Blog Transportowy na YouTube funkcjonuje już od ponad 16 lat. Nazwa kanału to Lukaszwo – Transport Movies. Według statystyk łącznie znajdziecie na nim 704 filmy. Siedem z nich opublikowałem w lutym 2025. Większość to krótkie tak zwane shorty i jeden większy film jakości 4K. Tematyka autobusowa i kolejowa, z Polski oraz z zagranicy.
Zaczynam od dużego, ponad 4 minutowego materiału 4K. Prezentuje on różne wersje kultowych radzieckich spalinowych zespołów trakcyjnych serii DR1 (ДР1). Nagrywałem je na początku października 2024 w Rydze, na tamtejszej głównej stacji Rīga-Pasažieru.
Fragment filmu. Trzy spalinowe zespoły trakcyjne serii DR1. Na pierwszym planie podstawiająca się jednostka DR1A-198.3/189.4/246.6.
Fragment filmu. Do „szopy” zjeżdża zmodernizowana DR1AC-227 + DR1AC-219.
Jednostki DR1, które udokumentowałem w Rydze, stopniowo prezentuję w Blogu Transportowym, jako seria o nazwie „Pociągi w Rydze”. Tu link do części pierwszej.
Pozostajemy w temacie kolejowym, ale w Polsce. Również trakcja spalinowa. Stacja Kraków Główny, z której właśnie odjeżdża rozpoczynający bieg pociąg IC „Hetman” do Hrubieszowa Miasta. Skład pięciu wagonów prowadzi PESA SU160-003. Nagrywałem 22 stycznia 2025.
Pozostałe kilka nagrań prezentuje autobusy. Brzezinka koło Oświęcimia. Teren przy byłym niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym Auschwitz II - Birkenau. Autobus MAN Lion's City G nr 1 (WPR 2830U) kończy kolejny kurs na bezpłatnej linii łączącej byłe obozy. Pojazd jest obecnie eksploatowany przez firmę Drobisz-Tur. Malowanie wrocławskie, bo wcześniej kursował po stolicy Dolnego Śląska. Nagrywałem 1 lutego 2025.
Wielka Brytania, Londyn. Miejscówka bardzo popularna wśród turystów. Dzielnica rządowa, ulica Whitehall. Obok słynnej straży konnej przejeżdża Wright New Routemaster nr LT629 na linii 24. 8 lutego 2025.
Nadal Londyn. Ponownie piętrowa ikona miasta, czyli Wright New Routemaster. Tym razem autobus nr LT758 na linii 390 w relacji Victoria Bus Station – Archway. Euston Road. 8 lutego 2025.
Ponownie kolej. Wielka Brytania. Stacja Luton Airport Parkway. Wjeżdża na nią pociąg Luton Airport Express kolei East Midlands Railway w relacji Corby - London St Pancras International. Obsługują go elektryczne zespoły trakcyjne serii 360 (Siemens Desiro) nr 118 + 108. 8 lutego 2025.
Ostatni z opublikowanych w lutym 2025 krótkich filmów powstał w Rydze. Stacja Rīga-Pasažieru. Wjazd spalinowego zespołu trakcyjnego RVR DR1A. Składak złożony z elementów różnych pojazdów. Wagon sterowniczy 246.6, wagon środkowy 189.4 i silnikowo-sterowniczy 198.3. 2 października 2024.
Jak już pisałem, łotewskie pociągi prezentuję w dedykowanej serii wpisów. To samo dotyczy londyńskich autobusów (tu link). Niedługo także zajmę się pociągami na stacji Luton Airport Parkway.
Niedawno pisałem o dojeździe z lotniska do centrum stolicy Łotwy (tu link). Jest to opcja wyłącznie autobusowa, bo kolej w tamtym rejonie dopiero powstaje – normalnotorowa Rail Baltica. To ogromna inwestycja, której realizacja na pewno będzie jeszcze długo trwała.
Normalny tor na Łotwie to budowana nowość. Natomiast tor szeroki to codzienność charakterystyczna dla krajów byłego ZSRR. Główna stacja pasażerska Rygi to Rīga-Pasažieru, czyli tłumacząc Ryga Pasażerska. Ruch tam jest dość spory. Zarówno w trakcji elektrycznej, jak i spalinowej. Pociągi pasażerskie są zestawione wyłącznie z zespołów trakcyjnych. Składy wagonowe obsługiwały połączenia międzynarodowe do Rosji, Białorusi i Ukrainy, lecz w związku z pandemią COVID-19, a następnie wybuchem wojny w 2022 roku zostały zawieszone i nieprzywrócone.
Obecnie część torów tej pięcioperonowej stacji jest wyłączona z eksploatacji – trwa budowa linii Rail Baltica. Na tych, które pozostały czynne, wciąż się coś dzieje. Wystarczy krótki pobyt na dworcu, aby zapoznać się z tamtejszym taborem kolejowym. Towarowym i pasażerskim. W tej pierwszej kwestii niestety mieliśmy pecha, bo w trakcie naszych trzech wizyt na stacji, w październiku 2024, panował na niej wyłącznie ruch osobowy.
Obecna stacja Rīga-Pasažieru powstała w latach 60-tych ubiegłego wieku i nie jest zbyt piękna. Ot sowiecka konstrukcja z funkcją schronu. Modernizacja budynku dworcowego była przeprowadzona w latach 2002 – 2003. Natomiast historia połączeń kolejowych z Rygi sięga roku 1861. Wówczas uruchomiono linię do Dyneburgu (także Łotwa).
Budynek dworca Rīga-Pasažieru widziany od strony peronów. 2.10.2024.
Obecnie tylko jeden peron jest zadaszony. Na stacji wprowadzono kilka unowocześnień, np. widoczny na zdjęciach system elektronicznej informacji pasażerskiej. Podawane relacje dość szybko się zmieniają i nie dotyczą tylko pociągu właśnie podstawionego lub najbliższego, co niestety wprowadza w błąd. W niektórych miejscach pojawiła się kostka brukowa. W większej części dworca przeważa jednak asfalt wylany jeszcze za czasów ZSRR. Za zadaszonym peronem trwa budowa normalnotorowej linii Rail Baltica. 2.10.2024.
W tym miejscu czas się zatrzymał. Wejście do przejścia podziemnego łączącego perony. Atrakcja dostępna tylko w dzień - na noc zamykana. 2.10.2024.
Z zewnątrz, od strony miasta, dworzec Rīga-Pasažieru wygląda nowocześnie. To efekt prac z lat 2002 - 2003. Do budynku kolejowego przylega zabudowa handlowa. 2.10.2024.
Wewnątrz budynku dworcowego umieszczono elektroniczne tablice prezentujące odjazdy na najbliższe kilka godzin. Wszystkie te pociągi obsługiwane są zespołami trakcyjnymi przewoźnika o nazwie Vivi. Jedyny wyjątek to odjeżdżający o 15:28 pociąg do Wilna. Tu tabor zapewniają koleje litewskie. 2.10.2024.
Podstawą pasażerskiego taboru na liniach niezelektryfikowanych są wywodzące się jeszcze z czasów radzieckich zespoły trakcyjne DR1 (ДР1). Śmiało można stwierdzić, że to łotewski produkt lokalny, wytwarzany w Rīgas Vagonbūves Rūpnīca (RVR). Ta kultowa już firma zakończyła swą działalność w 2017 roku. Powodem była niewypłacalność. Jej czynne produkty (spalinowe i/lub elektryczne) nadal można zobaczyć także w Armenii, Azerbejdżanie, Bułgarii, Białorusi, Gruzji, Kazachstanie, Litwie, Czarnogórze, Macedonii Północnej, Rosji, Serbii i Ukrainie.
Spalinowe zespoły trakcyjne serii DR1 (ДР1) powstawały w latach 1963 – 1998. Były to pierwsze szt seryjnie produkowane w Związku Radzieckim. Przez lata wytwarzano różne warianty, poddawano je także modernizacjom. W związku z tym pojazdy eksploatowane przez poszczególnych przewoźników wykazują znaczne różnice, także w obrębie tej samej firmy. Tak jest np. w Pasažieru vilciens (także pod widoczną na pociągach nazwą Vivi) – jedyny przewoźnik pasażerski na Łotwie.
Poniżej prezentuję zdjęcia wykonane na stacji Rīga-Pasažieru, przedstawiające różne wersje kultowych DR1 eksploatowanych przez Vivi.
Na ślepo zakończonym torze nr 11 na godzinę odjazdu (11:00) oczekuje pociąg nr 874 do miejscowości Valga. Mieści się ona na terenie Estonii, tuż przy granicy z Łotwą. Pociąg ten jest elementem połączenia kolejowego Litwa - Łotwa - Estonia. Z tego pierwszego kraju pociąg relacji Wilno (6:30) - Ryga dociera na godzinę 10:43. Jest więc 17 minut na przesiadkę. Na górnych zdjęciach widać osoby robiące sobie zdjęcia na tle pociągu, a następnie wsiadające do niego. Być może są to właśnie podróżni jadący z Wilna. Przejazd z Rygi do Valgi trwa 2 godziny i 30 minut. Prezentowany spalinowy zespół trakcyjny jest w obecnie obowiązujących żółto-szarych barwach Vivi. To kultowa DR1, a w zasadzie DR1A, która powstała w 1999 roku, jako składak z dwóch DR1A, nr 311 (z 1992 roku) i 198 (z 1982 roku). Od około dwóch lat ma obecne barwy, wcześniej żółto-granatowe. Pojazd jest trójczłonowy i tworzą go następujące elementy: wagon sterowniczy, silnikowy nr 311.3, wagon doczepny nr 311.2 i wagon sterowniczy nr 198.6. Na temat jednostki DR1A-198 znalazłem informację, że jeden z jej członów spłonął w 1995 roku. W taborze przewoźnika Vivi są także inne DR1 złożone z różnych pojazdów. 2.10.2024.
Na ślepo zakończonym torze nr 12 stoi podstawiony pociąg do miejscowości Sigulda. Odjazd przed godziną 18:00. Rozkładowo pokonanie całej trasy zajmie mu godzinę i osiem minut. To składak z różnych jednostek DR1A. Wagon sterowniczy, silnikowy to nr 198.3 (rocznik 1982, inny element tego szt jest użytkowany w pokazanym wcześniej pociągu do Valgi - 198.6), wagon doczepny to 189.4 (rocznik 1981, jedyna pozostałość po tej sześcioczłonowej jednostce) i wagon sterowniczy nr 246.6 (z 1986 roku, inne człony nadal czynne). Pociąg w dawnym malowaniu kolei łotewskich. Na ścianach czołowych widoczne duże logotypy RVR. 2.10.2024.
Poniżej krótki film prezentujący wjazd składaka DR1A-246.6/189.4/198.3. Dopiero później powstały powyższe zdjęcia.
W drugiej części kolejowej relacji z Rygi pokażę kolejne DR1.
