Antalya – na lotnisku

Na temat lotniska w tureckim mieście Antalya pisałem już w 2015 roku. Był to krótki materiał o moim pierwszym spotkaniu z Boeingiem 747 (tu link). Teraz ponownie zapraszam do tego portu lotniczego, na spotkanie z innymi maszynami.

Prezentowany materiał powstał 21 sierpnia 2013, z kołującego samolotu oraz z  pokładu autobusu lotniskowego, wiozącego pasażerów lotu czarterowego Kraków – Antalya, obsłużonego maszyną polskich linii Enter Air o rejestracji SP-ENK (Boeing 737-400 z 1996 roku, nadal czynny, ale obecnie latający dla bułgarskiego przewoźnika Cargo Air).

Samolot zatrzymał się na oddalonym stanowisku postojowym, dzięki czemu trasa przejazdu autobusu była dość długa (około 10 minut) i wiodąca obok licznych maszyn różnych przewoźników. Kilka z nich udało mi się udokumentować. Na przykład rozpoczynającego rząd innych samolotów Airbusa A320-200 o rejestracji TC-FBH. Rocznik 2010, czyli wówczas trzyletnia maszyna, eksploatowana od nowości przez tureckiego przewoźnika Freebird Airlines. To czarterowe linie lotnicze, które pierwsze loty rozpoczęły w 2001 roku. Obecnie Freebird Airlines użytkuje osiem samolotów, wszystkie to Airbusy A320.

Omawiana maszynę o rejestracji TC-FBH w sierpniu 2013 przydzielono do lotniska w Antalii. Jej stałym zadaniem była obsługa rejsów do Finlandii, do miasta Turku. Kiedy ją fotografowałem, od kilku dni miała przerwę w lotach.

Ze względu na wielki kryzys tureckiej branży turystycznej, linie Freebird Airlines utraciły dość sporo pracy przewozowej. Ratunkiem okazało się wynajmowanie samolotów innym przewoźnikom. Obecnie Airbus TC-FBH lata dla linii VietJetAir z Wietnamu, obsługując połączenia krajowe w relacjach do i z Hanoi.

Airbus A320 nr TC-FBH linii Freebird Airlines, a za nim rząd różnych maszyn wielu przewoźników.

Zbliżenie na Airbusa z Freebird Airlines.

Za TC-FBH ustawiono Boeinga 737-800 z 1999 roku. To maszyna o rejestracji TC-TJG, należąca do tureckich linii Corendon Airlines z siedzibą w Antalyi. Początkowo samolot ten latał dla przewoźnika Air Berlin. W kwietniu 2010 trafił do Corendon Airlines, a od maja 2017 już z rejestracją 9H-TJG lata dla nowych linii Corendon Airlines Europe z siedzibą na Malcie.

Boeing TC-TJG otrzymał imię: „We ❤ Alanya”. W sierpniu 2013 z lotniska Antalya  latał on do Norwegii (miejscowość Sola) i Holandii (Amsterdam). Jednak przez większość dni nie był eksploatowany.

Boeing 737 o rejestracji TC-TJG jako pierwszy od lewej strony. W tle budynek portu lotniczego - terminal pasażerski.

Zbliżenie na TC-TJG z Corendon Airlines.

Pośród Airbusów i Boeingów stała niesamowita maszyna, która przyleciała z Rosji. Najprawdopodobniej z miejscowości Saratów, bo to własność linii Saratov Airlines. Najprawdziwszy Jak-42. Maszyna o rejestracji RA-42316. Niestety w Internecie nie ma zbyt wielu informacji na jej temat. Po dość długich poszukiwaniach natrafiłem na rosyjską stronę, która podała datę produkcji. Była dość szokująca: 10.06.1982. Tak więc w sierpniu 2013 samolot ten miał 31 lat. W roku 2016 nadal był czynny (na YouTubie są dostępne wówczas nagrane prezentujące tę maszynę filmy), ale obecnie wycofano go z eksploatacji.

Jak-42 był produkowany w latach 1979 – 2002 (niektóre źródła podają rok 2003). Łącznie powstało 188 egzemplarzy (niektóre źródła podają wartość 185). Polska wersja Wikipedii zawiera zapis, że według stanu na kwiecień 2017, w ruchu cywilnym pozostają już tylko 22 egzemplarze tego modelu. Wszystkie eksploatowane przez rosyjskich przewoźników, w tym 5 sztuk w posiadaniu Saratov Airlines. Czy te informacje są prawdziwe? W innych źródłach nie natrafiłem na taki zapis.

Jak-42 nr RA-42316, czyli ponad 30-letnia radziecka maszyna linii Saratov Airlines.

W dniu 21 sierpnia 2013 Antalya gościła także inne ciekawe i kultowe samoloty z Rosji. Niestety nie udało mi się ich dokładnie sfotografować. Utrwaliłem np. tylko ogon maszyny Ił-96 o rejestracji RA-96008 linii Aeroflot. To rocznik 1993, od nowości u tego przewoźnika. Wówczas obsłużył lot z i do Moskwy.

Samoloty Ił-96 wprowadzono do produkcji na początku lat 90-tych (wcześniej prototypy) i nadal są oferowane. Opisywana maszyna RA-96008 we wrześniu 2014 została sprzedana kubańskim liniom Cubana de Aviación i oznaczona jako CU-T1717. Iły-96 są eksploatowane tylko w Rosji i na Kubie.

Niezwykły gość z Rosji, czyli Ił-96 nr RA-96008 linii Aeroflot, a w zasadzie tylko jego ogon. Maszynę zasłania żółty Boeing 737-800 nr D-ATUL niemieckiej linii TUIfly. Po lewej fragment Boeinga 737-300 nr UR-GBA z Ukrainy - Ukraine International Airlines.

Trasa przejazdu autobusu lotniskowego pozwoliła mi na dokładne udokumentowanie Boeinga 757-300 niemieckich linii Condor Flugdienst. Rocznik 2000 o rejestracji D-ABOK. Condor Flugdienst to obecnie (od 2009 roku) część grupy Thomas Cook Airlines, stąd charakterystyczny logotyp na ogonie.

Maszyna nadal jest własnością Condor Flugdienst i wciąż obsługuje wakacyjne kierunki z Niemiec. Przykładowo w maju 2017 maszyna D-ABOK latała w relacjach: Hamburg – Palma de Mallorca (Hiszpania), Frankfurt – Antalya, Frankfurt - Las Palmas (Hiszpania), Dusseldorf – Jerez (Hiszpania).

Maszyna wakacyjnego przewoźnika, czyli Boeing 757-300 nr D-ABOK linii Condor Flugdienst.

Zdjęcia z pokładu autobusu lotniskowego robiłem także w dniu powrotu do Polski. Będzie to temat drugiej części relacji. Tu link.

Zagłosuj na linię lotniczą

Na początku maja 2015 Centrum Prasowe PAP podało informację o trwającym konkursie na linię lotniczą zapewniającą największy poziom satysfakcji klienta. Jego organizatorem jest Airline Passenger Experience Association (APEX). To stowarzyszenie dbające o satysfakcję klientów korzystających z usług linii lotniczych. Sieć firm i niezrzeszonych ekspertów działających na całym świecie. APEX ocenia stopień zadowolenia klientów i wpływa na polepszenie każdego aspektu usług lotniczych. Ocenie podlegają np. takie elementy jak rozmieszczenie siedzeń w samolocie, system rozrywki i komunikacji pokładowej, czy posiłki serwowane w trakcie lotu. Celem tych działań jest umocnienie branży lotniczej i zwiększenie szans na rozwój przedsiębiorczości. Drogą do tego są: edukacja, innowacja, spotkania biznesowe i reputacja.

Konkurs polega na poznaniu opinii pasażerów, którzy w ostatnim czasie korzystali z usług linii lotniczych. Jest on uznany za najbardziej prestiżowy w branży, bo oparty na faktycznych ocenach klientów. Mogą oni podzielić się swoimi opiniami na temat usług świadczonych przez przewoźników lotniczych korzystając z udostępnionej w Internecie ankiety. Tu link. Ankieta jest aktywna tylko w okresie od 1 maja do 30 czerwca 2015. Można ją wypełniać dowolną ilość razy.

Screen jednej ze stron ankiety. Lista przewoźników lotniczych, także tych niskokosztowych, jak np. Ryanair.

Oto, co na temat konkursu powiedział Russ Lemieux, dyrektor wykonawczy organizacji APEX: „Każda ankieta przechodzi tabulację z zachowaniem naukowej precyzji, wykonywaną przez firmę Nielsen przodującą w dziedzinie badań konsumenckich. Dzięki temu możliwe jest dokonanie oceny linii lotniczych na całym świecie pod kątem osiągnięć. Przewoźnicy biorący udział w konkursie nie tylko mają dostęp do komentarzy klientów, ale także presja przyznawanych nagród zachęca linie do pracy nad zwiększeniem satysfakcji klienta ze świadczonych usług”.

Zwycięzcy plebiscytu zostaną ogłoszeni jesienią, w trakcie gali wręczenia nagród organizacji APEX. W roku 2015 tę uroczystość zaplanowano na 28 września, w Portland, stan Oregon w Stanach Zjednoczonych. Finaliści konkursu zostaną wyłonieni na podstawie opinii pasażerów, a członkowie organizacji APEX wybiorą zwycięzców.

Jeżeli latasz liniami EasyJet, możesz wyrazić swoją opinię na ich temat. Na zdjęciu jeden z najnowszych nabytków tego przewoźnika. Airbus A320-200 o rejestracji G-EZOL. Maszyna w swój pierwszy lot wzbiła się w kwietniu 2015. Jest to wyjątkowy samolot, już 250 Airbus kupiony przez EasyJet. O tym jubileuszu informuje specjalne malowanie maszyny. Co ciekawe, duża cyfra 250 powstała z 250 małych symboli samolotu.

Profil APEX na Facebooku i Twitterze.

Na lotnisku w Katowicach i Thessalonikach

Urlop to coś pięknego i tak bardzo wyczekiwanego. Niestety nawet najdłuższy musi się kiedyś skończyć i trzeba wracać do codzienności. Na szczęście mamy wspomnienia, zdjęcia, filmy i pamiątki. Dzięki temu można choć na chwilę przenieść się w czasie i poczuć się znów jak na jakimś wspaniałym wyjeździe. Mój urlop już dawno za mną. Był na tyle ciekawy, że zamierzam do niego powracać na łamach bloga. Zapraszam zatem do Grecji.

Jakoś do tej Grecji musiałem się dostać. Autobus odpadał, bo to jednak zbyt ekstremalne wyzwanie jak na taką odległość. Zatem samolot. Lotnisko w Katowicach, a dokładniej w pobliskich Pyrzowicach. W sumie to mój jedyny port lotniczy w południowej części Polski, z którego korzystałem. Zacząłem już w latach 80-tych i jakoś nie mogę się z nim rozstać :) To jednak nie z sentymentu, tylko z konieczności. Niestety krakowskie lotnisko ma znacznie uboższą ofertę i zawsze kierunki, na które się decyduję wiążą mnie z Pyrzowicami. Mój rejs to czarterowy LO 6221 Katowice – Thessaloniki (polska nazwa to Saloniki, ale ze względu na historyczność tej greckiej będę ją pomijał). Literki LO oznaczały niestety Polskie Linie Lotnicze LOT, a dokładniej LOT Charters, czyli spółki zajmującej się lotami czarterowymi. Piszę niestety, bo LOT Charters ma inne zasady przewozu bagażu, czyli tylko 17 kg na osobę, a u innych czarterowców 20 kg. Przy odprawie było więc trochę stresu, ale zmieściliśmy się wagowo. Jeszcze kontrola bezpieczeństwa i czekaliśmy na odlot, który miał nastąpić o 17:35. Miejsce czekania bardzo dobre – na pierwszym piętrze z przeszkloną ścianą umożliwiającą oglądanie życia lotniska. Niestety szyby były brudne, a siedząc na ławkach dało się oglądać tylko folie reklamowe. Coś jednak widziałem, a nawet fotografowałem.

Przez kolejne lata korzystania z Międzynarodowego Portu Lotniczego w Katowicach odnosiłem wrażenie, że to wyłącznie baza firmy Wizz Air. Zawsze na lotnisku stało kilka maszyn tego przewoźnika.

Należący do Wizz Air Airbus A320-232 o rejestracji HA-LPJ. To 2007 rocznik, który regularnie ląduje w Katowicach, Gdańsku i Warszawie, latając stamtąd np. do Sztokholmu, Dortmundu, czy Malmo.

Tym razem była jednak miła odmiana, bo pojawiło się sporo pojazdów innych firm. Np. na początek maszyna o rejestracji EI-EOJ w barwach Air Poland, czyli Boeing 737-800. Co ciekawe, to pierwszy samolot tego przewoźnika, który uzyskał nowe malowanie firmowe (w lipcu br.). Air Poland to stosunkowo nowa firma, która powstała w 2007 roku, wywodząc się z Grupy Air Italy. Jej maszyny nie obsługują ogólnodostępnych połączeń – tylko charterowe, realizując połączenia do odległych portów egzotycznych oraz w rejony basenu Morza Śródziemnego. Tak podali na swojej stronie. Wspomniany Boeing został wyprodukowany w 2005 r. i ma dość bogatą historię. Zaczynał loty w brytyjskich liniach Flyglobespan, potem jako wynajem trafił do Bangladeszu, latając w barwach GMG Airlines i w 2008 powrócił do Wielkiej Brytanii. W listopadzie 2009 r. został sprzedany do norweskich Norwegian Air Shuttle, a od października 2010 lata jako EI-EOJ z Air Poland. Ciekawa historia, szczególnie ten kilkumiesięczny epizod z Bangladeszem. Samolot ten lata teraz w bardzo ciekawe i urlopowe miejsca. Np. we wrześniu br. był w hiszpańskich Las Palmas i Teneryfie, egipskiej Hurghadzie. Lądował także w miejscowości Antalya – Turcja.

Następnie przyleciał Airbus A320-231 z Amsterdam Airlines. To PH-AAX, który w swój pierwszy lot wyleciał dość dawno temu: 13.05.1993, będąc własnością linii Dragonair z Hong-Kongu. W 1998 roku samolot zmienił właściciela, trafiając do Europy, do belgijskich linii Virgin Express (obecnie pod nazwą Brussels Airlines). Wynajęty miał krótkie epizody w irlandzkich liniach TransAer i ... algierskich Khalifa Airways. W marcu 2001 nastąpiła kolejna zmiana właściciela i Airbus trafił na Cypr, do przewoźnika o nazwie Eurocypria. W 2003 został sprzedany do Meksyku: linie Mexicana. Tam dotrwał do czerwca 2008 i stał się własnością holenderskiego Amsterdam Airlines, czarterowego przewoźnika, który działa właśnie od 2008 roku. Gdzie ostatnio lata ten ponad 18-letni (o zgrozo – już pełnoletni) samolot? We wrześniu obsługiwał takie relacje jak: Nador (Maroko) – Amsterdam, Antalya (Turcja) – Amsterdam, Kayseri (Turcja) – Amsterdam, Paryż – Rodos, Rodos – Tel Aviv, Rodos – Lyon (Francja), czy Rodos – Bordo. Jak widać grecka wyspa Rodos była dość częstym miejscem jego lądowań. O ile dobrze pamiętam, z Katowic też odleciał na Rodos.

To zdjęcie miało być ostatnim, bo zbliżała się godzina odlotu. Wszyscy ustawili się przy właściwym wyjściu i czekali, czekali i nic. Żadnej informacji na tablicy odlotów, żadnego komunikatu. W końcu okazało się, że odlot jest opóźniony o godzinę. Dlaczego – nie podano. Ciekawe było jednak to, że o tej samej porze odlatywał inny samolot LOT-u, czyli SP-LDA (Embraer 170) do Warszawy. On też był opóźniony. Stało się więc oczywiste, że to wina przewoźnika, tylko jaka?

Okazało się, że żadna. Piloci i załoga obu maszyn utknęła w hotelu. Powód – zamknięcie dróg wokół lotniska, bo jechali nimi kolarze. Super. Ciekawe, jak później rozwiązano problem przesiadek, bo niektóre osoby denerwowały się, że ucieknie im lot z Warszawy. Dla mnie ta dodatkowa godzina była okazją do wypicia dobrej kawy i zrobienia jeszcze kilku fotek. Pierwszy na zdjęcia załapał się gość z Niemiec, czyli D-ACPK  z linii Lufthansa CityLine. To Canadair Regional Jet 700, wyprodukowany w 2002 roku i od początku należący do tego przewoźnika. Samolot przyleciał z Frankfurtu jako lot LH 1360. Jego główne zadania to obsługa połączeń na terenie Niemiec i loty do Polski.

Ostatni sfotografowany na pyrzowickim lotnisku samolot to własność tureckich linii Onur Air, czyli lot czarterowy z Antalyi. Wykonywał go Airbus A321-231 o rejestracji TC-OAK. W swój pierwszy lot wyruszył 28 stycznia 1999, należąc wówczas do niemieckiej linii Aero Lloyd, później zmienionej w FlyNiki. W 2004 roku maszyna już latała pod szyldem Onur Air, z małym epizodem w Saudi Arabian Airlines z Arabii Saudyjskiej.

W końcu z żoną wsiedliśmy do naszego SP-LLF, czyli Boeninga 737 z 1997 roku. Rozpoczął się tak długo oczekiwany lot do Thessalonik. Przyznam, że obfitował on w przepiękne widoki. Przebiliśmy się przez grubą warstwę chmur i w mocnym słońcu lecieliśmy nad nimi, niczym nad ośnieżonymi górami. To było niesamowite, rewelacyjne.

 

I tak dotarliśmy do Grecji, a dokładniej do Macedonii i jej stolicy o nazwie Thessaloniki. Tu warto dodać, że nazwa Macedonia to dla Greków prawdziwa świętość. Są wszakże potomkami historycznych Macedończyków. Dlatego kiedy po rozpadzie byłej Jugosławii utworzono nowe państwo Macedonia w Grecji wręcz zawrzało. Ta nazwa jest oficjalnie zakazana. Na mapach wydanych w Grecji nigdzie nie znajdziecie państwa Macedonia. Nazwę tę zastąpiono słowem Skopje, bo Macedonia jest jedna – grecka.

Wracam jednak do lotu LO 6221, który z ponad godzinnym opóźnieniem wylądował na terenie Międzynarodowego Portu Lotniczego „Macedonia” w Thessalonikach. Niestety było już ciemno, więc nie mogłem niczego fotografować, a nawet dokładnie oglądać. Zresztą nawet nie było na to czasu. Przeszliśmy na stanowisko odbioru bagażu i grzecznie czekaliśmy przy taśmie z napisem Katowice (nazwa miasta wyświetlała się też po Grecku – ciekawie to wyglądało). Równolegle czekali pasażerowie lotu z Cypru. W końcu obie taśmy ruszyły, bagaże wyjechały i ... wszyscy stali, torby jeździły i nikt nie reagował. Dopiero po pewnym czasie ktoś zawołał, że bagaże z Polski są na taśmie z Cypru i odwrotnie. No i zaczęło się zamieszanie. Cały tłum zaczął się przemieszczać do sąsiednich taśm. Jeszcze większy chaos zapanował, gdy okazało się, że bagaże są całkowicie pomieszane i wyjeżdżają na różnych taśmach. Tak przywitał mnie International Airport „Makedonia” in Thessaloniki.

Powrót do Polski to popołudniowy lot LO 6222 Thessaloniki – Katowice. Tym razem greckie lotnisko zaskoczyło nas w inny sposób. Na całym świecie bagaż główny zostawia się na taśmie, przy której odbiera się karty pokładowe. Tam jest inaczej. Bagaż zważony i oklejony nie odjeżdża, tylko pasażer musi go zabrać, przejść kilkanaście metrów i osobiście ustawić na taśmie, którą wjedzie do skanera bezpieczeństwa. Wszystko pod czujnym okiem strażników. Na szczęście na tym kończy się tachanie ciężkich, powakacyjnych toreb i można przejść do kontroli bezpieczeństwa. Tę zapamiętam, bo mam metalowe elementy w butach. Na katowickim lotnisku obuwie trafiło na taśmę, przez skaner i wszystko było ok. W Thessalonikach wykrywacz metalu zapiszczał, więc standardowo chciałem zdjąć buty, ale strażnik nie pozwolił mi. Zaczęło się sprawdzanie kieszeni i ogólne obmacywanie. To już ewidentne przegięcie, bo cały czas tłumaczyłem, że to buty. Jakoś to jednak przeżyłem i trafiliśmy do hali odlotów. Z brudnych okien (ale niczym nie zaklejonych jak w Katowicach) rozciągał się widok na płytę postojową pas startowy (chyba nawet dwa pasy) i Morze Egejskie – super. Jeszcze w Polsce czytałem, że w Grecji większość lotnisk jest wojskowa, a w związku z tym nie wolno fotografować. Miałem więc pewne obawy, czy na pewno mogę wyjąć aparat. Po chwili jednak zabrałem się za robienie zdjęć, bo wiele osób stało przy szybach i dokumentowało pracę lotniska. Nie było to jednak łatwe, bo warunki oświetleniowe były złe (pod słońce i zapadający zmrok), szyby odbijały wnętrze hali, a liczne plamy i zabrudzenia na nich sprawiały mi problemy z ustawieniem ostrości. Coś tam jednak upolowałem.

Na początek Airbus A320-232 o rejestracji SX-DGB, własność greckich linii Aegean Airlines. To wreszcie jakaś nowa maszyna – pierwszy lot 15.12.2009 r. Samolot lata głównie po Grecji, np. w relacji Ateny – Thessaloniki, Korfu – Ateny, czy Rodos – Ateny. W wykazach lotów na wrzesień znajdziemy także relacje międzynarodowe, np. Ateny – Wiedeń, Heraklion – Moskwa, czy Rodos – Rzym z międzylądowaniem w Atenach.

Druga maszyna to Airbus A319-132 nr 5B-DBP linii Cyprus Airways z Cypru. Samolot przyleciał z miasta Larnaka. To zresztą jego macierzyste lotnisko, z którego regularnie startuje do Thessalonik i Aten, a oprócz tego np. do (stan na wrzesień) Paryża, Frankfurtu, Bejrutu (Liban), czy Rzymu.

Ostatni sfotografowany w Thessalonikach samolot to ponad roczny SX-OBE z greckich linii Olympic Air, czyli Dash 8. Jeżeli dobrze pamiętam, to obsługiwał połączenie z Rodos. Model Dash 8 to dla mnie totalna egzotyka, dlatego postanowiłem dowiedzieć się czegoś więcej na temat jego producenta. I tu pojawiła się niespodzianka, bo wytwarza go koncern Bombardier. Firmę tę znam z produkcji pojazdów szynowych i przyznam, że nie wiedziałem o tej lotniczej części działalności. Dash 8 to regionalny samolot turbośmigłowy o pojemności 30-40 pasażerów. Nadal w produkcji – od 1983 roku. Przy okazji tego sprawdzania odkryłem, że opisywany wcześniej Canadair Regional Jet 700 to także produkt Bombardiera.

Do Katowic wróciłem na pokładzie SP-LLL. Lot był wyjątkowo szybki – krótszy od planowego o 30 minut. W Polsce niestety było zimno (w porównaniu z Grecją wręcz lodowato) i padał deszcz. Brrr.