Elektryczne autobusy w Kędzierzynie-Koźlu, linia nr 3

 

Tabor elektryczny stopniowo trafia do coraz większej liczby przewoźników. W marcu 2022 do tego grona dołączyło także MZK Kędzierzyn-Koźle. 

Zakupiono dwa autobusy MAN-y Lion`s City 12 E, które otrzymały numery taborowe 101 i 102. Co ciekawe, takie same oznaczenia miały także pierwsze pojazdy marki MAN eksploatowane przez kędzierzyńskie MZK. Były to wówczas modele NL222 z 2000 roku. Oba wycofano w 2015 roku. 

Warto także dodać, że „elektryki” z Kędzierzyna to pierwsze w Polsce egzemplarze modelu Lion`s City 12 E. Jak podał na swojej stronie internetowej przewoźnik, pojazdy te zostały kupione w ramach projektu o nazwie „Zakup 2 autobusów elektrycznych zeroemisyjnych wraz z niezbędną infrastrukturą ładowania pojazdów, celem zapewnienia obsługi obszaru śródmiejskiego w Kędzierzynie-Koźlu”, prowadzonego przez Centrum Unijnych Projektów Transportowych w ramach „Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020”.

Oficjalna prezentacja nowego taboru odbyła się 30 marca 2022 na terenie zajezdni MZK przy ul. Kozielskiej. Regularne kursy z pasażerami „elektryki” rozpoczęły dwa dni później, w piątek, 1 kwietnia 2022. Skierowano je wyłącznie do obsługi linii 3.

Pierwotna trasa linii 3 przebiegała w relacji Blachownia Elektrownia – Biurowiec Zakładów Chemicznych – Osiedle Piastów – Pionierów – Kuźniczka (z wariantami pod cmentarz). Kilka lat temu „trójka” zaczęła także wjeżdżać na osiedle Lenartowice. Dla potrzeb autobusów elektrycznych jej trasę bardzo mocno zmieniono. Zakończono obsługę Lenartowic i Blachowni, a poszerzono o Pogorzelec. Nowa relacja to Osiedle Piastów – Partyzantów.

Końcówka Osiedle Piastów zlokalizowana przy ul. Królowej Jadwigi od lat była wykorzystywana przez linie 2 i 12, a w okresie 1 listopada przez dodatkową trasę 3 BIS do cmentarza na Kuźniczce. Teraz jest to stały początek i koniec trasy dla nowej „trójki” (przystanek „Osiedle Piastów III). Jak przed zmianami linia 3 z ul. Królowej Jadwigi wjeżdża w ul. Bolesława Krzywoustego i dalej już po nowemu (jak linia 13) aleją Lisa do Wojska Polskiego. Tam nie wjeżdża jednak jak trasy 1 i 13 w ul. Harcerską, ale jedzie prosto i skręca w prawo, w ul. Pionierów. Na tym fragmencie (pomiędzy ul. Wojska Polskiego i Kosmonautów) komunikacji miejskiej nie ma już od wielu lat. Jeżeli dobrze pamiętam, to przetrasowanie na ul. Wojska Polskiego nastąpiło pod koniec lat 90-tych, gdy powstała tam droga dwujezdniowa. Wcześniej z tego odcinka korzystały linie 2, 3, 5, 8 i 12, a przystanki znajdowały się na wysokości obecnego sklepu Netto. 

Dalsza trasa linii 3 to już całkowita nowość. Z ul. Pionierów skręca w prawo, w ul. Kosmonautów. Na tym odcinku kędzierzyńskiej komunikacji miejskiej nigdy nie było. Tak dojeżdża do ul. Harcerskiej, którą przejeżdża prostopadle przez ul. Wojska Polskiego, wjeżdżając na trasę linii 1 i 13. Potem ul. 1 Maja, z której w lewo w ul. Damrota (powrót na starą trasę linii 3) i przez Karola Miarki wjazd na przystanek „Kędzierzyn Dworzec Kolejowy”. Stamtąd po obrocie na rondzie przez ul. Grunwaldzką do osiedla Kuźniczka. Tam następują różne warianty przejazdu – przez cmentarz lub przez kapliczkę. Jest też kilka kursów pomijających osiedle Kuźniczka. 

Przyznam, że powrót linii 3 z Kuźniczki początkowo był dla mnie zagadką. Dawniej autobusy z ul. Grunwaldzkiej przejeżdżały przez jednokierunkową ul. Głowackiego. Teraz na opublikowanej przez MZK mapce zaznaczono przejazd przez ul. Doktora Judyma i pl. Wolności, a potem Damrota, Miarki i ponownie przystanek „Kędzierzyn Dworzec Kolejowy”. Strasznie naokoło. 

Po drugiej wizycie pod dworcem kolejowym „elektryk” linii 3 przejeżdża pod wiaduktem i jedzie ul. Kozielską. Potem skręca pod galerię handlową i wraca na ul. Kozielską. Przejeżdża przez ul. Kilińskiego (powrót Moniuszki) – to kolejny nowy odcinek w sieci MZK Kędzierzyn-Koźle. Potem ul. Kościuszki i Żwirki i Wigury – na niej znajdował się (chyba do końca lat 90-tych) przystanek końcowy i postojowy Pogorzelec dla linii 5 i 8. Na rozpoczęcie kolejnego kursu czasami czekały na nim aż trzy autobusy (w tym przegubowce). Kawał historii, do którego mam nadzieję powrócę za jakiś czas. 

Linia nr 3 z ul. Żwirki i Wigury skręca w lewo, w Piotra Skargi, a z niej w ul. Bławatków i finalnie w al. Partyzantów, gdzie przy skrzyżowaniu z ul. Bema zlokalizowano końcówkę Partyzantów.

Zgodnie z zaznaczoną przez MZK na mapie trasą, w stronę Osiedla Piastów linia 3 z ul. Bławatków przejeżdża przez ul. Piotra Skargi, a następnie przez ul. Elsnera (tędy też nie kursowały autobusy) i dalej ulicą Kościuszki, skręcając w Moniuszki.

Wraz z modyfikacją linii 3, w Kędzierzynie-Koźlu pojawił się nowy wzór rozkładów jazdy. Nad godzinami odjazdów wypisane są kolejne przystanki. W związku z dość sporym „zakręceniem” trasy przejazdu, jest to bardzo istotna informacja.

Nowa trasa linii 3 wprowadziła komunikację miejską na ulice, po których autobusy wcześniej nie kursowały lub powróciły po wielu latach przerwy. Jednak nie w każdym przypadku zwiększyła się jej dostępność (np. ul. Elsnera) – nie wszędzie pojawiły się nowe przystanki.

MAN-y Lion`s City 12 E o numerze 102 skręca z ul. Grunwaldzkiej na przystanek „Kędzierzyn Dworzec Kolejowy”. To kurs linii 3 w kierunku końcówki Partyzantów. W tej relacji taki przejazd wykonywany jest dwukrotnie - przed wyruszeniem do Kuźniczki i po powrocie z tego osiedla. 30.04.2022.

MAN #102 opuszcza zespół przystanków „Kędzierzyn Dworzec Kolejowy” i zmierza pod wiadukt, a następnie będzie kluczył ulicami dzielnicy Pogorzelec. W tle kolejowe symbole Kędzierzyna-Koźla: charakterystyczna wieża ciśnień i pomnik parowóz Ty2-2118. 30.04.2022.

Ponownie #102 skręcający z ul. Grunwaldzkiej na przystanek „Kędzierzyn Dworzec Kolejowy”. Tym razem to jednak inna relacja: Partyzantów - Osiedle Piastów przez „Kuźniczka Kapliczka”. 30.04.2022.

Kontynuacja powyższych zdjęć. MAN #102 realizując kurs do pętli Osiedle Piastów stoi na przystanku „Kędzierzyn Dworzec Kolejowy”. 30.04.2022.

Tak wygląda nowy wzór rozkładu jazdy MZK Kędzierzyn-Koźle. W tym przypadku dla linii 3 z nowego, a w zasadzie przywróconego po latach przystanku „Pionierów” na ulicy o tej samej nazwie. 30.04.2022.

MAN Lion`s City 12 E #101 na al. Partyzantów zbliża się do przystanku końcowego. W tym przypadku pasażerów nie było. 1.05.2022, godzina 10:40.

MAN #101 oczekuje na kolejny kurs z końcówki Partyzantów. Ulica Bema, w którą wjechał cofając. 1.05.2022.

Widok na wnętrze MAN-a nr 101. 1.05.2022.

Schemat trasy nowej, „elektrycznej” linii 3 zamieszczony na stronie internetowej MZK Kędzierzyn-Koźle.

Dawna trasa linii nr 3 wypisana na bocznym filmie kierunkowym stosowanym w Jelczach i Ikarusach. Na górze fragment opisu trasy linii 12, a pod spodem nr 4. Wówczas nie było jeszcze przejazdów przez Lenartowice.

Na linii nr 3 przed nastaniem „elektryków” kursował także najmniejszy tabor. Tu SOR BN8,5
o numerze 8. Co ciekawe, w tylnej szybie numer taborowy wygląda jak oznaczenie trasy, którą obsługuje i na przystankach wspólnych z linią 8 mógł wprowadzać pasażerów w błąd. Pojazd wjeżdża na przystanek na terenie dawnego dworca autobusowego PKS przy ul. Grunwaldzkiej. Było tu kilka zadaszonych peronów. Obecnie przystanek ten nie istnieje (przeniesiony do zespołu przystanków „Kędzierzyn Dworzec Kolejowy”), a w miejscu tym funkcjonuje parking. 17.04.2011.

Starą trasę linii nr 3 (Kuźniczka - Blachownia Elektrownia) obsługuje Solaris Urbino 12 #152. Rocznik 2004. Autobus z ul. Pionierów skręca w lewo, w Wojska Polskiego. Jeszcze w latach 90-tych wszystkie linie jechały z tego miejsca na wprost, po odcinku na który teraz powróciła „elektryczna trójka”. 19.04.2011.

Elektryczne MAN-y otrzymały numery 101 i 102 po pierwszych autobusach marki MAN eksploatowanych przez przewoźnika. Były to widoczne na zdjęciu modele NL222. Tu oprócz omawianych 101 i 102 stoi także młodszy od nich o rok 103 (rocznik 2001). Zajezdnia MZK Kędzierzyn-Koźle przy ul. Kozielskiej. 21.05.2011. Najprawdopodobniej numery 101 i 102 były po raz pierwszy w historii tamtejszej komunikacji miejskiej przypisane Jelczom PR-110U. 

Warto jeszcze dodać, że oprócz dwóch autobusów elektrycznych, MZK Kędzierzyn-Koźle ma w swoim spalinowym taborze także jedną hybrydę. To Volvo 7900 Hybrid o dość nietypowym oznaczeniu taborowym: 50 (numer nawiązuje do jubileuszu 50-lecia komunikacji miejskiej w mieście). Rocznik 2019. Autobus stoi na przystanku „Kędzierzyn Dworzec Kolejowy” obsługując linię nr 13 (kierunek Koźle Dworzec Kolejowy). 30.04.2022.

Oprócz dokumentacji fotograficznej, wykonałem także materiał filmowy. Zobaczycie na nim oba elektryczne MAN-y. 

Początek nagrania to autobus #102 udokumentowany w rejonie zespołu przystanków „Kędzierzyn Dworzec Kolejowy”. Data: 30.04.2022.

Druga część to #101 dojeżdżający do końcówki na al. Partyzantów i wycofujący w „ślepy” fragment ul. Bema. Data: 1.05.2022.

„Elektryczna” linia nr 3 kursuje przez cały tydzień. Z Partyzantów każdego dnia wyrusza po raz pierwszy o godzinie 5:10 (kurs przez przystanek „Kuźniczka Kapliczka”). Ostatni kurs do Osiedla Piastów w dzień roboczy rozpoczyna się o 21:05 (bez wjazdu na os. Kuźniczka), a w soboty, niedziele i święta o 20:40 (kurs przez przystanek „Kuźniczka Kapliczka”). Czas przejazdu całej trasy wynosi około 30 minut.

Pierwszy kurs „trójki” z Osiedla Piastów wyznaczono na 5:45 każdego dnia (kurs przez przystanek „Kuźniczka Kapliczka”). Ostatni na 21:32 w dni robocze i 21:14 w soboty, niedziele i święta. W obu przypadkach to kurs przez przystanek „Kuźniczka Kapliczka”, skrócony do dworca kolejowego (zjazd do zajezdni). 

Zmiana trasy linii nr 3, a dokładnie skrócenie jej do Osiedla Piastów, wymusiła korektę rozkładu jazdy linii 8. Jak pamiętam, „ósemka” zawsze była trasą kursującą tylko w dni robocze, w porannym i popołudniowym szczycie komunikacyjnym, w relacji Pogorzelec – Blachownia Elektrownia.  Od 1 kwietnia 2022 wyjeżdża ona na miasto także w soboty, niedziele i święta. Najmniej kursów wykonuje na odcinku Partyzantów – „Kędzierzyn Dworzec Kolejowy”, bo tylko dwa (i tylko w dni robocze). Oba skrócone do pętli Blachownia Berger. Wszystkie warianty zakładają obsługę Lenartowic.