Pierwszy krakowski autobus elektryczny

Na temat kursujących po Krakowie autobusów elektrycznych w Blogu Transportowym pisałem już wiele razy (przykładowy link). Omawiane pojazdy były testowane przez miejskiego przewoźnika, który planował zakup elektrobusów w późniejszym czasie. Jeden z nich już jest własnością MPK. W styczniu 2016 przedsiębiorstwo to stało się posiadaczem Solarisa Urbino 12 electric. Nie był to jednak fabrycznie nowy elektrobus, tylko pojazd używany. Dokładnie to jeżdżący wcześniej po Krakowie autobus o tymczasowym numerze taborowym DK602, rocznik 2012 (dodatkowe informacje na jego temat pod powyższym linkiem).

Ze stolicy Małopolski Solaris ten w roku 2015 wyruszył na testy do innych miast, przy okazji tracąc krakowskie barwy – stał się brązowy. Był np. w Polkowicach, Ostródzie, Białymstoku. Wtedy zastąpił go inny Urbino 12 electric, oznaczony jako #DK608 (tu link do wpisu o nim). Do Krakowa powrócił w nowej kolorystyce – niebieski, z grafiką wyraźnie informującą, że to pojazd elektryczny. Ma także inny, już stały numer taborowy DE071. Jak wcześniej obsługuje linię 154, na której towarzyszą mu trzy inne „elektryki”, czyli testowane dwa BYD-y eBus 12 #DK609 i #DK610 oraz AMZ CS10E #DK601, a także zastępcze autobusy spalinowe.

Pierwszy należący do MPK Kraków autobus elektryczny, czyli Solaris Urbino 12 electric #DE071. Przystanek początkowy linii 154 na ul. Kurniki oraz w trakcie wjazdu w ul. Pawią. 26.03.2016.

Tak #DE071 prezentował się wcześniej (wtedy jako #DK602). Postój na ul. Kurniki, 5.08.2014.

Od samego początku istnienia krakowskiej linii elektrycznej, czyli od 29.04.2014 kursuje na niej AMZ CS10E oznaczony numerem DK601. Tu na przystanku początkowym przy ul. Kurniki. 16.01.2016.

Obecnie na linii 154 kursują także dwa chińskie BYD-y. Tu autobus #DK609 w trakcie przejazdu technicznego na pętlę Prądnik Biały. Autobus skręca z ul. Opolskiej w stronę ul. Pleszowskiej. 3.09.2015.

Niestety nadal na z założenia wyłącznie „elektrycznej” linii 154 pojawia się tabor spalinowy. Tu Jelcz M081MB3 #BH391. Pętla Prądnik Biały. 26.01.2016.

Warto jeszcze dodać, że opisywany #DE071 to pierwszy z wielu autobusów elektrycznych, które zasilą tabor krakowskiego MPK. W połowie marca 2016 przewoźnik ogłosił przetarg na dostawę 20 sztuk fabrycznie nowych niskopodłogowych autobusów miejskich zasilanych energią elektryczną. W tym 17 autobusów standardowych i 3 przegubowe. Złożone oferty zostaną otwarte 25 kwietnia. Natomiast jeszcze w 2015 roku rozstrzygnięto przetarg na 4 fabrycznie nowe elektrobusy. Wygrał go Solaris. Oczywiste jest więc, że „elektryczne” będą kolejne po linii 154 trasy. W związku z tym na terenie miasta powstaną nowe stacje ładowania autobusów, np. w rejonie końcówki Wieczysta, co pozwala przypuszczać, że elektrobusy zagoszczą także na trasach nr 124 (Osiedle Podwawelskie - Wieczysta) i 424 (Osiedle Podwawelskie - Ugorek).

BYD ponownie w Krakowie

W lipcu 2015 na krakowskie ulice powróciła chińska marka BYD. O testach takiego autobusu pisałem w 2013 roku (tu link). Tym razem do stolicy Małopolski trafiły aż dwa egzemplarze. Dwudrzwiowy i trójdrzwiowy, oba to modele eBus 12, wcześniej występujące pod nazwą K9. Jak wszystkie dotychczasowe elektryczne autobusy jeżdżące po Krakowie, również i te pojazdy są testerami. Tu warto dodać, że na pierwsze własne elektrobusy Krakowowi przyjdzie jeszcze poczekać. Ogłoszony w kwietniu 2015 przetarg na 4 takie pojazdy (+1 jako dodatkowa opcja) został unieważniony 6 lipca 2015. Przewoźnik podał, że „nie złożono żadnej oferty niepodlegającej odrzuceniu”.

BYD-y zostały skierowane do obsługi „elektrycznej” linii 154. Tu artykuł na jej temat. Pojazdy oznaczono kolejnymi numerami taborowymi nadawanymi testowanym elektrobusom, czyli DK609 i DK610. Oprócz chińskich testerów na 154 zobaczymy także obsługujące ją od początku tego „ekologicznego eksperymentu” wozy nr DK601 (AMZ CS10E) i DK604 (Rampini Alé EL) oraz pojazd, o którym nie pisałem w Blogu Transportowym, czyli DK608, Solaris Urbino 12 electric. Zastąpił on niebieskiego Solarisa #DK602, który na początku 2015 roku opuścił Kraków i trafił na testy do innych miast, np. do Zielonej Góry i Polkowic.

Dwudrzwiowy BYD eBus 12 otrzymał numer DK609. Tu na przystanku początkowym pętli Dworzec Główny Zachód.

Wnętrze BYD-a #DK609 i logotyp z nazwą modelu.

BYD #DK609 rozpoczyna kolejny kurs na Prądnik Biały. 26.07.2015.

Drugi, trójdrzwiowy BYD został oznaczony jako DK610. Pętla Dworzec Główny Zachód, oczekiwanie na kolejny kurs. W tle Solaris Urbino 12 #PU960 na linii 304. 26 lipca 2015.

BYD eBus 12 #DK609 i Solaris Urbino 12 #BU888 na linii 130. 26.07.2015.

Jeden z pierwszych kursujących regularnie po Krakowie elektrycznych autobusów, czyli AMZ CS10E #DK601 nadal obsługuje linię 154. Na zdjęciu w trakcie dość nietypowego zadania - eksponat z okazji Dni Ziemi na al. Róż. Autobus od kilku miesięcy jest oklejony logotypami promującymi 140 lat Komunikacji Miejskiej w Krakowie (link). 25.04.2015. 

Solaris Urbino 12 electric #DK608 zastąpił innego „elektrycznego jamnika”, czyli autobus #DK602. Pętla Dworzec Główny Zachód. 25.04.2015.

Diesel i elektryczny obok siebie, czyli Solaris Urbino 12 #PU959 i Solaris Urbino 12 electric #DK608 na ul. Kurniki. 25.07.2015.

Rampini Alé EL #DK604 nadal dzielnie jeździ po Krakowie. Ulica Pawia, 26.07.2015.

Rampini Alé EL #DK604 i BYD eBus 12 #DK610 na ul. Kurniki. Pierwszy za chwilę rozpocznie kolejny kurs, drugi właśnie wrócił z Prądnika Białego. 26.07.2015.

Przystanek „Dworzec Główny Zachód” na ul. Pawiej jest często zajmowany przez busy. Tu dwie generacje Mercedesów Sprinterów (pierwszy do Myślenic, drugi do Bochni z przesiadką na Brzesko), za którymi w zatoce zmieścił się jeszcze Rampini Alé EL. 26.07.2015.

Mimo sprowadzenia do Krakowa dwóch BYD-ów, na linii 154 nadal pojawiają się tradycyjne Diesle. W tym przypadku to Autosan Sancity M09LE #DA112. Ulica Kurniki, 25.07.2015.

Elektryczne autobusy w ruchu. Pierwsza scena to BYD eBus 12 #DK609 odjeżdżający z pętli Dworzec Główny Zachód. Potem zobaczycie Solarisa Urbino 12 electric #DK608 na chwilę przesłoniętego przez obsługującego prywatną linię turystyczną MAN-a SD202 (rocznik 1987). Autobus kończy kolejny kurs z Prądnika Białego, a po wysadzeniu pasażerów na ul. Kurniki zjeżdża na przerwę. Bohaterem końcowej części filmu jest Rampini Alé EL. Jak w przypadku Solarisa, elektrobus kończy kurs i zjeżdża na przerwę do pobliskiej zatoki.

Mobilis po nowemu w Krakowie

W piątek 1 sierpnia 2014 firma Mobilis rozpoczęła realizację nowego, 10-letniego kontraktu na obsługę wybranych linii komunikacji miejskiej w Krakowie. Tu link do wcześniejszego tekstu na temat tego przetargu. Przypomnę, że zgodnie z ustaleniami, Mobilis powinien obsługiwać linie nr: 102, 120, 138, 142, 152, 159, 168, 178, 182, 352, 482 i 502. Ostatecznie wprowadzono jednak drobne zmiany. MPK Kraków pozostało na liniach 168, 182 i 482, natomiast oddało trasy nr 109 (Cracovia Stadion – Bielany), 153 (Osiedle Piastów – Lesisko) i 193 (Czyżyny Dworzec – Wieczysta).

Nowy kontrakt to nowe autobusy w nowych barwach, zgodnych z Księgą Identyfikacji Wizualnej Pojazdów Komunikacji Miejskiej w Krakowie (więcej na ten temat pod tym linkiem). Łącznie przedstawiciele dwóch marek i trzech modeli. AMZ CS10LF, AMZ CS12LF i Mercedes Conecto G. W sumie aż 67 nowych autobusów. Najliczniejsza grupa to przegubowce (38 egzemplarzy), na drugim miejscu klasyfikują się 12-metrowe AMZ-ty (24 sztuki), a na końcu najmniejsze pojazdy, czyli CS10LF, tylko 5 egzemplarzy.

  

AMZ CS12LF #MZ018 jako linia 138. Przystanek początkowy na pętli Kombinat. 1.09.2014.

Mercedes Conecto G #MC302 jako linia 152 w stronę Olszanicy. Aleja Focha, 2.08.2014. 

AMZ CS12LF #MZ009 skręca z al. Bora-Komorowskiego w ul. Wiślicką. To po trasie linii 159, ale autobus nie obsługiwał jej. Najprawdopodobniej był to jakiś przejazd zamknięty. 27.08.2014. 

Mercedes Conecto G #MC323 jako linia 502 objeżdża plac Centralny. To przejazd bez pasażerów pomiędzy przystankiem końcowym i początkowym pętli Plac Centralny. Obecnie ten odcinek jest nieprzejezdny - trwa remont kapitalny. 1.08.2014, czyli pierwszy dzień obsługi nowych linii przez Mobilisa. 

AMZ CS12LF #MZ008 na pętli Czyżyny Dworzec. Na wyświetlaczu niepoprawny kierunek, bo autobus jest już podstawiony jako kurs do końcówki Osiedle Na Stoku. 31.08.2014.

Na pętli Cracovia Stadion stoi Mercedes Conecto G #MC317. Linia 502 do Placu Centralnego im. R. Reagana - tak brzmi pełna nazwa tej końcówki. Jej długość jest sporym utrudnieniem, bo np. nie mieści się w całości na wyświetlaczach i znacznie wydłuża głosowe zapowiedzi tego przystanku. To „udogodnienie” stosowane jest dopiero od jakiegoś czasu. Wcześniej było prościej - tylko Plac Centralny. Zdjęcie wykonałem drugiego dnia realizacji nowego kontraktu, czyli 2.08.2014. Panował wtedy wielki upał, a wydajna klimatyzacja nowego Conecto dawała upragniony chłód.

 Na pętli Bielany na powrotny kurs linii 109 oczekuje AMZ CS12LF #MZ017. Końcówka o dość lotniczym charakterze - obok stoi wojskowy samolot. 3.08.2014.

Wnętrze Mercedesa Conecto G #MC320. Linia 152. Postój na przystanku początkowym pętli Aleja Przyjaźni. Jeszcze dzień wcześniej linię tę obsługiwały wyłącznie żółte Solarisy Urbino 18. 1.08.2014.

 Taką tapicerkę siedzeń ma najnowszy krakowski tabor Mobilisa. Tu Conecto G #MC320. 1.08.2014.

  W bocznej części pętli Czyżyny Dworzec na kolejny kurs jako linia 142 czeka AMZ CS12LF #MZ021. 9.09.2014.

Warto jeszcze przypomnieć, że po Krakowie nadal jeździ stary tabor Mobilisa. Wprawdzie realizujące poprzedni kontrakt żółte Solarisy, Irisbusy i MAZ-y już zniknęły z ulic miasta, ale nadal pozostały na nich sprowadzone z Warszawy Solarisy Urbinetto 10. Pierwotnie kursujące na czasowej linii 704 do Ronda Mogilskiego, teraz obsługujące dwie inne linie zastępcze: 714 i 774. Na zdjęciu autobusy o numerach A309 i A319 jako linia 714 (Czyżyny Dworzec - Ofiar Dąbia), a za nimi AMZ CS12LF #MZ021 na 142. Pętla Czyżyny Dworzec, 9.09.2014.

 

Wszystkie autobusy Mobilisa zostały wyposażone w nowy rodzaj automatów biletowych. Są one mniejsze, niż te stosowane wcześniej. Jest to związane z rezygnacją z operacji gotówkowych. W tych urządzeniach zapłacimy tylko kartą.

Takie automaty biletowe zamontowano w nowych autobusach Mobilisa. Producent to firma Mera-Systemy z Grodziska Mazowieckiego. Brak możliwości płacenia gotówką początkowo był sporym zaskoczeniem dla wielu pasażerów.

Nowy tabor został wyposażony w system dynamicznej informacji pasażerskiej wyprodukowany przez Zakład Elektroniczny SiMS z Bydgoszczy. Jego elementy to między innymi kasowniki, tablice kierunkowe i umieszczone pod sufitem monitory oraz urządzenia związane z zapowiedziami głosowymi. Zauważalną dla przeciętnego pasażera nowością jest wyświetlanie szacunkowego czasu przejazdu do wszystkich kolejnych przystanków. Tej opcji nie było wcześniej w krakowskich pojazdach.

Kasowniki firmy SiMS dodatkowo pokazują także wszystkie przystanki na trasie oraz czas, w którym autobus do nich dojedzie. Wystarczy nacisnąć przycisk Info.

 

  

Wewnętrzna tablica kierunkowa na bieżąco podaje położenie autobusu oraz czas pozostały na dotarcie do poszczególnych przystanków. Rozwiązanie szczególnie przydatne osobom, które nie znają miasta.

Przykładowe rozmieszczenie monitorów, kasowników i automatu biletowego we wnętrzu Mercedesa Conecto G.

Film przedstawiający najnowszy tabor Mobilisa w Krakowie zamieściłem już wcześniej. Tu link.

 

Pierwszy dzień nowego kontraktu

Od 1 sierpnia 2014 (piątek) Mobilis realizuje w Krakowie nowy, 10-letni kontrakt. Temat ten szerzej omówię w późniejszym czasie. Teraz zapraszam do obejrzenia krótkiego filmu pokazującego najnowsze krakowskie autobusy w ruchu. To Mercedesy Conecto G i AMZ CS12LF, które nagrałem w Nowej Hucie.

 Mercedes Conecto G #MC320 na pętli Aleja Przyjaźni. 1.08.2014.

AMZ CS12LF #MZ011 przejeżdża obok pętli Aleja Przyjaźni. 1.08.2014.

Początek filmu to rejon przystanków Kombinat. Na linii 142 jedzie City Smile #MZ005. Potem przenosimy się na Plac Centralny. Tam jako linia 502 zawracają Mercedesy Conecto G #MC326 i #MC323. W pobliżu znajduje się pętla Aleja Przyjaźni. Korzysta z niej między innymi linia 152, która jeszcze dzień wcześniej była obsługiwana żółtymi Solarisami Urbino 18 (także z Mobilisa). Mercedes #MC321 jedzie uliczką osiedlową łączącą al. Przyjaźni z Andersa. Obok pętli przejeżdżają AMZ #MZ011 i MZ019. Potem zobaczycie Mercedesa #MC320 dojeżdżającego do końcówki Aleja Przyjaźni i odjeżdżającego pokazaną wcześniej uliczką. Ostatnia scena to #MC311, który rusza z przystanku „Os. Zgody”. Warto zwrócić uwagę na bardzo wolno wyświetlający się przedni napis: