Dwie lokomotywy WL80 na stacji Lwów Podzamcze

W Blogu Transportowym już od jakiegoś czasu dodaję wpisy poświęcone Ukrainie, a dokładniej pojazdom z miasta Lwów. Było już coś o tamtejszych autobusach i trolejbusach, czas zatem na kolej. Zapraszam na stację Lwów Podzamcze. Przyznam, że mój plan pobytu we Lwowie nie zakładał odwiedzenia tego miejsca. Nie mogłem jednak tam się nie pojawić – z żoną przez krótki czas byliśmy w pobliżu przechodzących przez stację torów, a ponieważ praktycznie co chwilę jechał po nich pociąg, oboje stwierdziliśmy, że wizyta na tym dworcu jest obowiązkowa. Była to bardzo słuszna decyzja, która zaowocowała nakręceniem wielu filmów i wykonaniem ciekawych kolejowych zdjęć.

Stacja Lwów Podzamcze robi bardzo dobre wrażenie – zadbany, odrestaurowany budynek. Czynna poczekalnia, kasa i bardzo dużo podróżnych. To tylko mała stacyjka, na której nie zatrzymują się dalekobieżne pociągi, a wszystko tu normalnie funkcjonuje. Pod tym względem ukraińska kolej zaskoczyła mnie bardzo pozytywnie. W dodatku ruch pociągów jest tam bardzo duży. Pasażerskie i towarowe, trakcja elektryczna i spalinowa. Miałem tylko pewne wątpliwości, czy na pewno na Ukrainie wolno fotografować kolej. Nikt jednak się do nas nie przyczepił (żona także korzystała tam z aparatu), jedynie niektórzy maszyniści coś tam wołali i gestykulowali, co obawiam się, że nie było gestem przyjaźni. Milicja nie miała żadnych uwag do naszej działalności. Wprawdzie przez chwilę zostałem „zmierzony wzrokiem” przez jednego ze stojących przy pociągu funkcjonariuszy, ale tylko na tym się skończyło. Dodam, że wszystkie zdjęcia były robione z pełną premedytacją, czyli bez jakiejkolwiek formy kamuflażu.

Bohaterem tego wpisu jest pociąg towarowy. Tylko jeden, ale bardzo konkretny. Prowadzony dwiema lokomotywami serii ВЛ80, czyli WL80. To dwuczłonowe elektrowozy produkowane w ZSRR, a następnie w Rosji (miejscowość Nowoczerkask) w latach 1961 – 1995. Łącznie powstało ponad 4900 takich lokomotyw, które są obecnie eksploatowane przez koleje w Rosji, Białorusi, Ukrainie, Kazachstanie i Uzbekistanie.

Kiedy dotarliśmy na stację, do 69 różnych wagonów była podpięta lokomotywa  ВЛ80К-136, a ВЛ80Т-1460 jeszcze manewrowała, dojeżdżając na początek składu. Po około 30 minutach ciężki skład WL80Т-1460 + WL80K-136 + 69 wagonów ruszył w stronę dworca głównego. Poniżej kilka zdjęć i film z odjazdu.

 Lokomotywy gotowe do odjazdu z długim mieszanym składem. Na Ukrainie nie ma obowiązku włączania świateł w dzień, dlatego można mieć wątpliwości, czy pociąg ruszy, czy może stoi odstawiony - szczególnie gdy jest się daleko od niego i nie widać maszynisty w kabinie.

 Odjazd przedłużał się. Opisywany pociąg przepuszczał pasażerskie i towarowe składy jadące w stronę stacji Lwów. Prowadziły je głównie inne lokomotywy serii WL80. Tu ВЛ80Т-1489 z niezidentyfikowanym, a jednocześnie bardzo długim pociągiem pasażerskim. Więcej o nim w kolejnych ukraińskich wpisach działu Kolej.

 W końcu długi skład ruszył. Elektrowozy pięknie hałasowały - ciekawe przeżycie doświadczyć czegoś takiego na żywo.

 Drugi elektrowóz, czyli WL80K-136 (ВЛ80К-136). Ukraińskie koleje UZ malują swoje pojazdy w różnoraki sposób. Niebieskie, zielone.

Długi skład rozpoczynały węglarki. Jak widać ich powierzchnia ładunkowa nie była wystarczająca, więc powiększono ją deskami.

 Dalej jechały zwykłe węglarki - o niższych i wyższych burtach. Takie wagony można zobaczyć także w Polsce, na LHS. Po tym szerokotorowym szlaku kursują składy złożone z wagonów ukraińskich kolei UZ.

W składzie znalazły się także wypełnione drewnem węglarki białoruskich kolei BC. Wyglądały jak fabrycznie nowe lub po remoncie. 

 Za białoruskimi jechały wagony z Rosji. Różnej wielkości cysterny były oznaczone tablicami ADR: 23 (gaz palny) / 1965 (mieszaniny węglowodorów [gazy skroplone], mieszaniny A, AO, Al, B i C).

 

Jeden z potężniejszych wagonów w składzie. Także kolei rosyjskich. Przeznaczony do przewozu materiałów sypkich (może zboże, nawozy).

Dość zniszczona węglarka rosyjskich kolei RŻD. Za nią dwa inne zielone wagony - także z Rosji, ale już w znacznie lepszym stanie technicznym i z oznaczeniami ВTБ ЛИЗИНГ, czyli WTB Leasing.

Skład kończą ukraińskie wagony do przewozu cementu (informacja o rodzaju przewożonego ładunku jest wypisana na burtach).

Zapraszam zatem do obejrzenia przejazdu tego ciekawego, międzynarodowego pociągu:

Na stację Lwów Podzamcze zaproszę już wkrótce. Tym razem będzie spalinowo.

 

Trolejbusy we Lwowie (2)

 Druga część wpisu o trolejbusach we Lwowie. Tu link do pierwszej.

Škoda 14Tr #593 na linii 2. Pętla Uniwersytet, z której wyruszy w ponad 8-kilometrową podróż do końcówki przy ul. Naukowej. To rocznik 1985. Trolejbus sprowadzono do Lwowa w roku 1997. Wcześniej jeździł po słowackim Preszowie (z numerem 62). Z tyłu brak szyb - materiał zastępczy, czyli pleksi. 2.05.2013.

We Lwowie nakręciłem kilka trolejbusowych filmów. Poniżej pierwszy. Spod pętli Uniwersytet ruszają zaprezentowane wcześniej na zdjęciach Škody 14Tr #541 i #516. Pojazdy pięknie podskakują na skrzyżowaniu:

Kolejne zdjęcia. Nadal okolice pętli Uniwersytet, od której stopniowo oddalimy się:

Škoda 14Tr #543, czyli kolejny pojazd linii nr 2. To rocznik 1989, od początku we Lwowie. Oreklamowana „szpachla” właśnie skręciła z ul. Uniwersyteckiej w Czynu Listopadowego, którą będzie się powoli wspinać na dość konkretne wzniesienie. 29.04.2013.

Škoda 14Tr #552 na linii 10. Zakorkowana ulica Czynu Listopadowego. Przyczyną zatoru jest zepsuta Škoda, która stoi kilkadziesiąt metrów dalej. Za chwilę przyjedzie po nią potężne pogotowie techniczne. O tym jednak dopiero za jakiś czas w dziale Ciężarówki. 29.04.2013.

  

 Škoda 14Tr #538 na linii 9 do Aeroportu. Rocznik 1988. Trup z antyreklamą firmy Toshiba wlecze się za pokazanym powyżej wozem #552. Z tyłu plastik zastępuje szybę. 29.04.2013.

 

Trolejbus Škoda 14Tr #516 na linii 12. Jego zdjęcia na pobliskiej pętli Uniwersytet zamieściłem już w pierwszej części relacji ze Lwowa. Wówczas także obsługiwał linię nr 12. 1.05.2013.

Drugi trolejbusowy film. Ulica Czynu Listopadowego, przez którą przejeżdżają zaprezentowane powyżej Škody nr 543, 552, 538 i 516:

Kolejne zdjęcia. Škody na dalszym, bardziej stromym odcinku brukowanej ulicy Czynu Listopadowego:

Wyprodukowana w 1990 roku Škoda 14Tr #574 na linii 2. Trolejbus wyróżnia inne malowanie zakładowe. Większość lwowskich Škód jest czerwono-żółta, a ta czerwono-kremowa. 1.05.2013.

 

Škoda 14Tr #557, czyli linia nr 9 w stronę lotniska. Powolny trolejbus w otoczeniu stada osobówek. Przeważają nowe pojazdy, ale są też starsze egzemplarze, czyli Łada i Wołga. 1.05.2013.

Škoda 14Tr #546. To rocznik 1989. Linia 10. Trolejbus u szczytu wspinaczki. To miejsce ma niezwykły klimat. Stromy podjazd, brukowana nawierzchnia i jadące co chwilę, pięknie wyjące Škody. Polecam na trolejbusową masówkę fotograficzną. 1.05.2013. 

Trzeci w tym wpisie film. Jego bohaterowie to pokazane powyżej Škody #574, 557 i 546. Świąteczny dzień - 1 maja 2013:

W następnej części kolejne Škody, a później Aeroport, czyli pętla linii nr 9. Tu link.

 

Trolejbusy we Lwowie (1)

Jak już wspomniałem opisując swój majowy wyjazd do Lwowa przekraczając granicę z Ukrainą przenosimy się w czasie. Tak około 20 – 30 lat wstecz.  Przynajmniej takie wrażenie odniosłem spędzając pięć dni we Lwowie. W mieście pięknym, ale bardzo zaniedbanym. Stan dróg, elewacji budynków i przede wszystkim jeżdżące tam pojazdy przypominały mi Polskę, którą pamiętam sprzed 20, 30 lat. Niestety we Lwowie o pewne rzeczy się nie dba. Może to z przyzwyczajenia, a może po prostu nie ma na to pieniędzy lub w grę wchodzą obie te opcje.

Lwowskie trolejbusy są swoistym obrazem nędzy i rozpaczy. Nigdy w życiu nie widziałem tak zapuszczonego, zniszczonego i zużytego taboru. Jeżdżące wraki na kółkach. Przyglądając im się bliżej można odnieść wrażenie, że dany pojazd trzyma się tylko dzięki ogromnej ilości szpachli. Dlatego z żoną zamiast trolejbus często mówiliśmy „szpachla”. Wiele z tych pojazdów wozi na sobie reklamy, co jest raczej antyreklamą – promocja na rozpadającym się trupie. Jednak dobrze, że lwowskich reklamodawców to nie razi, bo dochód z nich ratuje dziurawą kasę  Elektrotransu, czyli przewoźnika eksploatującego lwowskie trolejbusy i tramwaje (też ruiny, ale o tym w innym wpisie).  Jego pełna nazwa to LvivElectroTrans (Львівелектротранс), czyli w skrócie LET. Obecnie we Lwowie funkcjonuje 10 linii trolejbusowych (nr 2, 3, 5, 7, 9, 10, 11, 12, 13 i 24). Jak podaje na swojej stronie przewoźnik, do ich obsługi codziennie wyjeżdża 59 trolejbusów (przypuszczalnie chodzi o dzień roboczy). Całego elektrycznego taboru jest aż 86 egzemplarzy, co biorąc pod uwagę jego stan techniczny jest w pełni zrozumiałe.

Najliczniejszą grupę taborową stanowią czechosłowackie Škody 14Tr. Do Lwowa dostarczano je jako fabrycznie nowe w latach 1984 – 1990, łącznie 91 egzemplarzy. W roku 1997 dokupiono dodatkowo sześć używanych pojazdów. Były to wozy z Czech (Mariańskie Łaźnie – 2 egz., Pardubice – 2 egz., Hradec Kralove – 1 egz.) i Słowacji (Preszów – 1 egz.). Wszystkie wyprodukowane w latach 80-tych, ale technicznie wręcz idealne (porównując z ówczesnymi oryginalnymi „lwowiakami”). Teraz ich stan zrównał się z pozostałym taborem. Najnowszy zakup Škody 14Tr miał miejsce w roku 2012, dokładnie w grudniu. Wówczas LvivElectroTrans kupił w czeskiej Jihlawie egzemplarz z 2003 roku (trolejbus ten początkowo był eksploatowany w Pilźnie). Biało-zielony pojazd do Lwowa dotarł jeszcze w grudniu 2012, na platformie kolejowej. Zjechał z niej jednak dopiero w styczniu 2013, po dwutygodniowym oczekiwaniu na rozładunek. Oznaczono go jako 597. Bez wątpienia trolejbus ten wyróżnia się pośród „strupiałych”  innych Škód. Jest wręcz super nowoczesny.

Razem z 14Tr z Jihlawy, do Lwowa przyjechał pierwszy w mieście egzemplarz przegubowej Škody, jednocześnie pierwszy przegubowiec w historii lwowskich trolejbusów. Pomalowana na biało Škoda 15Tr została odkupiona od miejskiego przewoźnika z Czeskich Budziejowic. To rocznik  1991. We Lwowie otrzymała numer 598, czyli kolejny nadawany Škodom. Niestety w trakcie mojego pobytu w tym mieście nigdzie jej nie widziałem. Ze zdjęć zamieszczonych w Internecie wynika, że przegubowiec kursował na linii nr 2, kończącej trasę w centrum – pod uniwersytetem. Widziałem natomiast #597 w trakcie obsługi linii 13. Niestety dobrego zdjęcia nie udało mi się zrobić.

Mój pierwszy kontakt z lwowskimi trolejbusami (a jednocześnie pierwszy z tamtejszymi Škodami 14Tr) nastąpił na pętli pod Stryjskim Dworcem Autobusowym. Dojeżdżają tam dwie elektryczne linie: 3 i 5. Nocująca na pętli Skoda #563 obsługiwała tę pierwszą. Pracownica LvivElectroTransu właśnie przygotowywała pojazd do jazdy. Stan techniczny, jaki sobą prezentował ów trolejbus tylko upewnił mnie w tym, że wszystko co czytałem na temat agonalnego stany taboru elektrycznego w tym mieście było prawdą. To jedna wielka ruina. Zaszpachlowana i podziurawiona przez rdzę.

Škoda 14Tr #563 jako linia 3 na pętli przy Stryjskim Dworcu Autobusowym. Rocznik 1989, od nowości w mieście. Rdza i szpachla to elementy charakterystyczne dla lwowskich trolejbusów. Wyróżniają je także umieszczone w kilku miejscach duże numery taborowe, zdecydowanie większe od oznaczeń liniowych. W oknie przed trzecimi drzwiami widać fotel konduktora odpowiedzialnego za sprzedaż i kontrolę biletów. Obecnie bilety kupuje się u kierowcy i w kioskach, a obsługa konduktorska została zlikwidowana. 29.04.2013, około godziny 5:45.

Dobrym miejscem do fotografowania i filmowania lwowskich trolejbusów jest pętla Uniwersytet i jednokierunkowe drogi w jej rejonie. Wyjąca i powolutku wspinająca się na strome wzniesienie ulicy Czynu Listopadowego Škoda jest tam źródłem bezcennych wrażeń wizualnych i dźwiękowych. Niestety w dzień roboczy wszystko psują osobówki, ale w soboty i święta jest ich znacznie mniej i można się realizować fotograficznie. Ponieważ kończą tam trasę aż cztery linie (2, 9, 10 i 12), ruch jest całkiem spory.

  Škoda 14Tr #559 jako linia 9. Ulica Uniwersytecka - pętla Uniwersytet, którego budynek widać w tle bocznego zdjęcia. Rocznik 1989. Przód mocno poobijany i szpachlowany. Brak drugiej wycieraczki, więc w trakcie ulewnego deszczu jedzie się trochę mniej bezpiecznie. Nie jest to odosobniony przypadek. Inne Škody też nie mają dwóch wycieraczek - zawsze to jakaś oszczędność.

 Škoda 14Tr #586 jako linia 12. To rocznik 1990. Pojazd odjeżdża z pętli Uniwersytet. Jego wnętrze pozytywnie różni się od pozostałych - ma wymienione siedzenia.

  

 Škoda 14Tr #516 na linii 12. Przystanek końcowo-początkowy pętli Uniwersytet. To rocznik 1988. Jeden z najniższych numerów taborowych (niższe czynne to 510, 512, 514 i 515). W trakcie przemalowywania oszczędzono numery taborowe - czyżby kolejna forma oszczędności?

Do wozu #516 dojechała inna Škoda 14Tr, #541 na linii 2. To rocznik 1989.

Škody 14Tr #516 i #541 odjeżdżają z pętli Uniwersytet skręcając w ul. Czynu Listopadowego. Nierówna jezdnia powoduje, że pojazdy na tym odcinku dość mocno bujają się, co wygląda dość ciekawie. Zapraszam do obejrzenia pierwszego z zaprezentowanych we wpisach o lwowskich trolejbusach filmów - tam podskakujące #516 i #541 występują w roli głównej. 

 

Škoda 14Tr #550 jako linia 10. Rok produkcji: 1989. Do pętli przy ulicy Horodotskiej dojedzie po pokonaniu ponad 8 kilometrów. Wiele lwowskich Škód ma reklamy, niektóre mocno starte i zniszczone. Do sieci trakcyjnej przyczepiono znak drogowy. Nie ma on swojego pionowego odpowiednika, więc lwowscy kierowcy muszą obserwować także rejon nad jezdnią. 

 

 Škoda 14Tr #540 jako linia 9 na lotnisko. Rocznik 1988. Pojazd ma świeżo nałożoną reklamę - nowy lakier pięknie się błyszczy. To taka miła odmiana od widoku pozostałego zaniedbanego taboru. Trolejbus ten wyróżnia się także innymi elementami - tylna tablica kierunkowa oprócz numeru linii zawiera również relację. Standardem jest podawanie tylko oznaczenia cyfrowego bez żadnej innej formy informacji pasażerskiej. Zdjęcie wykonałem 2 maja, w czwartek. Był to okres świąt wielkanocnych, więc w trolejbusie pojawił się dodatkowy element dekoracyjny - świąteczny koszyk.

Ciąg dalszy materiału o lwowskich trolejbusach w części drugiej.