Trolejbusy w Valparaíso (3) – NAW/Hess BGT 5-25

Ponownie zapraszam do Chile, na spotkanie z trolejbusami eksploatowanymi w miejscowości Valparaíso. Ostatnio pisałem o Pullmanie z 1952 roku (tu link do tego materiału). Teraz pora na kolejny pojazd. Jeden z nowszych w taborze przewoźnika.

To trolejbus sprowadzony ze Szwajcarii w 2014 roku. Dokładnie z Lucerny. NAW/Hess BGT 5-25. Rocznik 1989, oznaczony w Valparaíso numerem 276, który nie został zmieniony po przywiezieniu z Europy.

Firma Google udokumentowała go na ul. Brasil, w trakcie postoju na przystanku „Brazil – Bellavista”. Obsługa linii 802 do pętli Aduana.

NAW/Hess BGT 5-25 #276 w trakcie obsługi przystanku „Brazil – Bellavista” na ul. Brasil. Czerwiec 2015. Źródło: Google Street View.

Valparaíso. Czerwonym znacznikiem zaznaczono miejsce wykonania powyższych zdjęć trolejbusu NAW/Hess BGT 5-25 #276.  Źródło: Google Maps.

Co ciekawe, w Lucernie trolejbusy NAW/Hess BGT 5-25 tworzyły zestawy z przyczepami pasażerskimi (poniżej przykład). Natomiast w Valparaíso są one eksploatowane solo.

NAW/Hess BGT 5-25 #271 z przyczepą  Hess/Lanz+Marti APM #301 na Kreuzbuchstrasse
w Lucernie. Ten trolejbus nie trafił do Chile. Wrzesień 2014. Źródło: Google Street View. 

Trolejbusy NAW/Hess BGT 5-25 sprowadzone do Chile to pojazdy powstałe jako efekt współpracy firm Arbon & Wetzikon (NAW – szwajcarski producent autobusów, w tym przypadku dostawca podwozia), Carrosserie Hess AG (Hess – szwajcarski producent autobusów, w tym przypadku wykonawca nadwozia) i Siemens (elektryka). Łącznie do Trolebuses de Chile S.A. z Lucerny trafiło 18 takich pojazdów. Dziesięć w roku 2014 i osiem w 2017. 

Są to trolejbusy o numerach: 252, 260, 261, 262, 263, 264, 265, 266, 268, 269, 270, 272, 273, 274, 275, 276, 278 i 279.  

W czwartej części materiału o trolejbusach z Valparaíso zaprezentuję model Pullmana, który ukazał się w serii wydawniczej „Kultowe Autobusy PRL-u”. Tu link do tego materiału.

Link do części pierwszej.

Trolejbusy w Valparaíso (2) – Pullman z 1952 roku i model De Agostini

 

Pora na drugą część materiału o najstarszym eksploatowanym liniowo taborze trolejbusowym na świecie (tu link do pierwszej). Ponownie zapraszam do portowego Valparaíso w Chile. 

Zgodnie z obietnicą prezentuję pojazd z roku 1952. Pullman Standard oznaczony numerem 721. Od nowości kursujący po Valparaíso i co ważne, nie przeszedł on modernizacji. Zatem to z zewnątrz stan oryginalny sprzed ponad 60-lat. We wnętrzu pewnie były jakieś ingerencje.

Samochód Google sfotografował ten niezwykły pojazd na ulicy Condell. Co ciekawe, Pullman był wtedy niesprawny. Przed nim ustawił się Mercedes-Benz 711, również własność Trolebuses de Chile S.A. – samochód wieżowy, a jednocześnie pogotowie techniczne. Pracownik techniczny spina oba pojazdy holem sztywnym. Najprawdopodobniej piękny klasyk zostanie przetransportowany do zajezdni przy ul. Van Buren.

Trolejbus Pullman Standard o numerze 721 na ulicy Condell. Awaria uniemożliwiła dalszą obsługę linii 802. Do pojazdu podczepia się techniczny Mercedes 711. Za trolejbusem biało-zielony autobus Busscar Micruss - tego typu pojazdy dość licznie kursują po Valparaíso. Lipiec 2015. Źródło: Google Street View.

Wieżowy Mercedes-Benz 711 spinany holem sztywnym z Pullmanem #721, a za nimi autobus Busscar Micruss #110 na linii 214. Lipiec 2015. Źródło: Google Street View.

Valparaíso. Czerwonym znacznikiem zaznaczono miejsce wykonania powyższych zdjęć Pullmana z 1952 roku: ul. Condell 1527.  Źródło: Google Maps.

Inna mapa Valparaíso. Tym razem po lewej stronie rozwinięty dynamiczny rozkład jazdy dla ostatniego obsłużonego przez zepsutego Pullmana #721 przystanku o nazwie  „Condell - Pudeto”. Od podanych godzin odjazdów w Polsce jest o 4 godziny później. Jak widać jedyna linia trolejbusowa (nr 802) w Chile kursowała wówczas co 5 minut. Tamten rejon opanowały głównie autobusy, przede wszystkim te mniejszej pojemności, jak np. Marcopolo Senior, czy Busscar Micruss. Źródło: Google Maps. 19.02.2021 (piątek).

Publikacja w Blogu Transportowym pierwszego wpisu o trolejbusach w Valparaíso zbiegła się z podaną przez De Agostini informacją, że w jednym z kolejnych numerów kolekcji „Kultowe Autobusy PRL-u”, na początku 2021 roku będzie dostępny model Pullmana Standard. Malowany na zielono, więc na pewno z Valparaíso. Przyznam, że bardzo ucieszyła mnie ta wiadomość. 

Model ten już mam i polecam zakup, który wciąż jest możliwy przez Internet (zeszyt nr 69). Wygląda na to, że twórcy tej miniatury wzorowali się na wozie nr 814. Od prezentowanego powyżej #721 różni on się innymi bocznymi oknami. W rzeczywistości jest on starszy od #721, bo z roku 1947 i nadal pozostaje zachowany w stanie oryginalnym. Pierwotnie eksploatowany w Santiago (stolica Chile). 

Model trolejbusu Pullman Standard, który ukazał się jako zeszyt nr 69 serii „Kultowe Autobusy PRL-u”. Tu jeszcze w wersji opakowanej. Wyprodukowano w Bangladeszu.

Model Pullmana #814 będzie bohaterem oddzielnego wpisu prezentującego niezwykłe trolejbusy z Chile. Wcześniej jednak pokażę kolejne egzemplarze udokumentowane przez Google. Tu link do tego materiału.

Trolejbusy w Valparaíso (1) – Pullman z 1947 roku

Historyczny tabor komunikacji miejskiej wyjeżdża na linie tylko w wyjątkowych sytuacjach. Niektóre miasta organizują specjalne trasy dla muzealnych pojazdów, np. Warszawa, Poznań, czy Kraków. Jest jednak takie miejsce na świecie, gdzie kilkudziesięcioletni tabor, w tym przypadku trolejbusowy to codzienność.

Zapraszam do Valparaíso w Chile. Niestety osobiście tam nigdy nie byłem, ale dzięki usłudze Google Street View każdy może odbyć wirtualną podróż.

Czerwony znacznik wskazuje lokalizację miasta Valparaíso na mapie Ameryki Południowej. Źródło: Google Maps.

To portowe miasto obecnie liczy ponad 250 tysięcy mieszkańców. Natomiast cała aglomeracja Valparaíso to blisko milion ludzi.

Trolejbusy rozpoczęły tam kursowanie w roku 1952. Co ciekawe, do tej pory jeżdżą pojazdy wyprodukowane wcześniej, czyli w latach 40-tych. To właśnie od takiej maszyny zaczynam serię materiałów z Valparaíso. 

Generalnie tabor trolejbusowy kursujący po Valparaíso jest uznawany za najstarszy na świecie. To obecnie jedyna sieć trolejbusowa w Chile. W roku 2003 rząd tamtejszym „trajtkom” przyznał status  zabytku narodowego (dokładnie 15 najstarszym maszynom). 

Sieć trolejbusowa w przypadku tego miasta to jednak zbyt mocne określenie. Obecnie kursuje po nim tylko jedna linia numer 802 (trasę nr 801 zlikwidowano już jakiś czas wcześniej). Przewoźnik nazywa się Trolebuses de Chile S.A. i swoje pojazdy na trasę wysyła w dni robocze w godzinach od 7 do 19, w soboty od 8 do 22, a w niedziele i święta od 10 do 22. Na całej linii jest 31 lub 25 przystanków (w zależności od kierunku), a jej rozkładowe przejechanie zajmuje 31 – 36 minut. Częstotliwość to nawet 5 - 6 minut w dzień roboczy. 

Na Plaza Aníbal Pinto w marcu 2015 Google sfotografowało jeden z najstarszych trolejbusów w Valparaíso. To pojazd o numerze 116. Rocznik 1947. 

Dokładnie to amerykański Pullman Standard. Ten wówczas blisko 70-letni trolejbus został przebudowany w roku 1991 i dlatego wizualnie odbiega od fabrycznego oryginału (np. inne okna). Pierwotnie był on eksploatowany w stolicy Chile – Santiago. Jego tamtejszy numer taborowy to 820.

Zmodernizowany Pullman Standard o numerze taborowym 116 na Plaza Aníbal Pinto. Niestety przód został zasłonięty przez autobus Marcopolo Senior. Marzec 2015. Źródło: Google Street View.

W serwisie YouTube można znaleźć firmy prezentujące trolejbusy z Valparaíso, także z bohaterem niniejszego wpisu. Tu screeny z kanału Trolleybus Valparaíso. Źródło: YouTube.

W drugiej części trolejbusowej relacji z Valparaíso pokażę kolejnego przedstawiciela marki Pullman. Tym razem będzie to egzemplarz wyprodukowany dla tego miasta i jeżdżący po nim od 1952 roku. Tu link do tego materiału.