Rybnik, kilka lokomotyw i inne kolejowe

 

Wpisy dotyczące miasta Rybnik pojawiały się w Blogu Transportowym już kilka razy. Był to np. kilkuczęściowy materiał o przejeździe specjalnym realizowanym autobusem Karosa C744 (tu link). Teraz będzie kolejowo. Kilka zdjęć wykonanych w trakcie podróży z Krakowa do Rybnika, a potem już stacja Rybnik i jej największa atrakcja. Ogólnodostępny tor z odstawionymi lokomotywami PKP Cargo. 

Materiał ten powstał w sobotę, 10 sierpnia 2024. Wprawdzie głównym celem wyjazdu była odbywająca się cyklicznie w Rybniku giełda staroci, ale i na różne pojazdy czasu również starczyło.

Podróż z Krakowa do Katowic realizowaliśmy pociągiem TLK „Szczeliniec”, którego obsługę zapewniał kultowy spalinowy zespół trakcyjny serii SN84 z SKPL. W tym przypadku był to SN84-003 „Żuczek”. Rocznik 1976. 

Trasa TLK „Szczeliniec” to Kraków Główny (6:57) – Trzebinia (7:26/27) – Jaworzno Szczakowa (7:37/39) – Katowice (8:05/15) – Gliwice (8:37/38) – Kędzierzyn-Koźle (9:04/05) – Nysa (10:33/35) – Kamieniec Ząbkowicki (11:19/20) – Kłodzko Miasto (11:45/53) – Jedlina-Zdrój (12:48/49) – Wałbrzych Główny (12:57/13:10) – Jelenia Góra (13:55).

Kiedy dotarliśmy na stację, na sąsiednim torze na odjazd oczekiwał pociąg regio nr 34200 w relacji Kraków Główny (6:46) – Trzebinia (7:34/35) – Libiąż (7:46) – Oświęcim (7:59/8:00) – Brzeszcze (8:06/07) – Czechowice-Dziedzice (8:27). Jego obsługę zapewniała jednostka EN71-017. Równolatka SN84-003, czyli także 1976 rocznik. 

Dwaj weterani kolejowych szlaków. Poranne spotkanie na stacji Kraków Główny.  EN71-017 z Polregio do Czechowic-Dziedzic i SN84-003 „Żuczek” z SKPL do Jeleniej Góry. 10.08.2024.

Tablica kierunkowa pociągu TLK „Szczeliniec” na drzwiach SN84-003. 10.08.2024.

Wnętrze przedniej części SN84-003 na stacji początkowej Kraków Główny. 10.08.2024.

Na stacji Jaworzno Szczakowa zawsze są jakieś składy towarowe. Mimo sporej ilości słupów i innych elementów, czasami z jadącego lub stojącego pociągu udaje się coś „upolować”. Efekty takich łowów pojawiały się już w Blogu Transportowym, np. tutaj. 

Również w trakcie przejazdu do Rybnika było tam ciekawie. Na pobliskim torze stał skład dość nietypowych węglarek. Ich pudła miały kształt mocno odbiegający od znanych z polskich torów standardów. Chodzi mi o ściany czołowe, które nie tworzyły kątów prostych, lecz odchylały się na zewnątrz. Oznaczono je serią Eamnoss¹¹. Miały polskie numery „51”. Kod przewoźnika PL-AAEC, czyli firma AAE Ahaus Alstätter Eisenbahn AG z siedzibą w Baar (Szwajcaria). Była to jedna z największych prywatnych firm oferujących wagony do wynajmu w Europie (posiadała ich około 30 000). Piszę w czasie przeszłym, bo od 2015 jest ona częścią firmy VTG, której duże logotypy znajdowały się na każdym z wagonów. Dla porównania, VTG oferuje do wynajmu około 85 000 wagonów. 

Skład prowadził „Dragon” z NEWAG-u, a dokładniej maszyna o oznaczeniu E6ACT-004. Rocznik 2014. Elektrowóz w czarno-czerwonych barwach firmy Cargounit z Wrocławia, która specjalizuje się w wynajmie lokomotyw. W tym przypadku jej klientem był czeski przewoźnik CD Cargo Poland, którego logotypy umieszczono na pojeździe.

Teren stacji Jaworzno Szczakowa. Elektrowóz NEWAG E6ACT-004 z firmy Cargounit (wynajem CD Cargo Poland) ze składem nietypowych węglarek. 

Nietypowe węglarki serii Eamnoss¹¹ z VTG. 

W Katowicach przesiadaliśmy się i tam powstały kolejne zdjęcia. Najpierw ponownie dokumentowałem ex niemieckiego Diesla, czyli SN84-003, który miał tu dziesięć minut przerwy.

SN84-003 „Żuczek” na stacji Katowice.

Udało mi się także udokumentować elektryczny zespół trakcyjny Kolei Śląskich. Pojazd o ciekawej, międzynarodowej historii. Jego obecna nazwa to EN71AKŚ-100. Rocznik 1966. Jako fabrycznie nowy trafił do jugosłowiańskich kolei JŽ. W latach 90-tych, po rozpadzie Jugosławii, zasilił tabor kolei Słowenii (SŽ), gdzie funkcjonował pod oznaczeniem 6011.003+4011.003+4011.004+6011.004. W roku 2012 jednostka trafiła do nowosądeckiej firmy NEWAG, gdzie przeprowadzono jej modernizację. Następnie rozpoczęła obsługę połączeń Kolei Śląskich.

Na poniższym zdjęciu EN71AKŚ-100 stoi przy peronie pierwszym jako pociąg do Zwardonia. 

EN71AKŚ-100 na stacji Katowice. Jednostka jest przystosowana do przewozu rowerów, o czym informują napisy na bokach - Velo Cug.

Na stacji pojawił się także pociąg EC „Silesia” w relacji Warszawa Wschodnia (4:49) – Warszawa Centralna (4:55/5:03) – Opoczno Południe (6:06/11) – Włoszczowa Północ (6:46/47) – Dąbrowa Górnicza (7:44/45) – Sosnowiec Główny (7:56/58) – Katowice (8:08/15) – Tychy (8:30/31) – Rybnik (8:58/9:00) – Wodzisław Śląski (9:14/15) – Chałupki (9:32/37) – Bohumin (9:43/10:03) - Ostrava hl. n. (10:10/12) - Olomouc hl. n. (11:14/16) - Pardubice hl. n. (12:34/36) - Praha hl. n. (13:34).

Prowadził go kolorowy Siemens Vectron MS nr 193 514 z firmy European Locomotive Leasing, która zajmuje się (dalej cytat ze strony internetowej polskiego oddziału) „leasingiem najnowocześniejszych lokomotyw elektrycznych przeznaczonych do transportu w europejskich korytarzach kolejowych. Flota ELL składa się z lokomotyw elektrycznych Siemens Vectron, z których znaczna część to lokomotywy wielosystemowe MS posiadające homologację w Polsce oraz kilkunastu innych europejskich krajach. Zakres oferty ELL w Polsce obejmuje wynajem lokomotyw w opcji full-service zawierającej szereg udogodnień pozwalających polskim klientom w pełni wykorzystać lokomotywy w ruchu międzynarodowym i cieszyć się najwyższym współczynnikiem dostępności na rynku. ELL oznacza niezawodność, innowacyjność i ochronę klimatu”.

Maszynę wypożyczyło PKP Intercity. Jednak nie bezpośrednio od ELL, lecz w ramach podnajmu od czeskiego LokoTrain (za stroną www.elektrolokarchiv.de), którego dotyczy kolorowa okleina lokomotywy. Rocznik 2023.

Kolorowy Siemens Vectron MS nr 193 514 leasingowany przez LokoTrain na stacji Katowice z pociągiem EC „Silesia”.

Do Rybnika dotarliśmy pociągiem Kolei Śląskich, który był obsługiwany przez tabor wypożyczony od Kolei Mazowieckich. Taki ciekawy mix przewoźników wojewódzkich. Pociąg prawie międzynarodowy, z Katowic do przygranicznych Chałupek, przez Mikołów, Łaziska Górne, Orzesze, Czerwionkę, Leszczyny, Rybnik, Wodzisław Śląski i Olzę. Czas przejazdu do Rybnika około godziny. 

Było to EN57AKM-1568. Rocznik 1984, pierwotnie pod oznaczeniem EN57-1568 (do modernizacji w 2009 roku, przeprowadzonej przez NEWAG). 

EN57AKM-1568 z Kolei Mazowieckich podstawia się jako pociąg Kolei Śląskich do Chałupek. Stacja Katowice.

Mazowieckie wnętrze EN57AKM-1568 w trakcie obsługi pociągu Kolei Śląskich z Katowic do Chałupek. 10.08.2024.

Do Rybnika dotarliśmy około 9:24. Tam czekała na mnie miła niespodzianka. Pragotron. Wciąż czynny, choć gdzieś czytałem, że w Polsce już nie ma takich urządzeń. Pod tym linkiem dodatkowe informacje o pragotronach.

Stacja Rybnik, peron pierwszy. Pragotron wciąż czynny. 10.08.2024.

EN57AKM-1568 jako pociąg Kolei Śląskich z Katowic do Chałupek stoi przy peronie pierwszym stacji Rybnik.

Tyle w temacie kolejowych ciekawostek i atrakcji udokumentowanych na trasie z Krakowa Głównego do Rybnika. Teraz pora na główny temat wpisu. Ogólnodostępny tor z odstawionymi lokomotywami PKP Cargo.

Znajduje się on od strony ul. Kolejowej, bezpośrednio u wylotu pieszego tunelu pod torami kolejowymi ze stacji Rybnik. Jak pamiętam, od lat ustawiano na nim różne lokomotywy. Nie ma tam żadnego ograniczenia w przemieszczaniu się (droga do zakładu taboru, ale jeszcze nie jego teren), więc można te pojazdy podziwiać i dokumentować. Zrobiła to nawet firma Google (w maju 2012). Jedyny widoczny zakaz dotyczy wstępu na tory.

W dniu 10 sierpnia 2024 na torze tym stały elektrowozy i spalinówki. Ich prezentację zacznę od strony kozła oporowego. Tam kolumnę zaczynała dość wyblakła EU07-348. To rocznik 1984. 

Z dostępnych w Internecie zdjęć wynika, że na tor przy lokomotywowni maszyna ta trafiła już w 2022 roku (wówczas już tam była, być może odstawiono ją wcześniej). Czasami zmieniała lokalizację, zamieniając się miejscami z innymi lokomotywami.

Wyblakła, odstawiona już kilka lat temu EU07-348 rozpoczyna kolumnę lokomotyw PKP Cargo. Za nią stoją kolejno: ET42-017, ET42-050, ET22-986, ET22-909, ET22-950, ST48-001, ST44-1202, ET42-042 i ET41-010. 

Za EU07-348 ustawiono ET42-017. Lokomotywa ta i inne odstawione w Rybniku maszyny pojawią się w następnej części tego reportażu.

140 lat kolei w Skawinie – pociągi specjalne

 

W niedzielę, 9 września 2024 na stacji Skawina obchodzono wyjątkowy jubileusz. To 140-lecie kolei w tej miejscowości. Dokładnie chodzi o linię nr 94 z Krakowa Płaszowa do Oświęcimia, która została otwarta w 1884 roku. 

Z tej okazji uruchomiono pociągi specjalne oraz zorganizowano wystawę historycznych autobusów. Przy dworcu ustawiono także kilka stoisk branżowych.

Bez wątpienia największą atrakcją tego wydarzenia był udział czynnego parowozu. To Ty42-107 ze Skansenu Taboru Kolejowego w Chabówce. Rocznik 1946. Do skansenu pozyskany z Rybnika w 2007, gdzie był zimnym eksponatem na terenie tamtejszej lokomotywowni. Pierwszy rok swego istnienia przepracował on w rejonie Piotrkowa Trybunalskiego, a później trafił na Opolszczyznę i Górny Śląsk.

Do parowozu doczepiono 8 wagonów retro reprezentujących różny okres historii kolei. Wszystkie pięknie błyszczące świeżym lakierem. Koniec składu to elektrowóz EP07-201 z PKP Intercity w charakterystycznym dawnym malowaniu PKP. Rocznik 1972, w roku 2003 przebudowany z EU07.

Tak zestawiony pociąg o godzinie 11:17 odjechał do Spytkowic, z dłuższym postojem w Brzeźnicy. Otrzymał on nazwę „Hałaciński”, na cześć Andrzeja Hałacińskiego (urodzony w Skawinie polski patriota, autor słów pieśni „My, Pierwsza Brygada”), którego imię nadano skawińskiej stacji. Powrót do Skawiny rozkładowo nastąpił o 14:06.

Zainteresowanie przejazdem specjalnym było ogromne, o czym świadczyła chociażby bardzo długa kolejka do kasy i oczywiście wypełnione wagony. 

Drugi przejazd składu z parowozem (tym razem nazwanego „Kazimierz Wielki”) nastąpił o 15:28, w Spytkowicach na 16:37. Powrót do Skawiny na 18:04.

Główna atrakcja obchodów 140-lecia kolei w Skawinie, parowóz Ty42-107. Tu na kilkanaście minut przed odjazdem z pociągiem „Hałaciński” do Spytkowic.

Skład retro tworzyło osiem błyszczących swieżą farbą wagonów z różnych okresów historii kolei. Jako pierwszy za parowozem wagon klasy trzeciej o oznaczeniu C nr 024 122. To rocznik 1924, odrestaurowany w 1992 roku.

Na końcu składu znajdował się pomalowany w dawne barwy PKP elektrowóz EP07-201. Również i ta lokomotywa budziła wielkie zainteresowanie przybyłych. Jej wnętrze było udostępnione zwiedzającym. 

Do odjazdu coraz bliżej. Parowóz pięknie kopci, a obok niego tłumy - dowód, jak bardzo potrzebne są tego typu imprezy.

Piękna prezentacja czynnego parowozu. Skład retro rusza do Spytkowic. Screeny poniższego filmu.

Przegląd wagonów tworzących skład retro ze Skawiny. Screeny poniższego filmu.

Na końcu składu EP07-201 z PKP Intercity. Screeny poniższego filmu.

Odjazd pociągu specjalnego „Hałaciński” udało mi się nagrać tuż za peronami stacji Skawina. Na krótko przed tym wydarzeniem do akcji wkroczył patrol Straży Ochrony Kolei, mandatując młodego miłośnika, który ustawił się z aparatem na czynnym torowisku. Ogólnie młodzi lub bardzo młodzi miłośnicy byli wówczas dość mocno uciążliwi, plątając się w sposób mało zorganizowany, np. całkowicie zasłaniając aparat fotograficzny mojej żony dokładnie wtedy, gdy mijał ją parowóz. Na końcu filmu zobaczycie nieokreślone EN57 jako pociąg regio „Bolek i Lolek” z Krakowa Głównego do stacji Bielsko-Biała Główna.

Drugą z atrakcji 140-lecia kolei w Skawinie był przywrócony do historycznego malowania elektryczny zespół trakcyjny. W dodatku pierwszy egzemplarz z tej serii. To EN71-001. Rocznik 1976. Pojazd ten dwa razy obsłużył połączenia specjalne ze Skawiny do Krakowa Płaszowa i powrotne.

EN71-001 w dawnym i pięknie błyszczącym żółto-granatowym malowaniu powoli wjeżdża na stację Skawina. 

Kiedy pociąg retro z parowozem wyruszył do Spytkowic, jego miejsce zostało zajęte przez EN71-001.

Wnętrze pierwszego EN71. W nim między innymi stojaki na narty, które były cechą charakterystyczną tych ezt. To ze względu na ich dedykowany przydział do obsługi linii zakopiańskiej. 

Detale wnętrza EN71-001. Charakterystyczny hamulec bezpieczeństwa, awaryjne otwieranie drzwi i współczesne tabliczki znamionowe informujące o naprawie P4 wykonanej w PESA Mińsk Mazowiecki. Ekran z logotypem Polregio to jeden z elementów modernizowania pojazdu do obecnych wymogów informacji pasażerskiej.

Tak ten błyszczący świeżą farbą ezt prezentował się w trakcie wjazdu na stację Skawina:

Krótki spacer po „wiecznie młodym” wnętrzu:

W trakcie obchodów 140-lecia, na stacji Skawina odbywał się także zwykły ruch pociągów, które były wówczas dość intensywnie fotografowane przez obecnych. Oprócz nowoczesnego taboru Kolei Małopolskich przejeżdżały także starsze wiekiem EN57 z Polregio.

EN57-2051 z Polregio odjeżdża ze Skawiny jako pociąg nr 43602 „Stanisław Stojałowski” w relacji Bielsko-Biała Główna (9:24) - Andrychów (10:27) - Kraków Główny (12:17). Jednostka ta to rocznik 1978, w roku 2007 przebudowana z EN57-1204. 

EN64-007 + EN64-004 z Kolei Małopolskich jako pociąg SKA2 z Oświęcimia (10:15) do Krakowa Głównego (11:47). Oba pojazdy z roku 2014.

EN79-001 (45WE-014) z Kolei Małopolskich opuszcza Skawinę jako pociąg SKA2 z Krakowa Głównego (10:41) do Oświęcimia (12:17). To rocznik 2016.

Fragment wystawy ustawionej przy budynku dworcowym. Prezentowano np. tablice kierunkowe z wagonów. 

W drugiej części relacji ze Skawiny przedstawię autobusy prezentowane obok dworca.