Parady autobusów w Krakowie odbywają się co jakiś czas. Nie są jednak tak częste, jak parady tramwajów, które przemierzają stolicę Małopolski około raz na rok.
Z okazji wyjątkowego jubileuszu 150-lecia komunikacji miejskiej w Krakowie, w niedzielę, 29 czerwca 2025, parada autobusów MPK Kraków po raz kolejny przejechała przez miasto. Wyruszyła o godzinie 11:00 z zajezdni tramwajowej Podgórze i przemieszczała się następującą trasą: ul. Rzemieślnicza, Wadowicka, rondo Matecznego, Konopnickiej, most Dębnicki, Zwierzyniecka, Straszewskiego, Dunajewskiego, Basztowa (na przystanku „Teatr Słowackiego” przewidziano jedyny postój paradujących pojazdów), Lubicz, rondo Mogilskie, al. Powstania Warszawskiego, al. Pokoju, rondo Czyżyńskie, Jana Pawła II, plac Centralny, al. Andersa, rondo Kocmyrzowskie, Kocmyrzowska, Nad Dłubnią i Makuszyńskiego. Miejscem docelowym była zajezdnia autobusowa Bieńczyce, na terenie której aż do godziny 15:00 przewidziano liczne atrakcje dla odwiedzających.
Dowóz do zajezdni zapewniała linia 150, która kursowała z pętli Czyżyny Dworzec, a jej obsługę realizował tabor historyczny.
Zainteresowanie paradą i związanymi z nią atrakcjami na terenie zajezdni Bieńczyce było bardzo duże. W bazie autobusowej pojawiły się tłumy odwiedzających.
Zajezdnia autobusowa Bieńczyce. Już po paradzie - frekwencja dopisała. 29.06.2025.
W paradzie uczestniczył tabor historyczny i współcześnie eksploatowany, także pojazdy techniczne, w tym dawny radiowóz nadzoru ruchu – FSO 125p, o którym pisałem tutaj.
Łącznie paradowały 42 pojazdy, wliczając cztery przyczepy autobusowe. Jechało np. 11 przegubowców, trzy „ogórki”, jeden wodorowiec, dwa elektryki, dwie Nysy, cztery Ikarusy, siedem Jelczy i osiem Solarisów.
Pomijając radiowozy policji i nadzoru ruchu MPK (za wyjątkiem pojazdów retro), paradowały następujące pojazdy (zestawy):
1.FSO 125p nadzór ruchu.
2.Rugby Express L z roku 1929.
3.Nysa N59M.
4.San H01B.
5.Ikarus 620 + przyczepa Karosa B40 „vlečka”.
6.Jelcz 272 MEX + przyczepa PO1.
7.Jelcz 021.
8.Jelcz 272 MEX pogotowie techniczne + przyczepa Gottfried Lindner.
Wracam do obchodów 140-lecia kolei w Skawinie. Pisałem już o atrakcjach kolejowych (tu link). Teraz pora na autobusy, bo i ten środek transportu był bohaterem tej ciekawej imprezy.
Przy budynku dworca swoje trzy pojazdy zaprezentowało MPK Kraków. Dwa zabytkowe i jeden współczesny. Tworzyły one kolumnę, którą rozpoczynał elektryczny Irizar ie bus 12 nr DE637. Jeden z czterech takich autobusów eksploatowanych przez przewoźnika. Rocznik 2023.
Jako drugi stał Ikarus 620 nr 118. Dodatkowe informacje o tym pojeździe wraz z prezentacją dynamiczną pod tym linkiem.
Na końcu ustawiono autobus San H01B o numerze 86. Rocznik 1959.
Ta mała, ale ciekawa ekspozycja cieszyła się bardzo dużym zainteresowaniem. Ciężko było więc sfotografować autobusy bez sporej ilości osób w kadrze.
Ekspozycja autobusów MPK Kraków przed budynkiem dworca kolejowego w Skawinie. Irizar ie bus 12, Ikarus 620 i San H01B. 8.09.2024.
Irizar ie bus 12 nr DE637.
Ikarus 620 nr 118.
San H01B nr 86.
Detale Sana H01B.
Krótki film „shorts” prezentujący krakowskie oldtimery w Skawinie.
Dodatkowe autobusowe atrakcje zapewniała zlokalizowana w rejonie budynku dworca pętla o nazwie Skawina SCK. Korzystają z niej linie aglomeracyjne obsługiwane przez MPK Kraków: 233 (Skawina SCK - Czerwone Maki P+R), 273 (Skawina SCK - Polanka Hallera Centrum) i 295 (Skawina SCK - Grabie Pętla). Kursy zaczynają i kończą tam także linie dowozowe Kolei Małopolskich: A43 do Kalwarii Zebrzydowskiej i A53 do Zawoi.
Przyznam, że dla mnie największą niespodzianką było funkcjonowanie tam linii gminnych Urzędu Miasta i Gminy w Skawinie, o których istnieniu nie wiedziałem. W trakcie naszego pobytu na kurs linii S3 w relacji do końcówki Skawina Korabniki oczekiwał biały MAN TGE z zabudową firmy Mercus (Mercus City) przewoźnika MAT-POL Mateusz Surówka (czyli MAT-BUS).
Mercus City na bazie MAN-a TGE z firmy MAT-POL Mateusz Surówka (MAT-BUS). Obsługa linii S3 na zlecenie Urzędu Miasta i Gminy w Skawinie. Pętla Skawina SCK. Pojazd o rejestracji WGM 0895K, rocznik 2023.
Autosan Sancity 9LE (lub jak kto woli M09LE) z MPK Kraków na pętli Skawina SCK. Pojazd oznaczony jako DA127, rocznik 2016. Niestety nie wiem, którą linię obsługiwał.
Pętla Skawina SCK. Prezentowane powyżej autobusy MAN TGE (Mercus City) z firmy MAT-BUS (WGM 0895K) i Autosan Sancity 9LE nr DA127 z MPK Kraków, a pomiędzy nimi Toyota Corolla nadzoru ruchu krakowskiego przewoźnika.
Starsza wersja Autosana Sancity 9LE udokumentowana w pewnym oddaleniu od miejsca imprezy kolejowo-autobusowej w Skawinie. Ulica Pokoju. To pojazd o numerze DA107 z 2009 roku. Tu w trakcie obsługi czasowej linii aglomeracyjnej 703. 8.09.2024.
Skawina posiada łącznie pięć linii gminnych, oznaczonych od S1 do S5. Dodatkowe informacje o ich trasach i rozkładzie jazdy pod tym linkiem.
Pod koniec lutego 2025 krakowskie MPK poinformowało o wyborze oferty na dostawę dziesięciu autobusów zasilanych wodorem. Będą to pojazdy polskiej produkcji, marki NesoBus. Więcej o tych autobusach pisałem w relacji z kieleckich targów TransExpo 2022 – tu link.
Autobusy wodorowe nie są nowością w stolicy Małopolski. Już od dawna pojedyncze egzemplarze kursują testowo na różnych trasach. Początkowo najczęściej były eksploatowane na linii 128 (Zajezdnia Płaszów - Prądnik Czerwony, teraz wydłużona do pętli Górka Narodowa P+R), a obecnie na nowej trasie 148 (Zajezdnia Płaszów - Czyżyny Dworzec). Były to pojazdy różnych producentów.
Również przedstawiciel wybranej oferty kursował już po Krakowie. To ten sam NesoBus 12, który został pokazany w trakcie wspomnianych targów TransExpo 2022. W MPK otrzymał on tymczasowy numer PE696.
Demonstracyjny autobus wodorowy NesoBus 12 w trakcie krakowskich testów. Rondo Czyżyńskie, obsługa linii 148. Pojazd za chwilę skończy trasę na pobliskiej pętli Czyżyny Dworzec. 25.02.2025.
Powyższe zdjęcie to link do krótkiego filmu umieszczonego w serwisie Instagram. Odjazd autobusu NesoBus 12 z przystanku „Rondo Czyżyńskie”. 25.02.2025.
Przykład innego testowanego w Krakowie autobusu wodorowego. Solaris Urbino 12 hydrogen z tymczasowym numerem PE600 odjeżdża z pętli Czyżyny Dworzec. Obsługa linii 148 do pętli Zajezdnia Płaszów. 27.12.2024.
Ten sam wodorowy, demonstracyjny Solaris nr PE600, lecz znacznie wcześniej. Ulica Lema, kurs linii 128 do pętli Zajezdnia Płaszów. 9.10.2022.
W Krakowie był także testowany wodorowy Autosan Sancity 12LFH. Ulica Lema, kurs linii 128 do pętli Zajezdnia Płaszów. 9.10.2022.
Testowane autobusy wodorowe nie bez powodu są kierowane przede wszystkim na linie mające pętlę na terenie zajezdni Płaszów. To właśnie w tej bazie firma Orlen uruchomiła mobilną stację tankowania wodoru.
Jak podało MPK, producent po podpisaniu umowy będzie mieć 12 miesięcy na dostarczenie autobusów. Samo zaś złożenie podpisów będzie mogło nastąpić dopiero po tak zwanej kontroli uprzedniej w Urzędzie Zamówień Publicznych.
Jeszcze przetargowy cytat ze strony MPK:
Przypomnijmy, że MPK w Krakowie uzyskało już wsparcie finansowe na realizację tej inwestycji w ramach przedsięwzięcia o nazwie „Rozwój floty autobusów zeroemisyjnych dla potrzeb realizacji usług transportu publicznego w Krakowie”. Z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności w ramach III edycji programu "Zielony Transport Publiczny” MPK uzyska 100 proc. dofinasowania na zakup 10 wodorowców.
Od 19 października firma Mobilis realizuje w Krakowie nowy kontrakt na obsługę komunikacji miejskiej. To już trzeci z kolei. Ma on obowiązywać przez 10 lat.
Autobusy wprowadzane do ruchu w trakcie jego realizacji wyróżniają się nowym schematem malowania. Są jak przed laty niebieskie, choć nie jest to ten odcień, który znamy z Jelczy M-11 i Ikarusów. Kontrakt zakłada łącznie aż 151 nowych pojazdów. Największą grupę mają stanowić przegubowce. Dokładnie 91 MAN-ów Lion`s City 18 CNG. Będzie także dość sporo hiszpańskich autobusów marki Castrosua. Dokładnie 43 egzemplarze 12 metrowego modelu New City CNG oraz 6 w wersji krótszej, 10,6 metrowej. Najmniejszy tabor reprezentują pojazdy marki MMI, czyli następcy upadłej Kapeny ze Słupska. Pięć elektrycznych MMI Urby LE Electric i sześć spalinowych MMI Urby LE.
Obowiązywanie nowego kontraktu nie oznacza, że Mobilis na linie wysyła wyłącznie wypisane powyżej autobusy. W ruchu wciąż pozostają pojazdy z wcześniejszej umowy, czyli Mercedesy, AMZ i Autosan. Zmieni się to po dostarczeniu przez producentów wszystkich zamówionych egzemplarzy.
Nowy kontrakt Mobilisa to obsługa dotychczasowych tras oraz przejętych od MPK Kraków i nowoutworzonych linii. Są to: 102 (Krowodrza Górka P+R – Bielany), 103 (Aleja Przyjaźni – Lesisko), 106 (Łagiewniki - Skotniki Szkoła), 109 (Cichy Kącik – Bielany), 110 (Aleja Przyjaźni – Węgrzynowice), 113 (Czyżyny Dworzec – Elektrociepłownia), 126 (nowa linia, Bronowice Małe - Os. Podwawelskie), 129 (Czyżyny Dworzec - Dworzec Główny Zachód), 136 (Łagiewniki - Os. Pod Fortem), 142 (Czyżyny Dworzec - Os. Na Stoku), 147 (nowa linia, Nowy Kleparz – Żabiniec), 152 (Czyżyny Dworzec - Cmentarz Olszanica), 159 (Os. Piastów - Cichy Kącik), 163 (Szpital Rydygiera - Miejskie Centrum Opieki), 178 (Mistrzejowice – Łagiewniki), 184 (Cmentarz Prądnik Czerwony – Starowiślna), 189 (Plac Centralny im. R.Reagana - Nowy Kleparz), 193 (Lesisko - Górka Narodowa P+R), 196 (Łagiewniki – Kozienicka), 413 (Na Załęczu - Rondo Czyżyńskie), 442 (Cmentarz Prądnik Czerwony - Os. Na Stoku), 496 (Łagiewniki - Kostrze OSP), 501 (Bulwarowa - Chełmońskiego Pętla), 511 (Os. Na Stoku - Chełmońskiego Pętla) i 578 (Mistrzejowice - Czerwone Maki P+R). Mobilis obsługuje także nocne linie 603 (Na Załęczu - Czyżyny Dworzec) i 612 (Os. Podwawelskie – Tyniec).
W przypadku tras już funkcjonujących wprowadzono także różne korekty przebiegu, dotyczące kilku z nich. Np. dla linii 152 zlikwidowano obsługę popularnego węzła przesiadkowego „DH Wanda”.
Z dotychczas obsługiwanych linii, od 19 października trasę 192 (Dworzec Główny Wschód - Olszanica Bory) Mobilis przekazał do MPK Kraków.
Od 19 października 2024 w pojazdach Komunikacji Miejskiej w Krakowie można usłyszeć nowego lektora, w którego rolę wcielił się Robert Makłowicz (znany dziennikarz, krytyk kulinarny, pisarz, publicysta i podróżnik, twórca i prowadzący cyklu programów kulinarnych). Zapowiada on przystanki w taborze firmy Mobilis i MPK.
Poniżej krótki fotoreportaż przedstawiający autobusy firmy Mobilis w początkowym okresie realizowania nowego kontraktu.
MAN Lion`s City 18 CNG nr MM862 jako linia 511 odpoczywa i pozuje do zdjęć na pętli Osiedle Na Stoku. Z końcówki tej korzysta również MPK Kraków - widoczny fragment Solarisa Urbino 18 nr BR575 na linii 182 (Os. Na Stoku - Dworzec Główny Wschód). 31.10.2024.
Przez ul. Architektów w jesiennej scenerii przejeżdża MAN Lion`s City 18 CNG nr MM839 na linii 511. Nowiutki przegubowiec dojeżdża do pętli Osiedle Na Stoku. 31.10.2024.
Jedną z linii, które firma Mobilis przejęła od MPK Kraków jest 184. Do jej obsługi na razie przewoźnik wysyła tabor z wcześniejszego kontraktu. Na końcówce Starowiślna do odjazdu w stronę pętli Prądnik Czerwony szykuje się Mercedes-Benz Conecto G nr MC314. To 2014 rocznik. 24.10.2024.
Jest godzina 6:00. Mobilis rozpoczyna pierwszy dzień realizacji nowego krakowskiego kontraktu. Przyznam, że liczyłem wówczas wyłącznie na najnowszy tabor. Taki jest z przodu - MAN Lion`s City 18 CNG na linii 189. Za nim krążący po Krakowie od dziesięciolecia AMZ CS12LF nr MZ019 na linii 142 (kierunek Czyżyny Dworzec). Przystanek „DH Wanda” na al. Andersa. 19.10.2024.
Linia 152 jest obsługiwana najnowszym taborem. Tu MAN Lion`s City 18 CNG nr MM842 w stronę pętli Cmentarz Olszanica. Ulica Lubicz, postój na przystanku o tej samej nazwie. 27.10.2024.
Ulica Lubicz, skrzyżowanie z ul. Rakowicką. MAN Lion`s City 18 CNG nr MM808 na linii 152 do Olszanicy. 28.10.2024.
Dzięki firmie Mobilis na polskich drogach pojawiły się fabrycznie nowe autobusy marki Castrosua. Tu model New City CNG na początku ul. Zakopiańskiej. To pojazd nr MS617, który właśnie wyruszył z pętli Łagiewniki, obsługując linię 196. 22.10.2024.
Pętla Czyżyny Dworzec. Przystanek początkowy linii 113. Do zdjęć pozuje Castrosua New City CNG nr MS605. Autobus ten był prezentowany w Kielcach, w trakcie targów Transexpo 2024. 3.11.2024.
Wnętrze Castrosuy nr MS605 wraz z elementem informacji pasażerskiej - wyświetlacz zawieszony pod sufitem. 3.11.2024.
Linia 129 od nowego kontraktu również jest obsługiwana przez firmę Mobilis. Na zdjęciach MAN Lion`s City 18 CNG nr MM808 podstawiony na pętli Czyżyny Dworzec. Także widok na fragment wnętrza i kontrowersyjną półkę na bagaż, która likwiduje dwa miejsca siedzące, a dostęp do niej jest ograniczony przez szybę. 26.10.2024.
MAN Lion`s City 18 CNG nr MM832 podstawiony na przystanku początkowym linii 152. Pętla Czyżyny Dworzec. 3.11.2024.
W okresie Wszystkich Świętych krakowski Mobilis obsługiwał również linie cmentarne. Nowym i starym taborem. Tu Mercedes-Benz Conecto G nr MC312 na linii 842 do Osiedla Na Stoku. Czyżyny Dworzec, postój i odjazd z pętli. 3.11.2024.
Pętla Czyżyny Dworzec. Porównanie starego i nowego taboru przegubowego firmy Mobilis. W roli tego pierwszego Mercedes-Benz Conecto G nr MC312 na linii 842. Nowy to (od góry) MAN Lion`s City 18 CNG nr MM832 podstawiony jako linia 152 i MM849 po zakończonym kursie linii 129. 3.11.2024.
Po Krakowie wciąż kursuje Autosan M12LF nr MA203. To rocznik 2016, pierwotnie jako autobus testowy. Przez kilka lat był on eksploatowany razem z innym Autosanem tego typu, nr MA202, który 17 sierpnia 2024 spłonął na ul. Monte Cassino. Tu w trakcie obsługi linii 103 do pętli Lesisko, zjeżdża z al. Pokoju w ul. Centralną. 22.10.2024.
Pętla Nowy Kleparz, z której korzysta nowa linia 147. Obsługuje ją najmniejszy tabor firmy Mobilis. Do zdjęć pozuje MMI Urby LE Electric nr MB451. Autobus po wykonaniu fotografii zjechał do zajezdni. 31.10.2024.
W godzinach szczytu nowa linia 147 kursuje co 10 minut. W pozostałym czasie odjeżdża co 15 minut, a w soboty i święta co 20 minut. Oprócz MMI w wersji elektrycznej, do obsługi tej trasy Mobilis wykorzystuje także swoje jedyne w tym kontrakcie autobusy zasilane Dieslem. To MMI Urby LE. Na zdjęciach pojazd o oznaczeniu MB401. Pętla Nowy Kleparz. 31.10.2024.
Wnętrze MMI Urby LE nr MB401. Postój na pętli Nowy Kleparz. 31.10.2024.
MMI Urby LE Electric nr MB452 w trakcie obsługi przystanku „Szpital Narutowicza” przy ul. Doktora Twardego. Linia 147, kierunek Nowy Kleparz. 31.10.2024.
MAN Lion`s City 18 CNG nr MM836 podstawiony na przystanku początkowym linii 129. Pętla Czyżyny Dworzec. 3.11.2024.
AMZ CS12LF nr MZ015 jako linia 142 w kierunku pętli Osiedle Na Stoku. Aleja Andersa, przystanek „DH Wanda”. 30.10.2024.
Jedna z tras, które przejął Mobilis to 163. Wysyłany jest na nią tabor z wcześniejszego kontraktu. Tu Mercedes-Benz Conecto G nr MC310 na przystanku „Arka”. Kierunek Szpital Rydygiera. 21.10.2024.
Przejęcie przez firmę Mobilis linii obsługiwanych przez MPK nie oznacza masowych kasacji taboru miejskiego przewoźnika. Pozyskane autobusy zostały wykorzystane do obsługi nowych tras podmiejskich lub wzmocnienia już istniejących. W ruchu nadal pozostają nawet najstarsze roczniki. Tu przykładowy Solaris Urbino 18 nr BR741 z 2009 roku. Pojazd obsługuje linię cmentarną 801 do pętli Rząska Cmentarz. Postój na przystanku „Biskupa Prandoty” na al. 29 Listopada. 1.11.2024.
Nowy tabor firmy Mobilis udokumentowałem także filmowo. W tym nagraniu zająłem się wyłącznie przegubowcami. Oto, które pojazdy na nim zobaczycie:
- MM853 na linii 152, al. Andersa przy DH Wanda;
- MM826 na linii 189, al. Andersa, DH Wanda;
- MM808 na linii 129, odjazd z pętli Czyżyny Dworzec;
- MM851 na linii 129, przyjazd na pętlę Czyżyny Dworzec;
- MM842 na linii 152, ul. Lubicz;
- MM862 na linii 511, odjazd z pętli Os. Na Stoku;
- MM821 na linii 129, ul. Pawia przy politechnice.
Pozostałe nagrania to krótkie filmy typu „shorts”.
Z pętli autobusowej Nowy Kleparz odjeżdża MMI Urby LF Electric nr MB451. Pojazd zjeżdża do zajezdni. Najprawdopodobniej nastąpiła jakaś awaria, bo chwilę wcześniej był oznakowany jaki linia 147 do Żabińca. 31.10.2024.
Aleja Andersa. Autobusy MAN Lion`s City 18 CNG nr MM809 na linii 152 i MM823 na linii 189. 20.10.2024.
Najnowszy tabor firmy Mobilis prezentowałem także w pierwszej części relacji z targów Transexpo 2024 – tu link.
Już w trakcie przygotowania do publikacji tego wpisu, wprowadzono pewne zmiany dotyczące nowego kontraktu firmy Mobilis. W związku z brakiem kierowców i wynikającym z tego problemem z realizacją wszystkich kursów, linię 511 przejęło ponownie MPK Kraków. Nowe przegubowce ją obsługujące zostały skierowane na linię 163, z której wycofano Mercedesy z wcześniejszej umowy.
