Po ogólnej prezentacji pojazdów wystawionych w trakcie TransExpo 2022 (tu link do tego materiału) rozpoczynam wpisy poświęcone poszczególnym producentom. Zaczynam od tureckiego Karsana.
Przyznam, że osobiście bardzo lubię tę markę. Zawsze kojarzy mi się ona z wakacjami, z wszystkimi pobytami w Turcji. Najpopularniejsze są tam najmniejsze modele – mikrobusy, czyli pojazdy nazywane dolmuszami (dolmuş). Tu przykładowy link do wpisu przedstawiającego Karsany w swojej ojczyźnie.
Ostatnio na tureckich drogach przybywa najnowszych modeli z rodziny Jest. Taki pojazd został pokazany w Kielcach. Była to wersja elektryczna, czyli Karsan e-Jest. Jak informuje producent, ten mający 5,8 m długości mikrobus na jednym ładowaniu może pokonać maksymalnie 210 km.
Jak podano na stronie internetowej: „Moc e-Jest wywodzi się z zapewniającego silne przyspieszenie silnika elektrycznego, w 100% wytworzonego przez markę BMW. e-Jest dzięki swemu silnemu, cichemu i wydajnemu silnikowi, jest zawsze gotowy do pokonywania wszelkich terenów miejskich. Wyprodukowane przez markę BMW akumulatory litowo-jonowe oraz technologia ładowania pokładowego, również opracowana przez BMW ożywiają model e-Jest dzięki swemu bezpieczeństwu i nabytemu w warunkach realnego świata doświadczeniu.”
„Dzięki niezależnemu zawieszeniu wszystkich 4 kół, model e-Jest redukuje wibracje dochodzące z nawierzchni drogowej i zwiększa komfort pasażerów, który nie różni się poziomem od komfortu samochodu osobowego.”
Przy zastosowaniu szybkiej ładowarki akumulatory o pojemności 44 kWh można naładować do 80% pojemności w 55 minut.
Autobusy Karsan e-Jest są już eksploatowane w Polsce. Trzy takie pojazdy posiada przewoźnik o nazwie Gdańskie Autobusy i Tramwaje (GAiT). Warto jeszcze dodać, że wcześniejsza nazwa handlowa tego modelu to Jest electric.
Karsan e-Jest pokazany w Kielcach. Modele z rodziny Jest to obecnie najmniejszy element oferty Karsana, w Turcji szczególnie popularny jako dolmuş. 12.10.2022.
Karsan e-Jest. Stanowisko pracy kierowcy.
Karsan e-Jest. Wnętrze.
Oprócz modelu e-Jest, Karsan zaprezentował (a w zasadzie jego polski przedstawiciel – firma MMI) także dwa inne autobusy. Oba elektryczne.
Największy z wystawionych pojazdów to model e-ATA 12. Futurystyczny pojazd, w którego rodzinie oferowane są także dwie inne wersje: 10 metrowa i przegubowa, 18 metrowa.
Jak podaje producent, pokazany w Kielcach model e-ATA 12 ma długość całkowitą 12 m. Jego zasięg to 450 km. Maksymalna ilość miejsc siedzących (w zależności od konfiguracji) wynosi 40.
Oto, co jeszcze Karsan pisze na swojej stronie o tym modelu oraz o pozostałych dwóch: „Oferując znacznie lepsze osiągi niż diesel, e-ATA sprosta trudnym warunkom drogowym, bez względu na to, czy trasy są strome, wąskie czy wyboiste. Zapewniając moc 250 kW i moment obrotowy 22 000 Nm w rozmiarach 10 i 12 metrów oraz moc 500 kW w rozmiarze 18 metrów, e-ATA oferuje doskonałą moc trakcyjną dzięki silnikowi z piastą elektryczną”.
„Umiejscowienie wysokowydajnego silnika z piastą e-ATA w kole, poza jego w 100% elektryczną konstrukcją, dzięki łatwiejszej dostępności, zapewnia łatwość konserwacji i lepsze osiągi niż silnik wysokoprężny diesla. Jakość jest dla nas standardem. Dlatego we wszystkich naszych pojazdach stosujemy kataforezę i powlekane podwozie.”
W broszurze dotyczącej modeli e-ATA Karsan podaje między innymi, że dzięki zamontowanym kamerom, kierowca dostrzeże dowolny obiekt (pieszy, rowerzysta) w tak zwanym martwym polu.
Autobusy z rodziny e-ATA można będzie zobaczyć w większej ilości w Rumunii. Przykładowo aż 56 przegubowców trafi do gmin Timisoara i Braszów.
Karsan e-ATA 12, a obok tego futurystycznego pojazdu baner informujący, że sprzedano już ponad 450 elektrycznych Karsanów różnych modeli. Oprócz Turcji, trafiły one między innymi do takich państw jak Polska, Norwegia, Rumunia, Włochy i Meksyk.
Karsan e-ATA 12 wyróżnia się oryginalnym, futurystycznym wyglądem. Niestety jego podziwianie utrudniały różne elementy ustawione bezpośrednio przy autobusie.
Karsan e-ATA 12 i ustawiona za nim ładowarka.
Karsan e-ATA 12. Stanowisko pracy kierowcy.
Karsan e-ATA 12. Wnętrze autobusu.
Karsan e-ATA 12. Nazwa modelu umieszczona na pojeździe.
Trzeci autobus pokazany na TransExpo 2022 przez Karsana to model e-ATAK 8. Ten elektryczny pojazd ma długość 8 m. Jego maksymalny zasięg to 300 km, a pojemność 52 pasażerów.
Oferowana jest również wersja 12 metrowa, przeznaczona do przewozu 105 pasażerów.
Fragment tekstu o tym modelu ze strony Karsana: „Oto e-Atak kwestionuje i pokonuje trudne warunki panujące w miastach. Potężny silnik elektryczny o mocy 230 kW został zaprojektowany z myślą o pracy w każdych warunkach klimatycznych i drogowych. Czy to skwarne lato czy mroźna zima, wąskie albo strome drogi… Zawsze będziesz prowadzić bez trudu”.
„Sprawdzone akumulatory litowo-jonowe BMW ożywiają e-Atak. Dzięki e-Atak płynna podróż zaczyna się w mieście od jednego końca do drugiego. Kierowca kontynuuje bez przerwy dzięki niezrównanemu zasięgowi e-Atak do 300 km”.
„Podłączenie z przodu po prawej stronie zapewnia łatwe ładowanie e-Atak. Akumulator e-Atak można naładować prądem zmiennym w 5 godzin lub prądem stałym w 3 godziny”.
Karsan e-ATAK 8 i ustawiona obok ładowarka.
Karsan e-ATAK 8. Wnętrze, a w nim np. charakterystyczne, świecące ładowarki USB.
Na koniec jeszcze parę słów o nazewnictwie zaprezentowanych modeli autobusów. Obecnie funkcjonują dwie formy: e-Jest, e-Ata i e-Atak oraz e-JEST, e-ATA i e-ATAK. Producent stosuje je naprzemiennie w ulotkach i materiałach prasowych. Niekiedy nawet w sąsiednich zdaniach. Na pojazdach zobaczymy jednak tylko tę drugą wersję, zawierającą wielkie litery. Szkoda, że nie ograniczono się do jednego sposobu pisowni, tym bardziej, że jest to nazwa własna, więc bez przeszkód można narzucić jej pisownię.
W trzeciej części relacji z tej edycji targów przedstawię autobus wodorowy ARTHUR H2.
