Hvozdnický expres

Jak pisałem w ostatnim materiale z czeskiej stacji Opava východ (link), głównym powodem mojej wizyty na tym dworcu była spółka Railway Capital as. Dokładnie obsługiwane przez nią kolejowe połączenie do stacji Svobodné Heřmanice.

Długość tej trasy wynosi 25 km, które pociąg pokonuje w 45 minut. Kolejowa relacja Opava východ  - Svobodné Heřmanice otrzymała nazwę Hvozdnický expres. Jest to połączenie sezonowe, uruchamiane wyłącznie w weekendy.

Do roku 2014 obsługę pociągów do stacji Svobodné Heřmanice zapewniały České dráhy. W kwietniu 2014 połączenie zawieszono ze względu na niską frekwencję. Jednak już w lipcu tego samego roku pociągi powróciły na tę trasę, pierwotnie w relacji skróconej o jedną stację, czyli do Jakartovic. Wówczas ich obsługę przejęła już spółka Railway Capital as. Połączenia były realizowane wyłącznie w weekendy, aż do końca września. Hvozdnický expres odniósł sukces i dlatego po wielomiesięcznych przerwach, pasażerskie pociągi z Opavy do stacji Svobodné Heřmanice wracały także na okres wakacji 2015 i 2016 roku.

Hvozdnický expres w roku 2016 kursował w okresie 3 czerwca – 25 września. Trzy pary pociągów jeździły w soboty, niedziele i święta (odjazdy z Opavy východ o 8:47, 11:47 i 16:47, a powroty ze stacji Svobodné Heřmanice o 9:44, 14:44 i 17:44), a jedna w piątki (odjazdy z Opavy východ o 18:47, a ze stacji Svobodné Heřmanice o 19:44).

Tabor obsługujący relację do stacji Svobodné Heřmanice (linia kolejowa nr 314) to wagony motorowe serii 810. Kursowały one pojedynczo lub z wagonem doczepnym. Zdarzało się, że na trasie tej pojawiała się też lokomotywa 710 682-6 ze wspomnianą doczepką od wagonu motorowego.

W dniu, w którym trafiłem na stację Opava východ, czyli 6 sierpnia 2016, Hvozdnický expres obsługiwany był czerwonym wagonem motorowym 810 611-8. To historyczne malowanie serii 810, pierwotnie oznaczonej jako M152. Pojazd miał na sobie wyłącznie dawne, czechosłowackie numery, czyli M152.0611. To rocznik 1982. Swoją służbę na kolejach ČSD rozpoczął w lokomotywowni Nové Zámky, gdzie stacjonował do 1993 roku. To tereny obecnej Słowacji, a w związku z tym po rozpadzie Czechosłowacji został wpisany na stan kolei słowackich. Później pracował w różnych rejonach kraju. W lipcu 2013 wagon 810 611-8 został wycofany z eksploatacji i wystawiony na sprzedaż. Kupiła go spółka Railway Capital (nie ustaliłem kiedy, najprawdopodobniej dopiero ponad dwa lata później). W 2016 roku pojazd przetransportowano do czeskiego Krnova i tam wykonano jego remont kapitalny, w trakcie którego uzyskał obecny, historyczny wygląd i dawne oznaczenia M152.0611. Jak podaje na swojej stronie Klub Kolejowy z Opavy, wagon ten obsługę pociągu Hvozdnický expres rozpoczął 2 lipca 2016.

Za opisanym wagonem motorowym stała doczepka. Również w historycznych barwach ČSD. Została oznaczona jako SK - RCAS 96 56 4 011 636-8. Produkt czechosłowacki (Vagonka Studénka – tam również powstawała silnikowa seria 810), który od początku był eksploatowany na terenie obecnej Słowacji, trafiając po rozpadzie ČSD do tamtejszych kolei ŽSR. Co ciekawe, te same wagony doczepne w Czechach zostały oznaczone jako seria 010, a na Słowacji 011.

Opisywany wagon 011 636-8 eksploatację na sieci kolei słowackich zakończył pod koniec 2014 roku. Od kasacji został uratowany przez spółkę Railway Capital, która po zakupie pojazdu przetransportowała go do Czech, do Krnova, gdzie jak opisany wcześniej wagon motorowy przeszedł remont i uzyskał obecne, historyczne barwy.

Hvozdnický expres gotowy do odjazdu ze stacji Opava východ. Do Svobodnych Heřmanic o godzinie 16:47 wyruszy wagon motorowy 810 611-8 o obecnym historycznym oznaczeniu M152.0611. Za pojazdem odstawiona doczepka 011 636-8, a po prawej fragment wagonu motorowego 843 022-5 „Denisa” kolei ČD. W tle odrestaurowany budynek dworcowy. 6.08.2016.

Hvozdnický expres obok spalinowego pociągu kolei ČD, czyli wagonu silnikowego 843 022-5 „Denisa” + wagon doczepny serii Btn⁷⁵³ nr 505429-29012-3 + wagon sterowniczy serii Bftn⁷⁹¹ nr 505480-29006-1. Pomiędzy biało-czerwonymi pojazdami widoczna Regionova 914 120-1/814 120-2, która zakończyła kurs z miejscowości Hradec nad Moravicí.

Wagon M152.0611 w całej okazałości.

Tablica kierunkowa przyczepiona do M152.0611.

W trakcie mojego pobytu w Opavie doczepka nie miała zatrudnienia. Postawiono ją bezpośrednio przy koźle oporowym.

Rozkład jazdy przyczepiony do okna doczepki.

Prezentowany M152.0611 o godzinie 16:47 jako pociąg nr 18384 wyruszył do Svobodnych Heřmanic. Frekwencja niestety nie była zbyt duża. Tylko kilka osób. Jak już pisałem, „motorak” do pokonania miał 25 km i postoje na 8 stacjach (przystankach) pośrednich: Kylešovice, Otice, Slavkov u Opavy, Štáblovice, Dolní Životice, Litultovice, Mladecko i Jakartovice. Linia na całej długości jest jednotorowa, niezelektryfikowana. Pierwszy przystanek (Kylešovice) Hvozdnický expres obsługuje razem z kolejami ČD, których pociągi jadą do miejscowości Hradec nad Moravicí. Dalszy odcinek w ruchu pasażerskim jest obsługiwany wyłącznie w okresie letnim. Co ciekawe, w dni robocze (całorocznie) po linii 314 jeżdżą pociągi towarowe, które docierają dosłownie do końca istniejących torów – węglarki, na które ładowane jest drewno ustawia się przy koźle oporowym. Widać to na zdjęciach Google.

Hvozdnický expres rozpoczyna kolejny kurs do stacji Svobodné Heřmanice.

Na stacji Opava východ  (Opawa Wschód) powstał także krótki materiał filmowy. Najpierw zobaczycie odjazd Regionovej 914 120-1/814 120-2, która przyjechała z miejscowości Hradec nad Moravicí i po wysadzeniu pasażerów opuszcza perony. Kilka minut później ruszył Hvozdnický expres, czyli M152.0611.

Do 5 kwietnia 1970 pociągi ze Svobodnych Heřmanic jeździły jeszcze o 5 km dalej, do stacji Horní Benešov. Wówczas, ze względu na szkody górnicze ten odcinek linii kolejowej został zamknięty. W roku 1981 torowisko rozebrano.

Tak linia 314 kończy się. Svobodné Heřmanice w marcu 2012. Wagony towarowe ustawiane są przy samym koźle oporowym. Pociągi pasażerskie zatrzymują się nieco wcześniej, przy budynku stacyjnym. Fot. Google Street View.

Tor do stacji Horní Benešov rozebrano w 1981 roku. Ślad po nim nadal jest widoczny. Fot. Google Street View.

Budynek stacyjny, Svobodné Heřmanice. Fot. Google Street View.

Tak wygląda okolica stacji Svobodné Heřmanice. Generalnie pusto - tylko pola i jezioro. Na końcu toru widać załadowane drewnem wagony towarowe. Fot. Google.

Miejscowość Svobodné Heřmanice jest dobrze znana miłośnikom nurkowania. Znajduje się tam zalany wodą kamieniołom, będący sporą atrakcją dla osób lubiących spędzać czas pod wodą.

Railway Capital as to czeska spółka z siedzibą w Pradze, która specjalizuje się w działalności deweloperskiej oraz handlowej. Prowadzi także niskokosztową obsługę połączeń kolejowych opartych głównie na wagonach motorowych serii 810. Obecnie pociągi RC kursują na czterech trasach. Wszystkie sezonowe. Są to: opisany Hvozdnický expres; Švestková dráha (Lovosice – Most, kursowała w okresie 25 marca 2016 – 30 października 2016 w soboty, niedziele i święta); Doupovská dráha (Kadaň-Prunéřov – Podbořany i Vilémov u Kadaně - Radonice u Kadaně, kursowała w okresie 25 marca 2016 – 30 października 2016 w soboty, niedziele i święta oraz pociągi specjalne w pozostałych miesiącach); Jemnická dráha (Moravské Budějovice – Jemnice, kursowała w okresie 2 lipca 2016 – 28 sierpnia 2016 w soboty, niedziele i święta).

SOR na TransExpo 2016

Po prezentacji taboru zabytkowego wystawionego w trakcie kieleckich targów TransExpo 2016 (link) wracam do nowych pojazdów. Bohaterem tego wpisu są czeskie autobusy marki SOR. 

Na stoisku SOR-a można było obejrzeć trzy pojazdy. Zaczynam od autobusu elektrycznego. To model EBN11, który do Kielc przyjechał po wielomiesięcznym pobycie w  Pradze. Jako pojazd testowy obsługiwał tamtejszą komunikację miejską. Oznaczono go tymczasowym numerem 4001. Jego podstawowym zadaniem była obsługa linii 213 w relacji Želivského - Jižní Město. Trasa ta w dni robocze jeździ z częstotliwością co 10 minut, a w godzinach szczytu kursy są realizowane nawet co 7 minut. Różnica wysokości pomiędzy przystankami początkowym, a końcowym linii 213 wynosi ponad 100 m.

Praskie testy tego ciekawego pojazdu trwały w okresie od września 2015 do sierpnia 2016. Autobus codziennie kursował w godzinach 4:30 – 23:00. Łącznie przez te 12 miesięcy wyjeździł 65 tys. kilometrów. W dni robocze SOR pokonywał 267 km, a w weekendy 346 km. Zużycie energii wynosiło 1,08 kWh na kilometr. Wzrastało w okresie chłodnym i zimnym, czyli w związku z włączaniem ogrzewania. Przykładowo w październiku 2015 ogrzewanie autobusu było wykorzystywane w 50%, a zużycie energii wynosiło wówczas 1,60 kWh/km. Mroźny styczeń 2016 wymusił 100% wykorzystanie ogrzewania, co zaowocowało zużyciem 2,13 kWh/km. 

SOR EBN11 wyposażony jest w pantograf, za pomocą którego może doładowywać baterie np. na pętli. Właściwe ładowanie następuje w zajezdni, w systemie plug-in, czyli po podłączeniu kablem do stacjonarnej ładowarki. Takie urządzenie zaprezentowano obok pojazdu.

Pokazany w Kielcach elektrobus ma długość 11,1 m i jest obecnie najdłuższym autobusem elektrycznym w ofercie firmy SOR. Zgodnie z wywieszonym na targach prospektem, oprócz omawianego pojazdu, czeski producent oferuje jeszcze dwa inne elektrobusy: EBN8 i EBN9,5. Co ciekawe, strona internetowa SOR-a podaje, że dostępne są jedynie dwa elektryczne autobusy: EBN8 i EBN10,5. Wygląda zatem na to, że czeski producent zaniedbał ostatnio swoje www, pozostawiając nieaktualne dane.

Premiera autobusu SOR EBN11 miała miejsce w trakcie targów IAA 2014 w Hanowerze.

SOR EBN11. Autobus prezentowano z podniesionym pantografem.

Wnętrze czeskiego elektrobusu. Warto zwrócić uwagę na siedzenia - kryte dermą, czyli materiałem, który w Polsce praktycznie nie jest już stosowany, a przed laty był w każdym miejskim autobusie. Bez wątpienia jego plusem była łatwość czyszczenia. Niestety tkaniny pokrywające obecnie siedzenia często są po prostu obrzydliwe - brudne, poplamione. Aż strach na czymś takim siadać.

Ładowarka plug-in, która była ustawiona obok elektrobusu.

Drugi wystawiony w Kielcach SOR to niskopodłogowy autobus miejski NB12 City. Wersja trójdrzwiowa. Pojazd zaprezentowano w biało-czerwonych barwach obowiązujących na pojazdach wykonujących pracę przewozową na zlecenie Międzygminnego Związku Komunikacyjnego z siedzibą w Jastrzębiu-Zdroju. Jak się później okazało – nie bez powodu. SOR ten był przygotowany dla firmy A21 z Żor, która obsługuje linie w sieci wspomnianego związku komunikacyjnego. Otrzymał on numer taborowy 50.

SOR NB12 City ma długość 12,18 m, szerokość 2,55 m i wysokość 2,9 m (3,11 z klimatyzatorem). Jest przystosowany do przewozu 98 pasażerów, w tym w zależności od konfiguracji wnętrza, 25 – 34 na miejscach siedzących. Dostępne są pojazdy trój (układ wejść 2-2-2) lub czterodrzwiowe (układ wejść 2-2/2-2).

Autobusy SOR NB12 City eksploatowane są także przez innych polskich przewoźników, np. biało-niebieskie egzemplarze w wersji czterodrzwiowej są własnością firmy V-Bus z miejscowości Żory.

SOR NB12 City w barwach MZK Jastrzębie-Zdrój.

Wnętrze autobusu SOR NB12 City.

Trzeci SOR to turystyczny model LH10,5. Nie udało mi się określić, dla jakiego przewoźnika został wyprodukowany.

SOR LH10,5 jest oferowany w różnych konfiguracjach (np. aranżacja wnętrza, układ drzwi). Stałe są natomiast podstawowe wymiary pojazdu, czyli długość (10,78 m), szerokość (2,52 m) i wysokość (3,27 m z klimatyzatorem).

Przykładowi polscy przewoźnicy eksploatujący autobusy SOR LH10,5 to Feniks V Gliwice (dawny PKS Gliwice), PKS Hrubieszów, PKS Polonus Warszawa.

SOR LH10,5.

Warto jeszcze dodać, że SOR dba o różnorodność taboru prezentowanego w trakcie imprez targowych. W 2016 roku odbyły się także targi w Sosnowcu, a wówczas ten czeski producent pokazał także trzy autobusy, ale były to inne modele. Tu link. 

W dalszej części relacji z TransExpo 2016 autobusy marki MAZ, ZAZ i Glaspo. Tu link.

5000 DAF-ów z Tajwanu

W grudniu 2011 opublikowałem tekst poświęcony montowni ciężarówek DAF na Tajwanie. Link. Wówczas producent tych pojazdów podawał, że w zakładach FASC - Formosa Automobile Sales Corporation z linii produkcyjnej zjechała tysięczna zmontowana lokalnie ciężarówka DAF CF85.

Po kilku latach, w styczniu 2017 wraca temat montowni w tajwańskiej miejscowości Dadu. Firma DAF Trucks właśnie ogłosiła, że z tamtejszej linii montażowej zjechała pięciotysięczna ciężarówka tej holenderskiej marki.

Jak podano w informacji prasowej, co tydzień DAF Trucks wysyła komponenty do swoich popularnych serii LF, CF i XF105 z fabryk w Eindhoven i Leyland na Tajwan, gdzie jej partner, Formosa Plastics Group montuje około czterech ciężarówek dziennie. Powstałe tam pojazdy są wyposażane w silniki PACCAR Euro-5. Aby sprostać rosnącemu popytowi na ciężarówki DAF na Tajwanie,  dwa lata temu nowoczesna linia montażowa w Dadu została znacznie rozbudowana.

„Jakość ciężarówek DAF montowanych na Tajwanie jest tak samo wysoka, jak jakość pojazdów zjeżdżających z linii produkcyjnych w Holandii i Wielkiej Brytanii. Pięciotysięczna tajwańska ciężarówka DAF jest ciągnikiem FT CF 85.410, który będzie używany do przewozu surowców dla przemysłu papierniczego” - powiedział Geert van Genugten, odpowiedzialny w DAF Trucks za sprzedaż na rynki Azji Południowo-Wschodniej.

Na pierwszym planie wyjątkowy DAF CF 85.410, czyli 5-tysięczna ciężarówka DAF wyprodukowana na Tajwanie. Jej właściciel to azjatycki gigant papierniczy, firma Shan-Loong. Łącznie kupiła ona już 115 ciężarówek marki DAF.

Warto jeszcze dodać, że DAF posiada prawie 30% udział w tajwańskim rynku samochodów ciężarowych powyżej 12 ton i jest liderem wśród pozaazjatyckich marek trafiających do tamtejszych przewoźników.

Brno – tramwaje (2)

Brneńskie tramwaje prezentowałem już w rejonie głównego dworca kolejowego (tu link). Teraz zapraszam kawałek dalej. Na ładną i klimatyczną, wyłożoną brukiem i pełną turystów ulicę Masarykovą. Prowadzi ona na rynek, czyli náměstí Svobody (plac Wolności). Jadące w tamtą stronę tramwaje pokonują lekki wznios, który także dodaje uroku temu miejscu.

Niestety fotografowanie jest tam dość utrudnione. Powód standardowy w turystycznych rejonach, czyli ogrom ludzi dość intensywnie wchodzących w kadr.

Zatem poniżej kilka zdjęć wykonanych na ul. Masarykovej. Przebiega przez nią także trasa linii H4 obsługiwanej przez tabor zabytkowy.

Škoda 03T6 #1819 na linii 4 w stronę pętli Obrany Babická, czyli zmierza ul. Masarykovą w dół. To rocznik 2005. Dopravní podnik města Brna posiada 17 takich wagonów. 13.08.2016.

Škoda 13T5 #1927, czyli przedstawiciel najnowszego taboru. Rocznik 2011. Wagonów serii 13T jest już w Brnie 49. Ostatnie 20 egzemplarzy do przewoźnika trafiło w okresie sierpień - grudzień 2016. Co ciekawe, każdy z nich oprócz numeru taborowego otrzymał także imię. Prezentowany #1927 to Ivuška. 13.08.2016.

Tatra K2 #1125 na linii 9, kierunek Juliánov, gdzie dotrze za około 15 minut. Następny przystanek to „Hlavní nádraží”, któremu poświęciłem wcześniejszy wpis o tramwajach w Brnie. Prezentowany wagon to rocznik 1983, pierwotnie jako typ K2YU, a w roku 1987 przebudowany na K2MM. Od roku 2007 jako obecny K2. 13.08.2016.

Tatra K2P #1032 „wspina się” w stronę placu Wolności, skąd dalej pojedzie do pętli Lesna Čertova Rokle. Wagon powstał w 1973 roku jako typ K2. Na obecny K2P został przerobiony w 2001 roku. Po lewej stronie sklep firmowy słynnej czeskiej firmy Bohemia, której szklane wyroby popularne są także w Polsce. Co do wagonów K2 i wszelakich ich odmian - moim zdaniem to najciekawszy tabor kursujący obecnie po ulicach Brna. 13.08.2016.

Również obok sklepu firmy Bohemia jedzie kolejna Škoda 13T, a dokładniej 13T3 #1915 o imieniu Olinka. Rocznik 2009. Linia nr 12 do Parku Technologicznego. Z tej perspektywy wagon wygląda na niezbyt długi. 13.08.2016.

W trakcie mojej wizyty w Brnie po mieście jeździło sporo różnych Tatr serii K2, ale niestety większość w reklamach lub podkładach po nich. Czasami jednak pojawiał się wagon w malowaniu zakładowym, jak ten, czyli Tatra K2P #1026. Rocznik 1973, pierwotnie jako Tatra K2, a od 2001 jako K2P. Linia nr 4. 13.08.2016.

Historyczny wagon KPS mv6.2 #99 na muzealnej linii H4. To rocznik 1941, odrestaurowany w 2006 roku. Jego właścicielem jest Technické muzeum v Brně, czyli Muzeum Techniki w Brnie. Wagon stoi na przystanku „Hlavní nádraží”, który jest dość ciekawie oznakowany - brak słupka, znak przystankowy zawieszony nad drogą, a sam symbol tramwaju można powiedzieć, że jest dość dziwny. Tak oznakowane są także pozostałe przystanki na ul. Masarykovej. 13.08.2016.

Kolejne ujęcia historycznego wagonu #99. Pojazd zakończył obsługę przystanku „Hlavní nádraží” na ul. Masarykovej (korzysta z niego tylko linia H4) i zmierza w str. pl. Wolności. Warto jeszcze dodać pewną ciekawostkę - tramwaj ten wystąpił w filmie Rzeźnia nr 5 z 1972 roku, do którego zdjęcia powstawały między innymi w Pradze (miejsce akcji to Drezno). 13.08.2016.

Tramwaje linii 4 mijają się przy placu Wolności. W dół, czyli w stronę dworca kolejowego jedzie Škoda 03T6 Anitra #1809 z 2003 roku. Natomiast na pl. Wolności za chwilę wjedzie Tatra K2P #1048 z 1974 roku (pierwotnie jako K2, a od 2002 już K2P). Wagony w obecnym malowaniu zakładowym DPMB. 13.08.2016.

Tak Anitra #1809 prezentuje się od tyłu. 13.08.2016.

Tatra K2MM #1110 jako linia 9 opuszcza náměstí Svobody i zjeżdża w kierunku głównego dworca kolejowego. To rocznik 1977, z modelu K2 przebudowany w 1987 roku. 13.08.2016.

Jeszcze jedno ujęcie Tatry #1110. Tym razem wagon w trakcie postoju na przystanku „Zelný trh”. Na tym zdjęciu lepiej widać dość oryginalne oznakowanie przystankowe, czyli wiszącą tabliczkę z bardzo charakterystycznym symbolem tramwaju. Jest na niej także informacja o liniach korzystających z przystanku (4 i 9, brak 12, bo przez ul. Masarykovą kursowała objazdem) i o strefie taryfowej, w której przystanek znajduje się (w tym wypadku to „zona 100”). Rozkłady jazdy umieszczono tradycyjnie, czyli na słupku pod ścianą budynku. 13.08.2016.

Škoda 13T1 #1906 na linii 12, która przez ul. Masarykovą kursowała trasą objazdową. Bardzo się z tej czasowej zmiany relacji cieszyłem, bo na przejeżdżających tamtędy na stałe liniach 4 i 9 taki tabor nie występował. Wagon #1906 to rocznik 2008. Nadano mu imię Fanynka. 13.08.2016.

Na ul. Masarykovej powstał także ponad 3 minutowy materiał filmowy. Zobaczycie w nim: Škodę 03T6 Anitra #1819 na linii 4; Škodę 13T5 #1927 na linii 12; Tatrę K2 #1125 na linii 9; Tatrę K2P #1032 także na linii 9; Škodę 13T3 #1915 na linii 12; Tatrę K2P #1026 na linii 4; historyczny wagon KPS mv6.2 #99 na muzealnej linii H4 i Tatrę K2P #1077 na linii 4 (rocznik 1975).

W dalszej części tramwajowej relacji z Brna kolejne zdjęcia z ul. Masarykovej. Tym razem tramwaj, którego nie spodziewałem się – polski Konstal 105Na. Tu link.

Nysa z kiełbaskami – nowe zdjęcia

W 2014 roku opublikowałem „spożywczy” wpis o kiełbaskach sprzedawanych z mocno historycznego już samochodu dostawczego marki Nysa (tu link). Wówczas miałem mały problem z ustaleniem, jaki to model: 521, czy 522? Dzięki stronie internetowej Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego nie mam już wątpliwości. To Nysa 521. Niestety jej rok produkcji nadal pozostaje zagadką.

Nysa wciąż dzielnie pracuje w branży spożywczej. W niedzielę, 15 stycznia 2017 udało mi się ją ponownie sfotografować. Tym razem w dzień. Pojazd stał zaparkowany w rejonie Hali Targowej, na ulicy Stanisława Żółkiewskiego. Tak wówczas wyglądał.

Przy okazji warto zwrócić uwagę na fakt, że „kiełbaskowa” Nysa była zaparkowana w miejscu niedozwolonym. Jej kierowca ustawił ją bezpośrednio przy znaku B-35 „zakaz postoju”, który zezwala na zatrzymanie się, ale tylko do jednej minuty.