65-lat trolejbusów w Ostrawie - dokończenie

Wracam do tematu trolejbusowego jubileuszu obchodzonego w Ostrawie dnia 9 września 2017. Tu link do wcześniejszego materiału. 

Poniżej kolejna porcja wykonanych wówczas zdjęć.

Widok ogólny na teren zajezdni trolejbusowej. Frekwencja dopisała. Po lewej pojazd czeskiej telewizji.

Ciekawa forma prezentacji zdjęć historycznego taboru - w uchwytach. Tu Škoda 8Tr #29 we wcześniejszej wersji kolorystycznej. Wnętrze autobusu Karosa B932.1676, który pełnił funkcję mobilnej galerii.

Inna Škoda 8Tr pokazana w Karosie pełniącej funkcję mobilnej galerii. Ekspozycja pod tytułem budowanie socjalizmu.

Škoda 8Tr #29 z doczepką Karosa B40 #141 w trakcie przejazdu technicznego przez teren zajezdni trolejbusowej - zawracanie, aby wykonać kolejny kurs na bezpłatnej linii specjalnej.

Kolejny ostrawski „rodzynek”, czyli SOR TNB18 #3951. Rocznik 2009. Wprawdzie były warunki do wykonania lepszego zdjęcia, ale skapitulowałem - przy ścianie przedniej cały czas ktoś stał lub przechodził.

Jeszcze jedno ujęcie prezentowanego we wcześniejszym wpisie Solarisa Trollino 12AC #3707 na terenie hali warsztatowej.

Jak już wcześniej pisałem, na terenie zajezdni trolejbusowej nagrałem także krótki film. Zobaczycie na nim sytuację udokumentowaną na powyższych zdjęciach, czyli przejazd Škody 8Tr z Karosą B40 przez teren zajezdni trolejbusowej. Potem ten sam zestaw wjeżdża na teren bazy, kończąc kolejny kurs na linii specjalnej.

Następna scena to przejazd Solarisa Trollino 18AC #3801. Trolejbus przemieszcza się z opuszczonymi odbierakami prądu. Koniec filmu to autobus Škoda 706 RTO CAR #247 z doczepką Jelcz PO1 #1227 wjeżdżający na teren zajezdni.

W zajezdni trolejbusowej pokazano także autobusy. Przedstawię je w kolejnym wpisie z Ostrawy.

65-lat trolejbusów w Ostrawie

W roku 2017 komunikacja miejska w czeskiej Ostrawie obchodziła swój kolejny jubileusz. Tym razem było to 65-lecie uruchomienia trolejbusów. Ten środek transportu codzienną pracę rozpoczął tam 9 maja 1952 roku.

Świętowanie tej rocznicy zaplanowano na sobotę, 9 września 2017. Wówczas w zajezdni trolejbusowej przy ulicy Sokolská třída zorganizowano Dzień Otwartych Drzwi. Zachęcony bardzo udanymi wcześniejszymi ostrawskimi imprezami transportowymi (przykładowy link), postanowiłem wziąć udział w tym wydarzeniu.

Przyznam, że niestety trochę się zawiodłem. Wcześniejsze rocznicowe obchody odbywały się na terenie warsztatów Martinov. To duży obszar. Zajezdnia trolejbusowa jest znacznie mniejsza, a ponieważ frekwencja odwiedzających dopisywała już od samego początku - było tłoczno. To bardzo utrudniało dokumentowanie fotograficzne pokazanych pojazdów. Było ich dość sporo, ale niestety w wielu przypadkach ustawiono je wyjątkowo niekorzystnie – zderzak w zderzak.

Kilka pojazdów historycznych (trolejbusy i autobusy) kursowało na dwóch specjalnych, bezpłatnych liniach okrężnych. Pokonanie całej trasy zajmowało 10 i 17 minut. Zainteresowanie tymi przejazdami było bardzo duże, więc często panował tłok. Co ciekawe, w ruchu były dwie przyczepy pasażerskie, każda dostępna dla podróżnych.

Odbywały się także różne pokazy (np. psy policyjne), koncerty, wystawa pojazdów ratownictwa medycznego oraz straży pożarnej, a także inne atrakcje, w tym dla dzieci.

Poniżej kilka trolejbusowych zdjęć, które wówczas wykonałem.

Škoda 8Tr #29 + Karosa B40 #141. Historię tego pięknego zestawu przedstawiłem w tym wpisie. Škoda w roku 2016 została przemalowana, zyskując obecny wygląd, stylizowany na początek lat 60-tych ubiegłego wieku. Pojazdy kończą jeden z pierwszych specjalnych kursów po ulicach Ostrawy, ulicą Sokolská třída dojeżdżając do zajezdni trolejbusowej. W przyczepie jadą pasażerowie, co jest warte zwrócenia uwagi, bo np. polskie przepisy nie zezwalają na taki przewóz osób.

Jeszcze raz Škoda 8Tr + Karosa B40. Teraz w trakcie krótkiego postoju na terenie zajezdni trolejbusowej. Za chwilę zestaw wyruszy w kolejny kurs.

Trójosiowa Tatra T400/IIIA była prezentowana statycznie.

Škoda 17Tr #3902. Ten historyczny już trolejbus będzie tematem oddzielnego wpisu. Pojazd podstawiony na pierwszym przystanku okrężnej linii specjalnej - przed bramą wjazdową do zajezdni.

Škoda 26Tr #3726, czyli czeski trolejbus na bazie polskiego Solarisa. Rocznik 2015. Pojazd ustawiono przed halą warsztatowo-garażową.

SOR TNB12 #3912 rozpoczynał kolumnę ustawionych w hali trolejbusów różnych typów. Niestety stały ustawione bardzo blisko siebie, co bardzo utrudniało ich dokumentację fotograficzną. Pojazd z roku 2009. Dopravni Podnik Ostrava eksploatuje tylko jeden egzemplarz takiego trolejbusu.

Wnętrze SOR-a TNB12. 

Jako drugi w ciasno ustawionej kolumnie znalazł się SOR TN12C #3911. Rocznik 2008. To także jedyny egzemplarz w taborze DP Ostrava.

Za trolejbusami SOR ustawiono Solarisa Trollino 15AC #3603. Rocznik 2004. DP Ostrava eksploatuje cztery takie pojazdy.

Škoda 21Tr #3308 ustawiona za powyższym Solarisem. To rocznik 2000. Pierwotnie było ich 15 egzemplarzy. Pozostało 11.

Za modelem 21Tr stała Škoda 14Tr #3260. Rocznik 1991. Trolejbus ten kończył prezentowaną kolumnę.

W sąsiedniej hali stała Škoda 15Tr #3511. Rocznik 1991. Jeden z dwóch ostatnich przedstawicieli tego modelu (drugi tego dnia obsługiwał linię regularną). Wykonanie zdjęcia przegubowca od przodu było bardzo trudne - co chwilę ktoś przy nim stał i fotografował sąsiednią myjnię trolejbusową.

Wnętrze Škody 15Tr #3511. 

W hali warsztatowej stał Solaris Trollino 12AC #3707 (rocznik 2005), a obok niego Škoda 21Tr #3305 (rocznik 1999).

W warsztacie była także Škoda 21Tr #3312 z 2001 roku.

Na terenie hali warsztatowej można było obejrzeć także wystawę starszych fotografii. Prezentowały one np. Škodę 22Tr na platformach kolejowych. Trolejbus taki nie był własnością ostrawskiego przewoźnika, a prezentowany egzemplarz jest w barwach Brna. Może był testowany w Ostrawie.

Inne zdjęcie prezentowało Škodę 9Tr #3093 opuszczającą teren zajezdni trolejbusowej.

Obok bramy zajezdni trolejbusowej, przez ul. Sokolská třída kursowały liniowe trolejbusy. W przeciwieństwie do taboru zgromadzonego na terenie bazy, te pojazdy dało się fotografować praktycznie bez utrudnień (żadnych ludzi wchodzących w kadr). Tu Škoda 27Tr Solaris #3802, rocznik 2009. Linia 102 do głównego dworca kolejowego.

Na terenie zajezdni trolejbusowej nagrałem także krótki film. Wraz z innymi zdjęciami przedstawię go w następnym trolejbusowym wpisie. Tu link.

SilesiaKOMUNIKACJA 2017 – SOR

W dniach 26 i 27 kwietnia 2017 w Sosnowcu odbyła się już dziewiąta edycja Targów Transportu Publicznego SilesiaKOMUNIKACJA.

Impreza mała, ale ciekawa. Pod względem taborowym w tym roku zdominowana przez markę Solaris. Tym tematem zajmę się jednak w kolejnych wpisach.

Relację z targów zaczynam od polskiej premiery elektrycznego autobusu SOR ENS12. Pojazd wizualnie nie mający nic wspólnego z tym czeskim producentem. Całkowicie niespodziewany wygląd - zupełnie nowy kształt.

Przyznam, że nowy SOR bardzo przypadł mi do gustu. Bez wątpienia można nazwać go gwiazdą tegorocznych targów SilesiaKOMUNIKACJA.

SOR ENS12 to autobus o długości 12 m, szerokości 2,55 m i wysokości 3,15 m. Producent niestety nie podał, ile osób ten nowy pojazd może przewozić, ograniczając się jedynie do informacji o miejscach siedzących: 35 sztuk. Można jednak wnioskować, że całkowita ilość miejsc to około 90 – 100. Moc asynchronicznego silnika to 160 kW. Baterie Varta o pojemności 225 kWh. System elektryczny firmy RAIL ELECTRONICS CZ. Prędkość maksymalna nowego elektrobusu to 80 km/h.

Premierowy SOR ENS12, czyli nowe oblicze czeskiego autobusu.

Wnętrze najnowszego SOR-a. Na górnym zdjęciu dodatkowo widoczna ładowarka, która zdecydowanie powinna być prezentowana obok autobusu.

Oprócz premierowego modelu ENS12, SOR w Sosnowcu pokazał także trzy inne pojazdy. Jeden w wersji gazowej (CNG), czyli BNG12. Egzemplarz gotowy do odbioru przez nowego właściciela, firmę Transgór Mysłowice. Oznaczono go numerem taborowym 503. Autobus obecnie obsługuje linie w sieci KZK GOP.

SOR BNG12 dla firmy Transgór Mysłowice.

Wnętrze czeskiego gazowca.

SOR pokazał także turystyczny model LH10,5. Najprawdopodobniej to ten sam egzemplarz, który został przez producenta wystawiony w Kielcach, na TransExpo 2016 (link). 

SOR LH10,5.

Czwarty, jednocześnie najmniejszy pokazany SOR to model BN8,5. Autobusy tego typu obsługują komunikację miejską np. w Kędzierzynie-Koźlu i Nysie.

SOR BN8,5, czyli najmniejszy przedstawiciel tej marki pokazany w Sosnowcu.

W kolejnym materiale o targach SilesiaKOMUNIKACJA 2017 zajmę się turecką marką Temsa oraz pojazdami pokazanymi przez PKM Tychy. Tu link.

SOR na TransExpo 2016

Po prezentacji taboru zabytkowego wystawionego w trakcie kieleckich targów TransExpo 2016 (link) wracam do nowych pojazdów. Bohaterem tego wpisu są czeskie autobusy marki SOR. 

Na stoisku SOR-a można było obejrzeć trzy pojazdy. Zaczynam od autobusu elektrycznego. To model EBN11, który do Kielc przyjechał po wielomiesięcznym pobycie w  Pradze. Jako pojazd testowy obsługiwał tamtejszą komunikację miejską. Oznaczono go tymczasowym numerem 4001. Jego podstawowym zadaniem była obsługa linii 213 w relacji Želivského - Jižní Město. Trasa ta w dni robocze jeździ z częstotliwością co 10 minut, a w godzinach szczytu kursy są realizowane nawet co 7 minut. Różnica wysokości pomiędzy przystankami początkowym, a końcowym linii 213 wynosi ponad 100 m.

Praskie testy tego ciekawego pojazdu trwały w okresie od września 2015 do sierpnia 2016. Autobus codziennie kursował w godzinach 4:30 – 23:00. Łącznie przez te 12 miesięcy wyjeździł 65 tys. kilometrów. W dni robocze SOR pokonywał 267 km, a w weekendy 346 km. Zużycie energii wynosiło 1,08 kWh na kilometr. Wzrastało w okresie chłodnym i zimnym, czyli w związku z włączaniem ogrzewania. Przykładowo w październiku 2015 ogrzewanie autobusu było wykorzystywane w 50%, a zużycie energii wynosiło wówczas 1,60 kWh/km. Mroźny styczeń 2016 wymusił 100% wykorzystanie ogrzewania, co zaowocowało zużyciem 2,13 kWh/km. 

SOR EBN11 wyposażony jest w pantograf, za pomocą którego może doładowywać baterie np. na pętli. Właściwe ładowanie następuje w zajezdni, w systemie plug-in, czyli po podłączeniu kablem do stacjonarnej ładowarki. Takie urządzenie zaprezentowano obok pojazdu.

Pokazany w Kielcach elektrobus ma długość 11,1 m i jest obecnie najdłuższym autobusem elektrycznym w ofercie firmy SOR. Zgodnie z wywieszonym na targach prospektem, oprócz omawianego pojazdu, czeski producent oferuje jeszcze dwa inne elektrobusy: EBN8 i EBN9,5. Co ciekawe, strona internetowa SOR-a podaje, że dostępne są jedynie dwa elektryczne autobusy: EBN8 i EBN10,5. Wygląda zatem na to, że czeski producent zaniedbał ostatnio swoje www, pozostawiając nieaktualne dane.

Premiera autobusu SOR EBN11 miała miejsce w trakcie targów IAA 2014 w Hanowerze.

SOR EBN11. Autobus prezentowano z podniesionym pantografem.

Wnętrze czeskiego elektrobusu. Warto zwrócić uwagę na siedzenia - kryte dermą, czyli materiałem, który w Polsce praktycznie nie jest już stosowany, a przed laty był w każdym miejskim autobusie. Bez wątpienia jego plusem była łatwość czyszczenia. Niestety tkaniny pokrywające obecnie siedzenia często są po prostu obrzydliwe - brudne, poplamione. Aż strach na czymś takim siadać.

Ładowarka plug-in, która była ustawiona obok elektrobusu.

Drugi wystawiony w Kielcach SOR to niskopodłogowy autobus miejski NB12 City. Wersja trójdrzwiowa. Pojazd zaprezentowano w biało-czerwonych barwach obowiązujących na pojazdach wykonujących pracę przewozową na zlecenie Międzygminnego Związku Komunikacyjnego z siedzibą w Jastrzębiu-Zdroju. Jak się później okazało – nie bez powodu. SOR ten był przygotowany dla firmy A21 z Żor, która obsługuje linie w sieci wspomnianego związku komunikacyjnego. Otrzymał on numer taborowy 50.

SOR NB12 City ma długość 12,18 m, szerokość 2,55 m i wysokość 2,9 m (3,11 z klimatyzatorem). Jest przystosowany do przewozu 98 pasażerów, w tym w zależności od konfiguracji wnętrza, 25 – 34 na miejscach siedzących. Dostępne są pojazdy trój (układ wejść 2-2-2) lub czterodrzwiowe (układ wejść 2-2/2-2).

Autobusy SOR NB12 City eksploatowane są także przez innych polskich przewoźników, np. biało-niebieskie egzemplarze w wersji czterodrzwiowej są własnością firmy V-Bus z miejscowości Żory.

SOR NB12 City w barwach MZK Jastrzębie-Zdrój.

Wnętrze autobusu SOR NB12 City.

Trzeci SOR to turystyczny model LH10,5. Nie udało mi się określić, dla jakiego przewoźnika został wyprodukowany.

SOR LH10,5 jest oferowany w różnych konfiguracjach (np. aranżacja wnętrza, układ drzwi). Stałe są natomiast podstawowe wymiary pojazdu, czyli długość (10,78 m), szerokość (2,52 m) i wysokość (3,27 m z klimatyzatorem).

Przykładowi polscy przewoźnicy eksploatujący autobusy SOR LH10,5 to Feniks V Gliwice (dawny PKS Gliwice), PKS Hrubieszów, PKS Polonus Warszawa.

SOR LH10,5.

Warto jeszcze dodać, że SOR dba o różnorodność taboru prezentowanego w trakcie imprez targowych. W 2016 roku odbyły się także targi w Sosnowcu, a wówczas ten czeski producent pokazał także trzy autobusy, ale były to inne modele. Tu link. 

W dalszej części relacji z TransExpo 2016 autobusy marki MAZ, ZAZ i Glaspo. Tu link.