Wracam do tematu XVII Międzynarodowych Targów Transportu Zbiorowego Transexpo, które w dniach 16 – 18 października 2024 odbyły się w Kielcach. W pierwszej części relacji pisałem o nowych autobusach dla krakowskiego oddziału firmy Mobilis (tu link). Teraz pora na tabor zabytkowy.
Przyznam, że jadąc do Kielc liczyłem na ciekawą wystawę pojazdów historycznych. Już od dawna oprócz najnowszego taboru, na Transexpo można było zobaczyć autobusy sprzed lat. To dodatkowy element przyciągający wielu zwiedzających. Tu link do wpisów na temat oldtimerów pokazanych w roku 2022.
Tym razem strasznie się zawiodłem.
Edycja targów w 2024 roku była pozbawiona wystawy taboru zabytkowego. Honor organizatorów ratował zaledwie jeden stary autobus. Upchnięty na końcu hali, przy wejściu do toalet.
Był to Ikarus 280.49 należący do Klubu Miłośników Komunikacji Miejskiej w Kielcach. Rocznik 1992. Autobus dość nietypowy, jak na polskie warunki, bo to podtyp „49”, który nie był do naszego kraju eksportowany. To egzemplarz, który całe swoje życie spędził obsługując komunikację miejską w Budapeszcie. Stąd jego charakterystyczne granatowe malowanie. Dawne oznaczenie pojazdu to BPI-977.
Ikarus zachował wszystkie detale swojego wcześniejszego właściciela - BKV Budapest. Zatem wchodząc do jego wnętrza można było poczuć się, jakbyśmy właśnie byli w ojczyźnie tej kultowej marki.
Z informacji krążących po Internecie wynika, że kielecki Klubu Miłośników Komunikacji Miejskiej pozyskał tego przegubowca w 2023 roku. Co jakiś czas pojawia się on na mieście, obsługując przejazdy specjalne. Czasami można go zobaczyć także w innych miejscowościach, np. w Starachowicach, gdzie w 2024 roku odbył się I Zlot Zabytkowych Autobusów.
Ikarus 280.49 o dawnym oznaczeniu BPI-977 w BKV Budapest. Obecna własność Klubu Miłośników Komunikacji Miejskiej w Kielcach. Jedyny przedstawiciel taboru historycznego pokazanego w trakcie targów Transexpo 2024. 16.10.2024.
Zachowane w stanie oryginalnym wnętrze sprowadzonego z Budapesztu Ikarusa. W nim między innymi charakterystyczne klapkowe tablice informacyjne FOK-GYEM, które występowały również w Polsce, np. w Ikarusach 412 z MZK Kędzierzyn-Koźle. 16.10.2024.
Poniżej filmowa prezentacja kieleckiego Ikarusa. Wygląd zewnętrzny i wnętrze. O Ikarusie (choć niekoniecznie o autobusie) śpiewa Costa Cordalis, którego szczyt sławy muzycznej przypadał na okres ekspansji Ikarusów serii 200.
W trzeciej części targowej relacji zajmę się turecką marką Karsan, w tym autobusem autonomicznym.
W sierpniu 2023 na kanale Lukaszwo – Transport Movies publikowałem zarówno tradycyjne „duże” filmy, jak i krótkie typu „shorts”. Były to materiały dotyczące ciężarówek, pociągów i tramwajów.
Na początek zapraszam do Egiptu, na spotkanie z kilkoma tamtejszymi ciężarówkami.
W trakcie wycieczki do Luksoru, nasz autobus zatrzymał się na parkingu przy toalecie, restauracji i kilku sklepach. Było to gdzieś obok przebiegającej przez pustynię drogi nr 60, która łączy miejscowości Kina (Qena) i Safadża (Safaga). Postój ten wykorzystałem do nagrania trzech ciężarówek. Dwie Scanie 113 i Mercedes-Benz Actros.
Fragment filmu. Scania 113 z przyczepą nabiera prędkości po przejechaniu przez progi zwalniające w rejonie miejscowego punktu obsługi podróżnych.
Fragment filmu. Mercedes-Benz Actros z dużym numerem taborowym „5” na szybie wiezie spory, wystający ponad burty ładunek.
Moja miejscówka była bardzo dobra, bo ciężarówki dawały tam pokaz swojej mocy, powoli rozpędzając się po wcześniejszym spowolnieniu na progach zwalniających. Być może dawniej znajdował się tam punkt kontrolny (jest ich dość sporo w Egipcie) i dlatego wymuszano powolną jazdę.
Warto zwrócić uwagę na to, że egipskie rejestracje są zamontowane na wcześniejszych, europejskich blachach.
Nagrywanie tam było dla mnie dość mocnym, egzotycznym przeżyciem. Trochę oddaliłem się od naszego autobusu, ale wciąż pozostawałem w zasięgu wzroku naszego uzbrojonego w karabin maszynowy ochroniarza. Przyznam, że tylko dlatego, że nasz „opiekun” bacznie mnie kontrolował, zdecydowałem się na odejście od grupy i ustawienie się przy szosie. Kierowcy ciężarówek pozdrawiali mnie klaksonami i generalnie było wszystko w porządku. Ograniczył mnie tylko czas, bo nie mieliśmy zbyt długiego postoju. Oprócz filmu robiłem także zdjęcia i już niedługo zamieszczę większy materiał z tamtego miejsca i całej podróży do Luksoru. To było w sobotę, 3 czerwca 2023.
Kolejny opublikowany w sierpniu 2023 materiał to shorts. Austria, Wiedeń. Dokładnie główny dworzec kolejowy, czyli stacja Wien Hauptbahnhof. Statycznie pokazany elektrowóz węgierskich kolei MÁV (Bombardier TRAXX nr 480 001, rocznik 2010), który przed chwilą przyprowadził opóźniony pociąg EN 346 „Dacia” z Bukaresztu przez Budapeszt. Planowa trasa przejazdu: București Nord (14:07) - Ploiești Vest (14:44) - Brașov (16:30/33) - Sighișoara (19:33/34) - Coșlariu (20:35/50) - Teiuș (20:57/21:02) - Cluj Napoca (22:46/23:03) - Oradea (1:51/53) - Episcopia Bihor (2:01) - Biharkeresztes (1:17/50) - Püspökladány (2:42/58) - Szolnok (3:53) - Budapest-Keleti (5:20/40) - Budapest-Kelenföld (5:55) - Győr (7:00/02) - Hegyeshalom (7:29/32) - Wien Hbf (8:21). Nagrałem go o godzinie 10:30, więc opóźnienie miał dość spore. Na początku składu wagony rumuńskich kolei CFR.
Na sąsiednim torze, w tle widoczny elektrowóz austriackich kolei ÖBB. To maszyna 1144 259 z roku 1993. Produkt firmy SGP, pierwotnie pod oznaczeniem 1044 259. Lokomotywa ta przyprowadziła opóźniony pociąg Nightjet nr NJ 40294 z Włoch. Jego relacja to: Ancona (21:15) – Pesaro (21:52/55) – Rimini (22:24/27) – Bologna Centrale (23:35/45) – Villach Hbf (3:57/4:18) – Klagenfurt Hbf (4:38/40) – Wien Hbf (8:52).
Nagrywałem 20 czerwca 2023.
Link do filmu shorts - Bombardier TRAXX nr 480 001 kolei MÁV.
Kolejny shorts również powstał na głównym wiedeńskim dworcu kolejowym. Przedstawia on lokomotywę spalinową 2070 082 (producent Vossloh), która zabiera ze stacji przyprowadzony przez elektrowóz 1044 259 skład dziewięciu wagonów pociągu NJ 40294 z Ancony.
Link do filmu shorts - Vossloh nr 2070 082 zabiera wagony pociągu NJ 40294 z włoskiej Ancony.
Ostatni z sierpniowych materiałów to film prezentujący tramwaje w niemieckim Cottbus. W centrum miasta udokumentowałem dwa wagony Tatra KTNF6 na linii nr 2. Dokładnie pojazdy o numerach 129 i 145. Pierwotnie były to Tatry KT4D, czyli dwuczłonowe wagony produkowane na rynek NRD. W latach 90-tych poddano je modernizacji, dodając nowy środkowy, niskopodłogowy człon. Tak stały się wersją o oznaczeniu KTNF6.
Fragment filmu. Tatra KTNF6 nr 145 na Sandower Straße, obok kościoła ewangelickiego.
Fragment filmu. Tatra KTNF6 nr 129 mija rynek.
Tak te ciekawe pojazdy prezentują się w ruchu. Nagrywałem 30 kwietnia 2023.
Do tematu tramwajów w niemieckim Cottbus powrócę jeszcze w oddzielnym wpisie. Teraz obiecana w ubiegłym miesiącu informacja o moim nowym kanale YouTube. Nie ma on związku z tematyką Bloga Transportowego.
Nazwałem go Lukaszwo – Travels, bo to po prostu materiały z podróży. Ciekawe budynki, miejsca. Architektura i przyroda. Na początku dość sporo treści z Egiptu. Przede wszystkim w formacie shorts.
W lutym 2023 na kanale YouTube Lukaszwo – Transport Movies opublikowałem dwa filmy. Trolejbusowy i tramwajowy.
Ten pierwszy powstał w Budapeszcie, w dniu 2 maja 2015. Wówczas nagrałem zawracające na trzy (czyli trójkątujące) trolejbusy. Manewry te były wykonywane na ulicach Kálmán Imre i Kozma Ferenc. To bezpośrednie sąsiedztwo popularnego wśród turystów budynku Parlamentu.
Prezentowane pojazdy to Ikarus 412.81 nr 701 na linii 70 (ten trolejbus trójkątowanie już zakończył) i Solarisy Trollino 12 (Solaris-Ganz-Škoda) nr 608 (na linii 78) i 613 (na linii 70).
Co ciekawe, Solaris nr 608 manewr cofania wykonuje bez korzystania z sieci trakcyjnej, natomiast nr 613 jest do niej podpięty.
Fragment filmu. Trolejbus Ikarus 412.81 nr 701 jako linia 70 podstawiony na przystanku początkowym na ulicy Kálmán Imre. To 2002 rocznik. 2.05.2015.
Fragment filmu. Solaris Trollino 12 (Solaris-Ganz-Škoda) nr 608 skończył kurs linii 78. Teraz rozpoczyna trójkątowanie, wjeżdżając w ulicę Kozma Ferenc. To 2005 rocznik.
Fragment filmu. Solaris Trollino 12 (Solaris-Ganz-Škoda) nr 608 cofa z opuszczonymi odbierakami prądu na ul. Kozma Ferenc.
Fragment filmu. Obsługujący linię 70 Solaris Trollino 12 (Solaris-Ganz-Škoda) nr 613 cofa z podniesionymi odbierakami prądu na ul. Kozma Ferenc.
Manewry trójkątowania były wykonywane pod kontrolą dodatkowego pracownika. Obecnie organizacja ruchu w tej lokalizacji jest już inna – trolejbusy tylko tam przejeżdżają, bez wykonywania tych ciekawych manewrów.
Drugi z opublikowanych w lutym 2023 filmów to tramwajowy materiał z Wrocławia. Jest on podzielony na dwie części, co wynika z czasu, gdy był nagrywany.
Zacząłem od 1 marca 2015. Ulica Wajdy, przez którą przejeżdżają Konstal 105Na nr 2220+2221 na linii nr 2 i Protram 205WrAs nr 2713 na linii nr 1.
Fragment filmu. Protram 205WrAs nr 2713 jako linia nr 1 na ul. Wajdy. W tle most Zwierzyniecki. 1.03.2015.
Druga część powstała w tym samym rejonie (czyli przy zoo), na ul. Wróblewskiego, w dniu 4 maja 2022. Zobaczycie takie pojazdy:
- Protram 105NWr + Protram 105NWrD nr 2430+2429 na linii nr 10.
- Škoda 16T nr 3011 na linii nr 1.
- Protram 105NWr + Protram 105NWrD nr ????+2337 na linii nr 10.
- Modertrans Moderus Beta MF17AC (ex Protram 205WrAs) nr 2702 na linii nr 4.
- Protram 105NWr + Protram 105NWrD nr 2464+2463 na linii nr 16.
- Modertrans Moderus Beta MF24AC nr 2928 na linii nr 2.
- Modertrans Moderus Beta MF17AC (ex Protram 205WrAs) nr 2720 na linii nr 2.
Fragment filmu. Protram 105NWr + Protram 105NWrD nr 2464+2463 na linii nr 16. Przystanek „Zoo” przy ul. Wróblewskiego. 4.05.2022.
Fragment filmu. Obsługujące linię nr 2 tramwaje Modertrans Moderus Beta MF24AC nr 2928 i Modertrans Moderus Beta MF17AC nr 2720 przy przystanku „Zoo”. 4.05.2022.
Tak to wygląda w ruchu:
Warto jeszcze przypomnieć, że wagony Modertrans Moderus Beta MF17AC to efekt znacznej modernizacji (przebudowy) tramwaju Protram 205WrAs.
Lukaszwo – Transport Movies, czyli kanał filmowy Bloga Transportowego w październiku 2022 wzbogacił się o dwa nowe nagrania. Oba o tematyce autobusowej.
Pierwsze z nich powstało w Budapeszcie, na terenie Starego Miasta w maju 2015. Przedstawia kursujące bardzo często (co 2 – 5 minut) autobusy linii 16A. To wyjątkowa trasa dedykowana głównie turystom odwiedzającym wpisane na listę UNESCO Wzgórze Zamkowe. Pojawiają się także pojazdy przejeżdżającej tam linii 16.
Wówczas obsługę linii 16 i 16A zapewniały Ikarusy 405 pośród których krążyła także Rába S91.
Fragment filmu. Rába S91 jako linia 16A na budapesztańskim Wzgórzu Zamkowym. Maj 2015.
Fragment filmu. Zbliżenie na jednego z licznych Ikarusów 405 obsługujących wówczas linie 16 i 16A. Obsługa przystanku na Wzgórzu Zamkowym.
Fragment filmu. Ikarus 405 nr BPO-892 jako linia 16A na Szentháromság tér.
Fragment filmu. Ikarus 405 nr BPI-387 odjeżdża z Szentháromság tér.
Ikarusy 405 były już wtedy mocno zużyte. Poświęcę im oddzielny wpis, a teraz zapraszam do obejrzenia ich w ruchu.
Drugi film jest znacznie nowszy. Nagrałem go 10 września 2022 w Albanii. Dokładniej w stolicy tego kraju – w Tiranie. Przedstawia kilka miejskich autobusów w centrum, na Bulevardi Dëshmorët e Kombit. Pośród nich polskie akcenty, czyli Solarisy Urbino 18.
Fragment filmu. Po albańskiej stolicy kursują np. takie Neoplany N4416. Tu egzemplarz oznaczony numerem taborowym 56. Na ścianie przedniej wskazana stała trasa przejazdu: Qendër - Sanatarium, co tłumacząc oznacza Centrum - Sanatorium. Linia L8/B. Bulevardi Dëshmorët e Kombit w rejonie placu Skanderbega. Obok znajduje się schron przeciwatomowy funkcjonujący obecnie jako muzeum Bunk'Art 2. Były właściciel autobusu to Vestische Strassenbahnen z Herten w Niemczech. 10.09.2022.
Fragment filmu. Białych Solarisów Urbino 18 kursuje po Tiranie całkiem sporo. 10.09.2022.
Tak pojazdy te prezentują się w ruchu.
Niestety nie ustaliłem pochodzenia Solarisów i wielu innych tirańskich autobusów. Może uda mi się to, gdy będę opracowywał oddzielny artykuł na ich temat.
W marcu 2022 na kanale filmowym Bloga Transportowego (Lukaszwo – Transport Movies) opublikowałem dwa nowe nagrania.
Pierwsze z nich prezentuje tabor obsługujący komunikację miejską w tureckiej, turystycznej miejscowości Kuşadası. To wyłącznie mikrobusy, tam nazywane dolmuszami. Kursują bardzo często, na kilku numerowanych trasach.
Screeny z poniższego filmu, prezentujące różne pojazdy obsługujące komunikację miejską w Kuşadası. Przeważają Karsany (J9 Premier i Jest), ale zobaczyć też można np. Fiata Ducato.
Komunikacja miejska w Kuşadası będzie tematem oddzielnego wpisu. Poniższe nagranie jest zlepkiem różnych krótkich filmów dokumentujących mikrobusy w centrum miasta, głównie na Atatürk Blv. Filmowałem w sierpniu 2021.
Drugie nagranie już pojawiło się w Blogu Transportowym (tu link). Prezentuje metro w Budapeszcie, a dokładnie linię M3 i jej mocno wyeksploatowany tabor. Radziecki Метровагонмаш (Metrowagonmasz). Składy Ev3 i serii 81. Maj 2015.
W kwietniu na kanale Lukaszwo – Transport Movies zamieszczę około 20 minutowy film kolejowy. Będzie to miks prezentujący różne lokomotywy. Parowe, spalinowe i elektryczne, z Polski, Niemiec, Czech i Ukrainy.
