Z PKM Olkusz do Tarnowa

Przedsiębiorstwo Komunikacji Miejskiej (PKM) w Olkuszu powstało w roku 1991, po przekształceniach Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego (WPK) w Katowicach. Jego podstawowym zadaniem była obsługa komunikacji miejskiej, na co wskazuje nazwa przewoźnika. Tak oczywiście było, ale do czasu. W latach 90-tych powołano Związek Komunalny Gmin „Komunikacja Międzygminna” w Olkuszu. Jego zadanie to organizowanie komunikacji miejskiej na terenie gmin Olkusz, Bukowno, Bolesław i Klucze. Ponieważ przewoźnicy byli wyłaniani drogą przetargu, został przełamany monopol przewozowy PKM-u. Na liniach obsługiwanych dotychczas przez przewoźnika pojawiała się konkurencja. W związku z tym w roku 1999 PKM uruchomił swoją własną linię komercyjną oznaczoną symbolem „M”. Potem pojawiały się kolejne trasy, także do innych miejscowości. Przez lata zmieniali się właściciele PKM-u. W roku 2004 większościowy pakiet udziałów zakupiła firma Polbud, a w roku 2011 podmiot o nazwie Antrans, czyli duży przewoźnik ciężarowy.

Przyznam, że ostatnio PKM Olkusz kojarzyło mi się wyłącznie ze starym, zużytym taborem. Czasami zatrzymywałem się w Olkuszu fotografując tamtejsze pojazdy i generalnie zawsze były to „stare trupy”. Z „miłośniczego” punktu widzenia odbierałem to oczywiście bardzo pozytywnie, szczególnie fotografując Ikarusy, czy Jelcze. Nowy właściciel zainwestował w tabor i podjął decyzje związane z reorganizacją działalności. Efektem tego był dość spory szok, którego doznałem pod koniec stycznia 2014 na Dworcu Autobusowym MDA w Krakowie (dawny Regionalny Dworzec Autobusowy).

Przyczyną tego szoku był Irizar PB, należący właśnie do PKM Olkusz. Ten piękny, turystyczny pojazd wykonywał kurs na regularnej, ekspresowej linii Kraków – Wierzchosławice – Tarnów. Nie wiedziałem, że przewoźnik typowo miejski obsługuje taką trasę i w dodatku takim taborem (czyli nie rozlatującym się „starym trupem”). Był to oczywiście bardzo pozytywny szok.

Irizar PB z PKM Olkusz wyjeżdża z krakowskiego dworca MDA jako kurs ekspresowy Kraków – Tarnów. 18.01.2014.

PKM Olkusz nadal obsługuje komunikację miejską. Jelcz M081MB nr 29 jako linia 474 na pętli Olkusz Supersam. To rocznik 2001, początkowo eksploatowany przez MPK Włocławek. 17.04.2013. 

Pojazdy PKM Olkusz obsługują także komercyjne linie w rejonie Olkusza. Mercedes Vario ma przerwę w obsłudze linii do Pieskowej Skały. Pętla Olkusz Supersam. 17.04.2013. 

PKM Olkusz już kilka lat temu komercyjnie jeździło do Krakowa. Frekwencja nie była jednak zadowalająca i kursy zawieszono. Na dolnej płycie ówczesnego RDA stoi podstawiony Mercedes O614D jako kurs do Olkusza. Niestety zdjęcie nie jest najlepszej jakości. 21.03.2008.

 

Którędy na „Anschluss Krymu”?

Ukraina, Krym i Putin. To ostatnio najpopularniejsze słowa. Słyszymy je i widzimy oglądając jakiekolwiek programy informacyjne, przeglądając gazety, czy otwierając portale internetowe. Ranga wydarzeń związanych z tymi trzema wyrazami jest na tyle duża, że nie należy się dziwić ich „karierze medialnej”. Zajęcie Krymu przez wojska rosyjskie jest porównywane z „Anschlussem Czechosłowacji” z 1938 roku, czyli bezprawnym przyłączeniem części tego kraju do hitlerowskich Niemiec. Wówczas pretekstem była ochrona obywateli niemieckich, teraz „chroni” się osoby mówiące po rosyjsku.

Którędy wojska rosyjskie dostają się na Krym? Część z nich, dociera tam zwykłą, cywilną trasą, czyli przeprawą promową w Kerczu nad Cieśniną Kerczeńską. To element międzynarodowej drogi E97 łączącej miasto Chersoń na Ukrainie z turecką miejscowością Aşkale, przez Rosję i Gruzję.

Najkrótsza doga z Rosji na Krym wiedzie przez Cieśninę Kerczeńską. Promy łączą miasto Kercz z Portem Kaukaz na Półwyspie Chushka. Źródło: Google Maps.

W roku 2012 i 2013 firma Google dość intensywnie fotografowała Rosję, dlatego korzystając z usługi Street View możemy zobaczyć, jak wygląda dojazd do Portu Kaukaz. Strona ukraińska nie została sfotografowana (tylko kilka ukraińskich miast jest dostępnych na Street View). Tę wirtualną podróż rozpoczniemy od posterunku milicji strzegącego dostępu do Półwyspu Chushka. Są stanowiska obronne, szlabany. W razie czego można zablokować całą drogę:

 

Na posterunku Google utrwaliło dwa radiowozy milicyjne. Oba słusznej, rosyjskiej marki Łada. Kultowy już model 2105 (znany także jako 1300) oraz nowsza Samara:

 

Pomiędzy jezdniami zatrzymała się Setra S315 GT. Za szybą zamazana przez Google tablica kierunkowa, więc to nie wycieczka, lecz jakiś przejazd liniowy. Na tablicy nazwa miejscowości pisana cyrylicą i alfabetem łacińskim. Niestety nie udało mi się jej rozszyfrować:

 

Ogólny widok na posterunek milicji od strony półwyspu. Po prawej trzecie milicyjne auto – Łada Niva:

Wojska Rosyjskie najechały terytorium Ukrainy głównie wykorzystując ciężarówki marki Kamaz. Google utrwaliło taki pojazd, ale jadący od strony Krymu. Ma on ewidentnie wojskowy rodowód, a może nadal należy do armii (charakterystyczny kolor kabiny). Ciekawe, czy z tym ładunkiem płynął promem:

 

Tak wygląda wąski Półwysep Chushka. To właśnie tędy jechały (i nadal jeżdżą) rosyjskie transporty wojskowe zajmujące terytorium Ukrainy. Tor kolejowy prowadzi do Portu Kaukaz i do zlokalizowanego obok niego zakładu przemysłowego, najprawdopodobniej to zakład petrochemiczny:

 

Na dalszym odcinku półwysep jest szerszy. Tam układ torowy został rozbudowany z jednego do kilku torów. Google sfotografowało na nich wagony kryte i cysterny:

 

 

 

Wagony stoją także dalej. Przy większym powiększeniu zobaczymy fragment lokomotywy. Niezwykłej lokomotywy, czyli potężnego, dwuczłonowego spalinowozu nazywanego w Polsce „fantomasem”. To lokomotywa serii 2ТЭ10. Szkoda, że nie widać jej dokładniej:

 
Równolegle do 2ТЭ10 samochód Google sfotografował dwa stojące (zmierzające od strony portu) Kamazy. Starszego i nowszego (wybaczcie, ale nie podejmuję się rozszyfrowywania ich typów):

 

Już przed samym portem jeden z torów przekracza drogę E97. Jest mocno skorodowany, zatem w maju 2013 ruch kolejowy do wspomnianego wcześniej zakładu nie był zbyt duży. Natomiast na sąsiednich torach dzieje się dość sporo - składy cystern (oraz inne wagony) ładowane są na promy kolejowe:

  

Brama kolejowa prowadząca do przyportowego zakładu: 

Autobus marki PAZ dojeżdża do pokazanego powyżej toru:

Władze Turcji od samego początku „krymskiego kryzysu” wyrażały swoje zdanie na temat nienaruszalności granic Ukrainy. Dosłownie „u bram Krymu”, przed wjazdem do portu Google sfotografowało trzy tureckie ciągniki siodłowe z naczepami. Dwa MAN-y TGA i Iveco Stralis:

 

 

Przy tureckich pojazdach stała jeszcze jedna ciężarówka, Renault Premium. Ten pojazd raczej był rosyjski lub ukraiński: 

Dalej Google nie dotarło. Wjazd do portu. Za bramą skręca się w prawo. Tam jest zlokalizowane przejście graniczne, a za nim przystań promowa:

Z Kaukazu odpływają także promy do Bułgarii i Turcji. Poniżej widok na Port Kaukaz (de facto w miejscowości Port Kaukaz – drogowa tablica informacyjna z tą nazwą stoi przy drodze E97, której rosyjskie oznaczenie to M25), a w nim dwa promy kolejowe wyładowane wagonami. Dokąd płyną? W chwili pisania tego tekstu w porcie stał zacumowany prom kolejowy o nazwie Ulfat (rocznik 1978). Bandera Kambodżańska, ale tym nie należy się sugerować. Według strony Marinetraffic, Ulfat ostatnio pływał do ukraińskiego Kerczu i tureckiej miejscowości Samsun. Tak więc przypuszczalny cel promów to Kercz lub Samsun, może też oba płyną do tego samego portu. Fot. Google Maps: 

 

Tak więc po zajęciu przez Rosję Krymu i po odcięciu go od ukraińskiej sieci kolejowej nic nie zaszkodzi transportowi ładunków pociągami z i do Rosji. Promy kolejowe będą łączyć Kercz z Portem Kaukaz, a ilość przewożonych ładunków przypuszczalnie zwiększy się. W sobotę 15 marca 2014 na YouTube zamieszczono film pokazujący rosyjski kolejowy transport wojskowy jadący z portu w Kerczu. W składzie znalazły się także wagony pasażerskie rosyjskich kolei RŻD, co dowodzi, że cały pociąg przypłynął z Rosji. Zatem „Anschluss Krymu” odbywa się już również drogą kolejową. Poniżej widok na prom kolejowy przycumowany w Kerczu, źródło Google Maps: