Trolejbusy w Valparaíso (5) – pętla przy urzędzie celnym

 

W cyklu prezentującym trolejbusy w chilijskim mieście Valparaíso ostatnio pisałem o modelu, który ukazał się w ramach kolekcji „Kultowe autobusy PRL-u” wydawnictwa De Agostini. Tu link do tego materiału. 

Teraz powracam do prezentacji zdjęć zamieszczonych w Internecie przez firmę Google - Street View. Zgodnie z obietnicą tym razem przedstawię pojazdy udokumentowane w rejonie pętli przy budynku urzędu celnego (Edificio de la Aduana de Valparaíso). 

Warto dodać, że od 4 maja 2021 po wielu latach przerwy korzysta z niej także druga linia trolejbusowa w mieście, nr 801 w relacji Aduana – Av. Argentina przez Pedro Montt. Kursująca bez zawieszania linia 802 ma te same pętle, ale jej trasa przebiega przez Av. Colón.

Zaczynam od trolejbusu linii 802, który w lutym 2015 pozował na tle budynku urzędu celnego. To Norinco-Shenfeng SYD-60C nr 607. Rocznik 1991. Jako fabrycznie nowy trafił do Santiago, a po likwidacji tamtejszej jedynej linii, w 1994 roku został przetransportowany do Valparaíso. W Internecie można znaleźć informacje, że jego kasacja miała miejsce w 2017 roku. Było to następstwem dostaw trolejbusów NAW/Hess z Lucerny.

Norinco-Shenfeng to chiński producent. Obecnie część Norinco Group, która działa głównie w przemyśle zbrojeniowym. 

Pętla Aduana. Na tle budynku urzędu celnego pozuje do zdjęć nieistniejący już Norinco-Shenfeng SYD-60C nr 607. Luty 2015. Źródło: Google Street View.

Pętla Aduana. Inne ujęcia chińskiego trolejbusu Norinco-Shenfeng SYD-60C nr 607. Pętla ta znajduje się na placu Wheelwrighta, a za pojazdem widać fragment pomnika Williama Wheelwrighta - amerykańskiego biznesmena zaangażowanego w rozwój żeglugi i kolei w Chile. Luty 2015. Źródło: Google Street View.

Kilka miesięcy temu, w maju 2023 firma Google na pętli Aduana sfotografowała trolejbus nr 269 obsługujący przywróconą linię 801. To NAW/Hess BGT 5-25 sprowadzony w roku 2014 ze szwajcarskiej Lucerny. Rocznik 1989. Dodatkowe informacje o tych trolejbusach tutaj. 

Na jednym z poniższych zdjęć widać fragment toru tramwajowego. Ten środek transportu docierał do pętli Aduana do 1952 roku. Wówczas zakończono eksploatację tramwajów w Valparaiso. Co ciekawe, użytkowano również wagony piętrowe (stanowiły one większość taboru).

Tuż przy pętli znajduje się kolej linowo-terenowa Artillería. Ze względu na stromy podjazd i krótki odcinek przejazdu jest ona również nazywana windą (Ascensor Artillería). Takich kolejek w Valparaiso zachowało się aż 16.

NAW/Hess BGT 5-25 nr 269 jako linia 801 zawraca na pętli Aduana, czyli na placu Wheelwrighta. Obok trolejbusu widoczna mała chińska ciężarówka marki JAC, przedstawiciel modeli serii X. Maj 2023. Źródło: Google Street View.

NAW/Hess BGT 5-25 nr 269 jako linia 801 na tle budynku Edificio de la Aduana de Valparaíso. Na górnym zdjęciu doskonale widoczna pozostałość po zlikwidowanej w 1952 roku sieci tramwajowej - fragment toru. Z pętli Aduana korzystają także autobusy. Przy trolejbusie widoczny jeden z nich, pojazd bardzo popularny w Valparaiso - Caio Piccolo (Caio to marka z Brazylii). Na prawo od budynku urzędu widoczna kolej linowo-terenowa Artillería. Maj 2023. Źródło: Google Street View.

Na pętli Aduana utrwalono również innego przybysza z Lucerny. To NAW/Hess BGT 5-25 nr 276 na linii 802. Rocznik 1989, w Chile od 2014 roku. 

Prezentowałem go już w innej lokalizacji, w tym wpisie.

NAW/Hess BGT 5-25 nr 276 jako linia 802 w trakcie postoju na pętli Aduana. W tle zabudowa portowa, bo to lokalizacja tuż przy oceanie. Maj 2023. Źródło: Google Street View.

Google udokumentowało tam również Pullmana. Niestety oznaczenie taborowe jest zamazane i nie potrafię określić, który to konkretnie pojazd.

Na tle budynku urzędu celnego i kolei linowo-terenowej pozuje bliżej nieokreślony Pullman-Standard z Trolebuses de Chile. Obok niego autobus Caio Piccolo nr 45. Styczeń 2012. Źródło: Google Street View.

Innego trolejbusowego oldtimera Google udokumentowało na dojeździe do pętli Aduana (na ul. Blanco). To Pullman-Standard 45CX nr 832 z 1948 roku. Pierwotnie eksploatowany w Santiago. Niestety na początku 2020 roku pojazd miał poważniejszą kolizję z autobusem i najprawdopodobniej nie został przywrócony do ruchu.

Do pętli Aduana zbliża się obsługujący linię 802 Pullman-Standard 45CX nr 832. Weteran szos z 1948 roku. Przed nim widoczna kolej linowo-terenowa Artillería. Styczeń 2012. Źródło: Google Street View.

Również na ul. Blanco (przy Sotomayor) sfotografowany został inny Pullman. Nie jest to jednak ten sam pojazd, którego oznaczenia nie byłem w stanie określić na pętli przy urzędzie celnym, choć podobnie przebudowany.

To Pullman-Standard 45CX nr 821. Rocznik 1948. Pierwotnie eksploatowany w Santiago, a od 1954 roku w Valparaiso. Pojazd przebudowany pod koniec lat 80-tych ubiegłego wieku – stąd inny wygląd ściany tylnej niż u powyższego 832, gdzie zachowano oryginał.

Niestety oldtimer ten został skasowany w 2017 roku.

Przez ul. Blanco w kierunku pętli Aduana jedzie Pullman-Standard 45CX nr 821. Luty 2012. Źródło: Google Street View.

Inny nieokreślony Pullman-Standard na pętli Aduana. Tym razem widok na przód. W przeciwieństwie do pokazanego wcześniej „anonima”, tu ściany boczne są oryginalne.

Nieokreślony Pullman-Standard jako linia 802 na pętli przy urzędzie celnym. Luty 2012. Źródło: Google Street View.

Tyle z pętli trolejbusowej przy Edificio de la Aduana de Valparaíso. W szóstej już części tego reportażu pokażę przeciwny koniec sieci, czyli Av. Argentina. Będą również przegubowce.

Link do pierwszej części.

Trolejbusy w Valparaíso (3) – NAW/Hess BGT 5-25

Ponownie zapraszam do Chile, na spotkanie z trolejbusami eksploatowanymi w miejscowości Valparaíso. Ostatnio pisałem o Pullmanie z 1952 roku (tu link do tego materiału). Teraz pora na kolejny pojazd. Jeden z nowszych w taborze przewoźnika.

To trolejbus sprowadzony ze Szwajcarii w 2014 roku. Dokładnie z Lucerny. NAW/Hess BGT 5-25. Rocznik 1989, oznaczony w Valparaíso numerem 276, który nie został zmieniony po przywiezieniu z Europy.

Firma Google udokumentowała go na ul. Brasil, w trakcie postoju na przystanku „Brazil – Bellavista”. Obsługa linii 802 do pętli Aduana.

NAW/Hess BGT 5-25 #276 w trakcie obsługi przystanku „Brazil – Bellavista” na ul. Brasil. Czerwiec 2015. Źródło: Google Street View.

Valparaíso. Czerwonym znacznikiem zaznaczono miejsce wykonania powyższych zdjęć trolejbusu NAW/Hess BGT 5-25 #276.  Źródło: Google Maps.

Co ciekawe, w Lucernie trolejbusy NAW/Hess BGT 5-25 tworzyły zestawy z przyczepami pasażerskimi (poniżej przykład). Natomiast w Valparaíso są one eksploatowane solo.

NAW/Hess BGT 5-25 #271 z przyczepą  Hess/Lanz+Marti APM #301 na Kreuzbuchstrasse
w Lucernie. Ten trolejbus nie trafił do Chile. Wrzesień 2014. Źródło: Google Street View. 

Trolejbusy NAW/Hess BGT 5-25 sprowadzone do Chile to pojazdy powstałe jako efekt współpracy firm Arbon & Wetzikon (NAW – szwajcarski producent autobusów, w tym przypadku dostawca podwozia), Carrosserie Hess AG (Hess – szwajcarski producent autobusów, w tym przypadku wykonawca nadwozia) i Siemens (elektryka). Łącznie do Trolebuses de Chile S.A. z Lucerny trafiło 18 takich pojazdów. Dziesięć w roku 2014 i osiem w 2017. 

Są to trolejbusy o numerach: 252, 260, 261, 262, 263, 264, 265, 266, 268, 269, 270, 272, 273, 274, 275, 276, 278 i 279.  

W czwartej części materiału o trolejbusach z Valparaíso zaprezentuję model Pullmana, który ukazał się w serii wydawniczej „Kultowe Autobusy PRL-u”. Tu link do tego materiału.

Link do części pierwszej.