Nowe filmy – kwiecień 2023

 

W kwietniu 2023 kanał filmowy Bloga Transportowego na YouTube (Lukaszwo – Transport Movies) zasiliły dwa nowe materiały. Autobusowy i tramwajowy. Oba z zagranicy.

Pierwszy z nich powstał 15 czerwca 2017 na brytyjskim terytorium zamorskim, a dokładniej na Gibraltarze. Prezentuje on przede wszystkim autobusy obsługujące komunikację miejską. Przeważają hiszpańskie Caetano City Midi na podwoziu MAN przewoźnika Gibraltar Bus Company. To firma działająca na zlecenie Ministerstwa Transportu Gibraltaru. Obsługuje ona 7 linii dziennych (nr 1, 2, 3, 4, 7, 8 i 9) oraz trzy nocne (nr N1, N8E i N8S). 

Zobaczycie także charakterystyczny piętrowy tabor prywatnej firmy Calypso Transport Limited, która pod marką Citibus obsługuje linie nr 5 i 10. W tym kultowy autobus Leyland Olympian o rejestracji G 77960. To pojazd, który był eksploatowany w Iraku, w Bagdadzie. Przewoźnik ten posiadał wówczas także innego piętrusa z Iraku - Leyland Atlantean (nr G 59681), ale w trakcie naszego pobytu stał on w zajezdni.

Na Europa Point (między innymi punkt widokowy na Cieśninę Gibraltarską i Morze Alborańskie) nagrałem niebieską naukę jazdy: Caetano Slimbus na podwoziu Dennis.

Fragment filmu. Przez Winston Churchill Avenue (od strony Hiszpanii) jedzie Leyland Olympian (rejestracja G 77960) z firmy Calypso Transport Limited. Autobus o bardzo ciekawej historii. Powstał on w 1981 roku w Eastern Coach Works (angielski producent nadwozi) jako wersja demonstracyjna dla Bagdadu, po którym wówczas kursowały w dużej ilości Leylandy Atlantean. W stolicy Iraku spędził kilka lat, a od roku 1990 już jako własność Calypso rozpoczął kursowanie po Gibraltarze. Towarzyszył mu inny ex Bagdad, czyli  Leyland Atlantean (nr G 59681). Pandemia COVID-19 spowodowała wycofanie obu ex irackich piętrusów z eksploatacji. Leylandem Olympianem zainteresował się Dave Rogers, znany brytyjski kolekcjoner autobusów. Ten wyjątkowy pojazd powiększył jego zbiory. Jak podawały w 2022 roku brytyjskie media, Leyland Olympian po remoncie pozostanie w barwach Calypso. Obecny los autobusu Leyland Atlantean niestety nie jest mi znany. 15.06.2017.

Fragment filmu. Nowy piętrowy tabor firmy Calypso to pozyskane z Madrytu autobusy UNVI Urbis 2.5 DD. Tu pojazd o rejestracji G 7303 E w trakcie przejazdu jako linia nr 5 przez pas startowy lotniska. 15.06.2017. 

Fragment filmu. Najpopularniejszy na Gibraltarze autobus miejski, czyli Caetano City Midi z firmy Gibraltar Bus Company. Przystanek końcowo-początkowy linii nr 2 na pętli Europa Point. 15.06.2017.

Fragment filmu. Kiedyś ten model autobusu był trzonem gibraltarskiej komunikacji miejskiej - Caetano Slimbus na podwoziu Dennis. Obowiązywało także niebieskie malowanie. Ten egzemplarz spędza emeryturę jako nauka jazdy. Europa Point. 15.06.2017.

Film zaczyna się i kończy na lotnisku. Dokładnie na jego pasie startowym, przez który przechodzi ogólnodostępna droga z Hiszpanii. To stamtąd rozpościera się piękny widok na słynną Skałę Gibraltarską. 

Druga część materiału powstała na pętli linii nr 2 Europa Point. Pojawiają się tam autobusy Caetano City Midi na podwoziu MAN, a jako nauka jazdy służy dawny miejski autobus Caetano Slimbus na podwoziu Dennis. Model ten jest jeszcze eksploatowany przez firmę Calypso i zobaczycie go w dalszej części nagrania.

Potem pojawiają się sceny z centrum miasta. Caetano City Midi (nr G 9500 D – rejestracja, taborowych oznaczeń nie wprowadzono) jako linia nr 2 obsługuje ciekawy, zabudowany, chroniący przed słońcem przystanek. Popularne rozwiązanie w tej części Wielkiej Brytanii.

Przez rondo na Europort Avenue i Europort Road jadą kolejne Caetano oraz Ford Transit z GBC, który także obsługiwał numerowaną linię miejską.

Kolejne pojazdy dokumentowałem na prowadzącej do lotniska i granicy z Hiszpanią Winston Churchill Avenue. Np. Caetano Slimbus z Calypso, Caetano City Midi na liniach 4 i 8. Jednak najbardziej zadowolony jestem z nagranego tam słynnego Leylanda Olympiana z Bagdadu (przejazd w obie strony).

Drugi z filmów nagrałem w Wiedniu. To materiały tramwajowe z maja 2016 i sierpnia 2017.

Przedstawiają wagony ULF w różnych wersjach, w kilku lokalizacjach, także w tunelu tramwajowym.

Fragment filmu. SGP ULF B nr 630 jako linia nr 1 opuszcza rejon przystanków „Schwedenplatz U”. 27.05.2016.

Fragment filmu. Siemens ULF B1 nr 716 jako linia nr 2 przejeżdża przez Marienbrücke. 27.05.2016.

Co dokładnie zobaczycie na filmie? 

Pierwsza scena to rejon przystanków „Schwedenplatz U”. Na linii nr 1 jedzie SGP ULF B nr 630 (rocznik 1999). Potem na Marienbrücke (Most Mariacki) jako linia nr 2 wjeżdża Siemens ULF B1 nr 716 z 2010 roku. 27 maja 2016.

Druga scena to podziemny przystanek tramwajowy „Matzleinsdorfer Platz”, przez który jako linia nr 62 przejeżdża Siemens ULF A1 o oznaczeniu 122 (rocznik 2015). Potem na trasie nr 6 jedzie SGP ULF B nr 636 z 2000 roku, a w przeciwną stronę zmierza Siemens ULF B1 nr 747 z 2012 roku. 28 maja 2016.

Trzecia scena to przejazd ULF-a B1 nr 702 (rocznik 2009) na linii 60 – odjazd z przystanku „Hietzing” w rejonie wiedeńskiego zoo i Pałacu Schönbrunn. 13 sierpnia 2017.

Ostatnie nagranie to ponownie rejon przystanków „Schwedenplatz U”. Na linii nr 2 mijają się ULF-y B1 nr 728 (z 2011 roku) i 780 (z 2016 roku). 14 sierpnia 2017.

Autobusy kursujące po Gibraltarze będą głównym tematem oddzielnego materiału.

Do wiedeńskich tramwajów także powrócę. Warto jeszcze dodać, dlaczego część ULF-ów oznaczana jest jako SGP (skrót od Simmering-Graz-Pauker), a pozostałe jako Siemens. Wynika to ze stopniowych przekształceń własnościowych i przejmowania SGP przez Siemensa i finalnie całkowitego wygaszenia marki SGP.

Starszy materiał o wiedeńskich tramwajach.

Wyjątkowa wiedeńska zajezdnia tramwajowa.

Śmieciarka Dennis z Krakowa

Dennis to brytyjska marka autobusów i ciężarówek. Na terenie Polski będąca dość rzadkim przypadkiem. Autobus Dennis Lance prezentowałem w 2012 roku (tu link). Teraz zapraszam na spotkanie z ciężarówką.

To Dennis Elite. Zabudowa śmieciarki. Własność MPGO (Małopolskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Odpadami) z Krakowa. Pojazd o bardzo charakterystycznym kształcie kabiny. 

Po stolicy Małopolski jeździ kilka takich śmieciarek. Czy były kupione jako nowe, czy używane  - niestety nie udało mi się ustalić. 

Przyznam, że Dennisa śmieciarkę próbowałem sfotografować przez dość długi czas. Niestety nigdy nie było takiej okazji. W końcu udało się 10 maja 2018. Pojazd oznaczony jako „1 BDS” utrwaliłem na ul. Centralnej. Jechał w stronę ul. Nowohuckiej.

Dennis Elite na ul. Centralnej. 10.05.2018.

Ostatnio w taborze MPGO pojawiły się kolejne ciekawe pojazdy. Tym razem popularnej marki – Renault. Napiszę o nich już niedługo, zapraszając do krakowskiej spalarni odpadów.

Zabytki z Bydgoszczy

Kilka miesięcy temu jeden z czytelników bloga prosił mnie o publikację zdjęć historycznych autobusów gromadzonych przez Artura Lemańskiego. Zatem spełniam jego prośbę, choć w pewien sposób nie do końca. Zaprezentuję bowiem pojazdy będące własnością Towarzystwa Miłośników Miasta Bydgoszczy (TMMB). Obecnie są one przechowywane właśnie na terenie należącym do Artura Lemańskiego. Dokładnie w Muzeum Komunikacji w Paterku. Ta prywatna placówka powstała w marcu 2011 roku.

Kolekcja autobusów TMMB była jedną z pierwszych w Polsce i jednocześnie największą, skupiającą przedstawicieli różnych marek i modeli. Przyznam, że miałem swój maleńki udział w jej powstawaniu, naprowadzając Artura Lemańskiego na ślad Renaulta PR-180 z krakowskiej firmy KPPU.

Niestety zbiory autobusowe nie były dostatecznie chronione i padły ofiarą złodziei. Stopniowo rozszabrowywali oni poszczególne pojazdy. Szkody były na tyle poważne, że niektóre autobusy musiały zostać złomowane. Tak przestał istnieć Heuliez O305G z MPK Wałbrzych (ex TAG Grenoble, rocznik 1979), Ikarus IK160P z MPK Poznań (nr 1576, rocznik 1989), Ikarus 260.04 z MZK Bydgoszcz (nr 2762, rocznik 1985), MAN SG192 z PKS Bydgoszcz, rocznik 1979), Renault PR-100 z MZK Piła (nr 184), Berliet PR-100 z MZK Piła (nr 191) i wspomniany Renault PR-180 z KPPU (nr 862, rocznik 1979). Kasacje przeprowadzono w roku 2006.

Rok później – wiosną 2007 udało mi się ocalałe autobusy oglądać i fotografować. Stały na strzeżonym terenie zajezdni MZK Bydgoszcz przy ul. Inowrocławskiej. Oto one:

SAN H100A.

  Jelcz M-11 z 1988 r. To dawny nr 3640 z MZK Bydgoszcz.

Jelcz 043. Jeżdżący kemping. Z zewnątrz zwykły, a w środku cztery wersalki i kącik kuchenny (na końcu pojazdu).

 Drugi Jelcz 043. Tym razem z tradycyjnym wnętrzem.

Ikarus 260.04 z 1985 r. To nr 3756 z MZK Bydgoszcz.

 

 Pełna egzotyka, czyli Dennis Lance – brytyjski autobus w wersji dla ruchu prawostronnego. Do Polski sprowadzono trzy takie pojazdy. Wszystkie zostały zakupione przez warszawskie MZK (obecnie MZA) w 1992 i 1993 roku. Z ruchu wycofano je w 2002 roku. Dwa sprzedano do Radomia (firma ITS Michalczewski), a pojazd nr 6260 trafił do Bydgoszczy. To rocznik 1992. Drzwi w układzie: 2-2-2.

 Ikarus 405.01 z 1994 roku. Ten dwudrzwiowy (2-2-0) autobusik to ex 6454 z MZA Warszawa. Jego historia zatoczyła koło i w 2011 roku znów powrócił do stolicy, stając się własnością tamtejszego Klubu Miłośników Komunikacji Miejskiej. O jego przyszłość nie należy się więc obawiać, bo trafił do osób, które perfekcyjnie wręcz dbają o historyczny tabor.

 Najliczniejszy model autobusu w kolekcji TMMB, czyli przegubowy Ikarus. Od lewej stoją: Ikarus 280.02 ex PKS Toruń (1976 rocznik); Ikarus 280.T4 nr 9009, ex MZA Warszawa (1982 rocznik, przebudowa z Ikarusa 260.02, w MZA wykorzystywany jako szkoleniowy) i Ikarus 280.26 nr 2422, także ex MZA Warszawa (1987 rocznik).

Obok kolekcji autobusów TMMB stały wycofane z eksploatacji Ikarusy 280.33 z MZK Bydgoszcz. Warto dodać, że podtyp .33 to w Polsce rzadkość, ponieważ jest to wersja dla ZSRR. Te pojazdy jednak nigdy do tego kraju nie trafiły.

 Ikarus 280.33 #2525 z 1989 roku. Pojazd w trakcie remontu stracił elementy charakterystyczne dla wersji radzieckiej, np. trzy obrysówki zamontowane na środku, nad przednią szybą. Dodatkowo oszpecono go plastikowym spojlerem.