Kilka tramwajów na liniach dodatkowych

Niedawno pisałem o krakowskich wagonach NGT8, które w 2015 roku debiutowały na torowiskach prowadzących w stronę pętli Wzgórza Krzesławickie. Tu link do wpisu. Wówczas, czyli w okresie 1 listopada, utrwaliłem fotograficznie i filmowo także inne tramwaje przemieszczające się w tamtym rejonie.

Obecnie jest to materiał mocno historyczny, ponieważ przedstawione w nim składy 3x105Na już nie kursują po Krakowie (ostatni raz pojawiły się na liniach dodatkowych w okresie 1 listopada 2016), a „wiedeńczyki” E1+C3 nie docierają do Wzgórz Krzesławickich.

Poniżej kilka zdjęć i film.

Potrójny Konstal 105Na na linii 86 z Mistrzejowic dojeżdża do przystanku „Wiadukty”. To wagony #HZ718+HZ719+HZ720. 31.10.2015.

Skład E1+C3 #HW148+HB548 na linii 1. Wówczas taki tabor był podstawową obsługą tej trasy. Obecnie kursują na niej dwuwagonowe Konstale 105Na i Bombardiery NGT6, a w soboty i święta także EU8N. 31.10.2015.

Trójwagonowe składy Konstali 105Na na przystanku „Wiadukty”. Na linii 87 do Osiedla Piastów stoją #278+HZ279+HZ280, a na 86 do Wzgórz Krzesławickich #HZ718+HZ719+HZ720. 31.10.2015.

Skład #278+HZ279+HZ280 na linii dodatkowej 87 odjeżdża z przystanku „Wiadukty”. 31.10.2015.

Skład E1+C3 #HW148 +HB548 na linii 1 w trakcie postoju na przystanku „Wiadukty” w stronę Wzgórz Krzesławickich. 31.10.2015.

Przystanek „Wiadukty”. Spotkanie dwóch składów E1+C3. Po lewej #HW165+HB565 na linii 4 jako przykład wcześniejszego malowania tego typu taboru. Wagon silnikowy to rocznik 1969, w Krakowie od 2008 roku, pierwotnie jako #152. Pod koniec roku 2015 został wycofany z eksploatacji. Doczepka to rocznik 1961, w Krakowie od 2007 roku, również wycofana z eksploatacji pod koniec 2015 roku. Natomiast po prawej #HW148 +HB548 na linii 1, po przeprowadzonej modernizacji i w obecnie obowiązującym malowaniu dla tego typu taboru. Wagon silnikowy to rocznik 1966, w Krakowie od 2008 roku (pierwotnie jako #148), natomiast doczepka jest z roku 1960, w Krakowie od roku 2006 (pierwotnie jako #591, później jako #548). 31.10.2015.

Przystanek „Wiadukty”. Trójwagonowy skład 105Na #HZ252+HZ253+HZ254, obok Bombardier NGT8 #RY817. Na zwolnienie toru oczekuje zmodernizowany skład E1+C3. 31.10.2015.

Spotkanie dwóch Bombardierów NGT8 obsługujących linię dodatkową 85 na przystanku „Wiadukty”. Ze splotu torowego zjeżdża wagon #RY817. Niestety oznaczenia pojazdu jadącego w stronę Wzgórz Krzesławickich nie jestem w stanie ustalić. 31.10.2015.

Nowe i stare na pętli Wzgórza Krzesławickie. Bombardier NGT8 #RY802 z 2012 roku, a obok skład E1+C3 #HW160+HB560. Wagon silnikowy z 1970 roku (w Krakowie od 2009 roku, pierwotnie jako #161), a doczepny z 1960 roku (w Krakowie od 2008 roku, pierwotnie jako #560). Skład wycofano z eksploatacji w 2016 roku. Co ciekawe, doczepka została sprzedana w czerwcu 2016 do miejscowości Kłaj za Niepołomicami, stając się lokalną atrakcją turystyczną. 31.10.2016.

Jeszcze raz nowe i stare na pętli Wzgórza Krzesławickie. Tym razem NGT8 #RY801 i zmodernizowane E1+C3 #HW144+HB544. Wagon silnikowy to rocznik 1969 (w Krakowie od 2008 roku, pierwotnie jako #144),a doczepny z 1961 roku (w Krakowie od 2005 roku, pierwotnie jako #581, a później jako #544). 31.10.2015.

Teraz blisko cztery minuty materiału filmowego. Rejon przystanków „Wiadukty”. Jako pierwszy przejeżdża skład E1+C3 #HW151+HB551 na linii 87 do pętli Osiedle Piastów. Potem w kierunku zajezdni Nowa Huta awaryjnie zjeżdża potrójny Konstal #HZ284+HZ285+HZ286. Następnie zobaczycie kolejnego potrójniaka, tym razem na linii. To #HZ258+HZ259+HZ260 jako 86 do Mistrzejowic. Przy okazji warto zwrócić uwagę na fakt, że od 2015 roku zmodyfikowano trasę „cmentarnych” linii 86 i 87 – zamieniono ich przebieg pomiędzy „Wiaduktami”, a „Rondem Kocmyrzowskim”. Ta pierwsza została skierowana w całości wzdłuż ul. Kocmyrzowskiej, a drugą wydłużono przez „Kombinat”. Wcześniej kursowały odwrotnie, czyli 86 przez „Kombinat”, a 87 wzdłuż Kocmyrzowskiej.

Kolejny kadr to #HZ718+HZ719+HZ720 na 86 w stronę Wzgórz Krzesławickich, w towarzystwie dwóch Bombardierów NGT8 na linii 85. Potem pojawia się następny trójskład, czyli #HZ278+HZ279+HZ280 na 87, po przejeździe którego rusza E1+C3 #HW148+HB548 na linii 1. W kierunku Bronowic Małych jedzie inny „wiedeńczyk”, jeszcze w starym układzie barw i przed modernizacją. To #HW165+HB565 na linii 4. Ostatni utrwalony tramwaj to 3x105Na #HZ252+HZ253+HZ254 na 86. Całe nagranie powstało 31 października 2015.

Kolejny film powstał w rejonie zajezdni Nowa Huta. To już jednak temat na inny wpis.

Solaris do nauki jazdy

Jak podał Solaris, pod koniec 2016 roku do Lipska, do tamtejszego przewoźnika Leipziger Verkehrsbetriebe (LVB) GmbH trafiło 12 egzemplarzy modelu Urbino 18. W wersji najnowszej, czyli czwartej generacji.

Wyposażono je między innymi w system monitoringu, klimatyzację, oświetlenie wnętrza pojazdu wykonane w technologii LED oraz rozbudowany system informacji pasażerskiej z dużymi 18,5” monitorami.

Udogodnienia dla prowadzących najnowsze lipskie Solarisy to np. podgrzewany i wentylowany fotel czy szafka na rzeczy osobiste.

Dodatkowo LVB zakupiło dwa kolejne Solarisy Urbino 18, które zostały dostarczone do Lipska na początku lutego 2017. To wyjątkowe pojazdy, bo przeznaczone do szkolenia przyszłych kierowców autobusów. Jak pisze producent, są to Urbino bliźniacze pod względem konfiguracji do 12 Solarisów opisanych powyżej. Ich cechą charakterystyczną jest demontowany podest z fotelem przeznaczonym dla instruktora, którego miejsce montażu znajduje się w obszarze pierwszych drzwi. Urbino mogą być zatem wykorzystywane także w codziennym ruchu pasażerskim, będąc uzupełnieniem dla pozostałej części floty LVB.

Solaris podaje jeszcze, że: „Komfort pracy instruktora również w chłodne dni gwarantują dodatkowe dysze nawiewowe ogrzewania zabudowane w części pionowej parapetu. Dbając o bezpieczeństwo kursanta oraz innych uczestników ruchu, instruktor będzie miał do swojej dyspozycji pedały przyspieszenia i hamulca oraz kontrolki działania kierunkowskazów. Pomocnicze lusterka zewnętrzne natomiast zapewniają widok taki sam, jaki za kierownicą pojazdu ma uczeń. Całość uzupełniona jest przez system monitoringu składający się z kamer zewnętrznych w narożniku dachowym oraz dwóch monitorów 7” pokazujących obie strony pojazdu”.

Jeden z dwóch najnowszych Solarisów Urbino 18 dla Lipska, czyli Fahrschule (nauka jazdy). Autobus oznaczono numerem taborowym 14173. Obok niego dostarczony do Leipziger Verkehrsbetriebe w 2016 roku „zwykły” Urbino 18 o numerze 14163.

Stanowisko pracy kierowcy i instruktora jazdy w jednym z dwóch dostarczonych w lutym 2017 do LVB Solarisów Urbino 18.

Wszystkie 14 najnowszych lipskich Solarisów Urbino 18 napędzanych jest spełniającym normę emisji spalin Euro-6 silnikiem DAF/Paccar MX-11 240 H1 o mocy 240 kW. Jest on wyposażony w tak zwaną funkcję „zimnego startu” ułatwiającą rozruch nawet przy bardzo niskich temperaturach zewnętrznych. Skrzynia biegów Voith DIWA.6, a osie produkcji firmy ZF.

Współpraca Solarisa z LVB trwa od 2004 roku. Od jej rozpoczęcia do Lipska trafiły już łącznie 123 autobusy w różnych wersjach, od najmniejszych Urbino 8,6, po przegubowe Urbino Hybrid. W grudniu 2016 dostarczono pierwszy tramwaj Tramino – jako realizację umowy ramowej zawartej w marcu 2015, obejmującej dostawę nawet do 41 wagonów.

Bilety w Rimini

Po kilku tekstach na temat trolejbusów w Rimini (przykładowy link) pora na informacje dotyczące tamtejszej taryfy biletowej. Ta nie zmieniła się od 2014 roku.

W sieci połączeń autobusowych i trolejbusowych Grupy Start Romagna funkcjonuje łącznie 7 stref (zon) biletowych. Całe Rimini jest objęte jedną, pierwszą strefą oznaczoną jako „900”. Koszt obowiązującego w niej biletu to 1,30 euro. Co ciekawe, jest to bilet czasowy, ważny przez 60-minut od skasowania, z możliwością przesiadek.

Bilety bez problemu kupimy w licznych kioskach, w różnych sklepach. Czasami na wystawach można zobaczyć logo Start Romagna informujące o prowadzonej sprzedaży biletów.

Bilet na pierwszą strefę, czyli ważny na terenie całego Rimini. Po skasowaniu kartonik jest nadrukowywany w części tylnej. Ostatnie cztery cyfry to numer pojazdu - w tym przypadku 6505, czyli trolejbus Van Hool NewAG300T #36505. Liczba 900 to oznaczenie strefy. Pierwsze 10 cyfr to data (27 sierpnia 2015) i godzina (22:10).

Bilet na jedną strefę za 1,30 euro kupimy wyłącznie w punktach sprzedaży. W autobusie (trolejbusie) zarówno u kierowcy, jak i w automacie biletowym jest on droższy. Kosztuje 2 euro.

Przykładowy automat biletowy w jednym z pojazdów Start Romagna. Najtańszy bilet kosztuje 2 euro. Płatność wyłącznie monetami.

Opisywana w dziale Trolejbusy linia 11 łącząca pętle Rimini Centro i Riccione Terme przebiega przez dwie strefy biletowe. Zatem przejazd całą trasą wymaga zakupu biletu za 2,10 euro (lub 3 euro w pojeździe). Jest on ważny przez 75 minut.

Dostępne są także karnety 10-przejazdowe. Przykładowo na jedną zonę w cenie 12 euro, a na dwie za 18 euro.

Co ciekawe, w ofercie Start Romagna brak informacji o biletach ulgowych. Czy w ogóle ich nie ma, czy może są dostępne wyłącznie dla wtajemniczonych wybrańców? Tego nie ustaliłem.

Dzień Kolejarza 2016 w Krakowie (3) - PKP Cargo

Po prezentacji ekspozycji Przewozów Regionalnych (link) pora na PKP Cargo. Spółka ta dzieliła z PKP Intercity tor nr 11. Łącznie wystawiła 6 lokomotyw (w tym 4 spalinówki i 2 elektrowozy) i 4 wagony, a w związku z tym pokazała najwięcej taboru.

Niestety lokalizacja większości pojazdów nie była zbyt dobra. Tor nr 11 jest ostatnim – za nim brak zadaszenia, czyli kończy się ciemniejszy rejon i zaczyna jasny. Fotografowanie pod światło okazało się dość sporym wyzwaniem dla mojego aparatu fotograficznego, dlatego niestety sporo zdjęć jest „przepalonych”.

Jako pierwsza (od strony wystawy taboru PKP Intercity) stała lokomotywa SM42-1318, czyli pojazd nazywany „kioskiem”. To dawna SM42-925  z roku 1977. Przebudowę przeprowadzono pod koniec 2012 roku w firmie NEWAG z Nowego Sącza.

SM42-1318, czyli pojazd rozpoczynający ekspozycję PKP Cargo. Po lewej wagon PKP Intercity.

Za SM42-1318 ustawiono „byka”, czyli elektrowóz ET22-2031. To również rocznik 1977. Pierwotnie jako ET22-321. W roku 2010 przebudowany do obecnej wersji, określanej ksywką „BMW” – ze względu na charakterystyczny element pomiędzy światłami.

„BMW”, czyli ET22-2031.

Kolejny pojazd PKP Cargo to „trumna”, czyli SM31-137. Rocznik 1980. Na stałe pracująca w rejonie Katowic.

SM31-137.

Za SM31 ustawiono moją ulubioną lokomotywę, czyli „gagarina”. Była to wersja po modernizacji, oznaczona jako ST44-1224. Rocznik 1979, pierwotnie pod numerem ST44-966.

Jako fabrycznie nowa maszyna trafiła do lokomotywowni Łazy. Było to wielkie wydarzenie. Dlaczego? Pojazd ten to tysięczny „gagarin” dla Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Z tej okazji zawieszono na nim specjalną, okolicznościową tabliczkę. Niestety już jej nie ma na lokomotywie. Jak podają różne fora kolejowe, została odkręcona przed przeprowadzoną w 2009 roku modernizacją (PESA Bydgoszcz - przerobienie na ST44-1224) i już na nią nie wróciła.

ST44-1224. Wyjątkowa lokomotywa - tysięczny „gagarin” dla PRL.

Zbliżenie na oznaczenia ST44-1224. Lokomotywa sprzęgnięta z SM31-137.

Za ST44 prezentowano wagony. Pierwszy to błyszcząca świeżą farbą węglarka serii Eanos nr 315153-77735-6 ze stacji Rybnik Towarowy.

Wagon węglarka serii Eanos.

Za węglarką ustawiono wagon kryty z rozsuwanymi ścianami serii Sikkps nr 315146-36017-9 ze stacji macierzystej Bochnia. Wagony takie służą do przewozu dłużycy i rur wymagających zabezpieczenia przed czynnikami zewnętrznymi w czasie transportu. Pojazd serii Sikkps był już prezentowany przy peronie pierwszym stacji Kraków Główny – w 2012 roku (tu link).

Wagon serii Sikkps ze stacji Bochnia.

Kolejny pojazd to także wagon kryty z rozsuwanymi ścianami, ale krótszy. Serii Simms nr 825146-45160-4. Takie wagony (typ 425Sd) są obecnie w ofercie Fabryki Wagonów Gniewczyna (dawne ZNTK Gniewczyna). Powstają w wyniku przebudowy czteroosiowych platform typu 426Z, a ich przeznaczeniem jest transport blach w pakietach i zwojach (kręgach). Jak podaje producent, załadunek i wyładunek odbywa się z góry, dźwigiem lub suwnicą. Pokazany w Krakowie egzemplarz był wyposażony w siodła ładunkowe do transportu kręgów blach. Wagony te mogą być wykonane w wersji bez siodeł ładunkowych, służąc wówczas do przewozu ładunków sztukowych lub paletowych.

Jedna ze ścian prezentowanego pojazdu była odsunięta, więc bez przeszkód można było zajrzeć do wnętrza. Jego charakterystycznym elementem były czerwone siodła ładunkowe do przewozu kręgów blach (inaczej muldy, stelaże), łącznie trzy, każde o masie 1 tony. Na każdym siodle podano numer wagonu, na którym zostało zamontowane, czyli w tym przypadku 825146-45160-4. Maksymalna masa ładunku umieszczanego w każdym siodle to 35 ton.

Wagon serii Simms. Jedną ze ścian rozsunięto, dzięki czemu można było obejrzeć wyposażone w stelaże wnętrze. 

Wnętrze wagonu serii Simms.

Ostatni wagon to specjalna, 6-osiowa platforma z zamontowanymi trzema siodłami ładunkowymi do przewozu kręgów blach. W porównaniu do wcześniejszego, 4-osiowego pojazdu, tu stelaże są cięższe, każdy o masie 1,3 t. Tak samo, jak ich lżejsze odpowiedniki, przyjmują one ładunki o ciężarze do 35 ton. Wagon ten to seria Samms nr 315148-61839-2 ze stacji Kraków Nowa Huta.

Ostatni z zaprezentowanych przez PKP Cargo wagonów. Przedstawiciel serii Samms.

Za wagonami PKP Cargo pokazało kolejne dwie lokomotywy. Pierwsza to ET41-006 w błyszczącym nowością niebieskim malowaniu. Rocznik 1977. Świeża malatura to efekt przeprowadzonej w 2016 roku modernizacji (na burcie widniała data 30.09.2016) – w PKP CargoTabor z Ostrowa Wielkopolskiego.

ET41-006 świeżo po modernizacji, której jednym z elementów było zamontowanie klimatyzatorów. 

Ekspozycję kończyła SM42-993. Wprawdzie niebieska, ale śmiało można stwierdzić, że klasyczna, bo bez modernizacji, czyli oryginalna. Rocznik 1978. Jako nowa maszyna pracę rozpoczęła na Pomorzu – w lokomotywowni Kołobrzeg. To właśnie w tamtych rejonach spędziła większość swoich lat. Obecnie jest przypisana do Zachodniego Zakładu Spółki w Poznaniu. Niebieskie malowanie maszyna otrzymała w 2014 roku - w PKP CargoTabor z Czerwieńska.

SM42-993, czyli ostatni element ekspozycji PKP Cargo.

W następnej części relacji z krakowskiego Dnia Kolejarza 2016  lokomotywy i wagony PKP Intercity. Tu link.

Glaspo, MAZ, ZAZ i Neman – TransExpo 2016

W trakcie targów TransExpo 2016 w Kielcach firma Glaspo wystawiła jeden autobus. Dokładnie ten sam egzemplarz, który w kwietniu 2016 pokazano na targach SilesiaKOMUNIKACJA w Sosnowcu (link). To Glaspo 12G.

Pojazd od strony drzwi nie był niczym zastawiony, więc bez przeszkód można było go oglądać i fotografować.

Glaspo 12G.

Oprócz polskiej wersji MAZ-a 203, czyli Glaspo 12G, w Kielcach wystawiono także oryginalne białoruskie pojazdy. Dokładnie dwa autobusy zaprezentowane na stoisku firmy MAZ Auto Poland, oficjalnego przedstawiciela producenta z Mińska. Niestety w tym przypadku dołożono wszelkich starań, aby widoczne były elementy stoiska, a nie same MAZ-y. Ustawianie choinek maskujących ekspozycję zdecydowanie nie było dobrym pomysłem.

Jeden z autobusów to MAZ 203 z polską rejestracją WZ 4178M. Rocznik 2016, napędzany spełniającym normę Euro-6 silnikiem Mercedes-Benz OM 936 LA.

Już po targach pojazd ten rozpoczął jazdy testowe po Polsce, trafiając między innymi do takich przewoźników, jak: PKM Katowice, PKS Gdynia, czy Irex.

MAZ 203 na wystawie ogrodniczej. Nie, to TransExpo 2016. Stoisko firmy MAZ Auto Poland, którego elementy dość skutecznie zasłaniały prezentowane pojazdy.

Wnętrze MAZ-a 203.

Drugi MAZ to także miejski model 203, ale w wersji CNG. Ten pojazd wystawiono na białoruskich tablicach rejestracyjnych. Rocznik 2015, według informacji na przedniej szybie napędzany spełniającym normę Euro-6 silnikiem Mercedes-Benz M 936 LAG. Autobus był prezentowany także na wystawach na terenie Białorusi.

Pośród zieleni prezentowano (lub jak kto woli zasłaniano) MAZ-a 203 CNG.

MAZ 203 CNG. Wnętrze.

Inne, dla mnie osobiście bardzo egzotyczne, wschodnie autobusy pokazano na stoisku firmy JI SERVICE z miejscowości Stara Iwiczna. Dokładnie dwa pojazdy.

Pierwszy miejski, ukraińskiej marki ZAZ (ЗАЗ). Dokładnie model A10C będący w ofercie producenta od 2014 roku. Jego długość to 8270 mm, szerokość 2420 mm i wysokość 2830 mm. Przystosowano go do przewozu 61 pasażerów, w tym 21 – 24 na miejscach siedzących (w zależności od konfiguracji wnętrza). Silnik Deutz spełniający normę Euro-4 lub Euro-5.

Prezentowany w Kielcach ZAZ A10C to rocznik 2015, przeznaczony dla PKS Grodzisk Mazowiecki. Przewoźnik oznaczył go numerem taborowym 60016. Co ciekawe, firma ta eksploatuje obecnie już 11 takich autobusów.

Te ukraińskie pojazdy zasiliły także tabor innych przewoźników. Przykładowo ZAZ-y A10C zostały kupione przez firmy takie jak: PKS Brzeg, Nowak Transport ze Świerklańca, Warbus, czy A21 z Żor.

ZAZ A10C na stoisku firmy JI SERVICE. Tu niestety także ciężko było z wykonaniem sensownego zdjęcia. Elementy zasłaniające autobus obowiązkowe.

Wnętrze miejskiego autobusu marki ZAZ.

ZAZ A10C. Stanowisko pracy kierowcy i tabliczka znamionowa.

Drugi autobus pokazany na stoisku JI SERVICE wizualnie jest znany w Polsce, ale marka zdecydowanie nie. Początkowo byłem pewien, że to Cacciamali (lub Kapena) Thesi. Okazało się jednak, że to pełna egzotyka, czyli Neman. Autobus produkcji białoruskiej (w oryginalnej pisowni Нёман, a w tłumaczeniu na język polski Niemen – od nazwy rzeki). Model 420224-11.

Od 2014 roku właścicielem marki Neman jest firma Volat z Mińska, związana głównie z branżą ciężkich pojazdów ciężarowych, które są obecnie podstawą jej oferty (sprzedawane pod marką Volat). Autobusy Neman to kilka wersji modelu 420224 oraz jeden większy, prawie 12-metrowy pojazd miejski oznaczony dość długim symbolem: 520123-260.

Wystawiony w Kielcach Neman 420224-11 to autobus o długości 8040 mm, szerokości 2340 mm i wysokości 3000 mm. Zgodnie z ulotką informacyjną, jego wnętrze przystosowano do przewozu 28 pasażerów na miejscach siedzących – to autobus turystyczny, więc stojących brak. Ciekawe, czy w Polsce znajdą się chętni na taką białoruską wersję znanego pojazdu.

Neman 420224-11, czyli jakby Thesi, ale jednak nie. Produkt prosto z Białorusi.

Wnętrze autobusu marki Neman.

Neman 420224-11. Stanowisko pracy kierowcy.

JI SERVICE w swojej ofercie posiada także miejski autobus Ataman A092H6 produkcji ukraińskiej. Nie został on jednak pokazany w Kielcach.

Kolejny wpis o targach TransExpo 2016 poświęcę tureckiemu producentowi. Firmie Otokar. Tu link.

Link do wcześniejszego materiału – autobusy SOR.