M do pętli Dworzec Główny Wschód. Druga Nysa (której nie ma na nagraniu) to model 522.





Zmieniamy kraj. Zapraszam do Norwegii. 

Oslo. Główny dworzec kolejowy Oslo Sentralstasjon. Odjazd lokomotywy EL18 2255 przewoźnika Vy z pociągiem Bergensbanen. Dokładnie to linia F4, a pociąg nr R601. Oslo S (12:03) - Flå (14:23) - Gol (15:02) - Haugastøl (16:13) - Myrdal (17:04) - Bergen 19:10. Nagrywane w deszczowy dzień, 17 czerwca 2025.





Pozostajemy w Norwegii. Ten film pojawił się już w Blogu Transportowym, w materiale o pięknej linii kolejowej Flåmsbana – tu link

Stacja kolejowa Myrdal. Wjazd pociągu linii Flåmsbana. Skład prowadzi lokomotywa EL18 2253. Po wymianie pasażerów pociąg wyruszy w drogę powrotną do stacji Flåm. Wówczas poprowadzi go lokomotywa EL18 2251. 25 sierpnia 2025.





Na koniec Kraków. Autobus Autosan Sancity 9LE nr BA116 z MPK Kraków. Linia 422 w kierunku pętli Aleja Przyjaźni. Ulica Makuszyńskiego. 29 czerwca 2025.





Niektóre z tych filmów pojawią się ponownie w Blogu Transportowym, np. w większym materiale dotyczącym II Zlotu Autobusów Ikarus na Śląsku. Zamierzam także napisać o ciekawej stacji Dobšinská Ľadová Jaskyňa oraz o norweskiej linii kolejowej Bergensbanen.



Blog Transportowy na YouTube, kanał Lukaszwo - Transport Movies


sobota, 20 września 2025

Flåmsbana – wyjątkowa atrakcja Norwegii (1)

 

Flåmsbana jest jedną z największych atrakcji turystycznych Norwegii. Zaliczana jest także do grona najpiękniejszych tras kolejowych Europy. Niekiedy bywa także określana mianem tej najpiękniejszej, choć w większości tytuł ten przyznaje się linii w Szwajcarii, po której przemieszcza się panoramiczny pociąg Kolei Retyckich o nazwie Ekspres Bernina.

Co jest „naj” to kwestia indywidualnego odbioru i oceny. Na ten moment na temat szwajcarskich kolei nie mogę się wypowiedzieć. Natomiast w kwestii Flåmsbany jak najbardziej tak. Bez wątpienia widoki z okien pociągu są obłędne. Wielkie góry z licznymi wodospadami, piękno otaczającej przyrody i ciekawa architektura mijanych budynków, głównie drewnianych. Na końcu trasy, w miejscowości Flåm, stacja jest zlokalizowana tuż przy Aurlandsfjordzie, będącym odnogą Sognefjorden, najdłuższego fiordu Norwegii. Tuż przy stacji zazwyczaj cumuje wielki wycieczkowiec. Ten rejon jest wpisany na słynną listę UNESCO.

Podróż Flåmsbaną w jedną stronę trwa około godziny. To bardzo przyjemnie spędzony czas. Za oknem co chwilę pojawiają się zapierające dech widoki. Czy robisz zdjęcia, nagrywasz film, czy po prostu oglądasz, zdecydowanie warto odbyć taką podróż. Ponieważ linia ta cieszy się bardzo dużą popularnością, bilety najlepiej kupić wcześniej. Bez problemu zrobimy to korzystając ze strony internetowej norweskich kolei Vy. Tu link.

Kolej Flåm jest wyjątkowa nie tylko ze względu na niesamowite widoki. Wyróżniają ją również kwestie techniczne. Jest ona uznawana za najbardziej stromą linię normalnotorową na świecie (bez zastosowania zębatek). Nachylenie na większości trasy wynosi 55 promili. Pociągi rozpoczynają kurs na stacji Myrdal, która położona jest na wysokości 867 m n.p.m., a kończą na wysokości 2 m n.p.m. w miejscowości Flåm. 

„20-kilometrowa trasa kolejowa ukazuje norweską przyrodę w najczystszej postaci i stanowi arcydzieło norweskiej inżynierii. Flåmsbana słynie z niesamowitych tuneli, które wiją się między górami – 18 z 20 tuneli zostało zbudowanych ręcznie” – to cytat ze strony kolei Vy, które obsługują Kolej Flåm.



Blog Transportowy. Flåmsbana, Norwegia
Podróż Flåmsbaną daje możliwość podziwiania piękna norweskiej natury. Wielkie góry, niezwykła przyroda i co jakiś czas rzeczka lub strumień. Są też liczne wodospady, ale ich aktywność jest uzależniona od pory roku. Latem niektóre zanikają lub są słabo widoczne ze względu na mniejszą ilość wody. 25.08.2025.


Blog Transportowy. Flåmsbana, Norwegia

Blog Transportowy. Flåmsbana, Norwegia

Blog Transportowy. Flåmsbana, Norwegia
Miejscowość Flåm jest dość rozległa. Po około pięciu minutach jazdy (w stronę stacji Myrdal) można zobaczyć np. charakterystyczny, czarny (określany także jako ciemnobrązowy) kościół z 1670 roku (Flåm kyrkje). Na zdjęciach widoczny na pierwszym planie. 


Blog Transportowy. Flåmsbana, Norwegia
Pociąg wspina się z Flåm do Myrdal wijąc się pośród gór. Po lewej stronie widoczny fragment przedniej części pociągu oraz słup trakcyjny. 


Blog Transportowy. Flåmsbana, Norwegia
Pociąg dość często przejeżdża obok mniejszych lub większych wodospadów. Przy jednym z nich nawet powstał przystanek kolejowy, ale o tym napiszę później. 


Blog Transportowy. Flåmsbana, Norwegia
Widoki są przepiękne niezależnie, po której stronie pociągu siedzisz. Jednak znacznie więcej zobaczysz siedząc po stronie prawej (dla relacji w stronę stacji Myrdal). Po lewej niestety często są przyległe do torowiska skały, a w godzinach dopołudniowych pogodnych dni mocno świeci tam słońce.


Krótki film nagrany z pociągu. Widok na skład przejeżdżający obok pięknych, wysokich gór. Nagranie kończy się wjazdem do jednego z 20 tuneli. Pociąg zjeżdża ze stacji Myrdal do Flåm. 25.08.2025.


Flåmsbana powstała celem obsługi transportowej fiordu, zapewnienia dojazdu z Oslo i Bergen, łącząc także małe miejscowości z resztą Norwegii. Jej budowa została zatwierdzona przez rząd norweski już w 1908 roku. Jednak prace rozpoczęły się dopiero w 1923 roku. Prawie 20 lat później, w roku 1940 rozpoczęto regularny ruch towarowy, a w roku 1941 pasażerski. 

Kolej Flåm na stacji Myrdal styka się z Bergensbanen. To linia łącząca Oslo z Bergen. Także wyjątkowa, bo to najwyżej położona główna linia kolejowa w Europie, z najwyższym punktem na wysokość 1238 m n.p.m. – także będąca atrakcją turystyczną zapewniającą niezwykłe widoki. To jednak temat na inny wpis w Blogu Transportowym.

Flåmsbana początkowo była obsługiwana trakcją parową. Był to jednak dość krótki okres, bo już w 1944 została zelektryfikowana, jako jedna z pierwszych linii w Norwegii. Jej standardową obsługę zapewniają elektrowozy z wagonami, choć w ruchu pasażerskim były także epizody elektrycznych zespołów trakcyjnych. 

Ruch towarowy na Kolei Flåm zakończono w 1992 roku. Z przewozami pasażerskimi też nie było wówczas najlepiej. Koszty eksploatacyjne rosły, a ceny biletów utrzymywały się na dość niskim poziomie. Względy ekonomiczne nakazywały zamknąć linię. Na szczęście tak się nie stało. W roku 1998 zarząd nad tą piękną trasą przejęła firma Flåm Utvikling, zajmująca się rozwojem turystycznym miejscowości Flåm. Podniesiono ceny biletów, rozpoczęto odpowiednie działania marketingowe i udało się. Flåmsbana została znaną na całym świecie atrakcją Norwegii.



Film nagrany na stacji Myrdal. Pociąg linii R45 Flåmsbana właśnie kończy bieg. Po wymianie pasażerów i krótkim postoju, o godzinie 10:45 rozpocznie kurs powrotny. Prowadzi go lokomotywa EL18 2253. Na drugim końcu elektrowóz EL18 2251. Wprowadzenie dwóch lokomotyw przyspiesza obsługę pociągów na stacjach końcowych, co w sezonie turystycznym jest bardzo istotne. 25.08.2025.


Blog Transportowy. Flåmsbana, Myrdal. Norwegia
Widok na górską stację Myrdal, która położona jest na wysokości 867 metrów nad poziomem morza. Jest na niej widoczny pociąg linii R45 Flåmsbana, który o godzinie 13:24 rozpocznie podróż powrotną do Flåm. Na pierwszym planie lokomotywa EL18 2253. Zdjęcie wykonałem z pociągu do Bergen (Vossebanen, która jest częścią linii Bergensbanen), stąd te niechciane przebłyski oświetlenia. 25.08.2025.


Blog Transportowy. Flåmsbana, Myrdal. Norwegia
Myrdal. Tablica z nazwą stacji i podaną na niej wysokością jest dość często fotografowana.

 
Blog Transportowy. Flåmsbana, Myrdal. Norwegia
Stacja Myrdal. Widok z krawędzi peronowej przy torze nr 11, z którego korzysta Flåmsbana. W dali, prawy tor wchodzący do galerii lawinowej i dalej do tunelu to Bergensbanen w stronę Oslo, a tor obok, stromo prowadzący w dół i do widocznej galerii lawinowej to Flåmsbana. 


Blog Transportowy. Flåmsbana, Myrdal. Norwegia
Stacja Myrdal. Tor 11, widok w stronę Bergen. Za chwilę wjedzie pociąg z i do Flåm. W dali, przy torze nr 1 widoczny Stadler FLIRT, który przyjechał z Bergen. Większość jego pasażerów przesiada się tutaj do Flåmsbany. Na zdjęciu widać pracownika kolei, który pilnuje, aby nikt nie przekraczał wymalowanej żółtej linii.  Informuje on także, gdzie zatrzymają się wagony zarezerwowane dla grup zorganizowanych (zawsze od strony Bergen).


Blog Transportowy. Flåmsbana, Myrdal. Norwegia
Stacja Myrdal. Tor 11, widok w stronę Flåm. 


Blog Transportowy. Flåmsbana, Myrdal. Norwegia
Stacja Myrdal ma tylko jeden peron i dwie krawędzie. Z widocznego po prawej stronie toru nr 11 korzysta Flåmsbana. Po lewej stronie jest tor nr 1 dedykowany dla Bergensbanen / Vossebanen. Za stacją jest już tylko jeden tor prowadzący do tunelu, kierunek Bergen.


Blog Transportowy. Flåmsbana, Myrdal. Norwegia
Stacja Myrdal. Pociąg Kolei Flåm już wjechał. Pasażerowie wysiedli, a nowi podróżni zaczynają wsiadać. Tu większa, zorganizowana grupa z zarezerwowanym wagonem. Informacje o rezerwacji wagonów dla grup znajdują się na drzwiach. Jeżeli brak jest takiej kartki (wydruk z podaną nazwą grupy lub biura turystycznego), wagon jest ogólnodostępny.


Blog Transportowy. Flåmsbana, Myrdal. Norwegia
Stacja Myrdal. Widok na podstawiony pociąg Flåmsbany. Na wagonie charakterystyczne logo Kolei Flåm oraz wypisane miejsca postoju. W dali słabo widoczny elektrowóz EL18 2251 przewoźnika Vy, który poprowadzi skład do Flåm.


Przejazd Flåmsbaną nie należy do tanich atrakcji. Ceny są zróżnicowane i zależne od pory roku i popularności danego kursu. Sezon letni trwa w okresie maj – wrzesień i w jego trakcie w dni robocze uruchamianych jest 10 par pociągów (odjazdy z Flåm o godzinie 7:20, 8:20, 9:35, 10:50, 12:10, 13:30, 14:55, 16:15, 17:30 i 18:45; odjazdy ze stacji Myrdal o godzinie 8:17, 9:30, 10:45, 12:06, 13:24, 14:48, 16:07, 17:22, 18:37 i 19:53), a w soboty i niedziele 9 par (godziny te same, brak jedynie porannej pary z z Flåm o godzinie 7:20 i powrót z Myrdal o 8:17). Wszystkie pociągi Kolei Flåm w rozkładzie jazdy są oznaczone jako linia R45.

Poranny pociąg w stronę stacji Myrdal w dzień roboczy jedzie wyjątkowo krótko, bo tylko 42 minuty. Wynika to z faktu, iż nie zatrzymuje się na jedynej na trasie mijance oraz pomija inne przystanki. Jest on też objęty najtańszą taryfą, zaczynającą się od 399 koron norweskich (około 147 zł). Pozostałe pociągi jadą w rozkładowym czasie 55 – 58 minut, a najtańsze bilety zaczynają się od 513 koron (około 189 zł) lub (dla większości kursów) od 570 koron (około 210 zł). Są to ceny za bilet w jedną stronę.

W październiku kursuje codziennie sześć par pociągów (odjazdy z Flåm o godzinie 8:20, 9:35, 10:50, 12:10, 14:55 i 16:15; odjazdy ze stacji Myrdal o godzinie 9:30, 10:45, 12:06, 13:24, 16:07, 17:22). Ceny najtańszych biletów zaczynają się od 513 koron.

Od listopada liczba codziennych kursów jest zredukowana do czterech. Są to odjazdy z Flåm o godzinie  9:00, 11:45, 14:30 i 16:50 oraz odjazdy ze stacji Myrdal o godzinie 10:15, 13:15, 15:39 i 18:05). Czas przejazdu jest krótszy i wynosi od 43 do 50 minut. Ceny najtańszych biletów zaczynają się od 399 koron.

Jest to rozkład aktualny dla 2025 roku. Podane godziny mogą ulec zmianie, dlatego zawsze należy przeprowadzić ich weryfikację na stronie przewoźnika – tu link.

Kolej Flåm jest skomunikowana z pociągami odjeżdżającymi do Bergen i Oslo. Nie należy się więc martwić krótkim czasem przesiadki.  



Stadler FLIRT, Myrdal, Vy, Vossebanen
Podwójny Stadler FLIRT kolei Vy na linii R40 (Vossebanen) przywiózł od strony Bergen pasażerów zamierzających podróżować  Koleją Flåm. W przypadku opóźnień na Flåmsbanie, pociągi do Bergen i Oslo zaczekają. To samo w przypadku odwrotnej relacji. Skład do Flåm nie odjedzie przed przyjazdem skomunikowanych pociągów z Bergen lub Oslo.


Vy, Flåmsbana, ticket, bilet. Blog Transportowy.
Przykładowy bilet na podróż Koleją Flåm. Podany jest między innymi numer pociągu (a właściwie linii, bo wszystkie pociągi do i z Flåm to R45) oraz godzina rozpoczęcia podróży i jej zakończenia. Brak ceny, ale są dane imienne osoby kupującej bilety. W tym przypadku zmieniono mi imię z „Łukasz” na „ukasz”, bo w alfabecie norweskim nie ma litery „Ł”. Brak rezerwacji miejsc.


Tabor kursujący po Flåmsbanie będzie omówiony w drugiej części tego materiału.



Blog Transportowy na Facebooku.