Pod koniec lipca 2018 Urząd Transportu Kolejowego opublikował Sprawozdanie z funkcjonowania rynku transportu kolejowego w 2017 r. Liczący łącznie 135 stron ciekawy materiał o kolei w Polsce, a także w Europie.
Znajdziemy w nim np. dość obszerne informacje o funkcjonowaniu rynku przewozów pasażerskich w Polsce. Tu należy podkreślić, że nastąpił wzrost liczby przewiezionych osób – z usług różnych przewoźników skorzystało blisko 303,6 mln pasażerów, czyli prawie o 3,8% więcej niż w roku 2016. Jak podkreślono w sprawozdaniu, „po raz ostatni zbliżona do tego wyniku liczba pasażerów skorzystała z usług kolei w 2002 r.” Najwięcej osób przewieziono w województwie mazowieckim (102,3 mln). Na drugiej pozycji znalazło się pomorskie, a na trzeciej wielkopolskie.
PESA SA134-009 jako pociąg regio z Kędzierzyna-Koźla do Brzegu przez Nysę. Kędzierzyn-Koźle Przystanek, 17.10.2009. Jak podaje sprawozdanie, w 2017 roku województwo opolskie znalazło się na miejscu 10 pod względem odprawionych pasażerów (5,2 mln).
Jeden z punktów przeprowadzonej przez UTK analizy dotyczy polskich stacji z największą liczbą pasażerów. Pierwsza trójka to Warszawa Śródmieście (19.4 mln pasażerów), Poznań Główny (19,3 mln) i na trzeciej pozycji Wrocław Główny (19 mln).
Lokomotywa EP09-008 między peronami stacji Kraków Główny. 23.11.2008. Pod względem największej liczby pasażerów Kraków Główny znalazł się na miejscu piątym (16 milionów pasażerów).
Kto w roku 2017 był największym przewoźnikiem pasażerskim w Polsce (według liczby przewiezionych pasażerów)? To Przewozy Regionalne z marką Polregio, których udział w rynku wyniósł 26,31%. Drugą pozycję zajęły Koleje Mazowieckie (20,44%), a trzecią PKP Intercity (14,11%).
Przykładowy pociąg Polregio na stacji Oświęcim. Jednostka EN71-037 skończyła bieg z Krakowa Głównego przez Trzebinię. 5.05.2018.
Najpunktualniejsze w roku 2017 okazały się pociągi Warszawskiej Kolei Dojazdowej, które jak podkreślono w sprawozdaniu, poruszają się po własnej, wyodrębnionej infrastrukturze. Najgorzej wypadło PKP Intercity, co spowodowane jest realizacją dalekobieżnych przewozów po terenie całej Polski, z licznymi inwestycjami kolejowymi na trasie przejazdu pociągów.
Przykładowy pociąg PKP Intercity prowadzony lokomotywą EU07-306. Skład pokonuje most na Wiśle w Krakowie, przemieszczając się od stacji Kraków Główny. Pociąg jest opóźniony – efekt prowadzonej w tym rejonie inwestycji. Prace torowe w wielu rejonach Polski były podstawową przyczyną braku punktualności tego przewoźnika.
Jak podaje sprawozdanie: „Najwyższy procentowy wzrost, jeśli chodzi o liczbę pasażerów, miał miejsce w Finlandii” – porównując kraje europejskie. To dzięki skróceniu czasów przejazdu i obniżeniu cen biletów. Spory wzrost nastąpił także w Hiszpanii. O kolei w tym kraju będę pisał już niedługo.
Z kolei najbardziej niekorzystne zmiany, czyli największy spadek liczby przewiezionych pasażerów w roku 2017 odnotowano w Byłej Jugosłowiańskiej Republice Macedonii (FYROM). Jak podano w sprawozdaniu, na większości tras pociągi poruszają się tam z prędkością około 50 km/h i są mało konkurencyjne dla transportu drogowego. Na drugim spadkowym miejscu znalazła się Chorwacja.
Koleje hiszpańskie w roku 2017 odnotowały kolejny wzrost przewiezionych pasażerów. Na zdjęciu pociąg RENFE Cercanías Málaga - elektryczny zespół trakcyjny Civia. Tu jako linia C1 odjeżdża ze stacji Benálmadena-Arroyo de la Miel w kierunku Fuengiroli. 14.06.2017.
Głównym ładunkiem wożonym po polskich torach w roku 2017 był węgiel kamienny (37.7%, 95,3 mln ton). Natomiast największym przewoźnikiem towarowym wciąż pozostaje PKP Cargo (44,24% udziału w rynku największych przewoźników wg masy przewiezionych towarów na koniec 2017 roku). Na drugiej pozycji klasyfikuje się DB Cargo Polska (17,88%), a na trzecim Lotos Kolej (5,56%).
Lokomotywa ET22-682 z PKP Cargo (rocznik 1981) prowadzi skład talbotów. Stacja Oświęcim, 10.11.2008.
Końcowa część opublikowanego przez UTK sprawozdania poświęcona jest taborowi eksploatowanemu w Polsce. Tabela nr 19 prezentuje porównanie ilości danych pojazdów przewoźników pasażerskich użytkowanych w latach 2012 – 2017. Przykładowo w okresie tym spadła ilość lokomotyw (z 557 do 429), a wzrosła elektrycznych zespołów trakcyjnych (z 1216 egzemplarzy do 1279).
Lokomotywa SM42-3005 z PKP Intercity prezentowana z okazji Dnia Kolejarza na stacji Kraków Główny. 27.11.2016. Według sprawozdania, w 2017 roku w Polsce było 109 lokomotyw spalinowych wykorzystywanych w przewozach pasażerskich (w 2012 było ich 145).
Lokomotywa EP09-010 z PKP Intercity ze składem przejeżdża przez obszar inwestycji przy ul. Blich w Krakowie – budowa dwóch dodatkowych torów. 3.03.2018. Według sprawozdania, w 2017 roku w Polsce było 320 lokomotyw elektrycznych wykorzystywanych do przewozów pasażerskich (w 2012 było ich 412).
Przykładowy wagon pasażerski klasy drugiej odstawiony na stacji Opole Główne. 22.01.2009. Według sprawozdania, w 2017 roku w Polsce było 7290 wagonów pasażerskich ogółem (w 2012 było ich 7516).
Jednostka EN57-1406 (rocznik 1980) jako pociąg do Tarnowskich Gór podstawiona na stacji początkowej Opole Główne. 22.01.2009. Według sprawozdania, w 2017 roku w Polsce było 1279 elektrycznych zespołów trakcyjnych (w 2012 było ich 1216).
Natomiast tabela nr 23 prezentuje dane dotyczące taboru przewoźników towarowych. Lokomotyw i różnych rodzajów wagonów towarowych. Także uwzględniono w niej okres od roku 2012 do 2017.
Lokomotywy ST43-292 + ST43-344 (roczniki 1972 + 1973) przejeżdżają przez stację Kędzierzyn-Koźle. Pojazdy przyjechały luzem od strony Nysy. 22.01.2009. Według sprawozdania, w 2017 roku w Polsce było 2030 lokomotyw spalinowych wykorzystywanych w przewozach towarowych (w 2012 było ich 2212).
Elektrowóz ET22-969 z PKP Cargo ze składem talbotów przejeżdża przez stację Oświęcim. 2.05.2016. Według sprawozdania, w 2017 roku w Polsce było 1419 lokomotyw elektrycznych wykorzystywanych w przewozach towarowych (w 2012 było ich 1445).
Przykładowe wagony cysterny stojące przy peronie czwartym stacji Oświęcim. 2.05.2016. Według sprawozdania, w 2017 roku w Polsce było 90849 wagonów towarowych ogółem (w 2012 roku aż 99879). Samych cystern przewoźnicy w roku 2017 posiadali 7142 egzemplarze. W porównaniu z rokiem 2012 nastąpił bardzo duży spadek ich ilości – wówczas cystern było aż 15746.
W 2017 roku najliczniejszą grupą wagonów towarowych na polskich torach były węglarki, których w 2017 roku stwierdzono 58657 egzemplarzy. Wówczas drugą pozycję zajmowały platformy w ilości 13158 (przybyło ich w porównaniu do 2012 roku – wówczas 11225 egzemplarzy).
Przykładowa platforma – drugi pod względem liczebności wagon na polskich torach w 2017 roku. Tu pojazd serii Smms sfotografowany w Krakowie, na grupie torów w rejonie Zalewu Bagry. 4.11.2017.
Wśród wszystkich wagonów towarowych najliczniejszą grupę (49%) stanowiły pojazdy w wieku 30 – 39 lat (dokładnie 43166 egzemplarzy). Drugie miejsce (20%) zajęły wagony mające 40 – 49 lat (17325 egzemplarzy).
Screen (cytat) jednej ze stron omawianego sprawozdania. Dane dotyczące wieku taboru. Źródło: www.utk.gov.pl.
Całe sprawozdanie opracowane przez Urząd Transportu Kolejowego jest dostępne
pod tym linkiem.
