TransExpo 2018 (5) – Solaris Urbino 12 LE lite hybrid

Wracam do tematu ubiegłorocznych targów TransExpo, które odbyły się w dniach 21 – 23 października 2018 w Kielcach. Ostatnio pisałem o VDL (tu link). Teraz pora na Solarisa.

Pod tą marką zaprezentowano trzy autobusy. Premierowo model Urbino 12 LE lite hybrid oraz w nowym „face lifcie" (tak określił to producent) znane Urbino 12 electric oraz Urbino 12 hybrid.

Zaczynam od premiery. Poniżej treść informacji o nowym pojeździe przygotowanej przez Solarisa.

Lite, czyli „niskokaloryczna” nazwa pojazdu, odnosi się do największej zalety premierowego autobusu, jaką jest niskie zużycie paliwa. W rezultacie Urbino 12 LE lite hybrid cechuje się mniejszymi kosztami eksploatacji w porównaniu do analogicznych konstrukcji dostępnych na rynku. Głównym celem przyświecającym inżynierom Biura Badań i Rozwoju firmy Solaris, pracującym nad zbudowaniem nowego modelu Urbino, było opracowanie konstrukcji autobusu, który w teście SORT 2 uzyska zużycie paliwa na poziomie poniżej 30 litrów na 100 km. Tym samym pojazd jest niskoemisyjny.

Aby osiągnąć cel inżynierowie skupili swoje działania na wielu obszarach. Niewątpliwie jednym z najważniejszych wyzwań było obniżenie masy pojazdu. Solaris Urbino 12 LE w wersji lite hybrid ma masę własną poniżej 9 ton. Z kolei masa całkowita autobusu z pasażerami wynosi 15,5 tony.

Sercem układu napędowego nowego modelu w rodzinie Urbino jest silnik Cummins ISBE6 o pojemności zaledwie 4,5 litra. Jednostka spełniająca restrykcyjną normę emisji spalin Euro-6 ma moc 210 KM i moment obrotowy 850 Nm. Dodatkowym elementem napędu Urbino LE lite hybrid jest maszyna elektryczna o mocy znamionowej 11,5 kW. Jej zadaniem jest rekuperacja energii w trakcie hamowania oraz wspomaganie silnika spalinowego przy ruszaniu. Dzięki temu układ ten zużywa mniej paliwa.

Solaris Urbino 12 LE lite hybrid jest dostępny w wersji z dwiema parami drzwi w układzie 2-2-0. Autobus może zabrać na pokład do 85 pasażerów, z czego 41 na miejscach siedzących. Oś przednia pojazdu to rozwiązanie marki ZF RL55, z kolei oś napędowa to DANA typu G150. Rozmiar kół zastosowanych w pojeździe różni się od tych stosowanych standardowo w autobusach miejskich marki Solaris. Tym razem pojazd będzie wyposażony w koła o mniejszej średnicy – 19,5 cali. Rozstaw osi Solaris Urbino LE lite hybrid to 5900 mm, przy zwisie przednim wynoszącym 2700 mm i tylnym 3240 mm.

Mimo „odchudzenia” konstrukcji i zastosowaniu kilku nowych komponentów, Solaris Urbino 12 LE lite hybrid, tak jak wszystkie produkty marki Solaris, jest bezkompromisowy, jeśli chodzi o bezpieczeństwo oraz komfort zarówno pasażerów, jaki kierowców. Pojazd spełnia między innymi normy bezpieczeństwa określone w regulaminach R29 i R66.

Solaris Urbino 12 LE lite hybrid. Światowa premiera na targach TransExpo 2018 w Kielcach.

Wnętrze Solarisa Urbino 12 LE lite hybrid.

Poniżej zdjęcia udostępnione przez Solarisa w materiałach prasowych.

Solaris Urbino 12 LE lite hybrid w materiałach prasowych producenta.

W kolejnym wpisie o TransExpo 2018 przedstawię dwa pozostałe zaprezentowane Solarisy oraz krótką relację z konferencji prasowej. Tu link do tego materiału.

Wzgórza Krzesławickie – GT6 i 105Na

Ponownie wracam do prezentacji zdjęć z 2005 roku. Ostatnio pisałem o autobusach na dworcu w Oświęcimiu (tu link). Teraz pora na obiecaną pętlę tramwajową Wzgórza Krzesławickie w Krakowie.

W dniu 25 marca 2005 sfotografowałem na niej stojące obok siebie tramwaje linii 4 (do Bronowic Nowych) i 5 (do Krowodrzy Górki). Ten pierwszy to wówczas standardowa obsługa „czwórki”, czyli potrójny Konstal 105Na. Dokładnie skład oznaczony jako 482+483+484.

Obok stoi główny powód użycia aparatu fotograficznego, czyli MAN GT6 o numerze 158. Rocznik 1966, w roku 2004 sprowadzony do Krakowa z Norymbergii. Można więc stwierdzić, że kiedy go fotografowałem był jeszcze pewną nowością. Wagon ma na sobie reklamę butów Zebra, którą niedawno otrzymał. Przyznam, że bardzo podobał mi się w takim malowaniu.

Od roku 2009 pojazd ten był już oznaczony jako #178 (zwalniano numery dla wagonów E1 sprowadzanych z Wiednia). Jego eksploatację zakończono w roku 2011. 

Trójwagonowy Konstal 105Na i MAN GT6 oczekują na pasażerów na pętli Wzgórza Krzesławickie. 25.03.2005.

MAN GT6 #158 w nowej reklamie. Warto zwrócić uwagę na pojedyncze oświetlenie przednie. Oryginalne. Wówczas większość wagonów GT6 miała już je wymienione na podwójne (może nawet #158 był ostatnim z pojedynczym - nie pamiętam).

Kolejne z prezentowanych zdjęć wykonałem poniżej pętli Wzgórza Krzesławickie. Dwa dni wcześniej, 23 marca 2005. Na przystanku „Wiadukty”. 

Ich bohater to skład Konstal 105Na #796+797 na linii 5 do Krowodrzy Górki. Rocznik 1984. Tramwaj wyróżniał się charakterystyczną reklamą „pluszaków”.

Skład został wycofany w roku 2015 (jako „ofiara” dostaw Krakowiaków), po dwukrotnej zmianie oznaczeń. Najpierw przenumerowano go na 468 i 469, a później na HZ708 i HZ709. W ostatnich latach eksploatacji zyskał także trzeci wagon.

Konstal 105Na #796+797 na linii 5 do Krowodrzy Górki odjeżdża z przystanku „Wiadukty”. Wówczas „piątka” kursowała jeszcze starą trasą, czyli przez ul. Basztową i Długą. Tunel tramwajowy był jeszcze w budowie. 23.03.2005.

W kolejnym wpisie z 2005 roku będzie autobusowo. Zaprezentuję Autosany i Jelcza z krakowskiego MPK. Tu link.

Setra S250 z firmy Drobisz-Tur

Już dość dawno temu pisałem o autobusie z firmy Drobisz-Tur parkującym przy ul. Stefana Batorego w Oświęcimiu (tu link). Ponownie zapraszam do tej samej lokalizacji. 

Kilka miesięcy później – 15 kwietnia 2017. Stał tam wtedy inny pojazd. Także Setra, lecz młodsza i inny model. Dokładnie S250 z 1996 roku. Zgodnie z umieszczoną za szybą tablicą, autobus ten także jeździ dla firmy Electrical Components International, czyli w skrócie ECI. Siedziba w miejscowości Bielsko-Biała.

Setra S250 z firmy Drobisz-Tur odpoczywa przy ul. Stefana Batorego w Oświęcimiu. 15 kwietnia 2017.

Jak podaje portal Bezpieczny Autobus, Setra S250 o rejestracji SBI 25449 jest obecnie wyrejestrowana. Nie posiada także ważnej polisy ubezpieczeniowej.

Warto jeszcze dodać, że Setra S250 to zmodyfikowany typ S215 HD, który nadal był oferowany jako model podstawowy po wprowadzeniu serii 300.

Za jakiś czas przedstawię kolejny autobus z firmy Drobisz-Tur udokumentowany w Oświęcimiu.

Nowe filmy – sierpień 2019

Sierpień 2019 pod względem nowych filmów zamieszczonych na kanale Lukaszwo – Transport Movies był dość skromny. Opublikowałem tylko jeden materiał. Kolejowy, wykonany na stacji Oświęcim w dniu 23 marca 2019. Ruch pociągów, w tym brytyjska spalinówka Class66  nr 66173 z DB Cargo Polska. To pierwsza część nagrania.

Już tradycyjnie, gdy zamieszczam mało nowych materiałów na YouTube, przypominam starsze nagrania. Zatem oto one. Oba opublikowane 11 lat temu.

Zaczynam tramwajowo. Obecnie po Krakowie kursuje czasowa linia nr 72 obsługiwana wyłącznie przez wagony dwukierunkowe. Łączy ona pętlę Czerwone Maki P+R z końcówką Orzeszkowej. W roku 2008 w stolicy Małopolski również funkcjonowała trasa obsługiwana tylko taborem dwukierunkowym, także oznaczona jako 72. Jej relacja była jednak zupełnie inna: Plac Centralny – Aleja Pokoju. Rejon tej drugiej końcówki był plenerem dla nagrania z dnia 28 lipca 2008. Zobaczycie na nim przejazd kończącego kurs wagonu N8S #3304. Powód uruchomienia ówczesnej linii 72 to przebudowa ronda Grunwaldzkiego.

Teraz zapraszam do Kędzierzyna-Koźla. W rejon przystanku komunikacji miejskiej o nazwie „Koźle Dworzec PKS”. To obecny pl. Raciborski. Przejeżdża tamtędy MAN NL222 o numerze 102. Własność MZK Kędzierzyn-Koźle. Rocznik 2000. Autobus obsługując linię H z Blachowni zmierza do pętli Koźle Dworzec PKP. 18 lipca 2008. 

W temacie nowych filmów, na kanale Lukaszwo  - Transport Movies niedługo opublikuję materiał o historycznych krakowskich przegubowcach.

BMC Fatih – wywrotka z Özdere

Ponownie zapraszam do tureckiej miejscowości Özdere. Ostatnio pisałem o sfotografowanym tam irańskim Peugeocie (tu link). Teraz pora na pojazd wagi ciężkiej. Wywrotka BMC Fatih. Zaparkowano ją przy głównej drodze przechodzącej przez centrum miejscowości.

BMC to obecnie marka turecka. Pierwotnie brytyjska - British Motor Corporation. Oddział w Izmirze powstał w roku 1964. Po latach stał się jedynym prawnym użytkownikiem marki BMC (brytyjski pierwowzór został wchłonięty przez British Leyland). W ofercie firmy (BMC Sanayi ve Ticaret A.Ş.) znajdują się oprócz ciężarówek także autobusy, również eksploatowane w Polsce. BMC oferuje też pojazdy wojskowe, w tym czołgi.

Ciężarówki BMC Fatih produkowano w latach 1986 – 2009. W eksploatacji nadal pozostaje ich dość sporo. Występują w przeróżnych wersjach nadwoziowych. Wywrotki są dość licznym ich przedstawicielem. 

BMC Fatih w całej okazałości. Przyznam, że jest to moja ulubiona turecka ciężarówka. Obowiązkowy element każdego wyjazdu do tego kraju. 20.09.2017.

BMC Fatih - zbliżenie na kabinę, która kojarzy mi się z czechosłowackim Liazem.

Warto jeszcze dodać, że BMC Fatih to następca produkowanego raptem trzy lata (1983 – 1986) modelu Yavuz, który powstał w kooperacji z koncernem Volvo.

BMC Fatih napędza amerykański silnik Cummins. Fakt ten jest dość mocno podkreślany, chociażby poprzez dość sporych rozmiarów naklejki umieszczane na maskach.

Marka BMC będzie się w Blogu Transportowym pojawiać jeszcze wiele razy. Zarówno w tematyce autobusowej, jak i ciężarówkowej. Całość materiałów dostępna pod wspólnym Tagiem BMC.

Trolejbusy we Lwowie (5) – podskakujemy i КТГ-1

Opisując lwowskie trolejbusy ostatnio zająłem się tematem linii nr 9 (Uniwersytet – Aeroport). Tu link do tego wpisu. Warto dodać, że obecnie trasa ta została wydłużona pod nowy terminal.

Zgodnie z obietnicą z tamtego materiału pora na podskakującą Škodę oraz zabytek – kanciapa dla kierowców.

Dlaczego podskakująca? Ze względu na stan nawierzchni drogi oraz torowiska tramwajowego, przez które trolejbus przejeżdża. Mimo powolnej jazdy pojazd dość intensywnie buja się. Dosłownie podskakuje. Widok niesamowity, powtarzający się za każdym przejazdem trolejbusu.

„Podskakującym bohaterem” jest Škoda 14Tr o numerze taborowym 569. Rocznik 1989. Od nowości we Lwowie, teraz już jako jeżdżąca ruina. Pojazd obsługując linię nr 12 w stronę pętli Uniwersytet przejeżdża przez ul. Bandery i wjeżdża w ul. Szeptyckich. 

Škoda 14Tr w trakcie „podskakiwania” na ul. Bandery. Screen z poniższego filmu. 30.04.2013.

Tak Škoda #569 prezentuje się w ruchu. Film nagrany 30 kwietnia 2013. Obsługiwana przez pojazd linia nr 12 to obecna trasa nr 32. 

Zmiana numeracji tras lwowskich trolejbusów nastąpiła w dniu 1 lipca 2019. Dzięki temu nie dublują się już oznaczenia linii tramwajowych i trolejbusowych. Tak to teraz wygląda. Linia nr 2 stała się trasą nr 22, 3 przemianowano na 23, 5 na 25, 7 na 27, 9 na 29, 10 na 30, 11 na 31, 12 na 32, a 13 na 33. Jedynie linia 24 nie zmieniła oznaczenia.

Obok miejsca nagrania powyższego filmu, przy ul. Metropolity Angełłowicza znajduje się przystanek o nazwie  „Stefana Bandery” (za nim zlokalizowano dość spory pomnik tego człowieka). Przed nim stała odstawiona znana już czytelnikom Bloga Transportowego Škoda 14Tr #559. Trolejbus miał przerwę w obsłudze linii 10.

Škoda 14Tr #559 odstawiona na ul. Metropolity Angełłowicza. 30.04.2013.

Na placu w pobliżu ulicy ustawiono wyjątkowo ciekawy pojazd. Trolejbus towarowy КТГ-1 (KTG-1). Takie nietypowe ciężarówki produkowano w Kijowskim Zakładzie Transportu Elektrycznego. Były one dość powszechne w miastach Związku Radzieckiego. Zazwyczaj ich eksploatacją zajmowały się przedsiębiorstwa transportu pasażerskiego. Obecnie ich czas świetności już minął, a nieliczne ocalałe egzemplarze wykorzystywane są do różnych celów, raczej znacznie odmiennych od tych pierwotnie dla nich przewidzianych.

КТГ-1 ustawiony przy ul. Metropolity Angełłowicza pełnił funkcję punktu socjalnego dla kierowców. Kiedy go fotografowałem był w trakcie odświeżania – malowano go.

Pojazd ten pochodzi z lat 70-tych lub 80-tych ubiegłego wieku.

КТГ-1 (KTG-1) odstawiony w pobliżu przystanku „Stefana Bandery”. Nad trolejbusową ciężarówką rozwieszono fragment sieci elektrycznej, do której pojazd może się podpiąć, choć ze względu na gałęzie w dniu wykonania zdjęcia było to znacznie utrudnione. 30.04.2013.

Rozkład jazdy na trolejbusowym przystanku „Stefana Bandery”. Umieszczony dość wysoko i w dodatku bez podawania konkretnych godzin odjazdu. Tylko ramowy czas kursowania.

Trolejbusy towarowe KTG były produkowane także w innych wersjach. Np. wywrotka, mobilna stołówka, polewaczka, czy chłodnia.

Inny lwowski egzemplarz elektrycznej ciężarówki КТГ-1 sfotografowało Google na ul. Kostomarowa. Boczna ulica z nieużywaną liniowo siecią trolejbusową. Październik 2011. Na zdjęciach z roku 2015 już go tam nie było.

КТГ-1, czyli trolejbus ciężarówka na ul. ul. Kostomarowa we Lwowie. Z informacji krążących po Internecie wynika, że stał on tam od lat 80-tych. Październik 2011. Źródło: Google Street View.

W dalszej części trolejbusowej relacji ze Lwowa jeszcze kilka zdjęć pojazdów marki Škoda. Tu link.

Peugeot Pars z Iranu

Bohatera dzisiejszego wpisu sfotografowałem ze względu na rejestrację. Dopiero później odkryłem, że nie jest to zwykły Peugeot. Szkoda, że zrobiłem mu tylko jedno zdjęcie.

Zapraszam zatem do Turcji, do miejscowości Özdere, która pojawiała się już w Blogu Transportowym (np. tutaj). Na terenie tamtejszego hotelu Grand Efe stała osobówka, na którą raczej nie zwróciłbym uwagi. Od innych zaparkowanych tam pojazdów odróżniała ją rejestracja. Dość barwna, z elementami czerwonymi i niebieskimi. To mnie przyciągnęło. Kiedy podszedłem do samochodu, okazało się, że to nie jakaś specjalna wersja tablic tureckich. Były to „blachy” z Iranu.

Przyznam, że jeszcze nigdy nie fotografowałem żadnego pojazdu z Iranu, więc bez względu na to, co to za samochód, zdjęcie musiało być obowiązkowe. Tylko jedno części tylnej, bo przód był zastawiony.

A co dokładniej sfotografowałem? To Peugeot Pars. Produkt irańskiej firmy Iran Khodro (występującej pod nazwą IKCO – skrótowiec od Iran Khodro Corporation) z siedzibą w Teheranie. Oferuje ona samochody osobowe pod własną marką Iran Khodro (obecnie kilka modeli) oraz produkty oparte na licencjach innych producentów, np. Renault, czy Peugeot.

Jak podaje producent, Peugeot Pars to luksusowy samochód dla Irańczyków. „Owoc ciężkich wysiłków irańskich ekspertów. Peugeot Pars zapewnia swoim pasażerom wysoki poziom komfortu. Mimo obecności licznych rywali, pojazd nadal jest najpopularniejszym samochodem wśród Irańczyków”. Wciąż pozostaje w ofercie producenta.

Ogólnie rzecz ujmując, model Pars to irańska „bogata”, zmodernizowana wersja Peugeota 405. Tu jednak warto podkreślić, że model 405 także jest oferowany przez IKCO.

Peugeot Pars w tureckim Özdere. Niestety z przodu był zastawiony. 16.09.2017.

Zbliżenie na detale irańskiej osobówki. Napisy Peugeot Pars i charakterystyczna rejestracja. Co ciekawe, takie tablice otrzymują tylko pojazdy wyjeżdżające z Iranu. To tak zwane tablice dodatkowe. Napis na dole rejestracji: Touring & Automobile Club of the Islamic Republic of Iran. Jest to instytucja powołana celem ułatwienia podróży turystycznych obywatelom Iranu wyjeżdżającym poza kraj oraz turystom z innych krajów planujących jeżdżenie własnym samochodem po Iranie (otrzymują oni wówczas także dodatkowe tablice).

IKCO to jednak nie tylko osobówki. Firma swoją działalność zaczęła w latach 60-tych ubiegłego wieku (jako Iran National) i już wówczas produkowała także autobusy. Co ciekawe, w późniejszym okresie trafiały one również do Polski. Były to np. nadwozia na bazie Mercedesa O309.

Gama produktów IKCO jest bardzo duża, bo oprócz wspomnianych osobówek i autobusów są to także ciężarówki (np. pod marką Khawar), tabor kolejowy i pojazdy metra.