Jednotor w Krakowie

Krakowska sieć tramwajowa wciąż się rozbudowuje. Jakiś czas temu pisałem o nowej linii do pętli Czerwone Maki (link). Obecnie powstaje kolejne torowisko, czyli łącznik pomiędzy ulicą Wielicką, a linią do Małego Płaszowa. W związku z tą inwestycją odcinek między przystankami „Dworcowa” i „Kabel” na ul. Wielickiej czasowo stał się jednotorowy. Takie rozwiązanie w Krakowie nie pojawia się zbyt często. Cała sieć w mieście jest dwutorowa, a jednotor udają jedynie sploty torów w rejonie przystanku „Wiadukty” (okolice pętli Wzgórza Krzesławickie).

Jednotor zaczął funkcjonować od 17 marca 2014. Jego długość to jedynie kilkaset metrów. Wjazd na „zwężony” odcinek jest sterowany sygnalizacją świetlną. Na jednym „zielonym” jednocześnie przejeżdżają dwa pociągi, co wygląda bardzo ciekawie, bo zazwyczaj tramwaje nie jeżdżą tak blisko siebie. Poniżej kilka zdjęć wykonanych 22 marca 2014, a pod nimi nakręcony wówczas film. Materiał powstał w rejonie przystanku „Dworcowa”.

 Krakowski odcinek jednotorowy przy ul. Wielickiej. Widok na jego początek w rejonie przystanku „Dworcowa”.

 Bombardier Flexity Classic NGT8 #2062 jako linia 50 do pętli Krowodrza Górka dojeżdża do końca odcinka jednotorowego.

Bombardier Flexity Classic NGT6 #2002 na linii 6 do Kurdwanowa. Wagon wjeżdża na odcinek jednotorowy. W dali, po prawej stronie widać charakterystyczną dla okresu PRL-u przyczepę kempingową Niewiadów.

 Duewag GT8S i Bombardier NGT8 jadą odcinkiem jednotorowym. Na wjazd czeka Bombardier NGT6-2 #2045.

NGT6-2 #2045 na linii 13 do Bieżanowa Nowego rusza po zwolnieniu toru. Na wysokości wywrotki powstanie łącznik prowadzący do trasy na Mały Płaszów.

EU8N #3016 na linii 24 w stronę Kurdwanowa wjechał na jednotorowy odcinek. W dali, pomiędzy koparką, a wywrotką widać fragment GT8S czekającego na możliwość przejazdu.  

Duewag GT8S #3062 jako linia 24 do Bronowic. Zjazd z jednotoru jest dość widowiskowy, bo tramwaje na bardzo krótkim odcinku wyginają się raz w lewo, raz w prawo. Zdjęcia wykonywałem w sobotę. W dzień roboczy na jednotorze ruch był znacznie większy, a pojedyncze tramwaje były rzadkim widokiem - najczęściej jeździły po dwa pociągi. 

   

Wjazd na odcinek jednotorowy jest sterowany sygnalizacją świetlną.

Od strony centrum jedzie kolejna para, czyli Duewag GT8S i Bombardier NGT8.

Wjazdy i zjazdy z jednotonu w wersji dynamicznej, czyli krótki film:

W dniu publikowania tego wpisu (25.05.14) plac budowy wyglądał inaczej. Jednotor nadal istniał, ale był to już nowy tor, ułożony w miejscu wcześniej rozebranego. Prezentowane w powyższym materiale torowisko zdemontowano.

 

NGT8 na liniach dodatkowych

Już od ponad roku po Krakowie kursują liniowo Bombardiery Flexity Classic NGT8. Debiutowały 6 października 2012 na linii nr 14, o czym pisałem tutaj. Wówczas były to jedne z pierwszych egzemplarzy. Od kilku miesięcy MPK eksploatuje już wszystkie, 24 wagony tego typu. Nie zobaczymy ich już jednak na linii 14, z której przeniosły się np. na trasę nr 50. Nie to jednak jest tematem tego wpisu.

Okres 1 listopada to wzmożony ruch wokół cmentarzy, a w związku z tym dodatkowe zadania dla firm obsługujących komunikację miejską. W Krakowie standardowo uruchamia się dodatkowe linie autobusowe i tramwajowe. Te drugie mają za zadanie dowozić pasażerów do dwóch cmentarzy – rakowickiego i grębałowskiego. Od dawna podstawowym taborem do obsługi tras cmentarnych są składy złożone z trzech wagonów 105Na. Tak przynajmniej było przez ostatnie lata. „Stopiątki” są jednak sukcesywnie wycofywane, a w związku z tym w okresie 1 listopada na linie 8x (81, 82 ... tak w Krakowie oznacza się tramwajowe linie cmentarne) zaczęto wysyłać inny tabor: ex wiedeńskie E1+C3. W roku 2013 nastąpił precedens i „luksusalizacja” tras dodatkowych. Po raz pierwszy na linie cmentarne skierowano najnowsze Bombardiery. NGT8 pojawiły się na trasach nr 81 (Cmentarz Rakowicki – Westerplatte – Starowiślna – Dietla – Czerwone Maki), 82 (Cmentarz Rakowicki – Basztowa – Bronowice Małe) i 84 (Cmentarz Rakowicki – Westerplatte – Stradomska – Krakowska – Kurdwanów). Poniżej kilka zdjęć dokumentujących NGT8 na liniach 8x oraz inne wagony, czyli głównie składy 105Na. Wszystkie fotografie zostały wykonane na ulicy Rakowickiej w dniu 2 listopada 2013 (rejon pętli Cmentarz Rakowicki).

  

 Trójskład Konstal 105Na #932+939+940 jako linia 83. Kiedyś takie tramwaje były standardową obsługą krakowskich linii cmentarnych. Teraz jest ich coraz mniej, a ostateczna likwidacja tego typu wagonów zacznie się w roku 2015 - jeżeli zostaną pozyskane unijne fundusze na zakup nowych tramwajów. Zgodnie z rozstrzygniętym w grudniu 2013 przetargiem, 36 długich (prawie 43 metry każdy) wagonów (mających zastąpić składy 105Na) ma dostarczyć bydgoska PESA. 

Bombardier Flexity Classic NGT8 #2072 jako linia 82. Przystanek początkowy pętli Cmentarz Rakowicki. Niska podłoga na trasach dodatkowych była miłą niespodzianką dla osób starszych. Na zdjęciu dwójce z nich wsiąść pomaga pracownik MPK.

Zaprezentowany powyżej trójskład #932+939+940. Wówczas jechał w stronę pętli Cmentarz Rakowicki, teraz stoi podstawiony na przystanku początkowym relacji powrotnej. Linii 83 do Nowego Bieżanowa nie obsługiwały Bombardiery. 

  

 NGT8 #2071 jako linia 81 dojeżdża do pętli. Nad płynnym ruchem tramwajów czuwają pracownicy nadzoru ruchu - w pomarańczowych kamizelkach, które widać dość licznie na drugim zdjęciu.

 Cmentarz Rakowicki obsługiwały także starsze, krótsze Bombardiery NGT6 - jako linia nr 2. W tym wypadku nie była to jednak żadna nowość.

  

 NGT8 o najniższym numerze 2051 jako linia 82 z Bronowic Małych. W tle pokazany powyżej NGT6-2 #2030 na linii nr 2.

Trójwagonowy skład 3x105Na #493+494+495 na linii 85 do Wzgórz Krzesławickich. Warto zwrócić uwagę na kremowo-niebieskie malowanie wagonów. Kiedyś tak wyglądał cały krakowski tabor, a obecnie w starych barwach jest tylko kilka wagonów. Pozostałe 105Na są biało-niebieskie.

Bombardiery Flexity Classic NGT8 #2071 i #2051. Dzięki wyznaczeniu oddzielnych stanowisk dla poszczególnych linii, możliwe było jednoczesne wsiadanie do różnych wagonów, co znacznie przyspieszało obsługę tego zatłoczonego przystanku.

Bombardier Flexity Classic NGT8 #2051 odjeżdża do Bronowic Małych. Początkowe przystanki Cmentarz Rakowicki są usytuowane na ul. Rakowickiej tylko w okresie 1 listopada. Całoroczny przystanek jest umieszczony przy niewidocznej na zdjęciu małej pętli, z której korzysta tylko jedna linia - nr 2. 

 Bombardier #2062 jako linia 84 z Kurdwanowa dojeżdża do pętli.

 Trójskład Konstal 105Na #433+434+435 (ex #847+848+851). Ulica Rakowicka za skrzyżowaniem z Lubomirskiego. Krakowskie linie cmentarne dodatkowo wyróżnia odmienne oznakowanie - na niebieskim tle. To jednak cecha tylko starego taboru. Pojazdy z elektronicznymi tablicami nie miały takiego wyróżnika.

 Spotkanie starego z nowym, czyli pokazany powyżej Konstal 105Na #802+794+795 oraz Bombardier NGT8 #2067.

  Konstal 105Na #802+794+795 na linii 83, za nim NGT8 #2062 na 84, a w tle EU8N na linii 2 i 3x105Na na 85.

Dwa trójwagonowe składy Konstal 105Na na linii 83. W stronę pobliskiej pętli Cmentarz Rakowicki jedzie #839+840+844, a w kierunku Nowego Bieżanowa zmierza #802+794+795.

Na ulicy Rakowickiej nakręciłem także poniższy film:

Newag Nevelo

We wtorek, 25 czerwca 2013 w Krakowie rozpoczęły sie liniowe testy nowego polskiego tramwaju. To wagon 126N, bardziej znany jako Newag Nevelo. Prototypowy egzemplarz kursował wówczas na linii nr 8, łączącej Cichy Kącik z Borkiem Fałęckim (ze względu na prace torowe „ósemka” ma zmienioną trasę – przez Starowiślną i Plac Bohaterów Getta).

Newag, czyli następca Zakładów Naprawczych Taboru Kolejowego w Nowym Sączu to nowy gracz na rynku tramwajowym. Firma znana jest z produkcji i modernizacji taboru kolejowego. Opisywany Nevelo powstał w roku 2012. Jego budowa była współfinansowana ze środków Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (w ramach przedsięwzięcia o nazwie IniTech, przyznana kwota to 4924000 zł). Jest niskopodłogowy, jednokierunkowy i trójczłonowy. Ma długość 31,62 m, szerokość 2,4 m i wysokość 3,69 m. Przystosowano go do przewozu 235 pasażerów, w tym 60 na miejscach siedzących.

Nevelo swoje pierwsze miejskie jazdy odbył w Poznaniu. Były to jednak tylko przejazdy techniczne. Po raz pierwszy na linię wyjechał dopiero w Krakowie. Poniżej kilka zdjęć i film nakręcony 25 czerwca. Aleja 3 Maja, kierunek Borek Fałęcki. Niestety przejeżdżające obok samochody były strasznie głośne.

Newag Nevelo pomiędzy przystankami Oleandry i Cracovia.

  

Na przystanku Cracovia.

Newag Nevelo i Bombardier NGT6 - ul. Piłsudskiego. 

 

Tramwajem na Czerwone Maki

Wracam do tematu nowej linii tramwajowej w Krakowie, czyli trasy do pętli Czerwone Maki. W lipcu pisałem, że planuje się jej otwarcie już we wrześniu 2012. Jednak termin ten „trochę” się przesunął. Oficjalne otwarcie nowego odcinka nastąpiło dopiero w piątek 16 listopada. Dzień później do Czerwonych Maków zaczęły docierać ogólnodostępne tramwaje. Łącznie cztery linie, czyli nr 11 (Czerwone Maki – Łagiewniki, częstotliwość kursów co 20 minut od poniedziałku do soboty), 18 (Czerwone Maki – Krowodrza Górka, co 10 minut w dni robocze i co 20 w soboty i święta), 23 (Czerwone Maki – Nowy Bieżanów, co 20 minut codziennie) i 52 (Czerwone Maki – Os. Piastów). Ta ostatnia to dość ciekawy przypadek, bo w godzinach szczytu dni roboczych kursuje co 5 minut. Takiej wysokiej częstotliwości w Krakowie nie było już od wielu lat (od 17 listopada tak często kursuje także linia nr 50), jeżeli kiedykolwiek była (obstawiam, że z taką częstotliwością jeździły krakowskie tramwaje w latach 70-tych i 80-tych, ale to tylko moje gdybanie, bo tu wówczas nie mieszkałem). Po szczycie obsługujące dodatkowe brygady tramwaje (ex wiedeńskie składy E1+C3) zjeżdżają na pętlę Bieńczyce, która już dawno nie była wykorzystywana w ruchu liniowym. Wtedy częstość spada do 10 minut. Tak linia 52 kursuje także przez kilka godzin w sobotę, a potem i w święta już co 20 minut.

Poniżej kilka zdjęć z Czerwonych Maków.

Ogólny widok na pętlę, na której trasę kończą i zaczynają także autobusy. Po lewej dwa tramwajowe perony dla wysiadających, a po prawej stanowiska autobusowe. 

Obok pętli autobusowo-tramwajowej zlokalizowano parking w systemie Park & Ride. Zdjęcie wykonane w sobotnie popołudnie - jak widać nie cieszył się on wówczas zbyt wielkim powodzeniem. Asfalt widoczny w prawej dolnej części zdjęcia to droga dojazdowa do stanowisk autobusowych.

Budynek dworcowy, w którym oprócz pomieszczeń dla kierowców i motorniczych zlokalizowano także poczekalnię dla pasażerów oraz ogólnodostępne toalety (płatne po 2 zł).

 Na nową pętlę Czerwone Maki docierają różne typy wagonów. Linię 23 obsługują wagony Duewag GT8S sprowadzone z Dusseldorfu. Po prawej odjeżdża skład E1+C3 na linii 52.

 Linię nr 11 z Małego Płaszowa obsługują wagony EU8N, czyli zmodernizowany dawny tabor wiedeńskiego metra.

Na linii 18 do pętli Czerwone Maki przyjeżdżają wagony NGT6. Tu pojazd nr 2002 z 1999 roku.

Perony dla wysiadających. Nawet w sobotę panuje tam dość spory ruch. Stoją EU8N i zmodernizowany E1+C3, a odjeżdża NGT6. 

Zmodernizowany skład wiedeński E1+C3 nr 115+575. Ten typ wagonów to stała obsługa linii 52 z Osiedla Piastów. 

Niektóre z obsługujących linię nr 52 wagonów E1 jeździły kiedyś solo. Tak było z prezentowanym na zdjęciu #138, do którego w roku 2011 doczepiono C3 #598 (ex 577). 

 Duewag GT8S #3064 na linii 23 wjeżdża na pętlę Czerwone Maki. To screen z zamieszczonego poniżej filmu.

Obok przystanku dla wsiadających znajduje się tor odstawczy, czyli tzw. żeberko. Stoi na nim GT6 #188 w oznakowaniu linii 23. Nie był to jednak kurs liniowy, tylko specjalny przejazd związany z zakończeniem eksploatacji tego typu wagonów w Krakowie. Linia nr 23 była ostatnią, na której kursowały GT6. Pełna relacja z pożegnania tych wagonów w jednym z kolejnych wpisów.

Poniżej krótki filmik pokazujący dwa tramwaje wjeżdżające na pętlę Czerwone Maki: 

Nazwa Czerwone Maki niestety niezbyt dobrze określa lokalizację tej pętli. Szczególnie w początkowym okresie jej funkcjonowania mieszkańcy nie wiedzieli, gdzie to jest. Często słyszałem dyskusje, wręcz narzekania, że pętla ta nie nazywa się np. Ruczaj, tylko tak dziwnie, bez kojarzenia z nazwą osiedla. Podobne głosy krytyki pewnie pojawiałyby się, gdyby pozostała pierwotnie planowana nazwa, czyli Kampus UJ.

Pisząc o otwarciu linii na Czerwone Maki warto jeszcze powrócić do wcześniej funkcjonującego fragmentu tej trasy. Kończył się on na końcówce Ruczaj, na którą ze względu na brak pętli docierały wyłącznie wagony dwukierunkowe. Kończyły tam trasę dwie linie: 12 (Ruczaj – Wieczysta) i 18 (Ruczaj – Cichy Kącik). Uruchomiono je 30 grudnia 2011 roku. Były to działania bardzo pospieszne, o czym świadczył teren wokół torowiska, czy samej końcówki. Wciąż plac budowy – niewykończone elementy i wszechobecne błoto. Tak to wyglądało:

Końcówka Ruczaj. Wagon N8S-NF #3011 zmienia kierunek jazdy. Dalszego odcinka trasy - do Czerwonych Maków - jeszcze nie ma. Stoi tylko kilka słupów trakcyjnych. Obok torowiska i przystanków zalega błoto. 6.01.2012.

 Widok na przystanki dla wysiadających (po lewej) i wsiadających końcówki Ruczaj. 6.01.2012.

 Końcówka Ruczaj - widok zza zwałów zalegającej obok ziemi. 21.01.2012.

Obsługujący linię nr 12 wagon N8S-NF #3004. W trakcie zmiany kierunku jazdy i na przystanku dla wsiadających końcówki Ruczaj. Wagon wyróżnia się wśród innych krakowskich N8S charakterystycznymi ścianami czołowymi. 21.01.2012.